طوفان‌های گرمسیری به سواحل ایران می‌رسد؟

به گزارش خبرنگار ایمنا، چندی پیش سازمان هواشناسی هشدارهایی مبنی بر تغییر مسیر حرکت طوفان گرمسیری " بی‌پارجوی" به سمت شمال شرق دریای عمان صادر کرد که این طوفان بر آب‌های جنوب کشور تأثیر گذاشت و موجب افزایش ارتفاع موج در ساحل و فراساحل شد

این در حالی است که به گفته مسئولان سازمان هواشناسی، روند تغییرات اقلیمی سبب شده تا فراوانی وقوع طوفان‌های گرمسیری در دریای عمان در سال‌های اخیر به ۸۰ درصد افزایش یابد و احتمال دارد این طوفان‌ها در سال‌های آینده به سواحل ایران نیز وارد شود.

ایران چندان تحت تأثیر چرخندها و طوفان‌های حاره‌ای قرار نمی‌گیرد

صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با بیان اینکه تغییرات اقلیمی موجب افزایش تعداد و شدت پدیده‌های جوی می‌شود، اظهار کرد: شدت این چرخندها زیاد است و در مسیر خود آسیب‌های بسیار زیادی بر جای می‌گذارد؛ اقدام خاصی برای کنترل این طوفان‌ها نمی‌توان انجام داد و تنها جان انسان‌ها را می‌توان نجات داد.

وی درباره تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر شدت و طول جریانات جوی، افزود: تغییرات اقلیمی پدیده‌ای نیست که در لحظه اتفاق افتد؛ با تغییرات اقلیمی نظام حاکم بر جو تغییر می‌کند و موجب افزایش تعداد پدیده‌های جوی و شدت آن‌ها می‌شود.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره محل شکل‌گیری طوفان‌های حاره‌ای و تأثیر تغییرات اقلیمی بر شدت آن‌ها، گفت: طوفان‌های حاره‌ای روی خط استوا و اقیانوس‌ها شکل می‌گیرد و در آن‌جا آغاز می‌شود؛ با تشکیل یک چرخند و حرکت آن، یک منطقه تحت تأثیر قرار می‌گیرد. به عنوان مثال طوفان حاره‌ای به نام «بی‌پارجوی» ابتدا به سمت پاکستان سپس به طرف هند حرکت کرد و در حال حاضر در بخش جنوب شرقی هند قرار دارد و با حرکت خود موجب بارش‌های خیلی شدیدی شد البته «بی‌پارجوی» اکنون در حال از بین رفتن است و دیگر ایران را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد.

وی افزود: با نزدیک شدن این چرخندها به خشکی و طی کردن یک مسیر کوتاه خشکی از انرژی آن‌ها کاسته می‌شود اما در همان فاصله و مدت زمان کوتاهی که در خشکی هستند نیز خسارت‌های بسیار زیادی بر جای می‌گذارد و سبب آسیب‌های بسیار زیادی می‌شود.

ضیاییان درباره میزان تأثیر این چرخندها بر ایران، گفت: کشور ما در موقعیتی قرار دارد که چندان تحت تأثیر این طوفان‌ها و چرخندها قرار نمی‌گیرد و این چرخنده‌ای حاره‌ای به طور معمول هر چند سال یک بار کشور ما را تحت تأثیر قرار می‌هد؛ آخرین چرخند حاره‌ای به نام «شاهین» بود که سال ۲۰۲۱ ایران را تحت تأثیر قرار داد و خسارت‌هایی را ایجاد کرد.

وی با اشاره به اقداماتی که در خصوص کاهش خسارت‌های این چرخندها می‌توان انجام داد، خاطرنشان کرد: انرژی این چرخندها بسیار زیاد است و خسارتی که ایجاد می‌کنند نیز بسیار گسترده است، کشورهای زیادی از جمله آمریکا و ژاپن بسیار زیاد تحت تأثیر این چرخندها قرار می‌گیرند اما اقدامات زیادی نمی‌توان برای کاهش آسیب‌های این جریانات انجام داد و تنها می‌توان انسان‌ها را نجات داد تا در اثر این حوادث آسیب نبینند.

سواحل دریای عمان تحت تأثیر پدیده‌های مخرب جوی - اقیانوسی

پیش‌تر نیز بهزاد لایقی، سرپرست معاونت توسعه پیش‌بینی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور درباره طوفان‌های گرمسیری و شدت آن‌ها، اظهار کرد: تا پیش از این به طور میانگین سالی دو تا سه طوفان در محدوده دریای عمان تشکیل می‌شد اما روند گرمایش جهانی سبب شده تا این تعداد به سالی چهار تا پنج طوفان افزایش یابد.

وی افزود: به‌طور کلی برآورد شده است که ۱۰ درصد از کل طوفان‌های گرمسیری زمین در منطقه شمال اقیانوس هند شکل می‌گیرد که بخشی از آن در محدوده خلیج بنگال و بخش اندکی نیز در محدوده دریای عمان است.

سرپرست معاونت توسعه پیش‌بینی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ادامه داد: امسال حدود سه طوفان در محدوده شمال اقیانوس هند تشکیل شده که یکی از آن‌ها طوفان «بی‌پارجوی» است که به شمال دریای عمان و محدوده مرزی هند و پاکستان کشیده شده است.

وی گفت: طوفان‌های این منطقه مستعد حرکت به سمت سواحل ایران نیز است، به‌طوری‌که در سال ۲۰۰۷ طوفان گرمسیری «گونو» به سواحل جنوب کشور در استان هرمزگان برخورد و خسارت فراوانی بر مناطق جنوبی وارد کرد.

لایقی با بیان اینکه بررسی‌ها نشان می‌دهد که در دو دهه اخیر حدود سه طوفان وارد دریای عمان شده و سواحل جنوب کشور را به شدت تحت تأثیر قرار داده است، ادامه داد: حتی طوفان‌های شدید نیز در دریای عمان بوده است که با وجود فاصله چند ۱۰۰ کیلومتری با سواحل جنوب کشور، خسارت‌هایی در این مناطق برجای گذاشته است، به عنوان مثال در جریان فعالیت طوفان «کیار» در سال ۲۰۱۹ به سبب افزایش شدید امواج در دریا به برخی شناورها و تأسیسات ساحلی خسارت وارد شده است.

وی گفت: علاوه‌بر این بر اساس گزارش‌ها در جریان فعالیت طوفان «گونو» به حدود ۳۲ هزار واحد مسکونی در جنوب کشور خسارت وارد شد، سواحل دریای عمان به دلیل اتصال به آب‌های اقیانوسی همواره تحت تأثیر پدیده‌های مخرب جوی-اقیانوسی مانند طوفان‌های گرمسیری است که ضرورت توجه به این موضوع در توسعه زیرساخت‌های ساحلی الزامی است.