سیدحامد خواجه‌باشی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه واژه «مسمومیت» طیف گسترده‌ای از اتفاق‌ها را شامل می‌شود، اظهار کرد: در بسیاری از موارد، به صورت روزمره اتفاق‌هایی برای افراد رخ می‌دهد و مسموم می‌شوند که حتی متوجه آن نمی‌شوند.
وی افزود: مسمومیت در اصل مواردی است که مشکلی برای فرد ایجاد می‌کند، دچار علائمی می‌شود و به پزشک مراجعه می‌کند، این مشکلات می‌تواند از علائم پوستی خفیف تا مرگ را به دنبال داشته باشد.
متخصص طب اورژانس با بیان اینکه مسمومیت‌ها بر اساس شرایط زندگی و طیف سنی افراد وضعیت متفاوت دارند، گفت: نوع مسمومیت‌ها و مکانیسم آن‌ها به موادی که افراد با آن‌ها سر و کار دارند، وابسته است، برای مثال اگر در خانه، محیط کار به ماده‌ای مسمومیت‌زا یا سمی دسترسی دارند، ممکن است متناسب با آن ماده دچار مسمومیت شوند.
مسمومیت‌های اتفاقی در کودکان و سالمندان
وی با بیان اینکه حتی استفاده از داروهای خاص می‌تواند مسمومیت ایجاد کند، افزود: کودکان و سالمندان دچار مسمومیت‌های اتفاقی می‌شوند، برای مثال اگر ماده‌ای که نوع آن هم مشخص نبوده را مصرف کنند یا داروهای در دسترس را به طور اتفاقی مصرف کنند، دچار مسمومیت می‌شوند.
خواجه‌باشی تصریح کرد: در مقابل در سنین جوان و میانسال، مسمومیت‌ها به دلایل شغلی و شرایط محیطی می‌تواند باشد.
جذب سموم از طریق پوست دست
وی با اشاره به طیف گسترده مسمومیت‌ها بر اساس سن، نوع مکانیسم، نوع ماده و جنس ماده، خاطرنشان کرد: در مسمومیت خوراکی، استفاده از داروها و مواد شیمیایی را داریم، بعضی مواد ممکن است از طریق تماس پوستی فرد را دچار مسمومیت کند که بعضی آفت‌کش‌ها، مواد شیمیایی و صنعتی از این دسته مواد است و از طریق پوست جذب می‌شود.
متخصص طب اورژانس با اشاره به مسمومیت‌های استنشاقی، اظهار کرد: شایع‌ترین آن‌ها در زمستان به صورت مسمومیت با گاز مونوکسید کربن رخ می‌دهد، در محیط‌های کاری و حتی شرایط جنگی می‌تواند مسمومیت‌های شیمیایی استنشاقی رخ دهد.
علائم مسمومیت چیست؟
وی در خصوص نشانه‌های مسمومیت، اضافه کرد: علائم مسمومیت از موارد ساده مانند قرمز شدن پوست تا علائم شدیدتر مانند موارد گوارشی، عصبی، کاهش هوشیاری، تهوع و استفراغ و تنگی نفس را در بر می‌گیرد که نوع علائم می‌تواند براساس نوع ماده متفاوت باشد.
خواجه‌باشی درباره اهمیت رسیدگی فوری به انواع مختلف مسمومیت، گفت: بعضی مسمومیت‌ها می‌تواند در چند دقیقه جان انسان‌ها را بگیرد که در این موارد مهم است که افراد با علائم آن‌ها آشنایی داشته باشند.
تداخل دارویی و بروز مسمومیت‌ها
وی ادامه داد: ممکن است فردی چند نوع دارو را بدون نظر پزشک مصرف کند یا طبق تجویز چند پزشک انواع مختلفی از داروها را مصرف کند، همچنین در مسمومیت‌های عمدی در افرادی که مشکلات روان‌پزشکی داشته باشند، با قصد خاص داروها یا موادی را مصرف کنند که در این صورت باید سریع به آن رسیدگی شود.
متخصص طب اورژانس با بیان اینکه بعضی از مسمومیت‌ها در عرض کمتر از یک ساعت جان فرد را می‌گیرد، افزود: اگر افرادی که داروهای کاهنده قند خون مصرف می‌کنند، با نوع علائمی که نشان‌دهنده مصرف بیش از حد است آشنایی نداشته باشند، می‌توانند دچار مسمومیت‌های کشنده شوند؛ بهتر است افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند یا در محیط کاری خود با مواد شیمیایی خاصی سر و کار دارند، علائم مسمومیت‌ها را بدانند و بشناسند.
تحریک مخاط تنفسی فرد با مسمومیت
وی تصریح کرد: بعضی از انواع مسمومیت‌ها، راه هوایی و مخاط تنفسی فرد را تحریک می‌کند و به آن آسیب می‌زند و ممکن است در مدت کوتاهی باعث انسداد راه هوایی شود.
خواجه‌باشی ادامه داد: لازم است مسمومیت‌هایی که جان فرد را به خطر می‌اندازد بشناسیم و مراقب آن‌ها باشیم، اگر فرد دچار تنگی نفس، گرفتگی و تغییر فرم صدا شود، نشان می‌دهد با ماده‌ای سر و کار داشته است که باعث انسداد راه هوایی شده است.
وی خاطرنشان کرد؛ اگر مسمومیت منجر به کاهش هوشیاری، افت فشار خون، افت ضربان قلب و سرد شدن بدن شود، نیاز به اقدام فوری دارد و باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه شود و مداخله صورت گیرد.
متخصص طب اورژانس با اشاره به مسمومیت‌های روزمره به دلیل تماس با مواد شیمیایی مانند شوینده‌ها، گفت: مصرف طولانی‌مدت بعضی مواد و سوءمصرف مواد مخدر نیز می‌تواند در طولانی مدت عوارضی ایجاد کند.
افرادی که در مشاغل خاص فعالیت دارند، باید علائم مسمومیت‌ها را بشناسند
وی اضافه کرد: بعضی مواد شیمیایی برای افرادی که در صنایع خاص مشغول به کار هستند، ممکن است در طولانی‌مدت علائم خاصی را ایجاد کند که به دقت و بررسی کامل پزشکی نیاز دارد، اگر چه این موارد خیلی نگران‌کننده نیست، زیرا فرصت کافی برای بررسی و ارزیابی آن را داریم و اهمیت زیادی دارد.
خواجه‌باشی با بیان اینکه نگرانی ما برای مسمومیت‌هایی بیشتر است که نیاز به مداخله سریع دارند، گفت: در این مسمومیت‌ها باید وضعیت بیمار پایدار شود، راه تنفسی و گردش خون کنترل شود یا داروی خاصی در زمان کوتاه مصرف شود که اثر آن ماده سمی را خنثی کند.
وی اظهار کرد: برای مثال افرادی که دچار مسمومیت با داروهای کاهنده قند خون می‌شوند نیاز است که برای آن‌ها قند تجویز شود.
متخصص طب اورژانس گفت: در منابع علمی برای بعضی از سموم مانند آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها هنوز درمان قطعی وجود ندارد، تنها اگر در دقایق اول متوجه مسمومیت شویم، شاید با اقدامات بسیار پیشرفته مانند دیالیز و داروهای خاص سرکوب‌کننده ایمنی بتوان شانس کمی برای زنده ماندن بیمار ایجاد کرد.
نظر شما