بهنام یوسفیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درباره گرمازدگی اظهار کرد: گرمازدگی در تمام قرون و از روزهای ابتدایی جوامع و تشکیل خانواده، سلامتی انسان را تهدید می‌کرده است، به گونه‌ای که در منابع طب ایرانی، ابن‌سینا در قانون و رازی در کتاب الحاوی به این مورد توجه خاصی کرده‌اند، آنها گرمازدگی را بیماری نمی‌دانند، بلکه عارضه آنی و شدیدالاثر و تأثیرگذار بر سلامت تن آدم می‌دانند، همچنین گرمازدگی را عارضه سوءمزاج بدون ماده می‌دانند که سریع اثر می‌کند و انسان را ناتوان و به مرگ نزدیک می‌کند؛ گرمازدگی تنها به گرمای خورشید و اقلیم نیست بلکه هر گرمایی بیش از دمای بدن انسان می‌تواند موجب گرمازدگی و کم آبی بدن شود.
وی افزود: گرمازدگی یک بیماری است که به گرما مربوط می‌شود و زمانی رخ می‌دهد که برای چندین روز در معرض حرارت بالا قرار داشته و بدن فرد آب خود را از دست داده باشد.
متخصص طب سنتی با بیان اینکه کمبود آب و کمبود نمک از جمله انواع گرمازدگی هستند، تصریح کرد: علائم کمبود آب علائم عبارتند از، تشنگی بیش از حد، ضعف، سردرد و از دست دادن هوشیاری؛ همچنین علائم کمبود نمک شامل تهوع و استفراغ، گرفتگی عضلانی مکرر و سرگیجه است.
وی ادامه داد: اگرچه گرمازدگی به اندازه غش کردن به علت گرما (heat stroke) جدی نیست، اما بدون انجام اقدامات مراقبتی مناسب، گرمازدگی پیشرفت کرده و به غش کردن به علت گرما تبدیل می‌شود که می‌تواند به مغز و سایر اندام‌های حرارتی بدن آسیب برساند و حتی منجر به مرگ شود.
یوسفیان با اشاره به علائم گرمازدگی اضافه کرد: گیجی، ادرار تیره که نشانه‌ای از کم آبی بدن است، سرگیجه، غش کردن، خستگی، سردرد، گرفتگی عضله، تهوع، رنگ پریدگی، تعریق شدید و ضربان قلب سریع شایع‌ترین علائم گرمازدگی هستند.
استفاده روزانه یک عدد خیار در روزهای گرم تابستان
وی با اشاره به توصیه امام رضا (ع) درباره گرما و گرمازدگی گفت: برای جلوگیری از گرمازدگی در روزهای تابستان، ضمن پرهیز از در معرض آفتاب قرار گرفتن، روزانه یک عدد خیار بسیار مفید است.
متخصص طب سنتی خاطرنشان کرد: در تابستان به دلیل گرمای هوا چربی‌های بدن آب می‌شود؛ از این رو در پاییز نیاز ضروری به ذخیره کردن مواد چربی که مولد حرارت هستند، پیدا می‌شود و باید با مصرف غذاهای مناسب آن را ذخیره کرد تا بدن خود را برای مقابله با سرمای زمستان مجهز کند. بدن به انواع غذاهای اصلی و میوه‌هایی مانند انگور و انار نیاز دارد، همچنین استفاده از نوشیدنی‌هایی که از آنها تهیه می‌کنند، مفید است. به طور کلی مصرف میوه‌های ترش قبل از غذا و میوه‌های شیرین بعد از غذا مفید است.
وی با اشاره به توصیه ابوعلی سینا برای جلوگیری از گرمازدگی گفت: دوغ ترش نیز برای گرمازدگی مناسب است، اگر فردی آفتاب زده شده، بهتر است در سایه بنشیند و پای خود را در آب سرد بشوید و اگر تشنه بود اندک اندک از ظرفی با دهانه باریک آب بنوشد؛ علاوه‌بر این خوراکش نیز باید از غذاهای زود هضم باشد.
یوسفیان با اشاره به توصیه‌های ابوعلی سینا درباره گرمازدگی اظهار کرد: مالیدن روغن بنفشه روی پیشانی، برای جلوگیری از گرمازدگی و سردردهای صفراوی مفید است، - فرد بعد از سفر، دوش آب سرد بگیرد تا از آسیب سفر به دور باشد و سرحال شود، البته نباید در این کار عجله کند و باید به تدریج آب تنی کند، فرد مسافر، سر و سینه خود را از تابش مستقیم نور خورشید بپوشاند و در راه قاووت جو و عصاره میوه تناول کند و قدری برای حرکت صبر کرده و سپس به راه افتد، افرادی که از باد سر می‌ترسند بهتر است دهان و بینی خود را بپوشانند و در سفر از دوغی که ۲۴ ساعت قبل از سفر در آن پیاز خرد شده باشد، استفاده کنند، همچنین بوییدن روغن گل سرخ و روغن تخم کدو و مصرف روغن تخم کدو مفید خواهد بود.
وی با اشاره به توصیه‌های زکریای رازی برای جلوگیری از گرمازدگی گفت: رازی مصرف سکنجبین با یخ را مفید می‌داند و گفته است که نوشیدن شربت سکنجبین منافع بسیار دارد؛ یکی از منافع سکنجبین آن است که چون آن را با یخ خنک کرده و بنوشند، صفرا را می‌برد و از التهاب حرارت معده می‌کاهد و آنچه بلغم در معده و روده‌ها باشد، خارج می‌کند.
بهترین دارو برای گرمازدگی دم‌کرده عناب و زرشک است
متخصص طب سنتی اضافه کرد: اگر سکنجبین را با ریشه و تخم کاسنی مخلوط کرده و کمی گلاب به آن اضافه کنند، نوشابه‌ای پر سود و شگفت‌آور می‌شود، به خصوص برای افرادی که جگر و معده‌ای گرم داشته یا دچار گرفتگی معده شده‌اند و نیز برای افرادی که مبتلا به نفخ می‌باشند منافع زیاد دارد، اما برای مبتلایان به زخم معده و روده، مضر است.
وی با بیان اینکه افراد برای رفع گرمازدگی بهتر است عناب را در آب جوشانده و با کمی شکر به صورت خنک میل کنند، افزود: خوردنی‌های سرد و تر مانند گل بنفشه، خاکشیر، هندوانه و تخم خیارین (خیار، کدو، هندوانه و خربزه) نیز توصیه می‌شود، البته بهترین دارو برای رفع گرمازدگی دم‌کرده عناب و زرشک است که همراه با مقداری شکر میل می‌شود.
یوسفیان خاطرنشان کرد: استفاده از خاکشیر یخ‌زده و شربت آبلیمو برای جلوگیری از گرمازدگی مؤثر است، همچنین برای جلوگیری از اسهال و تأثیر خنکی، خاکشیر باید به شکل یخ‌زده یا همراه خورده یخ مصرف شود در غیر این صورت ملین و اسهال. آور است.
وی گفت: با توجه به گرمی و آلودگی هوا، مصرف آبلیمو نیز به دلیل داشتن ویتامین C که دارای خاصیت ضدعفونی‌کننده است، توصیه می‌شود و نیاز است هر دو روز یک بار، یک عدد لیمو در آب مصرفی استفاده شود.
نظر شما