به گزارش خبرنگار ایمنا، ساعت از ۱۸ گذشته است، صدای بلند آهنگ معروف به «اصفهان رو» توجهم را جلب می‌کند، به سمت صدا حرکت می‌کنم، اولین چیزی که توجه‌ام را جلب می‌کند ازدحام شهروندان است که در صف ایستاده‌اند، با خود فکر می‌کنم حتماً جشنی برپاست اما ناگهان توجه‌ام به بنر بزرگ جلوی ضلع شرقی ارگ جهان‌نما جلب می‌شود که با خط خوش یکی از معروف‌ترین شعرهای شاهنامه «هنر نزد ایرانیان است و بس» به چاپ رسیده است، با مشاهده جمله به یاد می‌آورم بزرگترین پرفورمنس هنری صنایع‌دستی کشور از لحاظ میزان مشارکت شهروندان در حال برگزاری است.
پرفورمنس هنری که قرار است بزرگترین پرده قلمکار کشور تحت عنوان رویداد «هم قلمکار» با مشارکت شهروندان ساخته شود، پارچه‌ای به طول ۳۵۰ متر که قرار است شهروندان به مناسبت هفته صنایع‌دستی بر روی آن مهرهای قلمکار را زده و این پارچه بعد از انجام مراحل تکمیلی توسط هنرمند برجسته قلمکاری به‌عنوان یک اثر هنری شاخص در ضلع شرقی ارگ جهان‌نما نصب شود.
جلو می‌روم و مثل سایر شهروندان منتظر می‌مانم که نوبتم شود، به اطرافم با دقت نگاه می‌کنم از هر سنی در این رویداد حضور دارند، و همه با اشتیاق کامل منتظر هستند مهر قلمکار را بر دست گرفته و طرح موردنظر خود را بر روی پرده قلمکار به چاپ برسانند.
ایجاد علاقه برای کودکان به صنایع‌دستی در هم‌قلمکار
سبحان کودک پنج‌ساله‌ای که به همراه پدر و مادرش در این رویداد هنری شرکت کرده است، تلاش و علاقه سبحان برای اینکه مهر قلمکار را بر روی پارچه بدون کمک پدر ومادرش به چاپ برساند برایم جالب است، از پدر سبحان درباره علاقه فرزندش به صنایع‌دستی می‌پرسم، وی در پاسخ می‌گوید: «برای من و همسرم هم این موضوع جالب است درواقع ما در حال پیاده‌روی به سمت مسیر چهارباغ بودیم که متوجه این رویداد شدیم، به دلیل ازدحام جمعیت علاقه‌ای برای منتظر ماندن جهت شرکت در این برنامه را نداشتیم اما اسرار سبحان باعث شد که بیش از ده دقیقه منتظر بمانیم تا نوبت ما برای چاپ مهر قلمکار شود».
پدر سبحان ادامه می‌دهد: «نه اینکه به هنر و صنایع‌دستی علاقه نداشته باشیم اما در واقعیت زیاد از صنایع‌دستی در منزل استفاده نمی‌کنیم چه برسد به اینکه سفره یا محصول مرتبط با قلمکار در خانه داشته باشیم اما سبحان در همان لحظه‌های اول که مهر و پارچه قلمکار را دید، مادام درباره آن می‌پرسد و حتی اسرار دارد این پرده را به خانه ببریم، که این علاقه سبحان من و همسرم را به فکر فروبرد که از این علاقه سبحان برای آموزش یک‌رشته هنر صنایع‌دستی در آینده استفاده شود».
هم‌قلمکار رویداد اثربخش برای شهروندان در حوزه صنایع‌دستی
خانم جلالی که به همراه خواهر و خواهرزاده‌هایش در این رویداد شرکت کرده است، به ایمنا می‌گوید: «شهرداری اصفهان یکی از شهرداری‌های فعال کشور است که به شادی و نشاط شهروندانش اهمیت می‌دهد و در هر مناسبتی با رویدادها و برنامه‌های متنوعی ما شهروندان را به‌نوعی غافلگیر می‌کند، همین چند هفته پیش بود که برنامه‌های متنوعی به مناسبت هفته اصفهان برگزار شد و حالا هفته صنایع‌دستی همه این‌ها برای ما شهروندان که به‌نوعی درگیر مسائل روزمره هستیم، لذت‌بخش است».
