به گزارش خبرنگار ایمنا، امواج گرمای مرگبار زندگی روزمره را در بخشهای بزرگی از آسیا، اروپا و آمریکا شمالی مختل میکند، زیرا گرم شدن اقیانوسها و رطوبت بی سابقه یکی از گرمترین تابستانهای سیاره زمین را به ثبت رسانده است. هواشناسان میگویند که ماه خرداد گرمترین ماه در تاریخ بوده است و در صورت تداوم دمای ثبت شده در جولای (تیر) که مشاغل را تحت فشار قرار داده و شبکههای برق را تهدید میکند سال ۲۰۲۳ میتواند گرمترین سال باشد.
"برت اندرسون" کارشناس ارشد هواشناسی در Accu Weather میگوید که عوامل متعددی در افزایش گرمای بیسابقه تابستان امسال نقش دارند؛ از جمله افزایش غیرمعمول سطح رطوبت توسط اقیانوسهای گرم. از جمله عوامل دیگر میتوان به دام انداختن گرما توسط چندین گنبد حرارتی برای مدت زمانی طولانیتر از حدمعمول اشاره کرد، همچنین جریانهای جت باعث میشوند طوفانهای مرگباری مانند طوفان ورمونت در این تیرماه به آرامی حرکت کنند.
دریاهای گرم و الگوی آب و هوایی گرم مکرر به نام ال نینو اثرات تغییرات آب و هوایی را تشدید میکنند که دانشمندان میگویند به افزایش دمای جهانی دامن میزند. "خوزه آلوارو مندس پیمپائو آلوس سیلوا" اقلیم شناس مشاور سازمان جهانی هواشناسی با اشاره به امواج گرمای شدید میگوید: "ما شاهد افزایش تعداد و افراط بیشتر هستیم و این به دلیل گرم شدن زمین است، چنین موقعیتهایی بیسابقه نیستند، اما به دلیل تداوم شدتشان بیشتر میشود".
به گفته سازمان جهانی هواشناسی تغییرات اقلیمی وقایع گرمای شدید را تشدید کرده که از دهه ۱۹۸۰ تاکنون افزایشی شش برابر یافتهاند. افزایش دمای سطح به دلیل گرم شدن آب و هوا امواج گرما را طولانیتر و شدیدتر میسازد و شرایط آب و هواییای را ایجاد میکند که آن را در یک مکان متوقف میسازد.
به گفته اداره ملی اقیانوسی و جوی دمای جهانی اقیانوسها برای سومین ماه متوالی پس از تقویت شرایط ال نینو در ژوئن به بالاترین حد خود رسید. گنبدهای حرارتی پرفشار که دماهای متورم را به همراه دارند در تابستانهای گذشته رخ دادهاند، اما وجود چهار گنبد از آنها بر روی خشکی به طور همزمان برای "کارل شرک" اقلیم شناس استوایی در دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی هنوز موضوعی شگفتانگیز قلمداد میشود."ما این موضوع را در تابستانهای گذشته نیز دیدهایم، اما زمانی که ظاهر میشود هنوز هم قابل توجه است".
براساس آمارها گرمای تابستان سال جاری به آتشسوزی در مناطقی مانند کانادا، کالیفرنیای جنوبی، اسپانیا و شهرک پانوراما در نزدیکی آگیو تئودوری در یونان دامن زده است.
مرداد گرمترین ماه جهان از هزاران سال پیش خواهد بود
«گاوین اشمیت» اظهار کرد: «با وجود اختلاف جزئی در نتایج این رصدخانهها، افزایش شدید دما به طور مشخص واضح است و ما شاهد تغییرات دمایی بیسابقهای در سراسر جهان هستیم.»
وی با اشاره به اینکه «نمیتوان این تأثیرات را تنها به پدیده «ال نینو» نسبت داد»، افزود: «انتظار داریم این روند ادامه یابد و دلیل آن این است که ما همچنان به پمپاژ گازهای گلخانهای به جو ادامه میدهیم. پیشبینی میکنیم سال ۲۰۲۴ گرمتر باشد زیرا آن را با پدیده ال نینو که اکنون در حال گسترش است شروع خواهیم کرد.»
