به گزارش خبرنگار ایمنا، فلاورجان یکی از شهرستان‌های استان اصفهان است که پتانسیل‌های زیادی در حوزه گردشگری، صنعت، کشاورزی، دامداری و صنایع‌دستی دارد و بیش از ۵۰۰ اثر تاریخی مرمت شده که تعدادی از آنها نگین ارزشمندی برای شهرستان است، در این شهرستان وجود دارد.
برج‌های کبوتر یکی از این آثار تاریخی است که از دوره‌های سلجوقی، ایلخانی، صفوی و قاجار به یادگار مانده است. این آثار ارزشمند تاریخی خانه امن کبوتران و کارخانه‌ای پرسود برای کشاورزان است که طی سال‌های اخیر به فراموشی سپرده شده و در حال تخریب و نابودی است.
برج‌های کبوتر شهرستان، لانه بیشتر از ۵۰ هزار کبوتر بوده و فضولاتشان برای کود زمین‌های کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گرفته است، اما به دلیل بی‌توجهی‌ها این برج‌های منحصربه‌فرد و زیبا به جای اینکه مکانی برای بازدید گردشگران داخلی و خارجی باشد، به پاتوقی برای معتادان متجاهر شهرستان تبدیل شده و به معضلات اجتماعی دامن زده است.
مدیر دلسوزی وجود ندارد تا فکری برای مرمت و نگهداری این بناها کند
محمد یعقوبی یکی شهروندان فلاورجان می‌گوید: مدیر دلسوزی وجود ندارد تا فکری برای مرمت و نگهداری این بناها کند، در این شرایط دشوار اقتصادی که مردم در تلاش برای امرار معاش خود هستند، مرمت این بناها به دست فراموشی سپرده شده است.
وی خاطرنشان می‌کند: در این شهرستان دلالان قیمت زمین را بدون هیچ دلیلی بالا می‌برند؛ برخی سودجویان زمین‌های کشاورزی شهرستان را گران خریده‌اند و به باغ‌های لاکچری تبدیل کرده‌اند تا با پول‌های باد آورده خود بتوانند محلی امن برای خوش‌گذرانی فراهم کنند.
برخی سودجویان به حریم کبوترخانه‌ها تجاوز کرده‌اند
محمد زمانی یکی دیگر از شهروندان فلاورجان اظهار می‌کند: برخی سودجویان بدون هیچ معیار مشخصی اقدام به افزایش نرخ قیمت زمین‌های کشاورزی کرده‌اند، به حریم برج‌ها که باید حداقل سه متر باشد تجاوز و آب کشاورزی را زیر برج‌ها رها کرده‌اند تا با فرو ریختن برج‌ها بتوانند درآمدی از زمین زیر برج به جیب بزنند و این آثار با ارزش را نابود کنند.
وی تصریح می‌کند: ساماندهی برج‌ها باید به دغدغه‌ای برای شوراهای اسلامی شهر، شهرداری‌ها و میراث فرهنگی شهرستان تبدیل شود، اما هنوز اقدامی انجام نشده است و خواهان رسیدگی مسئولان مربوطه هستیم.
شهرداری آماده همکاری با میراث فرهنگی شهرستان است
محمدعلی عزیزی، شهردار فلاورجان در این خصوص به خبرنگار ایمنا می‌گوید: کبوترخانه‌های زیادی در شهرستان فلاورجان وجود دارد که بیشترین آنها در محلات زازران، پیربکران و نعرگان است. کبوترخانه‌های موجود در شهر در ملک شهرداری نیست، مالک شخصی ندارد یا جزو آثار تاریخی نیست.
وی می‌افزاید: این کبوترخانه‌ها که جزو آثار تاریخی است در طول زمان متروکه شده و معضلاتی را برای شهر و شهروندان ایجاد کرده است؛ چنانچه میراث فرهنگی شهرستان برای ساماندهی این کبوترخانه‌ها درخواست کمک کند، شهرداری نیز اقدام به زیباسازی شهر برای مرمت و بازسازی کبوترخانه‌ها می‌کند.
شهردار فلاورجان تصریح می‌کند: طرح ساماندهی معتادان متجاهر در سال جاری اجرا شده است و تاکنون با همکاری نیروی انتظامی و بهزیستی ۲۰ معتاد متجاهر جمع‌آوری و به کمپ ترک اعتیاد منتقل شده‌اند.
عزیزی می‌افزاید: شهروندان در صورت مشاهده معتادان در بافت‌های فرسوده یا کبوترخانه‌ها در اسرع وقت به شهرداری اطلاع دهند تا واحد خدمات شهری نسبت به جمع‌آوری و انتقال آنها اقدام کند.
وی با تاکید بر اینکه بافت‌های خطرساز با گزارش شهروندان ساکن در محل تخریب خواهد شد، می‌گوید: طرح جمع‌آوری سگ‌های بلاصاحب نیز در دستور کار شهرداری قرار دارد و با نخستین تماس شهروندان، خدمات شهری اقدام به جمع‌آوری و انتقال آنها به پناهگاه مورد نظر می‌کند.
شهردار فلاورجان اضافه می‌کند: ساماندهی محدوده بافت فرسوده شهر در کمیسیون ماده۵ به تصویب رسیده و طرح‌های بازآفرینی تهیه شده است.
عزیزی با بیان اینکه محله شمس‌آباد به عنوان بافت فرسوده شهر فلاورجان در طرح بازآفرینی تعریف شده است، تاکید می‌کند: تخفیف‌های ویژه برای احیای بافت فرسوده را روی پروانه ساخت اعمال می‌کنیم و در سال جاری شش میلیارد تومان برای آسفالت معابر بافت فرسوده هزینه شده است.