وی ادامه می‌دهد: «برنامه‌های خوبی در چهارباغ عباسی برگزار شد اما رویداد هم قلمکار یک‌چیز دیگری است واقعاً من و خانواده‌ام از این رویداد لذت بردیم و امروز چهارمین روز است که در این رویداد شرکت می‌کنم و ای‌کاش این رویداد امشب به پایان نمی‌رسید و مشابه این رویدادها که خود شهروندان در خلق یک آثار هنری مشارکت دارند، برگزار می‌شد».
علی نوجوان دیگری است که به همراه دوستان خود در حال عکس و فیلم‌برداری از چاپ کردن نقش مهر قلمکار بر روی پارچه است، جلو می‌روم و نظر او را درباره این رویداد می‌پرسم، وی در پاسخ می‌گوید: «امسال سال آخر دبیرستانم هستم و خود را برای کنکور آماده می‌کنم، به دنبال خرید کتاب تست بودم که متوجه این برنامه شدم، اول فکر می‌کردم این برنامه هم مثل برخی برنامه‌های فرهنگی متناسب باسلیقه ما نوجوان نیست، اما حالا متوجه می‌شوم چقدر این برنامه برای ما نوجوانان لذت‌بخش است منی که دقیقه برایم مهم است و باید تمام‌وقتم را برای کنکور و تست‌زنی اختصاص دهم بیش از یک ساعت است در این برنامه حضور دارم و حتی به دوستانم تماس گرفتم که به من ملحق شوند و از این برنامه لذت ببرند».
وی ادامه می‌دهد: «درواقع نظر من به صنایع‌دستی با این رویداد عوض شد چون هر برنامه‌ای که در حوزه صنایع‌دستی است یا نمایشگاه است و یا فردی در حال ساخت یک محصول مرتبط با صنایع‌دستی است و هیچ‌وقت خود ما شهروندان نتوانسته‌ایم بر اساس سلیقه و نظر خود حداقل تجربه ساخت صنایع‌دستی داشته باشیم که این اتفاق باعث شد برای اولین بار تجربه ساخت صنایع‌دستی را داشته و متوجه شوم که نسبت به صنایع‌دستی علاقه دارم و یا خیر؟ و مهم‌تر از همه به‌سختی تولید و ارزش صنایع‌دستی پی ببرم ای‌کاش نمونه این برنامه‌ها در مدارس اجرا می‌شد که دانش آموزان بیشتری بتوانند ساخت صنایع‌دستی را تجربه کنند و از این تجربه لذت ببرند».
هم قلمکار بر اساس چه ایده‌ای برگزار شد؟
علی عطریان، رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان پیرامون ایده‌پردازی «هم قلمکار» به ایمنا می‌گوید: ایده قلمکاری در ابعاد وسیع با همکاری مجتبی شاهمرادی که در همه حال دارای افکار و دیدگاه بلندی هستند در اتاق فکر اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان پردازش شد.
وی می‌افزاید: تاکنون در حوزه صنایع‌دستی، کارهای وسیع با مساحت بزرگ، بسیار معدود و انگشت‌شمارِ انجام‌شده است اما هنر اصیل قلمکاری به‌واسطه پارچه‌های طویل و عریض چنین قابلیت‌هایی را بیش از هنرهای قلم‌زنی و میناکاری دارند. زیرا قلمکار این ویژگی را دارد که سفره زیربار تجربه مردم پهن می‌کند.
رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان تصریح می‌کند: در سال‌های اخیر برخی از بخش‌های خصوصی با توجه به صنایع‌دستی امروزی، نزدیک‌تر به علاقه‌مندی جوانان و خانواده‌های جدید متمرکز شدند، لذا بسیاری از فعالان حوزه صنایع‌دستی برای پاسخ به نیاز مخاطبان و جذب بیشتر آن‌ها به سمت به‌روزرسانی حرکت کرده‌اند.
وی بابیان اینکه ایده‌پردازی پرده قلمکاری با اهداف کشف استعدادیابی و شبکه‌سازی ایده‌ها اجرایی شده است، می‌گوید: برای اجرای این هنر بزرگ تنها توپ و زمین را در اختیار مردم قراردادیم، بازی اصلی را شهروندان و اهالی صنایع‌دستی در سطح بسیار عالی انجام دادند.
