به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از وظایف سازمان آرامستان‌های شهرداری اصفهان طبق اساسنامه آن و به عنوان یکی از شئونات اجتماعی، همراهی و همدردی با خانواده متوفی و تسلی خاطر بازماندگان است، چراکه فرایند خدمت‌رسانی باید به نحوی مهیا شود که خانواده داغ‌دیده درگیر مباحث حاشیه‌ای نشود.
یکی از طرح‌هایی که در این راستا برای کمک به خانواده متوفی اجرا شده، طرح «هادی» است؛ این طرح حتی برای خانواده‌هایی که از امور مطلع هستند، با توجه به شرایط سخت از دست دادن عزیزانشان که تمرکزی بر حواشی ندارند، راهگشا است.
طرح هادی تا حدی تسلی خاطر خانواده داغ‌دار را فراهم می‌کند و دغدغه این فرایندها را از دوش آن‌ها برمی‌دارد؛ به وسیله این طرح واسطه‌ها حذف می‌شوند و شخص هادی بسیاری از آداب را به خانواده‌ها یادآوری می‌کند تا آن‌ها بتوانند یک مراسم اسلامی و در شأن متوفی برگزار کنند.
آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با حسین جدیدی، معاون عروجیان سازمان آرامستان‌های شهرداری اصفهان برای آگاهی از آخرین وضعیت دفن اموات، نرخ قبور و نظارت بر این فعالیت‌ها در آرامستان باغ رضوان و سایر آرامستان‌های محلی شهر اصفهان است.
برچیده شدن سفره دلالان و کارچاق‌کن‌ها با اجرای طرح هادی
ایمنا: چه فرایندی برای تسهیل امور خانواده متوفیان در نظر گرفته‌اید؟
جدیدی: یک‌سری آداب و رسوم نادرست بین شهروندان، زیارت‌کنندگان اهل قبور و شرکت‌کنندگان در مراسم متوفیان وجود دارد که سازمان برای اصلاح آن برنامه دارد، به عنوان مثال در حوزه تطهیر از خودروهایی برای انتقال متوفیان استفاده کردیم که برای عموم مردم یکنواخت است و تفاوتی ندارد که متوفی در زمان حیات خود، چه سمت یا میزان درآمدی داشته است؛ صوت قرآن و دعا با رعایت زمان‌بندی مناسب که خانواده‌ها بتوانند متوفی را به سمت قطعه همراهی کنند، پخش می‌شود.
علاوه بر این، برای تسهیل امور خانواده متوفیان طرحی با عنوان «هادی» در آرامستان باغ رضوان اجرا می‌شود که بر اساس آن از زمان ورود تا زمان خاکسپاری متوفی، فردی همراه خانواده آن خواهد بود تا راهنمایی لازم را انجام دهد.
با اجرای این طرح زمینه فعالیت دلالان و کارچاق‌کن‌ها برچیده شد و دیگر لزومی ندارد که خانواده‌ها با فرد دیگری برای انجام امور دفن و برگزاری مراسم هماهنگ شوند، فرد هادی از ابتدای تطهیر و انجام امور اداری و ثبت آن‌ها را همراهی می‌کند و خانواده متوفیان خدمات را بخش به بخش دریافت می‌کنند.
ایمنا: تعداد آرامستان‌های محلی چقدر است؟
جدیدی: در گذشته تعداد ۴۳ آرامستان محلی در شهر اصفهان وجود داشته است اما در حال حاضر به غیر از باغ رضوان، تنها ۱۸ آرامستان محلی به صورت هیئت امنایی فعال است و در آن نسبت به دفن اموات اقدام می‌شود.
در ۱۸ آرامستان محلی شهر اصفهان، ۱۲ غسالخانه وجود دارد که در همان محل تغسیل، تکفین و تدفین اموات انجام می‌شود.
ایمنا: قیمت‌گذاری قبور این آرامستان‌ها چگونه انجام می‌شود؟
جدیدی: قیمت‌گذاری این آرامستان‌ها هیئت‌امنایی است اما تحت نظارت سازمان آرامستان‌ها فعالیت می‌کنند؛ در دفاتر خدماتی واقعه فوت به ثبت می‌رسد، درواقع طبق بازه زمانی ۱۰ روزه که در قانون ماده ۲۵ ثبت احوال مطرح شده دفاتر ما با ثبت احوال هماهنگ می‌شوند تا فوت متوفیان به ثبت برسد و هیچ دفنی بدون ثبت انجام نمی‌شود.
صدور جواز دفن بیشتر توسط پزشکی قانونی و بیمارستان انجام می‌شود اما در بعضی موارد نیز پزشکان معالج جواز دفن صادر می‌کنند که در این صورت طبق ابلاغ دادستانی، پذیرش متوفی انجام نمی‌شود و به واحد دادپزشکی مستقر در آرامستان باغ رضوان ارجاع داده می‌شود.
