به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه بشر به صنایع فضایی بسیار توجه دارد و تمام کشورهای دنیا به‌دنبال توسعه و پیشرفت در حوزه هوافضا هستند. سازمان‌های فضایی همواره در شناخت جهان نقش بسیاری داشته و تقریباً هر کشور برای توسعه صنعت فضایی خود، بودجه و سرمایه بسیاری اختصاص داده است. امروزه تقریباً تمام کشورها وارد صنعت فضایی شده‌اند و برای پیشرفت خود در این صنعت اقدامات بسیاری انجام می‌دهند.
امروزه با پیشرفت صنعت فضایی و ورود شرکت‌های خصوصی مانند اسپیس ایکس، بلواریجین و ویرجین گلکتیک این دانش بسیار توسعه پیدا کرده است. در کنار این مسئله امروزه علوم دیگری مانند شیمی، فیزیک، پزشکی، مهندسی، مکانیک و هوش‌مصنوعی به کمک صنایع فضایی آمده و باعث پیشرفت چشم‌گیر این صنعت شده‌اند. با این حال همچنان مشکلات و چالش‌های بسیاری پیش‌روی توسعه صنایع فضایی وجود دارد و برای انجام پروژه‌های فضایی مسائل بسیاری باید مدنظر قرار گیرد.
برای توسعه صنایع فضایی و برنامه‌ریزی پروژه‌های این حوزه مسائل و چالش‌های بسیاری مدنظر قرار می‌گیرد که هر یک از این مسائل به علوم دیگری وابسته است. برای بررسی بیشتر چالش‌های پیش‌رو در توسعه صنایع فضایی و برنامه‌ریزی پروژه‌های این حوزه و شناخت نقش علوم مختلف در بهبود و پیشرفت این صنعت با عمران مرادی، پژوهشگر علوم فضایی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ایمنا: مواد اولیه که در ساخت فضاپیما استفاده می‌شود، چه قابلیت‌هایی باید داشته باشد؟
مرادی: درواقع متریال‌هایی که برای ساخت مصنوعات فضایی مورد استفاده قرار می‌گیرد باید بسیار مقاوم باشند. این مواد نه تنها باید در مقابل تغییر دما مقاومت بسیاری داشته‌باشند بلکه باید نسبت به تشعشعاتی که از سوی خورشید یا سایر نقاط کیهان ساطع می‌شود نیز از مقاومت کافی برخوردار باشند.
متریال‌هایی که در ساخت مصنوعات فضایی مورد استفاده قرار می‌گیرند علاوه بر اینکه باید مقامت بسیاری نسبت به شرایط حاکم بر فضای خارج از جو زمین داشته‌باشند باید وزن بسیار پایینی نیز داشته‌باشند. با توجه به این مسئله قطعاًً علم مهندسی مواد برای انتخاب بهترین متریال بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد.
ایمنا: علاوه بر نوع متریال، چه نکات دیگری در ساخت مصنوعات فضایی حائز اهمیت است؟
مرادی: یکی دیگر از مسائلی که در ساخت مصنوعات فضایی مورد توجه قرار می‌گیرد، نوع سوختی است که برای حرکت سازه استفاده می‌شود. در این زمان صنایع شیمیایی به کمک صنایع فضایی آمده و تعیین می‌کند که سوخت‌های شیمیایی جامد یا مایع را برای حرکت مصنوعات فضایی استفاده کنیم.
علاوه بر سوخت‌های شیمیایی جامد در برخی از مواقع ممکن است سوخت‌های هسته‌ای برای مصنوعات فضایی مدنظر قرار گیرد که در این زمان دانش هسته‌ای و صنایع مرتبط با آن به کمک صنایع فضایی می‌آیند.
ایمنا: درصورتی که مدنظر داشته باشیم فضاپیمای سرنشین‌دار ارسال کنیم، چه مسائلی مورد توجه قرار می‌گیرد؟
مرادی: در صنایع فضایی درصورتی که بخواهیم فضاپیمایی به همراه سرنشین اعزام کنیم، شرایط کاملاً نسبت به فرآیند ارسال مصنوعات فضایی تغییر کرده و مباحث دیگری مدنظر قرار می‌گیرد. درواقع ارسال فضاپیمای سرنشین‌دار علوم دیگری از جمله پزشکی فضایی را در بر می‌گیرد.
زمانی که انسان‌ها در محیطی قرار می‌گیرند که جاذبه در آن وجود ندارد و میزان شتابی را تجربه می‌کنند که می‌تواند جاذبه زمین را خنثی و آن را به صفر برساند با شرایط زیستی متفاوتی مواجه می‌شود که این مسئله منجر به شکل‌گیری دانش جدیدی تحت عنوان پزشکی فضا شده است.
جدای از مسائل پزشکی در پرتاب فضاپیمای سرنشین‌دار چه نکاتی حائز اهمیت است؟
مرادی: برای پرتاب فضاپیمای سرنشین‌دار مسائل بسیاری مطرح می‌شود که از جمله آن‌ها مواد غذایی مورد نیاز فضانوردان است، درواقع مواد غذایی مورد توجه صنایع فضایی قرار می‌گیرد که ابتدا از وزن مناسبی برای حمل و نقل برخوردار باشد سپس تمام ویتامین‌ها و منابع غذایی مورد نیاز را برای فضانوردان تامین کند.
ایمنا: در حالت کلی مسائل صنایع فضایی با چه علومی در ارتباط است؟
مرادی: با توجه به مسائل بسیاری که در صنایع‌فضایی مطرح می‌شود، می‌توان دانش فضایی را به عنوان علمی بین رشته‌ای تعریف کرد. این دانش متشکل از علوم بسیار زیادی است که از جمله آن‌ها می‌توان به علم طراحی مدار حرکت، مکانیک، کامپیوتر، هوش‌مصنوعی، یادگیری ماشین، پزشکی فضایی، مهندسی مواد، شیمیایی و هسته‌ای اشاره کرد. علاوه بر این مسائل در صنایع فضایی مباحث حقوقی نیز بسیار حائز اهمیت است.
ایمنا: مس ائل حقوقی چه ارتباطی با صنایع فضایی دارد؟
مرادی: امروزه مسائل حقوقی بسیار مورد توجه صنایع فضایی قرار گرفته زیرا میزان فضاپیماهای موجود در فضا بسیار افزایش یافته و مصنوعاتی که در مدار زمین است نیز در حال گسترش است، بنابراین در این شرایط قطعاً مسائل حقوقی بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد.
با توجه به ازدحام مصنوعات فضایی در مدار زمین درصورتی که روزی دو سازه با یکدیگر برخورد کردند، وظیفه کارشناسان حقوقی است که مقصر این برخورد را تشخیص دهند. علاوه بر این موضوع، مسائلی مانند نحوه اجاره مدارها و تقسیم فضا بین کشورهای مختلف جزو مباحثی است که در بحث حقوق فضایی و علوم انسانی بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد.
نظر شما