به گزارش خبرنگار ایمنا، تالاب استیل عباس‌آباد بندر آستارا با ۱۳۸ هکتار در هفت کیلومتری این شهر مرزی و در حاشیه جاده رشت به آستارا قرار دارد که سال ۱۳۵۴ تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست در آمده است، از ویژگی‌های مهم این تالاب وجود ماهیانی همچون کپور کاراس و اردک‌ماهی، آمور، فیتفاک و جانورانی همچون قورباغه، مار، لاک‌پشت و نوعی موش جونده به‌نام «نوتریا» است.
نزدیکی به جاده، تنوع چشم‌اندازهای طبیعی همچون کوهستان، جنگل و مزارع و کشتزارهای اطراف آن، اهمیت اکوتوریستی این تالاب را دو چندان کرده است. تالاب استیل عباس‌آباد بندر آستارا یکی از مناطق نمونه گردشگری و زیبای شهرستان آستارا و استان گیلان به‌شمار می‌رود.
تالاب طبیعی جایگاه پرندگان کمیاب است که برای تولیدمثل از اروپای مرکزی، ماورای خزر و مناطق قطبی به این منطقه مهاجرت می‌کنند، مرغابی‌سانان کوچک و بزرگ همچون قو، پلیکان، پنجه، اردک سرسبز، خوتکا، چنگیر نوک‌سفید و انواع کاکایی کوچک و بزرگ از مهم‌ترین آن‌ها و باکلان، اگرت خاکستری و کشیم کوچک از پرندگان بومی تالاب هستند.
وجود درختان توسکا در این تالاب، جلوه‌ای بسیار زیبایی به آن بخشیده است، زیرا ریشه آن‌ها در آب قرار دارد. همواره در پهنای تالاب جابه‌جا شده است و حرکت می‌کند و به همین علت، تالاب استیل به تالاب درختان شناور نیز معروف است.
به منظور افزایش مشارکت شهروندان و ارتقای آموزش جامعه محلی به ویژه نوجوانان و جوانان در حفاظت بیشتر از محیط زیست، پل چوبی و سایت پرنده‌نگری در تالاب استیل با اعتبار ۱۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال احداث و بهمن‌ماه ۱۳۹۸ افتتاح شد، اما این اهداف و برنامه‌ها نه تنها عملی نشد، بلکه پس از گذشت ۴۲ ماه با بی‌تدبیری مسئولان بخش بزرگی از سازه‌های این طرح تخریب و به حال خود رها شده است.
تالاب استیل زون‌بندی و ساماندهی می‌شود
محمدرضا سلامی، سرپرست حفاظت محیط زیست شهرستان آستارا در این خصوص به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: سایت پرنده‌نگری و مرکز بازدیدکنندگان تالاب استیل شامل احداث پل چوبی به طول ۴۷۰ متر و احداث برج و کلبه‌های پرنده‌نگری با هدف آشنایی و آموزش بازدیدکنندگان به منظور کنترل صید و شکار، رصد منطقه و سرشماری پرندگان، احداث شده است.
وی می‌افزاید: این طرح پس از بهره‌برداری با استقبال خوبی از سوی شهروندان و گردشگران مواجه شد، اما تعدادی از معتادان متجاهر، در و پنجره و بسیاری از لوازم کلبه‌های این طرح را به سرقت بردند و بخش‌های مختلف آن خسارت دیده است.
سرپرست حفاظت محیط زیست آستارا خاطرنشان می‌کند: در تلاش هستیم امسال پل چوبی و کلبه‌های مرکز بازدیدکنندگان تالاب استیل را ساماندهی کنیم، اما این اقدام مستلزم ابلاغ طرح در حال مطالعه مدیریت مناطق حفاظت شده سازمان حفاظت محیط زیست است.
سلامی اضافه می‌کند: در قالب طرح مدیریت مناطق حفاظت شده، تالاب استیل زون‌بندی می‌شود تا مشخص شود که در کدام بخش از تالاب باید اقدامات حفاظتی انجام شود و در کدام بخش می‌توان طرح‌های گردشگری ایجاد کرد.
محیط زیست نمی‌تواند تالاب‌ها را به بخش خصوصی واگذار کند
وی تاکید می‌کند: بر اساس قانون، سازمان حفاظت محیط زیست نمی‌تواند تالاب‌ها را به منظور درآمدزایی به بخش خصوصی واگذار کند و تنها وظیفه مدیریت مناطق حفاظت شده را بر عهده دارد.