در دوران شیوع کرونا غسالخانه‌های محلی تعطیل شد، از همان دوران با مصوبه شورای اسلامی شهر، هزینه‌های انتقال اموات را سازمان آرامستان باغ رضوان و هزینه برگشت را خانواده‌ها پرداخت می‌کنند که همچنان همان مصوبه برای آرامستان‌های محلی در باغ رضوان برقرار است.
سازمان ثبت احوال بر ثبت واقعه فوت نظارت کامل را دارد، علاوه بر آن فرمانداری به‌وسیله شورای ثبت وقایع حیاتی شهرستان، نظارت می‌کند و نمایندگان اداره بهداشت نیز از محوطه آرامستان‌ها و غسالخانه‌های محلی بازدید دارند و اگر موردی وجود داشته باشد با فرمانداری، شهرداری‌های مناطق و سازمان آرامستان‌ها مکاتبه می‌کنند تا مشکلات برطرف می‌شود.
بعضی پروژه‌های عمرانی، نظافت، خدمات شهری و فضای سبز توسط شهرداری‌های مناطق انجام می‌شود.
ایمنا: هزینه فروش قبور و دفن اموات در آرامستان‌های محلی صرف چه اموری می‌شود؟
جدیدی: مبلغی که هیئت‌امنا دریافت می‌کند بسیار ناچیز است و صرف هزینه‌های جاری آرامستان‌ها می‌شود، البته خیلی مواقع هیئت‌امنا گلایه دارند که مبالغ دریافتی پاسخگوی هزینه‌های جاری آرامستان نیست.
آرامستان‌ها توسط ارگان‌های مربوطه نظارت می‌شود
ایمنا: نحوه بازرسی و نظارت بر فعالیت آرامستان‌ها چگونه است؟
جدیدی: مداوم نظارت و بازدید توسط کارشناسان بهداشت محیط انجام می‌شود، همچنین شهرداری مناطق به‌وسیله خدمات شهری و امور شهر نظارت دارد، علاوه بر این سازمان آرامستان‌ها نیز از طریق نماینده‌ای که در دفاتر خدماتی مستقر کرده است، نظارت دارد.
اگر موردی وجود داشته باشد به‌صورت شفاهی یا مکتوب به هیئت‌امنای آرامستان اعلام می‌کنیم و نظارت‌ها به سمت اجرا می‌رود.
ایمنا: به فرایند دفن اموات اشاره کنید.
جدیدی: باغ رضوان آرامستان مرکزی شهر است، پذیرش کامل از تمام مناطق اصفهان حتی شهرستان‌های اطراف داریم و هیچ محدودیتی در پذیرش نداریم.
ساعت پذیرش متوفی در آرامستان باغ رضوان از ساعت ۶:۲۰ تا ۱۳:۰۰ است و هرروز پذیرش داریم اما اگر مراجعه خانواده بین ساعت ۱۲:۳۰ تا ۱۳ باشد، نیروهای شیفت در حوزه تغسیل، متوفیات و اعزام خودرو در محل می‌مانند تا دفن انجام شود.
ایمنا: روزانه چه تعداد متوفی در باغ رضوان به خاک سپرده می‌شوند؟
جدیدی: به‌طور میانگین روزانه بین ۱۸ تا ۲۰ متوفی در باغ رضوان به خاک سپرده می‌شوند که تغسیل و تدفین آن‌ها در آرامستان انجام می‌شود، بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر اصفهان هزینه‌های انتقال فوتی‌هایی که در باغ رضوان دفن می‌شوند، از محدوده مناطق پانزده‌گانه شهرداری اصفهان توسط سازمان پرداخت می‌شود. رانندگانی که زیر نظر شرکت‌های طرف قرارداد سازمان آرامستان‌ها فعالیت می‌کنند، هزینه‌های انتقال اموات را در قالب صورت وضعیت ماهانه از این سازمان دریافت می‌کنند.
برخی متوفیان از آرامستان باغ رضوان و آرامستان‌های دیگر به سایر نقاط کشور منتقل می‌شوند، سرویس‌های آن‌ها به‌صورت نقدی یا جاری حساب و توسط خانواده‌ها پرداخت می‌شود.
قبر لاکچری در باغ رضوان نداریم
ایمنا: گستردگی قطعات این آرامستان را تشریح کنید.
جدیدی: در باغ رضوان قطعات ایثارگران (خانواده شهدا)، نام‌آوران (مشاهیر و هنرمندان) و احیاگران (اهداکنندگان عضو) و قطعه اتباع که بیشتر مربوط به افاغنه ساکن شهر اصفهان هستند و به دو قسمت شیعه و سنی تقسیم شده است، وجود دارد؛ فاز یک باغ رضوان از قطعات یک تا ۴۵، فاز دو از قطعه ۵۰ تا ۶۶ و فاز سوم از قطعه ۷۰ تا ۸۹ را شامل می‌شود.
