به گزارش ایمنا، امروز _سه‌شنبه بیست‌وهفتم دی‌ماه_ همزمان با سالروز تولد و درگذشت بزرگان ایران است.
سالروز درگذشت محمدعلی تربیت
محمدعلی تربیت (زاده ششم خرداد ۱۲۵۶ تبریز - درگذشته بیست‌وهفتم دی ۱۳۱۸ تهران) از فعالان انقلاب مشروطه است.
وی از پدرش ریاضی و نجوم آموخت، سپس نزد نصراله سیف‌الاطباء به تحصیل طب پرداخت. در سال ۱۳۱۶ با حسن تقی‌زاده، حسین عدالت صاحب امتیاز روزنامه‌های «الحدید، عدالت و صحبت» و محمد شبستری مدیر روزنامه ایران‌نو، ابتدا کتاب فروشی و پس از آن مدرسه‌ای به شیوه جدید با نام «تربیت» در تبریز تأسیس کرد. کتاب‌فروشی تربیت محل عرضه نشریات فارسی و عربی و ترکی، و طرح مباحث سیاسی و محفل روشنفکران بود. اندکی بعد مدرسه به دلیل مخالفت متعصبان بسته شد.
تربیت در آستانه مشروطیت به سیاست روی آورد و همراه با علی موسیو، تقی‌زاده و غنی‌زاده محفلی بنیان نهاد که به مرکز غیبی شهرت یافت. او در ۱۲۸۷ از پایه‌گذاران روزنامه اتحاد شد که ۲۵ شماره آن انتشار یافت. با توپ بسته شدن مجلس در خرداد ۱۲۸۷ و حمله سپاهیان حکومتی به تبریز، کتاب‌فروشی تربیت تاراج و سوخته شد و او به بادکوبه و از آنجا به وین و پاریس رفت. اندکی بعد به دعوت تقی‌زاده که پیش از وی به دعوت ادوارد براون به لندن رفته بود، راهی آنجا شد و با حمایت ادوارد براون چند ماه در کتابخانه دانشگاه کمبریج به فهرست‌نویسی کتاب‌های فارسی و عربی مشغول شد.
وی با فتح تهران به دست مجاهدین در تیر ۱۲۸۸ به عضویت هیئت مدیره موقت دوازده نفره‌ای انتخاب شد که برگزیده رهبران انقلاب و ناظر اعمال وزرا بودند و در دوره دوم مجلس شورای ملی نماینده مردم تبریز شد.
تربیت در سال ۱۳۰۰ به ریاست اداره معارف آذربایجان رسید و در همان سال کتابخانه و قرائت‌خانه عمومی معارف را برای اولین بار به شیوه جدید در تبریز بنیاد گذاشت که بعدها به نام خود وی «کتابخانه و قرائت‌خانه دولتی تربیت» نام گرفت. در ۱۳۰۱ «مجمع ادب» و «ماهنامه گنجینه معارف» را دایر کرد. در مهر همان سال مدرسه تجارت را در تبریز تأسیس کرد و تا ۱۳۰۴ در مقام خود باقی ماند و سپس به ریاست فرهنگ گیلان (۱۳۰۶-۱۳۰۵) رسید. از ۱۳۰۷ تا ۱۳۰۹ عهده‌دار ریاست شهرداری تبریز بود. در آن زمان چندین خیابان بزرگ و باغ ملی بزرگی به نام گلستان در محل گورستان گجیل تبریز ساخته شد.
وی در هشتمین دوره مجلس شورای ملی (۱۳۰۹) به نمایندگی از طرف مردم تبریز انتخاب شد و در دوره‌های نهم تا دوازدهم نیز همین کرسی را حفظ کرد.
آثار:
زاد و بوم
تاریخ مطبوعات ایران
دانشمندان آذربایجان ۱۳۱۴
تاریخ مطبوعات ایرانی و فارسی، که ادوارد براون، شرق‌شناس انگلیسی، آن را به انگلیسی ترجمه کرد.
سالروز درگذشت محمد بیگلری‌پور
محمد بیگلری‌پور (زاده سال ۱۳۲۴ تهران - درگذشته بیست‌وهفتم دی ۱۳۹۱ تهران) موسیقیدان، آهنگساز و رهبر ارکستر است.
وی در خانواده‌ای هنرمند زاده شد که پدرش حسین بیگلری‌پور از نوازندگان موسیقی کلاسیک و یکی از برجسته‌ترین موزیسین‌ها بود. وی در چهارسالگی ویلون را نزد پدر آموخت و از شش سالگی وارد هنرستان عالی موسیقی شد و نزد استاد خادم میثاق ویولن را ادامه داد و در دوره اول متوسطه ساز ویولن‌التو را نزد استاد صفاریان و همزمان ساز ترومپت را نزد استاد هندسی شروع کرد.
