به گزارش ایمنا، امروز _چهارشنبه بیست و سوم فروردین‌ماه _ همزمان با سالروز تولد و درگذشت برخی از بزرگان ایران‌زمین است.
سالروز درگذشت قمر آریان
قمر آریان (زاده یکم فروردین ۱۳۰۱ قوچان -- درگذشته بیست و سوم فروردین ۱۳۹۱ تهران) پژوهشگر و نویسنده
وی فارغ‌التحصیل دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و از نخستین استادان دانشگاه زن در ایران و عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و همسر دکتر عبدالحسین زرین‌کوب بود.
آریان در کنار خلق آثاری ماندگار، بسیاری از وقایع فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مانند شرکت در کنگره مستشرقین در هند، دیدار با نیمایوشیج و حضور در جلسه محاکمه دکتر مصدق را نیز از سر گذراند.
وی و همسرش تحصیلاتشان را در مقطع دکترای ادامه دادند. "زرین‌کوب نفر اول و آریان نفر دوم در کنکور دکترا بود" و پس از فارغ‌التحصیلی، سال‌های سفرشان آغاز شد و مدتها به هند و چندین کشور اروپایی و عربی رفتند.
ازدواج آریان و زرین‌کوب مانند ازدواج سیمین دانشور و جلال آل‌احمد فرزندی به دنبال نداشت.
وی سال‌ها در دانشگاه ملی (شهیدبهشتی) تدریس کرد و یک دوره ریاست هنرستان هنرهای تجسمی را برعهده داشت و شش سال در هنرستان عالی موسیقی تدریس کرد و یک سال در غیاب ایرج افشار سردبیر مجله راهنمای کتاب بود.
قمر آریان در ۹۰ سالگی درگذشت و در قطعه هنرمندان به‌خاک سپرده شد.
آثار:
کمال‌الدین بهزاد "تحقیق در احوال و آثار بهزاد در محیط هرات عهد شاهرخ" از انتشارات وزارت فرهنگ و هنر "چاپ دوم انتشارات هیرمند"
چهره مسیح در ادب فارسی "چاپ دوم انتشارات سخن"
ترجمه کتاب شرق نزدیک در تاریخ "یک سرگذشت پنج هزار ساله، اثر پروفسور فیلیپ خوری، استاد سابق دانشگاه پرینستون" از انتشارات بنگاه ترجمه و نشرکتاب.
ترجمه کتاب جهان اسلام اثر برتولد اشپولر، از انتشارات امیرکبیر.
سالروز درگذشت فریدون پور رضا
فریدون پور رضا (زاده سوم مهر ۱۳۱۱ لشت‌نشا -- درگذشته بیست و سوم فروردین ۱۳۹۱ رشت) خواننده و پژوهشگر موسیقی منطقه شمال
وی شاگرد استادان آوازی، یونس دردشتی، سعادتمند قمی و غلامحسین بنان بود و در سال ۱۳۳۳ نمایشنامه‌ای برای تئاتر و اجرای آن در سالن سینمای لشت‌نشا نوشت.
شش سال بعد در آزمون خوانندگی رادیو گیلان رتبه یکم را به‌دست آورد و به‌طور رسمی به‌عنوان خواننده شروع به‌کار کرد. از اردیبهشت ۱۳۵۰ همکاری با تلویزیون را نیز آغاز کرد و در همان سال به‌عنوان پژوهشگر آواهای بومی و با همراهی مشاهیر فرهنگی و هنری ایران، سیمین دانشور، محیط طباطبایی، منوچهر آتشی، محمود عنایت، ایرج افشار و دیگر استادان برجسته دانشگاه تهران به‌لندن سفر کرد.
در سال ۱۳۶۷ در اداره کل فرهنگ و ارشاد به‌عنوان کارشناس موسیقی استخدام شد و در همان سال کنسرتی در رشت برگزار کرد.
از آن تاریخ به بعد به‌ترتیب در شیراز، همدان، آلمان، رشت و تهران، به اجرای برنامه و کنسرت پرداخت و دو کاست "می‌گیلان" و "گیله‌لو" آثار بعد از انقلاب اوست. در سال ۱۳۷۹ تیتراژ و متن سریال پس از باران را اجرا کرد و یک سال بعد مقام اول موسیقی در فیلم و سریال‌های کشور را به‌دست آورد.
