به گزارش خبرنگار ایمنا، در طراحی شهری، ایجاد بسترهای مناسب در ارتقای نشاط شهری و اجتماعی و آرامش روحی شهروندان، دارای اهمیت بسزایی است و توسعه فضاهای شاد و مفرح منطبق با نیازهای فرهنگی و روحی و روانی جامعه از جمله وظایف مهم مدیریت شهری به‌شمار می‌رود.
اهمیت نشاط در زندگی افراد جامعه به اندازه‌ای است که رسیدن به نشاط و راه‌های افزایش آن همواره یکی از اهداف زندگی افراد، دستورکار سیاست‌گذاران و حوزه مطالعاتی برخی از علمای علوم اجتماعی بوده است. شادی و نشاط یکی از احساسات ریشه‌ای مثبت و از ضروری‌ترین خواسته‌های فطری و نیازهای روانی انسان است که نقش تعیین کننده‌ای در تأمین سلامت فرد و جامعه دارد و از آنجا که شادی همواره با خرسندی، خوش‌بینی، امید و اعتماد همراه است، می‌تواند نقش مهمی در فرایند سرعت بخشیدن به توسعه جامعه داشته باشد.
امروزه نشاط اجتماعی از مؤلفه‌های رفاه اجتماعی به‌شمار می‌رود و بیش از مداخلات پزشکی و روانی به عوامل اجتماعی و اقتصادی وابسته بوده و در عین حال یکی از مفاهیم محوری توسعه پایدار است از این‌رو مورد توجه تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان شهری در شهرهای مختلف قرار گرفته است.
توجه به این مؤلفه، در شهر بندرعباس که به عنوان یکی از پایگاه‌های مهم اقتصاد پذیرای افراد مختلف از تمام نقاط کشور است دوچندان است، البته برای تحقق این امر تنها فعالیت یک اداره یا ارگان کافی نیست، بلکه تحقق نشاط و جاری شدن امید در بطن بندرعباس مستلزم همت و تلاش مجموع ارگان‌ها و دستگاه‌های دولتی و خصوصی است. همچنین توجه به فضای شهر، سیما و منظر، فضای سبز، بافت فرسوده و نور و روشنایی در شهر موجب افزایش نشاط اجتماعی در شهر می‌شود.
شادی‌آفرینی مغایر با غفلت‌آفرینی است
سیدمحمدرضا موسوی، سخنگوی شورای اسلامی شهر بندرعباس اظهار می‌کند: شادی و نشاط دو مؤلفه مؤثر برای داشتن جامعه پویا و سالم است که اگر به درستی در جامعه برنامه‌ریزی شود، منجر به ایجاد نشاط اجتماعی می‌شود.
وی می‌افزاید: نشاط اجتماعی در قالب شیوه رفتاری و بیانی شهروندان ابراز می‌شود و حس بهتری در جامعه ایجاد می‌کند، چراکه جامعه دارای نشاط اجتماعی در حوزه سلامت روان و روحیه شهروندان گام‌های مؤثری را برمی‌دارد و در این جامعه شهروندان رابطه بهتری با یکدیگر دارند و از طرفی پویایی و تحرک در شهر دارای نشاط اجتماعی سبب ایجاد احساس رضایت عمومی می‌شود.
عضو شورای اسلامی شهر بندرعباس می‌گوید: شادی‌آفرینی مغایر با غفلت‌آفرینی است و برعکس شادی و نشاط اجتماعی فرصتی برای نگاه به جنبه‌های مثبت هر پدیده است که کمک شایانی به رفع موانع فردی و اجتماعی خواهد کرد.
عضو شورای اسلامی شهر بندرعباس تصریح می‌کند: نشاط اجتماعی تلفیقی از فعالیت‌های فیزیکی و معنوی است که سبب تعالی جامعه می‌شود و اگر شهری تنها در زمینه‌های فعالیت‌های فیزیکی سرمایه‌گذاری کند، شهر به خودی خود به یک شهربازی پرهیجان یا مجموعه‌های بی‌شمار ورزشی و کنسرت‌های خنده و موسیقی تبدیل خواهد شد و این مسیر تنها بسته‌های مهیجی است که در اختیار شهروندان دارای توان مالی بالاتر قرار می‌گیرد اما شهرهای زنده به امور معنوی، دنیوی و تمام اقشار جامعه توجه می‌کنند تا نشاط اجتماعی را در قالب یک چرخه بزرگ ایجاد کنند.
وی ادامه می‌دهد: برنامه‌ریزی برای برپایی آئین‌ها و جشنواره‌های متعدد در قالب‌های هنری و فرهنگی با محتوای مناسب و کاربردی همچون جشنواره‌های بومی و محلی، اجراهای هنری خیابانی، اجرای کارهای گرافیکی، تبلیغات محیطی جذاب، نصب المان‌های هویت‌بخش و غرورآفرین و رونق‌بخشی به آئین‌های مذهبی و از طرفی توسعه زیرساخت‌های متوازن شهری در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی، هنری و حتی اقتصادی در تمام محلات مانند توسعه زمینه‌های ورزشی، بوستان‌ها، ایجاد امکان بازی و تفریح برای اقشار متعدد جامعه از کودکان خردسال تا افراد سالمند و از افراد دارای معلولیت تا سایر گروه‌های هدف اجتماعی در کنار نگهداشت شهر با بهترین ابزارها از نظر تنظیف، توسعه فضای سبز و گسترش شبکه معابر مطلوب شهری و بازآفرینی شهر بخش دائمی یک شهر با نشاط است، البته تمام این نکات وابسته به یک موضوع مهم است و آن مشارکت اجتماعی شهروندان است؛ امری که به تمام فعالیت‌های فوق ارزش واقعی می‌بخشد و سبب رفتار همگرایانه‌تری در جامعه می‌شود.
