به گزارش ایمنا، چهارشنبه سوری یا جشن سوری که در زبان عامیانه به آن چارشنبه سوری میگویند، یکی از آئین‌های قدیمی و اصیل ایرانیان است که هنوز هم جایگاه ویژه‌ای میان مردم دارد و در غروب آخرین سه شنبه سال با روشن کردن آتش انجام می‌شود. سور در زبان و ادبیات فارسی به معنای جشن، مهمانی و سرخ آورده شده است. طبق باور قدیمی که در بین مردم وجود دارد، مراسم چهارشنبه سور ی به نیت دفع بلا و برآورده شدن آرزوها انجام می‌شود.
تاریخ چهارشنبه سوری ۱۴۰۱
- تاریخ دقیق چهارشنبه سوری در تقویم شمسی سال ۱۴۰۱ برابر با روز سه شنبه ۲۳ اسفند است.
- تاریخ دقیق چهارشنبه سوری در تقویم میلادی هم زمان با روز سه شنبه ۱۴ مارس سال ۲۰۲۳ است.
- تاریخ دقیق چهارشنبه سوری در تقویم قمری مصادف با روز سه شنبه ۲۱ شعبان سال ۱۴۴۴ است.
چهارشنبه سوری چیست
چهارشنبه سوری یک جشن بهاری است که ایرانیان برای استقبال از نوروز برگزار می‌کنند. مردم در این جشن آتش روشن کرده، دور آتش حلقه زده، به تعداد ۳ یا ۵ یا ۷ تپه آتش درست کرده و از روی آنها می‌پرند و شعر می‌خوانند. چهارشنبه سوری در هر شهر یا منطقه با آداب و رسوم خاصی برگزار می‌شود و حتی اسم خاصی دارد. این جشن در بین مردم گیلان به نام گول گوله چهارشنبه، در کردستان به نام چورشمه کوله، در اصفهان به نام چارشمبه سرخی و در قزوین به نام کوله چهارشنبه شناخته می‌شود.
شعر چهارشنبه سوری
مردم بر طبق آئین و عقیده‌های باستانی در جشن چهارشنبه سوری هنگام پریدن از روی آتش شعرهای مثل زردی من از تو، سرخی تو از من را می‌خوانند. این شعر در واقع دعایی بوده است که ایرانیان از قدیم برای آتش می‌خواندند تا آتش بیماری‌ها و نگرانی‌های سال گذشته را از آنها بگیرد و سال جدید را با شادکامی و سرزندگی شروع کنند. در شب چهارشنبه سوری همچنین گفتن شعر غم برو شادی بیا، محنت برو روزی بیا و شعر ای شب چهارشنبه، ای کلیه جاردنده، بده مراد بنده در بین مردم شهرهای مختلف مرسوم است.
آداب و رسوم چهارشنبه سوری
- پریدن از روی آتش
- کوزه شکنی
- فال گوش ایستادن
- قاشق زنی
- شال اندازی
- تهیه آجیل مشکل گشا
- بخت گشایی
- بولونی
فلسفه چهارشنبه سوری
آتش یکی از عناصر چهارگانه است و تنها عنصری است که آلوده نمی‌شود به همین دلیل مردم در زمان‌های قدیم ایران باستان ارزش زیادی برای آتش قائل بودند و آن را نماد پاکی، نور و روشنایی می‌دانستند. آتش باعث از بین رفتن تاریکی و گرما بخش است و مردم با روشن کردن آتش تلاش می‌کردند از تاریکی دور شوند. برخی باور دارند که روشن کردن آتش قبل از شروع سال جدید به از بین‌رفتن سرما و شروع فصل گرم نیز دلالت دارد. به طور کلی فلسفه برگزاری مراسم چهارشنبه سوری با تاریخچه آن تفاوت دارد. در حقیقت فلسفه اصلی برگزاری این مراسم، دورهمی و شادی است. بسیاری از افراد به اشتباه تصور می‌کنند که پیروان زرتشت آتش‌پرست بوده و جشن چهارشنبه سوری به آئین زرتشت برمی‌گردد، در صورتی که این باور اشتباه است. زرتشتیان خداوند را پرستش می‌کردند و آتش را به عنوان یکی از عناصر مهم در جهان خلقت، مهم و محترم می‌شمردند و حتی پریدن از روی آتش را نوعی بی احترامی تلقی می‌کردند.
تاریخچه چهارشنبه سوری در ایران
قدیمی ترین روایت‌های تاریخی در مورد چهارشنبه سوری در ایران را می‌توان در کتاب تاریخ بخارا نوشته‌ی ابوبکر محمد بن جعفر نرشخی یافت. در این کتاب روایتی مربوط به سال ۳۵۰ هجری شمسی درباره آتش افروختن در پایان سال آورده شده است. این اطلاعات نشان می‌دهد که این جشن کاملاً اصالت ایرانی داشته و به دوران پس از اسلام برمی‌گردد.
غذای شب چهارشنبه سوری
- آش رشته: بیشتر مردم مناطق مختلف ایران در شب چهارشنبه آخر سال، آش رشته یا انواع آش محلی مربوط به منطقه خود را درست می‌کنند.
- آش ابودردا: در پخت این آش از ۷ نوع بنشن (حبوبات) به نیت شگون عدد ۷ استفاده می‌شود و کسانی این آش را می‌پزند که بیماری در خانه دارند و شفای او را در سال جدید می‌خواهند.
- پلو هفت رنگ: این پلو از ۷ جور پلو مختلف تهیه می‌شود. پلوهایی مجزا از خرما، زیره، کشمش، شوید، آلبالو، سبزی، عدس و لوبیا که بسته به توان مالی هر خانواده‌ای این پلوها می‌توانست متفاوت باشد.
- آجیل پلو، مرصع پلو، رشته پلو: این غذا از انواع آجیل و مغزهای مقوی و خوشمزه تشکیل شده و با مرغ یا گوشت و همراه کشمش و خرما و … سرو می‌شود.
نظر شما