۱ شهریور ۱۴۰۲ - ۰۹:۳۰
برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

روزشمار فرهنگ و هنر ایران را در «برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر» مطالعه کنید.

به گزارش ایمنا، امروز _چهارشنبه یکم شهریور ماه _ هم‌زمان با سالروز تولد و درگذشت برخی از بزرگان ایران‌زمین است.

https://media.imna.ir/d/2021/02/15/4/1683235.jpg

(یکم شهریور روز پزشک) زادروز بوعلی سینا

در ایران: یکم شهریور، برابر با بیست و سوم اوت و همزمان با زادروز بوعلی‌سینا "روز پزشک" نامگذاری شده است.

بوعلی‌سینا از مشهورترین و تاثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان ایران است که آثارش در زمینه فلسفه ارسطویی و پزشکی اهمیت بسیار دارد.

وی ۴۵۰ کتاب در زمینه‌های گوناگون نوشته است که معروف‌ترین آنها، کتاب شفا، دانشنامه علمی و فلسفی جامع و کتاب قانون در زمینه علم پزشکی است.

بوعلی سینا از کودکی به طبیعت، گیاهان و حیوانات علاقه خاصی داشت و اوقات فراغتش را در دشت و صحرا به جستجو و کسب تجربه می‌پرداخت. بدین‌گونه از دوران کودکی به خواص گیاهان دارویی و پزشکی علاقه‌مند شد. از حیث جسمانی، مردی نیرومند بود و به همین خاطر از کار کردن احساس خستگی نمی‌کرد.

وی همچنین از لحاظ نیروی ذهنی و تفکر نیز بسیار نیرومند بود، به گونه‌ای که در ۱۸ سالگی توانست بیشتر دانش‌های زمان را فراگیرد.

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

زادروز عبدالنقی افشارنیا

افشارنیا، (زاده یکم شهریور ۱۳۳۰ دزفول) موسیقیدان

وی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، از آموزش‌های هنرمندان: نورعلی برومند و داریوش صفوت و همچنین کلاس آزاد آواز محمود کریمی بهره برد.

افشارنیا، هم‌زمان کار حرفه‌ای‌اش را در ارکستر ژونس موزیکال ایران به ریاست سعدی حسنی آغاز کرد و هم‌چنین از سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از پایه‌گذاران گروه شیدا، به سرپرستی محمدرضا لطفی در سازمان رادیوتلویزیون ملی ایران به اجرای برنامه پرداخت و در سال ۱۳۵۷ مدرک لیسانس موسیقی ایرانی از دانشگاه تهران گرفت.
در سال ۱۳۶۵ به استخدام وزارت ارشاد درآمد و از سال ۱۳۶۶ تدریس و آموزش موسیقی را در هنرستان‌ها و از سال ۱۳۶۹ در دانشکده‌های موسیقی دانشگاه‌های هنر، تهران، سوره، آزاد و جامع علمی کاربردی آغاز کرد. سه جلد کتاب برای آموزش ساز نی نوشته‌است و هم‌چنین اجراهای متعددی در داخل و خارج از کشور داشته و هم‌اکنون به تدریس موسیقی اشتغال دارد. سیامک جهانگیری و پاشا هنجنی از جمله شاگردانش هستند.

وی هم‌چنین در جشنواره‌های موسیقی مانند جشنواره موسیقی جوان، به عنوان کارشناس و اعضای هیئت داوران حضور داشته است.

افشارنیا، کنسرت‌های بداهه‌نوازی نیز همراه برگزار کرد و اجراهای متعددی را نیز به صورت خصوصی یا صحنه‌ای، به عنوان نوازنده نی بر صحنه برده‌است.از جمله آثار شناخته شده‌اش: تکنوازی نی در آلبوم موسیقی چاووش یک، آلبوم معمای هستی و آلبوم «مال‌کنون» است.

آثار هنری:
از جمله آثار افشارنیا، موارد زیر است:
آلبوم «چاووش یک»، آلبوم «چاووش سه»، آلبوم سپیده «چاووش شش»،
آلبوم «چاووش هفت»، آلبوم «چاووش هشت»، آلبوم «چاووش ۹»، آلبوم «معمای هستی»، آلبوم «شورانگیز»، آلبوم «صبحگاهی»، آلبوم «بیکران»، آلبوم «یادواره استاد نورعلی برومند»، آلبوم «بی‌خود شده»، آلبوم «مال‌کنون»، آلبوم «یاد یار مهربان»، آلبوم «رامشگران»، آلبوم «سرو و ماه»، آلبوم «صدیف» و آلبوم «افشاری بیات ترک نوا»