موسوی اضافه می‌کند: آموزش شهروندی برای ایجاد چرخه‌های باور اجتماعی و تشکیل نشست‌های مردمی برای انتخاب برنامه‌ها یا توسعه زیرساخت‌ها یکی از مسیرهایی است که شهرداری‌ها برای نشاطآفرینی اجتماعی به آن نیاز دارند.
سخنگوی شورای اسلامی شهر بندرعباس اظهار می‌کند: شورای اسلامی شهر نیز به عنوان نمایندگان مردم در عرصه برنامه‌ریزی شهری همه ساله با رصد علمی و جمع‌آوری خواسته‌های مردمی همچنین بر اساس یک مسیر مشخص نسبت به بسط و گسترش زیرساخت‌های رفاهی و اجتماعی شهرها با کمک شهرداری‌ها اقدام می‌کند.
وی خاطرنشان می‌کند: اگر این سیاست‌گذاری به درستی شکل بگیرد، می‌تواند بستر فعالیت هرچه بیشتر شهروندان باشد و زمینه‌ساز کاهش احساس بیگانگی اجتماعی خواهد شد و جامعه از نظر تعالی فرهنگی به بلوغ قابل توجهی خواهد رسید.
تدوین سند نشاط اجتماعی، یکپارچه‌سازی دستگاه‌ها و شهرها را به دنبال دارد
مریم درویشی، کارشناس مسائل اجتماعی اظهار می‌کند: رسیدن به توسعه پایدار مستلزم داشتن نشاط و شادابی در مردم است، اگر جامعه ما شاداب باشد، مشارکت همه‌جانبه اجتماعی را خواهیم داشت و این یعنی شهروندان در خدمت به جامعه و افراد جامعه تلاش بیشتری خواهند داشت.
وی با بیان اینکه نشاط اجتماعی سلامت جسمانی را نیز برای شهروندان در پی خواهد داشت و احساس رضایت بالاتری در جامعه ایجاد می‌کند، ادامه می‌دهد: البته باید جامعه زمینه ایجاد نشاط افراد را چه از منظر مادی و چه معنوی فراهم کند و کارکرد صحیح نظام‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در این راستا تأثیرگذار است.
این کارشناس مسائل اجتماعی تصریح می‌کند: اگر در حوزه اقتصادی احساس آسایش ایجاد شود یا در حوزه اجتماعی و سیاسی فرد احساس همبستگی اجتماعی، عزت و احترام داشته باشد، به‌طور قطع بر نشاط شهروندان مؤثر خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه بندرعباس به عنوان پایگاه اقتصادی شهری مهاجرپذیر است، می‌افزاید: رشد یک‌جانبه بدون توجه به بحث‌های اجتماعی مسلماً آسیب‌های جبران‌ناپذیری وارد خواهد کرد؛ فضای فیزیکی شهر بندرعباس چه از منظر معماری و چه شهرسازی در این زمینه کارکرد ضعیفی داشته است.
درویشی با بیان اینکه استان هرمزگان آئین‌ها و مراسم خاصی را داشته است که سرمایه‌گذاری روی آن، زمینه‌ساز ایجاد نشاط خواهد بود، می‌افزاید: نداشتن انسجام و یکپارچگی نهادهای مؤثر و جزیره‌ای عمل کردن آنان در اجرای برنامه‌ها منجر به اثربخش نبودن فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی‌های انجام شده در حوزه نشاط اجتماعی شده است.
وی تصریح می‌کند: در شرایطی که شهروندان به علت مشغله‌های فراوان با تعامل فرهنگی بالا و تضعیف هویت فرهنگی و استرس‌های متعدد روبه‌رو هستند، برنامه‌ریزی برای تحقق نشاط اجتماعی جزو اصلی‌ترین نیازهای زندگی شهری است.
این کارشناس مسائل اجتماعی معتقد است تدوین یک سند نشاط اجتماعی که دستگاه‌ها ملزم به اجرای آن باشند، می‌تواند در یکپارچه‌سازی برنامه‌ریزی‌ها مؤثر باشد.
وی می‌گوید: توجه به فضای شهری و عرصه‌های عمومی از جمله المان‌ها و طراحی شهری یا تقویت هویت غنی و فرهنگ بومی و محلی می‌تواند در قالب جشنواره آئین‌ها یکی از راهکارهای مؤثر جهت ایجاد نشاط اجتماعی در شهر باشد که با خود تقویت شبکه‌های اجتماعی را نیز در پی خواهد داشت.
درویشی با بیان اینکه توجه به بافت‌های فرسوده که بخش زیادی از فضاهای شهری در بندرعباس را به خود اختصاص داده است یا استفاده از ظرفیت هنرمندان در هنرهای خیابانی، توجه به ساحل و دریا که خود منبع خدادادی برای شهر است، تصریح می‌کند: برگزاری جشنواره‌های ورزشی و هنری با توجه به فضاهای سبز، سیما و منظر شهری و ایستگاه‌های ورزشی می‌تواند برای ایجاد نشاط اجتماعی مؤثر و طراحی شوند، هرچند که در کنار این برنامه‌های سیاست‌گذاری‌های کلان نیز باید دیده شود.
وی اظهار می‌کند: توجه نداشتن به دیدگاه‌های نخبگان در برنامه‌ریزی، نه تنها در حوزه اجتماعی بلکه در سایر موارد از آسیب‌هایی است که با وجود بیان مکرر باز هم رفع نشده است.
نظر شما