افزایش شدت گرما طی روزهای پایانی هفته
طبق اعلام سازمان هواشناسی کشور، برای روزهای پایانی هفته جاری شاهد افزایش میزان گرمای هوا و تشدید آن در بسیاری از نقاط خواهیم بود، به طوری که برای روزهای پایانی هفته جاری شاهد افزایش میزان گرمای هوا و تشدید آن در بسیاری از نقاط استانهای نیمه شمالی و همچنین مناطقی از مرکز کشور خواهیم بود که روزهای بسیار گرمی را رقم خواهد زد. بر اساس آخرین خبرها از سوی سازمان هواشناسی با توجه به این موضوع که نیمه تیر تا نیمه مرداد ماه، گرمترین بازه زمانی یک ماهه سال است، بنابراین برای روزهای باقی مانده از این بازه زمانی همچنان شاهد گرمای شدید هوا در بسیاری از نقاط کشور خواهیم بود. نکته قابل ذکر دیگر در مورد دماهای کمینه است که نسبت به هفتههای گذشته با افزایش همراه بوده و میتوانیم این جمله را بگوییم که گرمترین شبهای سال، در حال سپری هستند. از نیمه مردادماه به بعد دما شرایط دمایی به تدریج بهتر شده و به آرامی شاهد خنکتر شدن هوا و رفتن به سمت و سوی پاییز خواهیم بود.
افزایش گرمترین روزهای سال در دو هفته اول مردادماه
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه در تیرماه دمای یک تا دو درجه بیش از نرمال در کشور ثبت شد، اظهار کرد: برای دو هفته اول مردادماه نیز دمایی بیش از حد نرمال و گرمترین روزهای سال پیشبینی میشود.
وی درباره وضعیت دمایی طی مردادماه اظهار کرد: پیشبینی میشود مرداد همچون تیرماه دمای هوا بین یک تا دو درجه در غالب نقاط کشور بیش از حد نرمال باشد. طی هفته جاری و دو هفته اول مردادماه نیز گرمترین روزهای سال خواهد بود.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه داد: بهطور مثال دمای هوا در تهران طی روزهای آینده به ۴۰ درجه سلسیوس و حتی بالاتر میرسد و باقی نقاط کشور هم با آنومالی (بیهنجاری دمایی) مثبت دمایی مواجه خواهند بود و در هیچ نقطهای از کشور نمیتوانیم انتظار دمای در حد نرمال را داشته باشیم. نه تنها در مردادماه بلکه در شهریورماه و مهرماه نیز میتوانیم دمایی بیش از حد نرمال داشته باشیم.
وی درباره بارشهای ماههای آینده تصریح کرد: نسبت به بارشهای پاییزی میتوانیم خوشبین باشیم چراکه بارندگیها بههنگام آغاز خواهند شد و بارشهای نرمال و حتی بیش از نرمالی در پیش خواهیم داشت.
وظیفه در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره وضعیت دما طی ماه گذشته اظهار کرد: در تیرماه دمای کشور بهویژه در نیمهشرقی بین یک تا دو درجه سلسیوس بیش از حد نرمال بود. کانون بیهنجاری دما در شرق کشور بهویژه استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و یزد قرار داشت که بین ۱.۵ تا دو درجه سلسیوس دمایی بیش از حد نرمال بود. استانهایی همچون خراسان جنوبی، خراسان شمالی و اصفهان نیز مناطقی بودند که بهطور نسبی دمای بیش از یک درجه بالاتر از نرمال را تجربه کردند. بهطور کلی میانگین دمای کشور در تیرماه بین یک تا دو درجه سلسیوس بیش از حد نرمال بود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا گرمای هوا در تیرماه بیسابقه بود یا خیر؟ گفت: گرمای هوا در ایران بیسابقه نبود. هرچند در برخی نقاط کشور رکورد دمایی زده شد، اما این وضعیت به معنای بیسابقه بودن گرما نبود. دمای میانگین کره زمین طی سال جاری ۱۷.۲۷ درجه سلسیوس ثبت شده، این در حالی است که بالاترین دمای ثبت شده در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۷.۲۴ درجه سلسیوس بود، بنابراین دمای کره زمین بسیار بیشتر و گرمتر از آن چیزی است که گمان میکردیم و همچنان نیز به سمت گرمایش بیشتر میرود.