تمام هزینه‌ها در آرامستان باغ رضوان بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر است و قطعات نیز عمومی محسوب می‌شود و مربوط به تمام مردم است؛ در آرامستان باغ رضوان قبر لاکچری نداریم.
برای افراد نام‌آور، مشاهیر و هنرمندان نیز قطعه نام‌آوران تعریف شده است که با ارائه معرفی‌نامه از ادارات متولی مانند ارشاد، خاکسپاری متوفیان در این قطعه انجام می‌شود.
ایمنا: باغ رضوان تا چه زمانی ظرفیت دفن اموات را دارد؟
جدیدی: فاز چهارم آرامستان باغ رضوان در دست طراحی است و در آینده فاز پنجم آن برنامه‌ریزی می‌شود، بنابراین تا حدود ۵۰ سال آینده مشکلی برای دفن اموات نداریم اما هزینه‌های توسعه بسیار بالا است و مقداری در زمینه فضای سبز اختلاف سطح داریم.
فضای سبز فاز یک باغ رضوان چهل ساله و کامل‌تر است و ارتفاع و چیدمان قوی‌تری دارد، فاز سوم حدود ۱۰ سال است که افتتاح شده و فضای سبز آن رشد و نمو کمتری داشته اما در حوزه خدمات شهری فضای سبز روی این موضوع کار و تکمیل می‌شود.
طرح احداث آرامستان غرب متوقف شده است
ایمنا: سرنوشت احداث آرامستان غرب چه شد؟
جدیدی: پیگیری‌هایی در این خصوص انجام شده و مسیر مربوطه را طی کرده است اما با مخالفت «حاجی‌دلیگانی» نماینده مردم شاهین‌شهر و برخوار در مجلس شورای اسلامی، امام‌جمعه، فرمانداری و مردم طرح احداث آرامستان غرب که قرار بود در اراضی چاله‌سیاه (سمت نهضت‌آباد) احداث شود، متوقف شده است.
منابع طبیعی چند قطعه زمین را در مناطق مختلف به شهرداری اصفهان معرفی کرد اما بعد مسافت برای شهروندان اصفهان حدود ۵۰ کیلومتر بود، بنابراین مورد استقبال مردم قرار نمی‌گرفت، زیرا حداقل چیزی که این اراضی نیاز دارد آب است؛ البته شهرداری اصفهان هنوز پیگیر این موضوع است اما بعید می‌دانم به نتیجه‌ای برسد.
ایمنا: از سختی‌های کار در محیط آرامستان بگویید؟
جدیدی: همکاران ما در تمام بخش‌های سازمان آرامستان‌های شهرداری با خانواده متوفی و حزن و اندوهی که دارند، درگیر هستند؛ هر بخش سختی خودش را دارد اما سختی حوزه کاری من و حتی مدیریت سازمان چند برابر است، به این دلیل که مستقیم با خانواده‌ها در ارتباط هستیم، مشکلات اقتصادی سختی کار ما را چند برابر کرد.
تعدادی از خانواده‌ها اصرار دارند که متوفی در قطعه مورد نظر خودشان دفن شود، بعضی اوقات چشم وهم‌چشمی‌ها خانوداه‌ها را آزار می‌دهد؛ به‌عنوان مثال در تعدادی از قطعات ظرفیت نداریم با وجود اینکه طرح شفافیت را در این دوره مدیریت شهری اجرا کردیم و هنگامی که خانواده‌ها مراجعه می‌کنند همکارانم قطعات خالی را ارائه می‌دهند اما بازهم عده‌ای نمی‌پذیرند و اصرار به خاکسپاری در قطعه‌ای خاص دارند.
نکته دیگر اینکه، تمام افراد به دلایل طبیعی فوت نمی‌کنند، فوتی‌هایی داریم که شاید سه ماه از زمان فوت فرد گذشته باشد و هنگامی که به باغ رضوان انتقال داده می‌شوند، جسد بوی تعفن خاص می‌دهد و ظاهر نامناسبی دارد، همچنین فوتی‌هایی که از سمت پزشکی قانونی انتقال می‌رسند یا مجهول‌الهویه هستند، شرایط را برای همکارانم سخت می‌کند.
برای انتقال جسد برخی فوتی‌های ناشی از تصادفات که جسم آن‌ها به شدت آسیب‌دیده است، کسانی که در صحنه تصادف حضور دارند، هیچ کمکی به رانندگان خودروهای حمل متوفی نمی‌کنند، همچنین انتقال اجسادی که در تنهایی فوت کرده‌اند و ممکن است چند ماه از فوت گذشته و وضعیت خاصی بر جسد حاکم باشد، شرایط را برای رانندگان خودروهای حمل بسیار سخت می‌کند و تمام این موارد تنها بخشی از دشواری‌های فعالیت در این عرصه است.
گفت‌وگو از: راضیه کشاورز
نظر شما