به گزارش خبرنگار ایمنا، نجف‌آباد یکی از شهرهای تاریخی استان اصفهان در مرکز شهرستان نجف‌آباد است که در زمان صفویه بنا شده است. این شهر دارای بناهای منحصربه‌فرد و تاریخی از جمله هفت برج خارون است که به عنوان یک مکان گردشگری در تملک شهرداری است و برنامه‌های فرهنگی متعددی به مناسبت‌های مختلف در آن برگزار می‌شود. این برج‌ها روزگاری کبوترخانه بوده و کارکرد مهمی در رونق اقتصادی شهر و شهرستان نجف‌آباد داشته است.
درک اهمیت کبوترخانه‌ها مستلزم فهم ضرورت تاریخی ابداع، تکوین و کارکردهای آنها در نظام‌های کشاورزی و ارتباط با عناصر دیگری همچون قنات، آبراهه‌ها و نوع محصولات کشاورزی است. کبوترخانه‌ها در جوامع سنتی به ویژه جوامع متکی به محصولات کشاورزی، اهمیت زیادی داشته است. پیشینیان ما ارتباط قوی با طبیعت داشتند و همزیستی با آن را یاد گرفته بودند؛ این ارتباط مؤثر با طبیعت در قالب بناها خود را نشان می‌دهد و بسیاری از آنها از جمله برج‌های کبوتر امروز برای ما به یادگار مانده است.
کبوترخانه‌ها نحوه ارتباط مردم یک دیار با محیط جغرافیایی و اقلیمی و نوع اقتصاد و فرهنگ حاکم بر یک منطقه را نشان می‌دهد. پیشینه تاریخی برج‌ها کبوتر چندان شناخته شده نیست، اما شواهد تاریخی نشان می‌دهد کبوترخانه‌ها از دیرباز در ایران وجود داشته است و ایرانیان در احداث کبوترخانه‌ها پیشگام بوده‌اند. مجموعه تاریخی هفت برج خارون از پربازدیدترین جاذبه‌های گردشگری نجف‌آباد در سطح شهرستان و استان اصفهان است. این بنای تاریخی به مساحت سه هزار مترمربع در جنوب شرقی شهر و نزدیک به نهر قدیمی خارون واقع شده است.
مجموعه هفت برج خارون دارای هفت برج منفرد است که با دیوارهای کاه‌گلی چهار متری به یکدیگر متصل شده است. تقسیم‌بندی برج‌ها در زوایا و اضلاع دیوارها و سردر ورودی‌های این مجموعه، منظره زیبایی را به وجود آورده است که به وسیله هشتی و اتاق‌هایی در بالا و پایین و زیرزمین، ورود به این مکان را ممکن می‌کند. برج‌های این مجموعه به عنوان محل زندگی کبوتر، در زمان ساخت مکانی برای جمع‌آوری فضولات پرندگان به منظور مصرف در بخش کشاورزی بوده است.
این مجموعه که متعلق به اواخر دوران قاجار است، سال ۱۳۸۲ توسط شهرداری تملک شد و پس از مرمت و بازسازی، سال ۱۳۸۴ به عنوان نخستین مجموعه گردشگری شهر مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این اثر که با شماره ۳۴۸۱ در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده، در حال حاضر با امکاناتی همچون فضای سبز، آب‌نما، غرفه‌های متعدد نمایشگاهی، چایخانه سنتی و موزه آثار باستانی به صورت مجموعه‌ای با کاربری‌های فرهنگی، تفریحی و گردشگری فضایی متفاوت را برای گردشگران فراهم کرده است.
هفت برج خارون به صورت متناوب مرمت، تعمیر و نگهداری می‌شود
عبدالرسول امامی، شهردار نجف‌آباد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مجموعه تاریخی هفت برج خارون سال ۱۳۸۴ توسط شهرداری خریداری و مرمت شد و به عنوان مکان گردشگری در اختیار شهروندان قرار گرفت.
وی می‌افزاید: این مکان تاریخی برای برگزاری جشن‌های نوروزی و برپایی بازارچه صنایع‌دستی به‌طور معمول در طول سال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شهردار نجف‌آباد خاطرنشان می‌کند: مجموعه هفت برج خارون یک مکان منحصربه‌فرد شامل هفت برج به طول ۱۴ متر و دیواره‌های هفت متری است که به عنوان نماد گردشگری شهر نجف‌آباد به ثبت رسیده است.
امامی تاکید می‌کند: هر بنای تاریخی نیاز به نگهداری دارد و مجموعه هفت برج نیز به صورت متناوب و دوره‌ای مرمت و نگهداری می‌شود.
هفت برج خارون از صنایع قدیمی شهرستان است
علیرضا حبیبی، رئیس میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان نجف‌آباد نیز تصریح می‌کند: مجموعه هفت برج کبوترخانه‌های خارون با کمک دیوارهای بلند کاه‌گلی چهار متری به هم متصل شده و به دلیل نوع معماری در ساخت آن هیچ جانوری امکان آزار رساندن به کبوتران را نداشته است و کبوتران با آرامش کامل در لانه‌های برج‌ها استراحت می‌کردند.
وی با تاکید بر اینکه استفاده از کودهای طبیعی نسبت به کودهای شیمیایی بهتر است، اضافه می‌کند: مجموعه برج هفت خارون یکی از صنایع قدیمی شهرستان است و یک کارخانه کودسازی محسوب می‌شود، از فضولات کبوتران تجمیع شده در این مکان برای تقویت زمین‌های کشاورزی و باغات استفاده می‌شده است، اما امروزه با توجه به تغییر الگوهای رایج کشاورزی کاربرد چندانی ندارد.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نجف‌آباد اظهار می‌کند: مجموعه برج خارون نمونه یک سیستم مسالمت‌آمیز میان انسان و کبوتر بوده که از اواخر دوره قاجار در نجف‌آباد ایجاد شده و تا دوره پهلوی کاربرد داشته است.
حبیبی ادامه می‌دهد: شهرداری نجف‌آباد با خرید هفت برج خارون و با حفظ هویت تاریخی و گردشگری، این مجموعه را مرمت کرد و در حال حاضر به مجموعه‌ای کاربردی برای ویژه‌برنامه‌های فرهنگی و هنری تبدیل شده است.
وی تاکید می‌کند: تملک بناها و آثار تاریخی توسط شهرداری اتفاق خوبی است که می‌تواند به حفظ و رونق بنا کمک کند و زمینه را برای توسعه گردشگری در ابعاد مختلف فراهم کند.
نظر شما