سرپرست حفاظت محیط زیست آستارا تصریح می‌کند: به منظور تخصیص اعتبار با هدف بازسازی پل چوبی و مرکز بازدیدکنندگان تالاب استیل برای چندمین‌بار با مسئولان شهرستان مکاتباتی انجام داده‌ایم، اما با توجه به اینکه برای احداث این طرح ملی از درآمدهای خاص سازمان حفاظت محیط زیست هزینه شده است، نمی‌توان بودجه مورد نیاز این طرح گردشگری را از اعتبارات شهرستانی تأمین کرد.
در همین پیوند محمدرضا صفرخواه، رئیس شورای اسلامی شهر آستارا به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: در دوره چهارم شورای اسلامی شهر، سازمان حفاظت محیط زیست تالاب استیل را به‌منظور اجرای طرح گردشگری به شهرداری واگذار کرد و شهرداری با شن‌ریزی در حاشیه تالاب، تسطیح و بالا بردن ارتفاع آن، درختکاری، احداث آلاچیق و صندلی، آب آشامیدنی، نصب سطل‌های زباله و المان معرفی تالاب، فراهم کردن کلبه شناور تفریحی و اقامتی و قایق‌های پارویی در تالاب، بخشی از امکانات رفاهی را برای شهروندان و گردشگران ایجاد کرد.
محیط زیست به شهرداری اجازه بهره‌برداری از تالاب استیل را نمی‌دهد
وی می‌افزاید: از دوره پنجم شورای اسلامی شهر، سازمان حفاظت محیط زیست به شهرداری آستارا اجازه بهره‌برداری، تنظیف و جمع‌آوری پسماند حاشیه تالاب استیل را نمی‌دهد و شهرداری و شورای اسلامی شهر نیز نمی‌تواند تالاب را به‌منظور اجرای طرح‌های گردشگری به بخش خصوصی واگذار کند.
رئیس شورای اسلامی شهر آستارا خاطرنشان می‌کند: تالاب استیل چند سالی است که به حال خود رها شده است، بسیاری لوازم و تجهیزات مرکز بازدیدکنندگان تالاب توسط معتادان متجاهر به سرقت رفته و کلبه‌های این سایت به محل خواب این افراد تبدیل شده است.
صفرخواه با بیان اینکه طرح پل چوبی و سایت پرنده‌نگری تالاب استیل نیازمند نگهبان شبانه‌روزی است تا از آن محافظت کند، تصریح می‌کند: استیل یکی از زیباترین جاذبه‌ها و سرمایه‌های طبیعی خوب شهرستان آستارا و استان گیلان است که سالانه هزاران نفر از آن بازدید می‌کنند و در صورت موافقت سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری می‌تواند با جذب سرمایه‌گذار و ایجاد امکانات رفاهی و تفریحی در این تالاب، درآمدی پایدار کسب کند.
درآمدهای پایدار شهر به عنوان زیر مجموعه‌ای از مقوله اکوتوریسم شهری دارای سه شاخه گردشگری و کالبد شهری، موقعیت تجاری و تفریحی شهری است که آستارا هر سه ویژگی را دارد و با استفاده از منابع طبیعی موجود در اطراف شهر به عنوان فرصت‌های قابل اتکای درآمد پایدار می‌توان در رشد و توسعه امکانات شهری از آن بهره برد.
تبلیغ و شناساندن هرچه بیشتر منابع طبیعی و ذاتی آستارا زمینه‌ساز جذب گردشگر و رونق درآمد پایدار این شهر می‌شود. تالاب استیل یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی شهر آستارا است که قابلیت تبدیل شدن به یکی از قطب‌های گردشگری و درآمد پایدار شهری را دارد؛ بنابراین با بازسازی و ساماندهی پل چوبی و سایت پرنده‌نگری و تشدید اقدامات حفاظتی در تالاب و سرمایه‌گذاری اصولی با رعایت قواعد زیست‌محیطی در حاشیه آن، می‌توان این تالاب را به یکی از مناطق ویژه توریستی و مراکز پربازدید ایران تبدیل کرد.
گزارش از: محمدرضا رشیدی، خبرنگار خبرگزاری ایمنا
نظر شما