تحقیقات میدانی وی درباره موسیقی منطقه گیلان سبب شد تا او برداشتی متفاوت از موسیقی فولکلور منطقه‌اش داشته باشد. وی از ملودی‌های دیلمان، گالش و گیلک در این راه استفاده کرد و با تحقیق در زمینه موسیقی، بسیاری از ظرفیت‌های موسیقی گیلان را رشد داد و به گیلان و ایران معرفی کرد.
همکاری با جهانگیر نصری اشرفی در فراهم آوردن نغمات و مقالاتی برای دانشنامه فلات قاره ایران و دکتر علی عبدلی در گردآوری "موسیقی گیلان و مازندران" از دیگر فعالیت‌های او به‌شمار می‌رود.
تحقیق و گردآوری و انتشار اجرای کل آواهای گیلکی از دیگر فعالیت‌هایش خنیاگر به‌شمار می‌رود که به سفارش انجمن موسیقی و در نزدیک به شش ساعت منتشر شد.
همچنین در آوازهایش، خاطرات کودکی با مادرش را هم خوانده است. دو "سی‌دی" پس از درگذشت وی به بازار آمد که گلچینی از کارهایش بود. وی منظومه‌دان هم بود که داستانهای طوایف مختلف مردم شمال را حکایت می‌کرد.
عضویت در شورای فنی و آموزش‌های آزاد موسیقی وابسته به ارشاد، عضو هیئت داوران همایش دیلمان شناسی - شرکت در این همایش و اجرای آواز در تابستان ۱۳۸۴ و تألیف کتاب موسیقی فولکلوریک گیلان به‌عنوان طرح پژوهشی از دیگر فعالیت‌های او به‌شمار می‌رود.
زادروز ایرج کابلی
ایرج کابلی (زاده بیست و سوم فروردین ۱۳۱۷ کرمان -- درگذشته بیست و نهم بهمن ۱۳۹۹ تهران) نویسنده، مترجم و زبان‌شناس
وی دلبستگی‌اش به زبان‌آموزی موجب شد چندین زبان را بیاموزد و به زبان انگلیسی و روسی ترجمه کند. آشنایی و همکاری با احمد شاملو و عضویتش در هیئت دبیران کانون نویسندگان و عضویت در شورای بازنگری در شیوه نگارش و خط فارسی و ارائه شیوه نوینی برای تقطیع وزن‌های عروضی از دیگر کارهای او هستند.
وی عضو هیئت امنای بنیاد هوشنگ گلشیری بود.
آثار:
پژوهش و نویسندگی
۱۳۷۶ - وزن‌شناسی و عروض، انتشارات آگه
۱۳۸۴ - درست‌نویسی خطِ فارسی، انتشارات بازتاب‌نگار
۱۳۹۵ - راه نظم‌بندی، انتشاراتِ بوتیمار
۱۳۹۹ - دستور جامع زبان اوستا، انتشاراتِ فرهنگ معاصر.
برگردان:
کتاب
تاریخ دنیای قدیم، کورفکین
آن روز می‌رسد، میرزا ابراهیم‌اف
عملیات کنترل فکر، والتر باوارد
۱۳۸۲ - کشف خزرستان، لف گومی‌لی‌یوف، انتشارات آگه.
داستان:
آنتوان چخوف (بهمن ۱۳۷۲) ترجمه احمدشاملو - ایرج‌کابلی «گناه‌کار شهر تولدو» آدینه، هشتم (۸۸) ص ۳۵
آنتوان چخوف (شهریور ۱۳۷۱) ترجمه احمدشاملو - ایرج‌کابلی «همسران هنرمندان» آدینه، هفتم (۷۳–۷۴) ص ۴۸.
مقالات:
مجله آدینه
شم زبانی و تحول واقعی، بهمن ۱۳۷۴ دوره ۱۰، شماره ۱۰۷ صفحهٔ ۴۶
ترک عادت، مهر ۱۳۷۴ شماره ۱۰۴ صفحه ۵۸
اقدام لازم برای یک‌سان شدن شیوه ویرایش کتاب‌های درسی ۱ تیر ۱۳۷۴ شماره ۱۰۲ صفحه ۵۸
اقدام لازم برای یک‌سان شدن شیوه ویرایش کتاب‌های درسی ۲ امرداد ۱۳۷۴ شماره ۱۰۳ صفحه ۵۶
بی‌حوصلگی یا بی‌حوصلگی؟ نوروز ۱۳۷۴ شماره ۹۹–۱۰۰ صفحه ۶۸
واژه‌زایی و بی‌فاصله‌نویسی، دی ۱۳۷۳ شماره ۹۷ صفحه ۵۶
پیوسته‌نویسی، جدانویسی یا بی‌فاصله‌نویسی؟ آبان ۱۳۷۳ شماره ۹۶ صفحه ۲۹
احیای نشانه اضافه، اردیبهشت - خرداد ۱۳۷۲| دوره = هشتم | شماره ۸۰–۸۱ صفحه ۶۸
فراخوان به فارسی‌نویسان و پیشنهاد به تاجیکان، تیر ۱۳۷۱ شماره ۷۲ صفحه ۴۹
خوب و بد شعر، خرداد ۱۳۷۱ دوره = هفتم، شماره ۷۱ صفحه ۴۴
نامه کارنامه
پرونده باز یک فرزندکشی، خرداد ۱۳۷۹ دوره نخست، شماره ۱۱ صفحه ۸۷.
