خبرگزاری ایمنا؛ مالک شیخی، روزنامه‌نگار در یادداشتی نوشت: رضا امیرخانی در کتاب «نفحات نفت» تمثیل جالبی دارد. در بخشی از کتاب آمده:
«خانواده‌ای هست مفلوک. کار پدر بدان جا کشیده است که مجبور است طلای مادر بفروشد تا نان سفره فرزندان فراهم آورد و البته بیش از آن را نیز خرج خود کند به پدر چه خواهید گفت؟ بیکار؟ مفلس؟ معتاد؟ هرچه خواستید بگویید، اما بدانید که از چنین مردی باید ناامید بود. اگر کسی به فکرِ نجاتِ چنین خانواده‌ای باشد، تنها به فرزندانِ جوان امید خواهد بست.
مادر یعنی وطن. طلا یعنی نفت. پدر یعنی دولت… این مُلک پدرانی داشته است که برای حکومت، نه طلای مادر که خود مادر را نیز فروخته‌اند! در چنین خانواده‌ای تنها مایه نجات، همت فرزندان است… از پدر کاری بر نمی‌آید…»
اقتصاد نفتی ایران مسئله‌ای اظهر من الشمس است که ترجیع بند انتقاد همه اهالی فن شده است، اما سطح دغدغه حکمرانی کشورهای مختلف را از ساختارها و وظایف آنها در بدنه دولت‌هایشان، می‌توان بررسی کرد، ساختارهایی که نشان می‌دهد مسئله در هر کشوری کجاست.
همانقدر که وزارت «خودکشی» در انگلستان و «وزارت تنهایی» در ژاپن تا «وزارت احیا دهات» در افغانستان برای ما عجیب است، وزارت نفت ایران شاید باعث تعجب دیگر کشورها باشد، اما برای ما به عنوان کشوری که منبع نفت جهان هستیم، تعجب برانگیز نیست، همانطور که مسئله «وزارت فولاد» در هند برایشان تعجب برانگیز نیست، با این تفاوت که اقتصاد ما نفتی شده و مستعد اشتعال، اما اقتصاد هند فولادی شده است و مقاوم، کشوری که اگرچه در قضاوت‌های ما بر اساس سینمای بالیوود، یک کشور نسبتاً فقیر تصور می‌شود، اما از نظر تولید فولاد در جهان، جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است، شاخصی که می‌تواند نمادی از توسعه یافتگی باشد و دلیلی بر این حدس نزدیک به واقعیت که هندی‌ها بنا دارند از شاهراه تولید فولاد به جمع کشورهای پیشرفته جهان وارد شوند
وزارت فولاد در هند شش مأموریت اصلی دارد که همگی با عبارت «تسهیل» آغاز شده است؛ مأموریت اصلی وزارت فولاد هند به شرح زیر است:
۱_ تسهیل افزایش ظرفیت و رشد تولید فولاد
۲_ تسهیل تأمین هزینه‌های سرمایه‌ای و برنامه‌های نوسازی و توسعه صنعت فولاد
۳_ تسهیل در دسترس بودن کافی مواد خام برای صنعت فولاد از منابع داخلی و خارجی
۴_ تسهیل و ترویج تحقیق و توسعه در بخش فولاد و نظارت بر پارامترهای عملکرد تولید آهن و فولاد
۵_ تسهیل ادغام‌ها، تملک‌ها و سرمایه گذاری‌های مشترک در صنعت فولاد
۶_ تسهیل پاسخگویی سریع یا رفع مشکلات مشتریان طبق استانداردهای ارائه خدمات منشور وزارت فولاد
طبق آمار منتشر شده انجمن جهانی فولاد در جولای گذشته، ایران با دو پله صعود در جایگاه هشتم جهان در تولید فولاد قرار گرفت. چندی پیش نیز ایران در جایگاه دوم بزرگترین تولید کنندگان آهن اسفنجی در جهان قرار گرفته بود، دستاوردی ارزنده که نشان از ظرفیت‌های ایران در این صنعت دارد، اما سیاست‌های غلط در افزایش قیمت گاز، منابع انرژی و کمبود مواد اولیه، نفس صنعت فولاد ایران را به شماره خواهد انداخت. که همه ماجرا نیست، بخشنامه‌های خلق الساعه که برای صادرات و تعرفه‌ها تا قیمت گذاری‌های دستوری انجام می‌شود، از دیگر مصائب این صنعت استراتژیک در ایران است.
از منظر ساختاری نیز صنعت فولاد ایران با ده‌ها صنعت بالا دستی و پایین دستی، صنعتی یتیم است که نه تنها زعیمی برای احقاق حقوق خود ندارد بلکه همواره از سوی دولت‌ها متهم است و بدهکار. صنعتی اشتغال‌زا و سود آفرین که به اکسیر تلاش، از خاک، فلزی ارزشمند و کارا می‌سازد که زندگی بدون آن غیرممکن می‌کند.
هرچند انتظار ایجاد وزارتی مستقل برای فولاد ایران مانند کشور هند، آرمان‌گرایه به نظر می‌رسد اما حداقل دولت‌ها می‌توانند شیوه‌های اجرایی هند در معنا بخشی به واژه‌ی «تسهیل» را در صنعت فولاد برای کشور جاری نمایند تا ضمن اعلام سطح دغدغه در این خصوص، دلگرمی این صنعت باشند، صنعتی که با کمترین حمایت و امکانات توانسته به جایگاهی ارزنده دست یابد و بیش از این نیز می‌تواند تحول آفرین باشد. صنعتی که این روزها متهم است به سودآوری!
نظر شما