جلوگیری از تجمع معتادان در این مکان‌ها وظیفه دستگاه‌های متولی است
حافظ کریمیان، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فلاورجان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: در شهرستان فلاورجان بیش از یکصد برج کبوتر خانه وجود دارد که بیشتر از ۹۰ درصد آنها در تملک مالکان خصوصی است. این برج‌های کبوتر یا در زمین‌های کشاورزی یا در میانه بافت‌های روستایی و شهری واقع شده است.
وی می‌افزاید: تا حدود نیم قرن گذشته از این برج‌ها برای جمع‌آوری کود کشاورزی استفاده می‌شده، اما با ورود کودهای شیمیایی به کشور استفاده از کبوترخانه‌ها به فراموشی سپرده شده است؛ رهاشدگی و تأثیر فزاینده عوامل طبیعی زمینه را برای تخریب بیشتر این برج‌ها فراهم کرده است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فلاورجان ادامه می‌دهد: در حال حاضر میراث فرهنگی فلاورجان وارث کبوترخانه‌هایی است که دست‌کم نیم قرن به حال خود رها شده است و امروز به حکم قانون جزو آثار تاریخی محسوب می‌شوند، در همین راستا ابتدا با انجام مطالعات و بررسی‌های باستان‌شناختی نمونه‌های شاخص و ارزشمند دارای معماری منحصربه‌فرد شناسایی شد و سپس فرآیند حفاظت از این آثار طراحی می‌شود.
اعتبار ۷۰ میلیارد تومانی برای مرمت کبوترخانه‌ها
کریمیان تصریح می‌کند: بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود ۷۰ میلیارد تومان اعتبار برای مرمت کامل کبوترخانه‌ها نیاز است که با توجه به محدودیت‌های شدید مالی میراث فرهنگی مرمت و بازسازی برج‌های شاخص از جمله چهار برج نرگان، هویه، رارا و پیربکران با مشارکت بخش خصوصی، دهیاری‌ها و بخش تعاونی و شهرداری‌ها انجام می‌شود و تعدادی نیز تا سال آینده مرمت خواهد شد.
وی می‌گوید: در صورتی که مالکان یا خیران برای مرمت و بازسازی این بناهای با ارزش اقدام کنند، میراث فرهنگی ضمن در اختیار قرار دادن مصالح سنتی، نظارت فنی برای بازسازی آنها خواهد داشت.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فلاورجان می‌افزاید: این اداره طی سال‌های اخیر با کسانی که به قصد سودجویی اقدام به حفاری یا تعرض به حریم برج‌ها کرده‌اند، برخورد قضایی کرده است.
کریمیان با بیان اینکه برخی از اهمیت معماری و ارزش‌های تاریخی کبوترخانه‌ها بی‌خبر هستند، خاطرنشان می‌کند: از طریق مشارکت فرمانداری‌ها، بخشداری‌ها و دهیاری‌ها جلسات توجیهی به منظور توجیه اهالی و تبیین اهمیت کبوترخانه‌ها برگزار کردیم؛ برگزاری این جلسات جایگاه و فواید این آثار را در میان شهروندان دوچندان کرده است.
وی اضافه می‌کند: با توجه به پیشینه و اهمیت کشاورزی شهرستان، بیشترین و زیباترین کبوترخانه‌های ایران در شهرستان فلاورجان قرار دارد؛ تعدد این آثار، فرسایش و آسیب‌های طبیعی و غیرطبیعی نیم قرن گذشته این بناها را تخریب کرده و توقع مرمت این آثار در کوتاه‌مدت غیرمعقولانه است، با این وجود با مشارکت‌های انجام شده و احیای بعضی از برج‌های کبوتر در قالب طرح‌های گردشگری بخش عمده‌ای از نمونه‌های شاخص به طور کامل مرمت شده است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فلاورجان تصریح می‌کند: با توجه به اینکه برج‌های کبوتر این شهرستان مالکیت خصوصی دارد، تنها به لحاظ قانونی می‌توانیم در حفظ آنها تلاش کنیم، اما از لحاظ حقوقی جلوگیری از تجمع معتادان در این مکان‌ها وظیفه دستگاه‌های متولی است.
بیش از ۲۰ کبوترخانه قابلیت بازدید دارد
کریمیان با بیان اینکه در طول سال تورهای بازدید گردشگری از کبوترخانه‌های چهار برج، اجگرد، رارا، پیربکران، نرگان و هویه برگزار می‌شود، می‌افزاید: بیش از ۲۰ کبوترخانه در این شهرستان قابلیت بازدید دارد و با دهیاری‌ها هماهنگ کردیم تا از تورهای گردشگری استقبال کنند.
وی خاطرنشان می‌کند: برای ایام نوروز ۱۴۰۲ در راستای بازدید از اماکن تاریخی از جمله کبوترخانه‌ها اقداماتی همچون تهیه نقشه و بروشور و تعیین مسئول گردشگری انجام شده است تا در قالب ستاد خدمات سفر پذیرای گردشگران باشیم.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فلاورجان می‌گوید: کبوترخانه‌هایی که مرمت و بازسازی شده از ایمنی و استحکام بنا بالایی برخوردار است و گردشگران می‌توانند در سایه امنیت جانی از آنها بازدید به عمل آورند، توصیه می‌کنم گردشگران از مکان‌های تاریخی بدون بازسازی و مرمت بازدید نکنند.
نظر شما