آنا آخماتووا، خرداد ۱۳۷۸ دوره نخست، شماره ۵ صفحه ۶.
سالروز درگذشت حسن انوشه
حسن انوشه (زاده نوزدهم اسفند ۱۳۲۳ بابل – درگذشته بیست و سوم فروردین ۱۳۹۹ تهران) نویسنده و پژوهشگر تاریخ، زبان و ادبیات فارسی
وی سال ۱۳۴۸ در رشته زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و در این مدت، زبان انگلیسی را فراگرفت.
وی در سال ۱۳۵۰ به استخدام وزارت آموزش و پرورش درآمد و تا هنگام انقلاب آموزگار بود و همزمان کار برگردان را نیز آغاز کرد و کتاب تاریخ غزنویان نوشته کلیفورد ادموند باسورث را به پیشنهاد کامران فانی و خرمشاهی برگردان و مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر آن را در سال ۱۳۵۵ منتشر کرد. در سال ۱۳۶۳ نیز به همراه انتشارات امیرکبیر، برگردان یکی از جلدهای تاریخ ایران کمبریج و همچنین کتاب ایران و تمدن ایرانی نوشته "کلمان اوار" را منتشر کرد. همچنین برگردان ایران در سپیده دم تاریخ نوشته جرج کامرون را در سال ۱۳۶۵ با همراهی انتشارات علمی و فرهنگی منتشر کرد. در اوایل دهه ۱۳۷۰ یکی دیگر از جلدهای تاریخ ایران کمبریج و همچنین یک جلد از تاریخ آفریقا را در انتشارات علمی و فرهنگی منتشر کرد.
انوشه از نخستین دست‌اندرکاران تهیه دائرةالمعارف تشیع در اوایل دهه ۱۳۶۰ بود و بیش از دوهزار مدخل برای آن دانشنامه نوشت. وی همچنین به‌همراه با برخی دیگر از فرهنگ‌نویسان، کتاب فرهنگ زندگینامه‌ها را در اواخر دهه ۱۳۶۰ انتشار داد. پس از آن به فرهنگ‌نویسی به‌صورت فردی پرداخت و در سال ۱۳۷۲ با همکاری وزارت ارشاد، دانشنامه‌ای را ویژه زبان و ادب فارسی راه‌اندازی کرد.
وی در دهه پایان زندگی‌اش، به نگارش دو فرهنگ پرداخت. یکی درباره فارسی افغانستان به نام فارسی ناشنیده که در جوایز کتاب سال ایران از آن ستایش شد. دیگری، فرهنگی درباره مازندران که به خاطر آن بنیادی را در بابل تأسیس کرد.
انوشه سرپرست گروه نویسندگان دانشنامه ادب فارسی و همچنین عضو هیئت مدیره بنیاد فردوسی بود.
انوشه عقیده داشت که مقالات دانشنامه‌ای باید کوتاه و پر خبر باشند. مقالات دانشنامه‌ای باید دور از جانبداری بوده و از سیاست، پیروی نکنند. دانشنامه، جای ستایش یا نکوهش نیست و کار آن، تنها، اطلاع‌رسانی است.
از دیگر انتقادهای وی به فرهنگ‌نویسی، روزآمد نشدن فرهنگ‌ها و دانشنامه‌ها در زبان فارسی بود و می‌گفت دولت‌ها باید کمک بیشتری به فرهنگ‌نویسان بکنند.
یکی از پرآوازه‌ترین کارهای ویراستاری وی، ویراستاری جلد نهم تاریخ تمدن "عصر ول‌تر" ویل دورانت است.
