به گزارش خبرنگار ایمنا، امروز چهاردهم تیرماه است. این روز را به نام روز قلم نام‌گذاری کرده‌اند و این نام‌گذاری به دلیل اهمیتی است که برای قلم قائل شده‌اند. اما آیا به‌راستی قلم دارای اهمیت است؟ به‌خصوص حالا که صاحبان قلم بیشتر از هر زمان دیگری با مشکلات معیشتی و مالی دست‌به‌گریبان هستند.
البته همیشه این‌طور نیست و گاهی دری به تخته می‌خورد و بخت با اهل قلمی یار می‌شود و از راهی که خدا می‌خواهد صاحب رزق و روزی فراوان می‌شوند یا در سایه تلاش و ممارست سری میان سرها درمی‌آورد و موقعیت اجتماعی برای خودش دست‌وپا می‌کند و کمتر به مشکل مالی می‌خورد. در غیر این صورت، اهل قلم معمولاً اهل چرتکه انداختن و حساب‌وکتاب نیستند و به‌سختی روزگار می‌گذرانند.
با همه این احوال نویسنده و هنرمند جماعت، سهم انکارناشدنی در شکل‌گیری فرهنگ‌ها و تمدن‌ها داشته و دارند. آن‌ها می‌نویسند و نقد و تحلیل می‌کنند و رفتارها و حرکات مردم جامعه را از غربال می‌گذرانند تا خوبی را از بدی و سره را از ناسره جدا کرده باشند و راه را از بیراهه معلوم کنند و نگذارند دیگران در مهلکه‌ها و پرتگاه‌های خطر سقوط کنند.
یک اتومبیل هر اندازه سریع و قدرتمند، بدون داشتن چراغ نمی‌تواند در تاریکی‌های هول‌انگیز جاده‌ها و در شب‌های طولانی راه بسپرد. نویسنده و هنرمند به‌مثابه چراغی افروخته است که روندگان و کاروان بشری با آن پیش پای خود را می‌بیند و مسیر درست را از غیر آن تشخیص می‌دهد. هم بر این قیاس است که نویسنده را در زمره روشنگران و روشنفکران جای داده‌اند. در پرتو همین نورافکنی‌ها و روشنگری‌ها است که راستی‌ها و درستی‌ها آشکار و دروغ‌ها و پلشتی‌ها معلوم می‌شود. با وجود اهمیت این موضوع پرسشی که مطرح می‌شود این است که مهم‌ترین مطالبه اهل قلم چیست؟ و چه کاری باید برای احقاق مطالبه این قشر تأثیرگذار جامعه انجام داد.
تنها چرخش دست و حرکت قلم روی کاغذ کافی نیست
فریده شمس، نویسنده کتاب عزیز خان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تنها چرخش دست و حرکت قلم روی کاغذ کافی نیست، بلکه نویسندگان باید به اصولی متعهد باشند تا آثار آن‌ها مخاطب مورد نظر را به غنای لازم برساند. از طرفی تعهد داشتن به مطالب نوشته‌شده و استحکام بالا از مهم‌ترین مواردی است که در عرصه نویسندگی لازم است و نویسنده باید با دقت و توجه این موارد را در تالیفات خود رعایت کند.
وی ادامه می‌دهد: برخی نویسندگان تصور می‌کنند که باید درباره هر موضوعی نظر دهند، در صورتی که قداست قلم به استحکام آن است که نویسنده بدون توجه، مطلبی را بیان نکند. ذکر منبع و مستندسازی نشانگر قداست قلم است.
این نویسنده با اشاره به مشکلات اهل قلم تصریح می‌کند: افرادی که در عرصه نویسندگی وارد می‌شوند به دلیل آن که با مشکلات فراوانی در زمینه معیشت خود مواجه می‌شوند، مجبور هستند، به صورت فعالیت فرعی به نویسندگی بپردازند. به همین جهت از نظر من نویسندگی نوعی ایثار است، زیرا فرد از نظر مالی تأمین نیست، البته باید در نظر داشت بازار فروش کتاب در کشور نیز مطلوب نیست.
کمبود مخاطب فارسی زبان از مشکلات اهالی قلم
وی می‌گوید: کمبود مخاطب فارسی‌زبان از مشکلات دیگر است و در این حوزه فرهنگ خرید کتاب و مطالعه در بین مخاطبان وجود ندارد، بنابراین زندگی نویسنده از نظر مادی تأمین نمی‌شود.
این نویسنده ادامه می‌دهد: اگر کتابی درباره لطیفه تألیف شود، فروش فراوانی دارد، ولی کتاب‌های علمی خریداری ندارد، بنابراین اگر فردی در نویسندگی شب و روز زمان بگذارد، زندگی‌اش از این طریق تأمین نمی‌شود.
