به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی که رسول جبارزارع، وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی به مناسبت «روز درختکاری» در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است:
«بخشی از حکمت‌های آفریدگار در حق انسان‌ها، خلقت درختان در جای جای این کره کهن و در سرتاسر آن برای تمام موجودات آفرینش بوده است و هیچ مخلوقی فکر این موضوع نیست و نخواهد بود.
از سالیان بسیار دور تاکنون و نسبت به تمام آیندگان، درخت یکی از پرکاربردی‌ترین عناصر زندگی انسان‌ها از چندین بُعد و جهت مانند منابع تأمین کننده محصولات چوبی، صنعتی، ساختمانی و لوازم‌التحریر است که از نگاهی دیگر به جایگاه ریه و تنفس شهرها تلقی شده و جایگاه بسیار مهمی نسبت به تمام موارد کاربردی آن در فراهم کردن سلامتی انسان‌ها ایفا کرده است.
با وجود صنعتی و ماشینی شدن زندگی انسان‌ها و آثار مهلک و ویران کننده این پیشرفت‌ها (جدای از مزایای آن‌ها) هرروز بیشتر نقش مفید درختان در زندگی روزمره را درک می‌کنیم، به عبارت دیگر همان طور که وجود ریه در بدن انسان‌ها امر حیاتی و بدون تنفس برای انسان موت حاصل می‌شود، این درختان مانند ریه‌های کره زمین است که وجود آن‌ها، شرط لازم برای حیات انسان‌ها در این دنیای آلاینده، گازهای خطرناک و آلودگی‌های کشنده است.
در نتیجه باید در مقام احترام و منزلت به محیط زیست که در واقع جایگاه دادن به حق حیات ادامه زندگی به انسان‌های حاضر و نسل‌های آینده است به درست‌ترین شکل ممکن از آن‌ها حفاظت شود.
اهمیت درخت حتی کاشت و حفاظت از درختان در دین اسلام و احادیث معصومان (ع) مورد حمایت قرار گرفته است و درخت را از زیباترین مظاهر خلقت خداوند و جلوه‌ای آشکار از تجلیات می‌داند که در آیات قرآن به کرامت آن اشاره شده است، خداوند می‌فرماید؛ در بهشت باغ‌هایی وجود دارد که از زیر درختانش نهرها جاری است و در میان درختان بهشتی، درختان میوه وجود دارد.
در روایتی معتبر از یکی از معصومان (ع) که می‌فرمایند؛ حتی اگر دیدید قیامت برپا شد و مشغول کاشتن درختی بودید، از این عمل نیک خود دست برندارید، همچنین پیامبر (ص) می‌فرماید نزد من شکستن شاخه‌ای از درخت همچون شکستن بال فرشتگان است.
بشر در زندگی روزمره فعلی در سرتاسر جهان چه به صورت کم و چه زیاد، سبب به وجود آمدن سازمان‌ها و قوانینی برای حفظ، حراست و گسترش این خلقت عظیم شده که در کشور نیز امروزه تا حدودی فعالیت‌هایی در راستای حفظ و حراست از درختان و جنگل‌ها شده است و هرساله پانزدهم اسفند را به عنوان هفته درخت و درختکاری گرامی می‌داشته و به این امر مهم در راستای درختکاری مبادرت می‌ورزند.
در قوانینی که در کشور ایران در مورد درختان به تصویب رسیده است، قانون حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درخت از مصوبات مجلس شورای اسلامی در تاریخ پانزدهم مردادماه سال ۱۳۵۲ که پس از آن با تغییراتی که شورای انقلاب ایجاد کرد، متن آن اصلاح شد و پس از سال‌ها متن موجود آن در سال ۱۳۸۸ به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفت.
در ماده یک این قانون مطرح شده است که به منظور حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درختان، قطع هرنوع درخت یا نابود کردن آن به هر طریقی در معابر، میادین، بزرگراه‌ها، پارک‌ها، بوستان‌ها، باغ‌ها و نیز محل‌هایی که به تشخیص شورای اسلامی شهر، باغ شناخته شود در محدوده و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری در رعایت ضوابط ممنوع است.
متن این ماده قانونی بسیار گسترده و فراگیر است که تا حدودی قطع هر نوع درخت را در فضای عمومی و در اماکن خصوصی مانند باغ‌های شخصی شامل شده است و طبق ماده ۶۸۶ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات که یکی از مواد قانونی در مورد مجازات اقدام‌کنندگان به قطع درختان را شامل می‌شود، مجازات حبس و جریمه خواهد بود.
به عبارت دیگر فردی که درختی را قطع کند، هم باید مجازات حبس و پرداخت جریمه قانونی دادگاه را محکوم شود و هم جریمه‌ای اداری که شهرداری در کمیسیون مربوطه تعیین می‌کند را بپردازد.
از مواد دیگر ماده ۶۸۴، ۶۸۵، ۶۸۶ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات ۷۵ است، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که با توجه به مجازات صریحی که در قوانین برای مجازات قطع‌کنندگان درختان وجود دارد، با توجه به پرونده‌هایی که وجود داشته و دارد، به ظاهر حکم محکومیتی برای متهمان این پرونده‌ها صادر شده و به نظر این موضوع زیاد جدی گرفته نشده است.
اما با این وجود در سال ۱۴۰۰ مصوبه‌ای مبنی بر تعیین جریمه برای قطع یا خشک کردن درختان با هدف ایجاد بازدارندگی با افزایش ۲۵ درصدی جریمه قطع درختان توسط شورای اسلامی شهر تهران تعیین و تصویب شد، این جریمه مورد افزایش یافته بر اساس محیط بن درختان بر پایه ۱۰ سانتی‌متر تعرفه شد، مانند اینکه به ازای هر درختی که محیط بن ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر دارد، ۵۰۰ هزار تومان گرفته می‌شود و این رقم‌ها متناسب با محیط بن آن‌ها افزایش می‌یابد.
اما آنچه امروزه و در روزگار مردم و دادگاه‌ها جاری بوده این است که مسئله درخت و درختان، هنوز که هنوز است به عنوان دغدغه مطرح نیست و زنگ خطری برای انسان‌ها به صدا درنیامده است و به گونه‌ای با قوانین بر کنوانسیون‌های برپایی در سرتاسر جهان، تظاهر به دغدغه و دل نگرانی به این امر می‌شود که این موارد اول از هر چیز باید از تک تک انسان‌ها به صورت فردی آغاز شود تا قوانین و مجازات بازدارنده نسبت به آن‌ها.»
نظر شما