انحلال ساواک

مجلس شورای ملی در هفدهم بهمن ماه ۱۳۵۷ خورشیدی در چنین روزی، لایحه انحلال سازمان اطلاعات و امنیت کشور(ساواک) و لایحه مربوط به نحوه تعقیب نخست وزیران و وزیران را تصویب کرد.

به گزارش خبرنگار ایمنا، در هفدهم بهمن ماه ۱۳۵۷، در پی تشکیل جلسه مجلس و حضور بختیار، فانتوم‌های جنگی و بالگردهای نیروی هوایی ارتش با هدف کنترل اوضاع در آسمان تهران به پرواز درآمدند. در این روز، بختیار در نطق خود در واکنش به تشکیل دولت موقت بازرگان، اینگونه بیان کرد: «دولت موقت را تا وقتی شوخی و حرف است، تحمل می‌کنم. من در مقام نخست وزیری قانونی مملکت می‌مانم تا انتخابات آزاد آینده را انجام دهم. یک کشور دو نخست وزیر نمی‌خواهد.»

بختیار که تلاش می‌کرد به مردم ثابت کند هنوز برای تحقق وعده‌های خود تلاش می‌کند، در اظهاراتش خطاب به یکی از فرماندهان ارشد ارتش، گفت: «این محل‌های خالی را که در هیئت دولت می‌بینید، من مخصوصاً خالی نگاه داشته‌ام تا با تعدادی از افراد که آقای مهندس بازرگان معرفی می‌کند، پر نمایم. من با آقایان مشغول مذاکره هستم.»

در این روز، بختیار در مجلس حضور یافت و تصویب طرح انحلال ساواک و دستگیری وزیران دولت را که از سال ۱۳۴۱ تا آن سال که متهم به سو استفاده از قدرت بودند، مشاهده کرد. پس از تصویب طرح انحلال ساواک، امام خمینی (ره) در جمع مردم حضور یافت و ضمن ایراد سخنرانی، آنها را به وحدت کلمه دعوت کرد و مردم نیز برای لبیک به فرمان امام (ره)، آن شب را در خیابان‌ها سپری کردند تا به بختیار نشان دهند حکومت نظامی را شکسته‌اند.

جواد سعید، رئیس مجلس شورای ملی نیز در جلسه آن روز مجلس با تبریک بازگشت حضرت امام خمینی (ره) به خاک وطن، خبر تصویب لوایح محاکمه وزرای سابق و انحلال ساواک، در جلسه مجلس شورای ملی را اعلام کرد. صادق خلخالی نیز از سوی امام اعلام کرد که «اجازه نمی‌دهیم حتی یک نفر از همافران ارتش آسیب ببینند.»

در هفدهم بهمن‌ماه، مردم زاهدان که به پشتیبانی از دولت مهندس بازرگان دست به راهپیمایی زده بودند، از سوی مأموران حکومتی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند که در این حادثه، ۶۲ نفر کشته و زخمی شدند.

مردم تهران نیز در نقاط مختلف شهر در حمایت از دولت بازرگان به سوی محل اقامت امام (ره) حرکت کردند و شعارهایی مثل "بازرگان بازرگان حکومتت مبارک"، "مهندس بازرگان نخست‌وزیر ایران"، بازرگان بازرگان مجری حکم قرآن"، "سلام بر بازرگان درود بر خمینی رهبر آزادگان"، "نخست‌وزیر بازرگان منتخب امام است" سر می‌دادند.

در تبریز هم تظاهرات مشابهی با حضور نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر از مردم صورت گرفت. تظاهرات مردم در حمایت از بازرگان و دولت موقت در شهرهای دیگر مانند نور، بابل، هشترود، عباس‌آباد شهسوار، تربت حیدریه، کرج، ساری، کاشمر، صفاد، بهبهان، همدان، خوانسار، هرسین، نیشابور، زرین‌شهر، نجف‌آباد، قزوین، استهبان، جهرم، شاهرود، سبزوار، گلپایگان، پیشوای ورامین، کلاله، اصفهان، زاهدان، بهار همدان، خرمدره، چالوس، کرمانشاه و گرگان نیز با حضور صدها هزار نفری مردم برگزار شد.

حضرت امام خمینی (ره) در واکنش به این حرکت خودجوش مردمی اطلاعیه‌ای صادر و اعلام کردند که "اینجانب از تمامی کسانی که پس از بازگشت من به ایران به وسیله تلگراف، نامه و مطبوعات تبریک گفته یا شکرگزاری و اظهار محبت، وفاداری، قدردانی و همبستگی کرده‌اند، تشکر می‌کنم و پیروزی همه را در غلبه بر دشمنان اسلام و مسلمین و برقرار ساختن جمهوری اسلامی از خداوند متعال خواستارم. "

همچنین، در مراسم فارغ‌التحصیلی دانشجویان دانشکده افسری، افسران جوان از سوگند وفاداری به شاه معاف شدند. میرفندرسکی، وزیر امورخارجه نیز در این روز اعلام کرد که «حضور ایران در پیمان سنتو در چهارچوب سیاست خارجی ایران قابل توجیه نیست» و خروج کشور از این پیمان را اعلام کرد.

در این روز، امام خمینی (ره) در سخنانی فرمودند: «کار عاقلانه و مفید به حال کشور این است که بختیار و ارتش در مقابل انقلاب اسلامی، عکس‌العمل مثبتی داشته باشند.» در صبح همین روز، علمای اهواز نیز به دیدار امام خمینی (ره) رفتند و شهیدی به عنوان سخنگوی آنها همبستگی خود را با نهضت و پیروی از امام و نقش علمای خوزستان در قضیه نفت اعلام کرد.

امام (ره) هم پس از تشکر و دعا در پاسخ به افراد فرمودند: «این اولین قدم است؛ تا به حال حکومت خرابکارها بوده و ضمن آن خسارتی به مملکت وارد شده است که در جبرانش به تلاش زیادی نیازمندیم و علما هر کجا هستند لازم است مردم را ارشاد و در ساختن یک ایران که خراب شده همکاری کنند.»

با فراخوان مردم به راهپیمایی عمومی در تأیید دولت بازرگان از سوی جامعه روحانیت تهران، مردم ایران حکومت مهندس بازرگان را تأیید کردند و موج راهپیمایی، شهرها را فرا گرفت. خبرگزاری فرانسه دراین‌باره نوشت: «جبهه ملی از مقامات و سازمان‌های حاکمه و تمام مردم خواست تا از دولت بازرگان حمایت کنند.» بازرگان در نخستین مصاحبه خود به عنوان نخست وزیر دولت موقت، برنامه و وظایف دولت خود را تشریح کرد.

روزنامه دیلی‌میل هم بخشی از مصاحبه خود با محمدرضا شاه را منتشر کرد که وی در آن ادعا کرده بود که "من دزدان، کلاهبرداران و امتیازدارانی را که از قدرت خود سوءاستفاده کرده و قانون را به ریشخند گرفتند، محکوم کردم. همین افراد هستند که ایران را ویران کردند، اما به شدت تنبیه خواهند شد. خود من هم از انتقاد مبرا و مستثنی نیستم، اما چطور می‌توان تصور کرد که من ۳۷ سال روزی ۱۰ ساعت برای کمک به کشورم کار کرده باشم، فقط برای اینکه ببینم به همان‌جایی رسیده‌ام که آغاز کرده بودم. "

رادیو مسکو هم در خبری اعلام کرد: «سیا و ساواک برای قتل رهبران مذهبی و سیاسی ایران توطئه کرده‌اند.»

کد خبر 639175

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.