مسائل مادی و رفاهی مشکل عمده نویسندگان
مریم صابری، نویسنده دیگری است که درباره مشکلات نویسندگان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مسائل مادی و رفاهی مشکل عمده نویسندگان است و در مجموع کار قابل توجهی برای رفاه آن‌ها انجام نشده است. بسیاری از نویسندگان خوش‌قلم و خوب هستند اما وضع رفاهی آن‌ها مناسب نیست؛ به عنوان مثال باید بیمه آن‌ها جدی‌تر پیگیری شود و وام‌های بهتری در اختیار آن‌ها قرار داده شود.
وی ادامه می‌دهد: شرایط کنونی بعد از تحریم‌ها و کم‌کاری‌هایی که توسط برخی از دستگاه‌های متولی انجام شده، باعث به وجود آمدن مشکلاتی برای اهالی قلم شده است. فردی که می‌نویسد و خلق می‌کند به آرامش فکری نیاز دارد و باید از حداقل‌های زندگی تأمین باشد.
این نویسنده تصریح می‌کند: از طرفی وقتی اثری توسط نویسنده خلق می‌کند و به دست ناشر می‌رساند، ناشرها از لحاظ مالی در مضیقه هستند. پس این موارد روی یکدیگر تأثیر می‌گذارد و زندگی نویسنده از لحاظ مالی تأمین نمی‌شود و بر او فشار وارد می‌شود. اگر کتاب‌های یک نویسنده از سوی مخاطبانش خریداری و خوانده شود برایش بسیار لذت‌بخش است. بنابراین دسترسی آسان به کتاب و تسهیلات خرید باید از سوی مسئولان مورد توجه قرار گیرد.
وی اضافه می‌کند: هر نویسنده با توجه به قدرت پخش خودش کتاب‌های خود را توزیع و به دست مخاطب می‌رساند. در صورتی که اگر سازوکارهای مناسب برای توزیع و دسترسی مردم به کتاب فراهم شود، بزرگترین تکریم اهل قلم به حساب می‌آید. از طرفی اهالی قلم جامعه را پیش می‌برند و تلاش آن‌ها افزایش دانش را به دنبال دارد و به اگر بیشتر تکریم شوند، با شوق و انرژی بیشتری فعالیت‌های خود را ادامه می‌دهند.
این نویسنده با بیان اینکه تکریم اهل قلم صرفاً تکریم شخص نیست، تاکید می‌کند: تکریم اهل قلم، تکریم علم و موقعیتی است که مردم جامعه به سوی آن می‌روند. به عبارتی وقتی اهل قلم را تشویق و ترغیب می‌کنیم، جامعه را به علم‌آموزی تشویق کرده‌ایم و اگر تکریم اهل قلم در حاشیه قرار گیرد، میل جامعه برای توجه به علم و کتاب کاهش پیدا می‌کند.
لزوم پرداختن به اهالی قلم توسط دستگاه‌های متولی
رضا مهدی‌هزاوه، نویسنده به خبرنگار ایمنا می‌گوید: نهادها و سازمان‌های مرتبط باید در مورد بزرگان اهل قلم کتاب بنویسند تا عموم مردم جامعه به شناخت کافی و جامعی در مورد آن‌ها برسند. در این نوع از کتاب‌ها می‌توان اندیشه‌ها، افکار، فعالیت‌ها بزرگان اهل قلم را در قالب یک جلد کتاب به مردم و حتی دانشگاهیان معرفی کرد. در این صورت افراد با خواندن این کتاب‌ها با فضای ذهنی یک نویسنده آشنا می‌شوند.
وی ادامه می‌دهد: مشکل که نویسندگان با آن مواجه هستند این است که ناشرها به هر دلیلی کتاب‌هایی از خارج وارد می‌کنند در کشور هر فردی با هر سطحی آن‌ها را ترجمه می‌کند و این کتاب‌ها وارد بازار می‌شود. در نتیجه به لحاظ حق و تألیف کمتر پرداخت می‌کنند و به سود می‌رسند. در صورتی که ناشرها باید به نویسندگان خلاق ایرانی بیشتر توجه کنند و منتظر تولید آن‌ها باشند و زمینه را فراهم کنند تا نویسندگان ایرانی قلم به دست گیرند.
این نویسنده تصریح می‌کند: نویسندگان در شرایط کنونی تا حدودی از زمانه خود فاصله گرفته‌اند و نگاهی به دوره‌های تاریخی گذشته دارند و شروع به نوشتن در زمینه بعضی از موضوع‌هایی کرده‌اند که مغفول مانده است که این کار بسیار مفید و جالب است؛ یعنی هم پس‌زمینه تاریخی دارد و هم افشاگرایانه می‌نویسند و نشان می‌دهد که چه اتفاق‌هایی افتاده و تا امروز مغفول مانده است.
وی تاکید می‌کند: آنهایی که دغدغه‌مند هستند و دغدغه فرهنگ کشور را دارند، باید مراقب حال نویسندگان و اهل قلم باشند، نویسندگان مانند دیگر قشرها پرسروصدا نیستند و خاموش هستند. بنابراین به منظور ارتقای فرهنگ عمومی جامعه و احترام به اهل قلم باید بعضی مشکلات از جلوی پای این قشر برداشته شود.
نظر شما