به گزارش خبرنگار ایمنا، در سال ۱۴۰۰ و اواخر فعالیت دولت دوازدهم، قیمت گندم به ازای هر کیلو پنج هزار تومان تعیین شده بود که مورد رضایت گندمکاران نبود، تولید نیز کاهش پیدا کرد و با افت پنج میلیون تنی رو به رو شد و به هشت میلیون تن رسید، در سال ۱۴۰۱ نیز قیمت هر کیلو گندم ابتدا هفت هزار و ۵۰۰ تعیین شد و سپس با رشد خوبی به ۱۱ هزار و پانصد تومان رسید.
امسال نیز نرخ خرید تضمینی گندم ۱۵ هزار تومان بود (۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان+ هزار و ۵۰۰ تومان یارانه تولید + دو هزار تومان پاداش تحویل گندم به دولت) که با توجه به تبصره ۲ ماده ۲ قانون اصلاح قانون تضمین خرید محصولات اساسی کشاورزی، شورای قیمت‌گذاری تا انتهای تیرماه باید قیمت جدید برای سال آینده اعلام می‌کرد؛ اما هنوز در این زمینه اطلاع‌رسانی نشده است، گندم کلزا، ذرت و ۲۹ محصول اساسی کشاورزی از جمله این محصولات است.
قیمت ۱۵ هزار تومان با اینکه نسبت به دو سال گذشته افزایش ۲۰۰ درصدی داشته است، اما نسبت به افزایش سایر قیمت‌ها تغییر چندانی نداشته و کشاورزان از آن راضی نیستند؛ چرا که اگر کشاورزان گندم تولیدی خود را به مرغ‌داران یا واسطه‌گران سایر کشورها بفروشند، سود بیشتری نصیب آنها خواهد شد. البته با در نظر گرفتن قیمت ۲۵۱ دلار برای هر تن گندم در ماه جاری، قیمت جهانی هر کیلوگرم گندم اکنون در حدود ۱۳ هزار تومان است که فاصله چندانی با قیمت اعلامی دولت ندارد.
نکته قابل توجه اینکه به دلیل جنگ، قیمت غذا و غلات در دنیا افزایش یافت به صورتی که در اواخر سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲ که جنگ به وقوع پیوست قیمت گندم به ازای هر تن از ۲۹۰ دلار به ۴۸۵ دلار رسید اما پس از آن در سال ۲۰۲۳ قیمت کاهش یافت و اکنون در آگوست ۲۰۲۳ به ۲۵۱ دلار رسیده است.
در سال ۱۴۰۰ که قیمت دلار رسمی، ۴,۲۰۰ تومان بوده است، قیمت هر کیلوگرم گندم وارداتی برابر ۲.۹ سنت و حدود ۱۲ هزار تومان بوده است. با توجه به اینکه در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ قیمت دلار رسمی به ترتیب ۲۳ و ۴۲ هزار تومان و همچنین قیمت جهانی گندم به ترتیب ۴۸۵ و ۲۵۱ دلار بوده است؛ قیمت گندم در کشور ما در نمودار زیر محاسبه شده است.
همچنین قیمت این کالا متناسب با دلار غیر رسمی که تفاوت قابل توجهی با دلار رسمی دارد و از سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ به طور میانگین به ترتیب ۲۶ هزار تومان، ۳۰ هزار تومان و ۵۰ هزار تومان بوده است در نمودار زیر به نمایش درآمده است.
افزایش تولید گندم در کشور
موضوع حائز اهمیت این است که امنیت غذایی در کشورها یکی از موضوعات بسیار حیاتی است که پس از جنگ روسیه و اوکراین اهمیت آن بیشتر هم شده است، مسئولان دولت سیزدهم نیز اعلام کرده‌اند که برای رسیدن به اقتدار غذایی در جنوب غرب آسیا برنامه دارند، اما با توجه به قرارگیری ایران در لیست تحریم‌ها، اهمیت تأمین گندم بیش از پیش مورد توجه است.
تولید گندم در سال اول دولت سیزدهم به ۱۱ میلیون تن رسید، همچنین میزان خرید دولت از چهار و نیم میلیون تن به هفت و نیم میلیون تن رسید. امسال نیز براساس آنچه مسئولان دولتی اعلام کرده‌اند، تاکنون خرید تضمینی گندم به مقدار ۹ میلیون ۵۲۴ هزار تن رسیده که نسبت به سال گذشته بیش از ۲.۵ میلیون تن افزایش یافته است. این میزان در مقایسه با خرید دولت قبل در سال ۱۴۰۰ به میزان ۱۱۱ درصد افزایش داشته است، اما موضوع مهم این است که با وجود این میزان از خرید، فقط حدود نیمی از پول آن پرداخت شده و مابقی آن هنوز به کشاورزان پرداخت نشده است.
لزوم پرداخت مطالبات گندمکاران
با تاکید رئیس جمهور بر پرداخت مطالبات گندمکاران با رویکرد «دیون ممتازه»؛ در روزهای گذشته حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده شاهین شهر، برخوار و میمه در مجلس شورای اسلامی خبر از اعتبار ۲۰ هزار میلیارد تومانی برای پرداخت مطالبات کشاورزان از جانب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی داد.
آنطور که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده‌اند نیز تاکنون استان‌های خوزستان، فارس، کرمانشاه، گلستان و کردستان بیشترین گندم را تولید کردند و ۵۵ درصد گندم کل کشور از آنها خریداری شده است. پس از این استان‌ها خرید تضمینی گندم در استان‌های بوشهر، یزد، کهگیلویه و بویراحمد، البرز، فارس و اصفهان نیز آمار خوبی نزدیک به دوبرابر را ثبت کرده‌اند.
موضوع قابل توجه آنکه با در نظر گرفتن قیمت جهانی گندم و اهمیت موضوع امنیت غذایی و نقش استراتژیک آن در تأمین امنیت غذایی؛ فراهم سازی شرایطی برای افزایش میل و رغبت کشاورزان به کشت گندم و در نتیجه افزایش تولید آن حائز اهمیت است.
همچنین با در نظر گرفتن روش‌های نوین آبیاری، لازم است بهره‌وری تولید گندم نیز افزایش یابد. همچنین پرداخت به موقع مطالبات گندمکاران و تعیین قیمت رسمی خرید تضمینی گندم برای سال زراعی آتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چراکه کشاورزان برای برنامه‌ریزی‌های کشت سال آتی نیازمند اعلام این قیمت هستند.
گزارش از: مائده جلوخانیان؛ خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما