به گزارش خبرنگار ایمنا، فرزانه سادات کمیلی عصر امروز _یکشنبه پانزدهم مرداد ماه_ در سلسله نشست‌های خوانش متون مشاهیر تخت فولاد با اشاره به زندگینامه خودنوشت بی‌بی مریم بختیاری اظهار کرد: بی بی مریم متولد ۱۲۴۹ در خانواده بختیاری و از طرف پدری از خاندان هفت‌لنگ و از طرف مادری از خاندان چهارلنگ بختیاری بوده است.
وی با یادآوری اینکه بی‌بی مریم در شش سالگی پدر خود را از دست داد زیرا ناصرالدین شاه از قدرت او می‌ترسید، افزود: یکی از مهم‌ترین برادران او سردار اسعد و دارای ویژگی‌های خاص مانند سفرهای متعدد به اقصی نقاط جهان، تسلط به زبان انگلیسی، عربی و فرانسوی، ترجمه ۱۲ کتاب به زبان فارسی بود.
این دانشجوی دکتری علوم سیاسی در خصوص نوع نگاه زن به زنان و تأثیرگذاری آن‌ها در جامعه عنوان کرد: انتظاری که در آن زمان یک خانواده بختیاری از یک زن دارد، بسیار بالا است و این مورد در دستنوشته‌های بی‌بی مریم مشهود و مشخص است.
وی با بیان اینکه بخشی از دستنوشته‌های بی‌بی مریم این است که از «کودکی خود را محترم می‌دانستم» و در این راستا شخصیتی دارای ابعاد مشخص فردی با اعتماد به نفس قابل روایت بوده است، گفت: او در سن پانزده سالگی با اصرار برادران خود با پسرعموی خود که فردی چهل ساله بوده ازدواج کرده و سه فرزند پیدا می‌کنند و با فوت همسر اول، مجدد ازدواج می‌کند که نُه بار فرزند از دست می‌دهد و در نهایت یک پسر به یادگار گذاشته است.
رویه‌های حمایت از حقوق زنان در زندگی بی‌بی مریم پررنگ است
کمیلی با یادآوری اینکه رویه‌های حمایت از حقوق زنان در زندگی بی‌بی مریم به شدت پررنگ است، ادامه داد: او بعد از فوت همسر اول برای اینکه سربار خانواده برادر خود نباشد مجدد ازدواج می‌کند و در این راستا با زنی مواجه هستیم که در سنت‌های قبیله‌ای و قومی خود اسیر است.
وی با اشاره به بافت اجتماعی حاکم در دوران زندگی بی‌بی مریم خاطرنشان کرد: یکی از برون‌دادهای شرایط آن زمان انعقاد قرارداد سن‌پترزبورگ در سال ۱۲۸۶ و تقسیم ایران برای روسیه و انگلیس است یعنی ایران از نظر استقلال، تمامیت ارضی و وابستگی فکری در بند بوده است، در سال بعد نیز اولین چاه نفت در مسجدسلیمان کشف می‌شود و انگلیس‌ها جای پای خود را محکم‌تر کردند و در همان سال مجلس نیز به توپ بسته شد.
این دانشجوی دکتری علوم سیاسی اظهار کرد: در سال ۱۲۹۳ احمدشاه به‌طور رسمی تاج‌گذاری می‌کند و هشت روز بعد جنگ جهانی اول شروع و احمدشاه اعلام بی‌طرفی می‌کند زیرا با ارتشی روبرو بودیم که نیروی هوایی و دریایی ندارد و تنها ۷ هزار نیروی زمینی داشتیم که توسط روس‌ها تعلیم داده می‌شدند.
وی با یادآوری اینکه روس‌ها پنج هزار نیرو از یک‌سال قبل در شمال ایران مستقر کرده بودند و در زمان شروع جنگ آن‌ها را به ده هزار نفر ارتقا می‌دهند، تاکید کرد: در آن زمان با وجود اعلام بی‌طرفی ایران، شمال کشور درگیر جنگ و ناآرامی شد، از سمتی عثمانی تمام اموال ایرانیان را به آتش زد و روس‌ها نیز اموال ایرانی‌ها را مصادره کردند، از طرفی جنبش‌های فراوانی نیز شکل می‌گیرد.
کمیلی عنوان کرد: از سمتی خبر می‌رسد بصره توسط انگلیس گرفته شده و در این راستا ایران به اجبار مجبور به انتخاب عثمانی که ملت مسلمان هستند بود که در همین بازه زمانی بختیاری‌ها به‌طور رسمی به روس‌ها اعلان جنگ می‌کند یعنی درگیری وارد بافت مردمی می‌شود.
وی گفت: کاردار آلمانی‌ها در اصفهان تلاش می‌کند تمام نیروهای معارض با روس را دور هم جمع کند و زمانی که بی‌پناه می‌شود، تنها شخصی که به او پناه می‌دهد بی‌بی مریم است که حدود سه ماه و نیم در منزل او اسکان پیدا می‌کند و پس از این ماجرا امپراتوری‌های مختلف از جمله آلمان، عثمانی، اتریش برای او هدایای فراوانی می‌فرستند یعنی آوازه او از مرزهای جغرافیایی ایران نیز بیرون رفته است.
این دانشجوی دکتری علوم سیاسی مطرح کرد: از سمتی شاهدیم که قرار بوده ۶٠ نفر با بی‌بی مریم وارد مذاکره شوند اما پس از پذیرش او، حدود ۶٠٠ نفر به قلعه او حمله می‌کنند اما با تدبیر او سوارها خلع سلاح شدند.
روایت پذیرایی از صد مهمان در زمان بیش از نُه ماه
وی با بیان اینکه بی‌بی مریم با وجود اینکه در ابتدا از بافت خانوادگی ناراضی بوده اما به کمک همین چارچوب‌ها به احیای جامعه خود وارد می‌شود، ادامه داد: بنا به روایت ندیمه ناصرالدین شاه بیش از صد مهمان از قشون جنگی به یک‌باره وارد قلعه بی‌بی مریم می‌شوند و پذیرایی شاهانه‌ای از آن‌ها انجام می‌شود و این مهمان‌ها نه ماه و نیم در قلعه بی‌بی مریم حضور داشتند.
کمیلی با اشاره به نگاه بی‌بی مریم به غرب و تجدد اظهار کرد: بی‌بی مریم دنبال است تمام نتایج تمدن غرب را به کشور خود وارد کند و سوال این است که نگاه او نگاهی عمیق است یا صرفاً دنبال است ساختار را تغییر دهد که شاهدیم بیشتر بعد دوم را در دستورکار قرار داده است.
وی ادامه داد: تصور بی‌بی مریم از حکومت برتر این است که ملتی جمع شوند، شخصی را انتخاب کنند و او از مردم مالیاتی گرفته و شروع به اصلاح برخی موارد کند و نقد او این است که شاه خدمت خود را به‌طور کامل انجام نمی‌دهد.
این دانشجوی دکتری علوم سیاسی خاطرنشان کرد: بی‌بی مریم در نظام معرفتی خود رشد عموم مردم را در نظر نمی‌گیرد و بخشی از دلیل این امر به این موضوع بازمی‌گردد که در نظامی سلسله مراتبی و پدرسالار زندگی می‌کند اما بازهم خود را محدود به این بافت نمی‌داند.
نظر شما