بیگلری‌پور سال سوم دبیرستان به آموزش ساز فرنچ هورن نزد یک استاد آلمانی به نام اشمیدل پرداخت و با درجه عالی نوازندگی لیسانس موسیقی گرفت و به انگلستان رفت و در رشته آهنگسازی و رهبری ارکستر بعد از چهارسال فارغ‌التحصیل شد.
وی در بازگشت به ایران به‌عنوان تک‌نواز در چهار ساز ویولن، ویولن‌التو، ترومپت و فرنچ هورن با ارکسترهای مجلسی رادیو و تلویزیون با رهبران بزرگی که از خارج از کشور دعوت می‌شدند به‌عنوان تک‌نواز به اجرای کنسرت می‌پرداخت و در خارج از کشور مانند کشورهای شوروی سابق، لهستان، بلغارستان، چک‌اسلواکی، انگلستان، فرانسه، بلژیک کنسرت‌های فراوانی داد.
وی تنها نوازنده‌ای بود که با چهار ساز مختلف هم زهی و هم بادی تک‌نوازی می‌کرد. آخرین کنسرت او در ژاپن در سال ۱۳۷۰ اجرا شد. وی در سال ۱۳۸۲ به‌عنوان بهترین آهنگساز حماسی در دهه فجر به دریافت تقدیرنامه نائل آمد و در سال ۱۳۸۲ نیز درجه دکترا گرفت. وی در اسفند ماه سال ۱۳۵۷ سرود جمهوری اسلامی ایران را ساخت و در فروردین‌ماه سال ۱۳۵۸ به‌عنوان رئیس موسیقی در تلویزیون مشغول به کار شد و در سال ۱۳۶۰ به‌عنوان مدیر تولید موسیقی صداوسیما فعالیتش را آغاز کرد.
بیگلری‌پور درسال ۱۳۶۸ به‌مدت شش سال به‌عنوان رئیس مرکز حفظ و اشاعه موسیقی در عرصه موسیقی سنتی فعالیت داشت و در سال ۱۳۷۳ دوباره به‌عنوان مدیر تولید موسیقی فعالیت کرد و در سال ۱۳۷۹ مدیر آموزش موسیقی شد و هنرستان موسیقی صداوسیما و گروه موسیقی دانشکده صداوسیما را تأسیس کرد.
وی در سال ۱۳۸۰ به‌عنوان قائم‌مقام مرکز موسیقی صداوسیما مشغول فعالیت شد و در سال ۱۳۸۴ به‌عنوان مشاور رئیس مرکز موسیقی و نظارت بر موسیقی صداوسیما فعالیت داشت و همزمان به‌عنوان رهبر ارکستر سمفونیک و استاد دانشگاه و عضو نظارت بر موسیقی صداوسیما فعالیت می‌کرد. محمد بیگلری‌پور در سال‌های انقلاب تا زمان فوتش تعداد ۱۲۰۰ آهنگ ساخت که موسیقی آرم اخبار صداوسیما از جمله کارهای او است. وی دو سمفونی نیز ساخته است. او در طی سال‌های فعالیت خود به ۴۳ تقدیرنامه گرفت.
زادروز صادق عبداللهی
صادق عبداللهی (زاده بیست‌وهفتم دی ۱۳۲۷ تهران – درگذشته بیست‌وچهارم مهر ۱۳۹۷ تهران) طنزپرداز، نویسنده و کارگردان صداوسیما است.
وی از نویسندگان برنامه‌های طنز به یادماندنی مانند صبح جمعه با شما، هوشیار و بیدار، شبکه صفر، جدی نگیرید، جنگ ۶۸، رادیو جمعه، جمعه ایرانی، راه شب، خارج از محدوده و بعد از خبر بود.
عبداللهی مجموعه برنامه تلویزیونی هوشیار و بیدار را در دهه ۱۳۶۰ نوشت و از پایه‌گذاران برنامه‌های متعددی از جمله صبح جمعه با شما بود. وی مجله دنیای جدول را به تنهایی منتشر کرد و در مجلات متعددی مانند مجله جوانان، سپیدوسیاه، فیلم و هنر، ستاره سینما، تهران مصور، کاریکاتور، بهلول، فاراد و طلوع زندگی مطالب فراوانی نوشت. او همچنین سال‌ها نویسنده برنامه صبحگاهی یکشنبه‌ها و سه‌شنبه‌های رادیو پیام به تهیه‌کنندگی مرتضی اسد امرجی و گویندگی منوچهر والی زاده بود.
در تیرماه ۱۳۹۷ در اختتامیه فصل چهارم مسابقه «یک، دو صدا» از وی تجلیل به‌عمل آمد.