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

زادروز سینا جهاندیده

سینا جهاندیده، (زاده یکم شهریور ۱۳۴۸ صومعه‌سرا) شاعر، نویسنده و منتقد ادبی

وی در سال ۱۳۶۷ تحصیلات متوسطه را در صومعه‌سرا، در رشته فرهنگ و ادب به پایان رساند و در همین سال وارد دانشگاه شد و در گیلان زبان و ادبیات فارسی خواند. در سال ۱۳۷۱ لیسانس گرفت و در سال ۱۳۷۵ از دوره کارشناسی ارشد از دانشگاه اراک فارغ‌التحصیل شد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد وی درباره «بررسی ابعاد زیبایی‌شناسی تاریخ بیهقی» بود که در سال ۱۳۷۹ با عنوان «متن در غیاب استعاره» از سوی انتشارات چوبک رشت منتشر شد.
در سال ۱۳۸۳ اولین مجموعه شعرش با عنوان «اکنون ابدی» با مقدمه محمد شمس لنگرودی منتشر شد. از سال ۱۳۸۵ به دلیل اتفاقات اقتصادی دچار تنگدستی شد تا اینکه در سال ۱۳۹۱ برای ادامه تحصیل در مقطع دکترا به دانشگاه فردوسی مشهد رفت.

رساله دکترای وی «تحلیل گفتمان خیامیت» بود که با رویکرد بر ساخت‌گرایی و تبارشناختی به بررسی چیستی گفتمان خیامیت می‌پرداخت. این رساله دکتری به وسیله استادان محمود فتوحی و علیرضا نیکویی راهنمایی و مشاوره شد.

جهاندیده، در دانشگاه فرهنگیان رشت تدریس می‌کند.

از وی مقالاتی در نشریات گیلان: نقش قلم و آوای شمال و همچنین در نشریات تخصصی فصلنامه مطالعات نظریه و انواع ادبی، فصلنامه مترجم، ادب پژوهشی، کتاب ماه ادبیات و نقد ادبی به چاپ رسیده است.

دکتر جهاندیده مدیر انتشارات چوبک در رشت است.

آثار:
اکنون ابدی (مجموعه شعر) رشت: چوبک رشت ۱۳۸۴.

اکنون متروک (مجموعه شعر) در آستانه انتشار.

نقاب‌های عمرخیام: تحلیل گفتمان خیامیت، در آستانه انتشار.

از معنای خطی تا معنای حجمی: مبحثی در آسیب شناسی سنت ادبی ایرا، رشت: چوبک رشت، ۱۳۷۹.

متن در غیاب استعاره: بررسی ابعاد زیبا شناسی تاریخ بیهقی، رشت: چوبک رشت، چاپ اول ۱۳۸۳.

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

زادروز عبداله فرادی

عبداله فرادی، (زاده یکم شهریور ۱۳۰۶ تهران -- درگذشته هفتم مرداد ۱۳۷۵ تهران) خوشنویس و از مؤسسان انجمن خوشنویسان

وی از دبیرستان دارالفنون در رشته ادبی دیپلم گرفت و در کلاس‌های جمعیت دوستداران فرهنگ فرانسه به آموختن زبان فرانسه پرداخت. در سال ۱۳۳۳ از دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران، در رشته حقوق قضائی لیسانس گرفت و در سال ۱۳۳۷ وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد و در رشته زبان و ادبیات فارسی به ادامه تحصیل پرداخت. در اوایل دهه ۴۰ در کلاس‌های انجمن روابط فرهنگی ایران و شوروی به آموختن زبان روسی مشغول شد و سپس دوره‌های تکمیلی زبان فرانسه را در کلاس‌های انجمن روابط فرهنگی ایران و فرانسه پی گرفت. در سال ۱۳۵۶ موفق به دریافت دیپلم زبان فرانسه از دانشگاه پاریس شد و علاوه بر فرانسه و روسی عربی و انگلیسی نیز می‌دانست.

فرادی، از چهار سالگی از پدرش که دستی در خطاطی داشت به‌هنر خوشنویسی دلبسته شد. نخستین معلم خط او غلامرضا خوشنویس پاکنهاد، فرزند محمدکاظم تهرانی از خوشنویسان برجسته و از شاگردان علی حکاک تهرانی بود.
از دیگر معلمانش، محمد بدرالشریعه مشهور به‌عماد طاهری، علی مخصوص کاتب الخاقان، علی حسینی و عمادالکتاب بودند.

وی از سال ۱۳۲۲ به‌عنوان خوشنویس در کانون آگهی زیبا، نخستین مؤسسه تبلیغاتی به‌کار پرداخت و از سال ۱۳۳۰ در آموزش و پرورش نیز با سمت معلمی و سپس دبیری مشغول به‌خدمت شد.
در جلسه‌ای که با حضور جمعی از خوشنویسان در یازدهم بهمن ۱۳۳۸ برگزار شد، تصمیم به تشکیل انجمن خوشنویسان ایران گرفتند. نخستین جلسه رسمی هیئت مؤسس انجمن در لیست و دوم فروردین ۱۳۳۹ با حضور آقایان: حسن زرین خط، حسین میرخانی، حسن میرخانی، ابراهیم بوذری، مرتضی عبدالرسولی، احمد نجفی زنجانی، محمدعلی غروی، تقی حاتمی، علی آقاحسینی، جواد شریفی، مصطفی زرین‌خط، عباس منظوری و عبداله فرادی و با حضور دکتر ابوتراب رازانی به نمایندگی از وزارت فرهنگ تشکیل شد و اساسنامه انجمن در ۴۳ ماده و یک تبصره به تصویب رسید. در دومین جلسه هیئت مؤسس انجمن آقایان: حسن زرین خط، ابراهیم بوذری، احمد سهیلی خوانساری، مرتضی عبدالرسولی، حسن میرخانی و عباس منظوری به‌عنوان اعضای هیئت مدیره انجمن انتخاب شدند. این انجمن که در سال ۱۳۴۱ از سوی وزارت فرهنگ وقت منحل شد. در شهریور ۱۳۴۵ وزارت فرهنگ و هنر رأسا اقدام به تشکیل مجدد انجمن کرد، در حالی که اعضای کانون خط که این رویه را مغایر با اصل استقلال نهادهای جامعه مدنی از دولت می‌دانستند، از حضور در انجمن جدید خودداری کردند. در سال ۱۳۵۸ پس از تغییرات ساختاری در انجمن و تشکیل شورای عالی اعضای کانون خط نیز به دعوت استاد حسین میرخانی به انجمن پیوستند.