عطریان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه هدف از اجرای هنر قلمکاری بر پرده‌ای بزرگ با ارائه طرح‌های نامنظم چه تأثیرپذیر رونق صنایع‌دستی دارد و آیا این اقدام نمایشی نیست؟ اظهار می‌کند: این رویداد شاید یک جنبه نمایشی داشته باشد اما صنایع‌دستی ما نیاز به جولان بین مردم دارد. زیرا هنر اصیل قلمکاری تاکنون در کارگاه‌های دو تا پنج نفره تاریک، نم‌کار، زیرپله‌ای تولید می‌شود اما با ایده‌پردازی اکنون در مهم‌ترین میدان پرتردد شهر اصفهان، کنار تابلوی پازلی شهرداری به انظار عمومی به نمایش درآمده است.
وی ادامه می‌دهد: این پرده بزرگ قلمکاری در دو مرحله اصلی در حال تولید است، مرحله نخست آن زیر رنگ که توسط شهروندان بر روی پارچه نقش زده می‌شود و مرحله دیگر طی دو روز آینده به‌واسطه هنرمندان این حرفه با خط وربط خطوط و رنگ‌ها تعریف و آغاز خواهد شد تا به یک اثر مردمی و هنری قابلیت دیده شدن در میدان اصلی شهر، تبدیل و عرضه شود.
رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان می‌افزاید: با این ایده‌پردازی یک پرده بزرگ ۵۰ در ۶ متری را با همکاری مردم تولید می‌کنیم تا شهروندان پس از اجرای فرایندهای لازم، محصول و دست‌رنج کار خود را پس از هفت‌تا هشت روز در بزرگترین میدان شهر مشاهده کنند.
عطریان اضافه می‌کند: براساس تصمیمات مقررشده است که پس از آماده‌سازی، این پرده قلمکاری دوخته شود و با درج شعار "اصفهان من شهر زندگی" و گرامیداشت روز جهانی صنایع‌دستی به زبان انگلیسی و فارسی، در میدان اصلی پرتردد شهر اصفهان نصب شود.
وی بابیان اینکه اخبار این رویداد عظیم باید در سطح جهانی منعکس شود، می‌گوید: لازم است در این مسیر اتصال بین مشارکت مردم هرچند بدوی و ابتدایی موردتوجه قرار بگیرد تا آن‌ها احساس تعلق‌خاطر نسبت به این اثر عظیم داشته باشند. زیرا در غیر این صورت می‌توانستیم با استفاده از هنرمندان بزرگ هنر قلمکاری پرده‌ای فاخری را برای نصب در میدان شهر تولید کنیم.
رئیس اداره هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان اظهار می‌کند: اهداف ما در یوسی‌سی ان، خلق آثار توسط مردم است زیرا حضور شهروندان در این عرصه کم‌رنگ بوده اما اکنون آن‌ها پیر، جوان، نوجوان، میان‌سال و کودک باعلاقه و مشارکت پای‌کار آمدند هرچند که کارهای آنان بدوی و ابتدایی است.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی دیربازده، اثرات خود را در آینده نمایان می‌کنند، آیا اداره هنری سازمان فرهنگی شهرداری برای تداوم این امر برنامه‌ها و اقداماتی را در نظر گرفته است، می‌افزاید: پس از اتمام ایده‌پردازی پرده قلمکاری و هفته گرامیداشت روز جهانی صنایع‌دستی، برگزاری کلاس‌های مدرسه تابستانه صنایع‌دستی اصطلاحاً فتح بابی برای ادامه اقدامات هنری است.
با صدا درآمدن زنگ ساعت ساختمان مرکزی شهرداری اصفهان به من یادآوری می‌کند که ساعت از ۲۲ گذشته است، به اطرافم نگاه می‌کنم هنوز جمعیت زیادی منتظر هستند در این رویداد شرکت کنند اما هم قلمکار پس از یک هفته فعالیت به مناسبت هفته صنایع‌دستی به کار خود خاتمه می‌دهد، خاتمه‌ای که برای هزاران شهروند اصفهانی خاطره شیرین ساخت صنایع‌دستی با مشارکت آنان را فراهم آورد، خاتمه‌ای که بار دیگر به مردم کشور و حتی جهانیان ثابت کرد هرچند حال صنایع‌دستی کشور خوب نیست اما در اصفهان در شهر جهانی و خلاق صنایع‌دستی هنوز نبض صنایع‌دستی می‌زند و شهروندان آن عاشقانه از این هویت فرهنگی و هنری پاسداری خواهند کرد.
تهیه و تنظیم: کورش دیباج دبیر سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری ایمنا
نظر شما