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی اظهار کرد: در روزهای باقیمانده سال نیز ممکن است روند افزایش دما بهگونهای باشد که به عنوان یکی از گرمترین سالها محسوب شود. از جمله آثار آن نیز میتوان به آتشسوزیها بسیار گسترده در جنوب اروپا بهخصوص یونان، آمریکای شمالی، جنگلها و مناطق شرقی کانادا اشاره کرد. ماههای خرداد، تیر و مرداد جزو ماههایی است که رکورد گرمای هوای دنیا طی این مدت ثبت میشود. درواقع ما اثرات تغییر اقلیم را این گونه لمس میکنیم.
وی درباره تأثیرات گرما بر منابع آبی افزود: دمای هوا در تابستان بالا است و در صورتی که حتی نسبت به حالت نرمال یک درجه نیز افزایش یابد شش درصد میزان تبخیر و تعرق بیشتر میشود. آبهای پشت دریاچهها، سدها، تالابها، رودخانهها و آبهای سطحی زودتر تبخیر میشود و از بین میرود، با افزایش تبخیر و تعرق نیاز به آب نیز افزایش مییابد و این دمای بیش از حد نرمال، تأثیرات منفی بسیار زیادی بر این مناطق دارد. بستر بسیاری از تالابها به کانون گرد و غبار تبدیل شدهاند؛ همانطور که تهران، قم، کاشان، شهرهای شرقی کشور همچون زابل و زاهدان به دلیل خشک شدن دریاچه نمک قم، هامون و دریاچه ارومیه گرد و غبار بسیار زیادی را متحمل هستند.
وظیفه درباره بارشهای تیرماه خاطرنشان کرد: این بارشها به دلیل گرمای زیاد هوا مفید و تأثیر گذار نبودند و بلافاصله پس از بارش تبخیر شدند. به جز مناطق شمالی کشور که نسبت به مناطق دیگر دمایی معتدلتر دارند و بارشهای بیشتری را نیز تجربه کردند.
افزایش دمای هوا در آخر هفته / بارندگی در شمال و جنوب کشور
صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، از رگبار باران در شمال و جنوب کشور و افزایش دمای هوا در بیشتر استانها خبر داد و درباره شرایط جوی کشور اظهار کرد: چهارشنبه _چهارم مردادماه_ در شمال آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی رگبار پراکنده رخ میدهد. در نیمه جنوبی سیستان و بلوچستان، شمال و شرق هرمزگان و جنوب شرق فارس نیز رگبار و رعد و برق پیشبینی میشود.
ضیاییان گفت: در روزهای آینده در مناطقی از شرق کشور و جنوب استانهای خراسان رضوی، سمنان، تهران و البرز و استانهای اصفهان، قم و مرکزی وزش باد و خیزش گرد و خاک سبب کاهش کیفیت هوا میشود و ساعات بعد از ظهر در مناطقی از غرب کشور نیز وزش باد و نفوذ گردو غبار از مرزهای کشور عراق دور از انتظار نیست.
وی اضافه کرد: روز پنجشنبه _پنجم مردادماه_ تنها در جنوب سیستان و بلوچستان، ارتفاعات جنوب کرمان و شمال هرمزگان بارش پیش بینی میشود. جمعه و شنبه (ششم و هفتم مردادماه) در غالب مناطق کشور جوی پایدار همراه با روند افزایش نسبی دما مستقر میشود و وزش باد در شرق و جنوب شرق کشور همچنین در جنوب خوزستان افزایش مییابد. دریای خزر نیز از اواخر دوشنبه و سهشنبه و شرق دریای عمان نیز در پنج روز آینده مواج پیشبینی میشود.
رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره وضعیت جوی تهران طی دو روز آینده نیز خاطرنشان کرد: آسمان تهران فردا سوم مردادماه صاف تا نیمه ابری در بعضی ساعتها وزش باد، از بعدازظهر افزایش باد و گاهی گردوخاک با حداقل دمای ۲۸ و حداکثر دمای ۳۹ درجه سانتیگراد و روز چهارشنبه چهارم مرداد، صاف تا قسمتی ابری، از بعد از ظهر افزایش باد با حداقل دمای ۲۷ و حداکثر دمای درجه ۳۹ سانتیگراد پیشبینی میشود.
نظر شما