برخی از آثاری که شادروان عبداللهی در تلویزیون کارگردانی کرد:
جنگ هفته
جنگ شب
بعد از خبر
تهران ساعت ۲۰
لبخند نوروزی
جدی نگیرید "فصل‌های اول و دوم".
زادروز علیرضا راهب
علیرضا راهب (زاده بیست‌وهفتم دی ۱۳۴۶ تهران - درگذشته پنجم تیر ۱۳۹۹ تهران) شاعر است.
وی تحصیل‌کرده رشته حقوق از دانشگاه تبریز بود و در دوره‌ای که ساکن شهر تبریز شد، کمک زیادی به یادگیری‌اش در زبان ترکی و ادبیات ترکی بود.
راهب سرودن شعر را از دهه ۶۰ آغاز کرد و از جمله آثار ادبی و اشعارش می‌توان به دو استکان عرق چهل گیاه، عشق پاره‌وقت و به احترام سی‌وپنج سال گریه نکردن اشاره کرد. کتاب «به احترام سی‌وپنج سال گریه نکردن» اثر حامد ابراهیم‌پور است که به اهتمام علیرضا راهب در انتشارات فصل پنجم منتشر شد.
راهب قرار بود آخرین کتابش را باعنوان «گروه خون آه مثبت» منتشر کند که متأسفانه به‌دلیل شیوع ویروس کرونا به‌چاپ نرسید. این اثر حاوی اشعار جدیدش بود که به‌گفته او با مجموعه‌های قبلی او تفاوت‌هایی در زمینه زبان، فضا و سوژه‌ها داشت.
علیرضا راهب، بر اثر ویروس کووید ۱۹ درگذشت.
زادروز مزدک انوشه
مزدک انوشه (زاده بیست‌وهفتم دی ۱۳۵۲ تهران) زبان‌شناس و استادیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه تهران است.
وی در پنجمین و دهمین دوره جشنواره فارابی در بخش زبان و ادبیات به‌عنوان برگزیده معرفی شد.
انوشه که دانش‌آموخته کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی و کارشناسی ارشد و دکتری زبان‌شناسی همگانی از دانشگاه تهران است، از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و رئیس پژوهشکده زبان و گویش بود. مزدک انوشه فرزند حسن انوشه، نویسنده و پژوهشگر تاریخ و زبان و ادبیات فارسی است.
کتاب واژه‌نامه میراث ماندگار در سال ۱۳۹۸ به‌قلم مزدک انوشه و به‌کوشش انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شد. این اثر واژه‌نامه‌ای دوسویه "فارسی، انگلیسی و انگلیسی، فارسی" از اصطلاحات تخصصی میراث فرهنگی است که با نزدیک به ۳۰ هزار مدخل، حوزه‌هایی همچون ادبیات و نمایش، باستان‌شناسی، حفاظت و بازسازی اشیای تاریخی، فرهنگی، زبان‌شناسی و گویش‌پژوهی، عقیده، سنت و آئین، قوم‌پژوهی و انسان‌شناسی، گاه‌شماری و کیهان‌شناسی، معماری و بازسازی بافت‌ها و بناهای تاریخی را شامل می‌شود.
زادروز پیمان سلطانی
پیمان سلطانی (زاده بیست‌وهفتم دی ۱۳۴۹) آهنگساز، رهبر ارکستر، نوازنده و نظریه‌پرداز موسیقی است.
وی استاد موسیقی، موسیقیدان مستقل و متعهد، خالق آثار حماسی، اعتراضی، اجتماعی و عاشقانه است. مهم‌ترین اثرش منظومه سمفونیک "ایرانه خانم" است.
سلطانی در خانواده فرهنگی متوسط کرمانی چشم به جهان گشود. در چهار سالگی از زادگاهش تبریز به کرمان و در ۱۶ سالگی به تهران مهاجرت کرد.
معلمان اولیه‌اش در دوران کودکی خلیل برهانی، محمد امام، محمد حاجی‌زاده، و مادرش (فرخنده حاجی‌زاده، نویسنده و شاعر) بودند.
در سال ۱۳۶۶ از استادان برجسته‌ای چون فرامرز پایور، مجید کیانی و هوشنگ ظریف در زمینه نوازندگی سنتور، تار بهره گرفت و در عرصه آهنگسازی، رهبری ارکستر، هارمونی، کنترپوان، ارکستراسیون و فرم نزد محمدتقی مسعودیه، فرهاد فخرالدینی، پروفسور امانوئل ملیک اصلانیان، پروفسور توماس کریستین داوید و پروفسور یوری داویتیان فراگرفت.