عبداله فرادی در ۶۹ سالگی درگذشت و در قطعه هنرمندان به‌خاک سپرده شد.

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

زادروز بدرالزمان قریب‌گرکانی

بدرالزمان قریب گرکانی، (زاده یکم شهریور ۱۳۰۸ تهران – درگذشته هفتم مرداد ۱۳۹۹ تهران) زبان‌شناس و تنها بانوی عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و چهره ماندگار

وی در سال ۱۳۳۶ از دانشگاه تهران مدرک کارشناسی زبان و ادبیات فارسی گرفت و یک سال بعد برای تحصیل در زبان‌های باستانی ایران، با گرفتن بورس تحصیلی به خارج از کشور رفت و مدرک کارشناسی ارشد گرفت. برای یک سال نیز در دانشگاه میشیگان مشغول به تحصیل آواشناسی شد و در این مدت علاوه بر زبان سانسکریت، زبان‌شناسی هند و اروپایی را نیز آموخت.

گرکانی، در سال ۱۳۴۰ با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان اول، به دانشگاه کالیفرنیا، برکلی وارد شد و با راهنمایی والتر هنینگ به پژوهش پرداخت و پایان‌نامه دکترایش را با عنوان تحلیل ساختاری فعل در زبان سُغدی نوشت.
پس از یک سال از بازگشت به ایران، در دانشگاه شیراز با رتبه استادیاری به مدت چهار سال و نیم به آموزش زبان فارسی باستان، و تاریخ زبان فارسی پرداخت. سپس بار دیگر با دریافت فرصت مطالعاتی به خارج از کشور رفت و همزمان با پژوهش، مدتی را به عنوان استاد مدعو در دانشگاه یوتا زبان فارسی درس داد و یک ترم نیز به عنوان پژوهشگر در دانشگاه هاروارد پژوهش کرد و بار دیگر به دانشگاه شیراز بازگشت.
در سال ۱۳۷۷ به عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و در سال ۱۳۷۸ به سمت سرپرست گروه گویش‌شناسی این فرهنگستان انتخاب شد و در سال ۱۳۸۳ نیز مدیریت گروه زبان‌های ایرانی فرهنگستان را به‌عهده گرفت.

وی که بیش از دو دهه عضو شورای علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود، در همایش دوم، جزو چهره‌های ماندگار (۱۳۸۱) ایران شناخته شد. دو کتاب زبان‌های خاموش (۱۳۶۵) و فرهنگ زبان سُغدی (۱۳۷۴) از آثار او به عنوان کتاب سال از طرف وزارت ارشاد برگزیده شدند.
گرکانی، نیز برنده جایزه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی (۱۳۷۷) بود.
در دی ۱۳۸۷ هفدهمین قالیچه ابریشم جایزه ادبی تاریخی بنیاد موقوفات محمود افشار به وی اهدا شد.
کتاب «جشن‌نامه بدرالزمان قریب» به کوشش زهره زرشناس و ویدا نداف با مقالاتی از ژاله آموزگار، ابوالقاسم اسماعیل‌پور، ایرج افشار و منوچهر ستوده، از سوی نشر طهوری برای بزرگداشت کارهای وی منتشر شده است.

گرکانی، علاقه ویژه‌ای به محمد مصدق داشت و قصیده‌ای برای وی سرود و توسط عبدالکریم قریب، به مصدق رساند. مصدق هم عکسی را با نام و تاریخ و امضا برای وی فرستاد.
فیلم مستند زندگی و آثار بدرالزمان قریب "با زبان خاموش" نام دارد.

آثار:
تحلیل ساختار فعل در زبان سُغدی (انگلیسی)
زبان‌های خاموش - نوشته یوهانس فریدریش - ترجمه یداله ثمره و بدرالزمان قریب (کتاب سال ایران در سال ۱۳۶۶)
داستان تولد بودا
فرهنگ سُغدی (سغدی - فارسی - انگلیسی)
تاریخچه گویش‌شناسی در ایران
مطالعات سُغدی (مجموعه مقالات)
پژوهش‌های ایرانی باستان و میانه
قطوف‌الربیع (اصول فقه به شعر عربی

کد خبر 682037

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.