زادروز احمد پوری
احمد پوری (زاده بیست و سوم فروردین ۱۳۳۲ تبریز) نویسنده، مترجم و ویراستار
وی در «دانشسرای راهنمایی تحصیلی» درس خواند و در سال ۱۳۵۶ برای ادامه تحصیل به اسکاتلند سفر کرد و مدرک لیسانس از دانشگاه عالی اسکاتلند دریافت داشت. همچنین مدرک فوق لیسانس را نیز از دانشگاه نیوکاسل انگلستان گرفت و پس از آن در سال ۱۳۶۷ به ایران بازگشت.
وی علاوه بر تدریس زبان، فعالیت ادبی را با ترجمه شعرهای عاشقانه شاعران بزرگ جهان ادامه داد که تا امروز آثار آنا آخماتوا، پابلو نرودا، فدریکو گارسیا لورکا، ناظم حکمت، نزار قبانی، یانیس ریتسوس و آن سکستون را ترجمه کرده است. او همچنین رمانی از میخائیل بولگاکف و چند مجموعه داستان دیگر را نیز ترجمه کرده‌است.
ترجمه:
دشمنان، یک داستان عاشقانه، اثر ایزاک بشویس سینگر
هوا را از من بگیر، خنده‌ات را نه: گزینه شعرهای عاشقانه. پدیدآورنده: پابلو نرودا، نشرچشمه ۱۳۸۸
خاطره‌ای در درونم است: گزینه شعرهای عاشقانه. پدیدآورنده: آناآندری یونا آخماتووا، نشرچشمه ۱۳۸۷
تو را دوست دارم چون نان و نمک: گزینه شعرهای عاشقانه. پدیدآورنده: ناظم حکمت، نشرچشمه ۱۳۸۷
در بندر آبی چشمانت…: گزینه شعرهای عاشقانه. پدیدآورنده: نزار قبانی نشرچشمه ۱۳۸۸
مرغ عشق میان دندان‌های تو «ترانه‌های عشق و مرگ» پدیدآورنده: فدریکو گارسیالورکا، نشرچشمه ۱۳۸۵
هوا را از من بگیر، خنده‌ات را نه!: گزینه شعرهای عاشقانه. پدیدآورنده: پابلو نرودا، نشرچشمه ۱۳۸۸
گزیده اشعار شل سیلوراستاین. نشر افکار ۱۳۸۷
خلسه بر ویرانه‌ها. پدیدآورنده: نونو ژودیس، نشرچشمه ۱۶ امرداد ۱۳۸۶
دنیا را گشتم بدون تو. پدیدآورنده: ناظم حکمت، ناشر: نشرمرکز ۱۳۸۶
عنکبوت و مگس. پدیدآورنده: مری پادم هویت، نشرمرکز، کتاب مریم ۱۳۸۴
راستی چرا؟ … پدیدآورنده: پابلو نرودا، احمد پوری "مترجم" ناشر: نشرچشمه
همه چیز راز است! پدیدآورنده: یانیس ریتسوس، نشرچشمه ۱۳۸۵
تألیف:
دو قدم این‌ور خط. پدیدآورنده: احمد پوری، شیوا حریری (ویراستار) ناشر: نشرچشمه ۱۳۸۸
پشت درخت توت، نشرنیماژ ۱۳۹۵
ویرایش:
از شاعران عصرسیمین شعر روسی. پدیدآورنده: الکساندر بلوک و… رخشنده ره‌گوی "مترجم" احمدپوری "ویراستار" نشرچشمه ۱۳۸۸
گزیده‌ای از حکایت‌های کنتربری. پدیدآورنده: جفری چاسر، علیرضا مهدی‌پور "مترجم" احمدپوری "ویراستار" ناشر: نشرچشمه ۱۳۸۸
حکایت‌های کنتربری. پدیدآورنده: جفری چاسر، علیرضا مهدی‌پور "مترجم" احمدپوری "ویراستار" ناشر: نشرچشمه ۱۳۸۸
صدنامه عاشقانه. پدیدآورنده: نزار قبانی، رضا عامری "مترجم" احمدپوری "ویراستار" ناشر: نشرچشمه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۸
آن‌ها مشغول مردن‌اند!: گزیده شعرهای آن سکستون. پدیدآورنده: آن سکستون، محسن بوالحسنی "مترجم" احمدپوری ویراستار ناشر: نشرچشمه ۱۳۸۸
سوختن در آب، غرق شدن در آتش. پدیدآورنده: چارلز بوکوفسکی، پیمان خاکسار "مترجم" احمدپوری "ویراستار" ناشر: نشرچشمه ۱۳۸۶
نظر شما