سلطانی از سال ۱۳۶۷ به تدریس در حوزه‌های نوازندگی، مبانی آهنگسازی، مکتب‌ها، جنبش‌ها موسیقی قرن بیستم، شناخت موسیقی، تلفیق شعر و موسیقی، روش‌های نوین آوازخوانی، فلسفه موسیقی معاصر پرداخت و از سال ۱۳۶۸ با اجرای کنسرت، خلق آثار موسیقی، سخنرانی، اجرای پرفورمنس، برگزاری مستر کلاس و ورک‌شاپ همچنین تألیف مقاله، نقد موسیقی در داخل و خارج از کشور فعالیت‌های خود را گسترش داد.
وی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ سرپرست گروه موسیقی «شبان‌رود» و گروه موسیقی «شنیدستان» بوده است. در سال ۱۳۷۲ انجمن موسیقی «آغاز» را تشکیل داد و برای پنج سال مدیریت آن را عهده‌دار بود. در سال ۱۳۷۱ برای تدریس به مرکز آموزشی «سوره» برای دو سال دعوت شد.
وی مدیر اولین صداخانه موسیقی ایران در سال ۱۳۷۶ در فرهنگسرای سرو و مدیر موزه موسیقی شیراز ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۶ بوده است.
سلطانی از سال ۱۳۸۳ عضو «کمیته‌ی بین‌المللی ایکوم» و مدیر کارگروه موسیقی (ICOM) و (CIMCIM) در ایران و از سال ۱۳۹۳ عضو افتخاری کانون نویسندگان ایران است.
وی با همکاری چند نهاد در سال ۱۳۸۲ ارکستر سمفونیک "تخت جمشید" را تشکیل داد که یک سال پس از تشکیل ارکستر، نام آن به ارکستر سمفونیک "ملل" تغییر کرد و از سال ۱۳۸۴ ارکستر را خصوصی و با بودجه شخصی آن را اداره کرد. وی از سال ۱۳۸۲ به‌عنوان رهبر دائمی ارکستر «ملل» فعالیت دارد. همچنین تشکیل و سرپرستی ارکستر " لیلی‌یان" و گروه "کلنل" در سال ۱۳۹۸ که اجرا و ضبط‌هایی با آنها داشته است.
وی در عرصه‌های دیگر چون گرافیک، شعر، عکاسی، ادبیات و فلسفه فعالیت‌های مستمری داشته و در زمینه فلسفه و زیبایی‌شناسی هنر، از دکتر رضا براهنی آموخته است. علاوه بر این از آموزش‌های دکتر منوچهر بدیعی، در زمینه فلسفه و تاریخ و از هوشنگ ابتهاج در زمینه تلفیق شعر و موسیقی و وزن شعر بهره برده است.
سلطانی سردبیر فصلنامه موسیقی "سُرنا" و بولتن "چنگی"، مدیر هنری و مسئول صفحه شعر مجله ادبی- هنری "بایا" و "قال و مقال" بوده است.
از این موسیقیدان تاکنون بیش از ۲۰۰ مقاله، گفت‌وگو، یادداشت و نقد در حوزه موسیقی، نقد ادبی و هنری منتشر شده است. همچنین از سال ۱۳۷۵ تاکنون در حوزه زنان موسیقی فعالیت مستمری داشته است.
هشت آلبوم موسیقی از جمله "راپسودی بختیاری"، "ایران جوان (وطنم) "، "عاشق می‌شویم"، "گفت وشنید" (نظامی‌خوانی) "وَشتَن" (سعدی‌خوانی) "خیام‌خوانی"، "ای انسان" و " میهنم سلام" از وی منتشر شده است. "مجموعه نیما" و "کوارتت های روستایی" و "جشن‌های ایرانی" مراحل انتشار را طی می‌کنند. او اولین کتاب نقد موسیقی با نام "خنیاگری" را در سال ۱۳۸۱ منتشر کرده است.
صدای شاعران با صدای بهبهانی، براهنی، سپانلو، مختاری، باباچاهی و جلالی به همراه موسیقی او در حال آماده‌سازی و انتشار است.
از آثار وی می‌توان به راپسودی‌ها، کوارتت‌ها، آثاری بر شعر شاعران کلاسیک، عاشقانه‌ها، آثار ملی-میهنی، موسیقی‌های اعتراضی، آرش کمانگیر، منظومه بابک، خسروانی‌ها، آزادی، سوئیت سمفونیک‌ها، نسیان، آثاری برای سازهای ملی، موسیقی برای کودکان، رقص شرقی، یادگار لیلی، زنانه پارسی و خونه باهار اشاره کرد. بیش از ۱۵۰ خواننده در آثار وی خوانده‌اند. او سال ۱۴۰۰ به عنوان سفیر فرهنگی و صلح و سفیر مرکز دیپلماسی موسیقی از سوی سازمان ملل انتخاب شده است.
پیمان سلطانی اندیشه و رشد خود را مدیون معاشرت با بزرگان فرهنگ و هنر می‌داند.
نظر شما