به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه و با توجه به اطلاعات در دسترس، شاید کمتر فردی از جامعه جهانگردان را بتوان پیدا کرد که علاقه‌ای به سفر و دیدار از مکان‌های گردشگری ایران زیبا نداشته باشد. کشور ما به دلیل داشتن جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی همچنین طبیعت بکر و منحصربه‌فرد، از دیرباز همواره به‌عنوان یک مقصد گردشگری هیجان‌انگیز شناخته شده است. از طرفی با وجود جاذبه‌های مختلف گردشگری هنوز مردم کشورمان اطلاع دقیقی نسبت به بسیاری از جاذبه‌های گردشگری ندارند، از این‌رو خبرگزاری ایمنا در راستای یکی از رسالت‌های مهم خود که معرفی جاذبه‌ها و ظرفیت‌های مهم گردشگری استان اصفهان و ایران است، پنجشنبه هر هفته به معرفی یکی از جاذبه‌های گردشگری کشور که کمتر به آن پرداخته شده است، می‌پردازد.
در «پنجشنبه‌های گردشگری» این هفته ایمنا، به معرفی «غار نمکدان قشم» که به‌عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری ایران شناخته می‌شود، خواهیم پرداخت.
با وجود اینکه گردشگران برای سفرهایشان به استان هرمزگان، بیشتر از هرجای دیگری، جزیره کیش را انتخاب می‌کنند، اما تعدادی از جذاب‌ترین مکان‌های دیدنی استان هرمزگان در قشم جای گرفته‌اند. یکی از جاذبه‌های طبیعی این جزیره، غار نمکدان قشم نام دارد.
غار نمکدان قشم که با نام‌های غار نمکی ۳N، غار نمک قشم و غار سه مرد برهنه نیز شناخته می‌شود، مجموعه‌ای شگفت از قندیل‌های نمکی، استلاکتیت‌ها و استلاگمیت‌ها دیدنی و دیگر سازه‌های جذاب نمکی را به نمایش می‌گذارد. این غار در آغوش گنبد نمکی قشم قرار دارد و دارای ۶.۴ کیلومتر طول است. با ۹۰ کیلومتر فاصله از قشم، این غار یکی از پربازدیدترین مکان‌های دیدنی قشم به‌شمار می‌آید.
معرفی غار نمکدان قشم
کوهی گنبدی شکل با ارتفاع تقریبی ۲۳۷ متر، بلندترین بخش جزیره قشم را تشکیل می‌دهد. این سازه با نام گنبد نمکی قشم شناخته می‌شود. در این گنبد نمکی پدیده‌های انحلالی سطحی و عمقی زیادی وجود دارد. طولانی‌ترین غار این مجموعه با نام غار نمکدان ۳، با طول ۶۴۰۰ متری‌اش توانسته است عنوان طولانی‌ترین غار نمکی جهان را کسب کند. بر اساس تحقیقات، سن نمک‌های این غار به دوره پیش از کامبرین مربوط می‌شود و با این اوصاف بیش از ۵۷۰ سال عمر دارد.
بر اساس تقسیم‌بندی بوساک و همکارانش در سال ۱۹۹۸، کوه نمکی جزیره قشم در دسته گنبدهای نمکی غیرفعال قرار می‌گیرد و روی سطح بالایی آن سنگ نمک کمتری وجود دارد. دلیل این اتفاق حل شدن سنگ نمک با آب و کاهش میزان آن در طول زمان بوده است. البته میزان سنگ گچ این گنبد زیاد برآورد می‌شود. در خصوص ساختار این گنبد این نکته را نیز باید اضافه کرد که کوه مذکور از انباشت صخره‌های آذرین با رسوبات تشکیل شده است.
غار نمکدان با نام‌های غار نمکی ۳N، غار نمک قشم و غار سه مرد برهنه نیز شهرت دارد. این غار قشم به‌عنوان یکی از ژئوسایت‌های ژئوپارک قشم، عضوی از ژئوپارک‌های جهانی به‌شمار می‌آید و تحت حمایت یونسکو است. گمانه‌زنی‌هایی نیز در خصوص ثبت جهانی غار نمکدان به‌صورت مستقل به گوش می‌رسد. البته شرط این موضوع باقی ماندن غار و کوه مذکور در حالت عادی و بدون هیچ تغییری است. همچنین این پدیده طبیعی با نام غار نمکی ۳N در سال ۱۳۹۰، با شماره ثبت ۱۷۳ در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسید.
غار نمکدان قشم کجاست؟
غار نمکدان قشم از آثار طبیعی و مکان‌های دیدنی استان هرمزگان است که در فاصله ۹۰ کیلومتری از شهر قشم، در بخش جنوب غربی این جزیره و در نزدیکی ساحل جنوبی آن قرار دارد.
فاصله غار نمکدان قشم تا تنگه چاهکوه: ۴۴ کیلومتر
فاصله غار نمکدان قشم تا جنگل حرا: ۵۳ کیلومتر
فاصله غار نمکدان قشم تا بام قشم: ۲۸ کیلومتر
دسترسی به غار نمکدان قشم
برای دسترسی به غار نمکدان می‌توانید از مسیرهای زیر استفاده کنید:
به شهر قشم، رمکان، تنبان و طبل بروید، سپس در مسیر ساحل شمالی جزیره پیش بروید و از روستای چاهو و روستای درکو عبور کنید. با حرکت به‌سمت جنوب روستای گوری، به روستای کانی بروید. از روستای کانی تا غار نمکدان جاده‌ای خاکی کشیده شده که طول آن ۱۰ کیلومتر است.
به شهر قشم، رمکان، تنبان و طبل بروید، سپس به‌سمت جنوب بروید تا به روستای سلخ برسید. از روستای سلخ تا غار نمکدان جاده‌ای خاکی به‌طول ۲۲ کیلومتر کشیده شده است.
ویژگی‌های غار نمکدان قشم
غار نمکدان قشم چندین تالار را در خود جای می‌دهد که ابعاد آن‌ها متفاوت است. اولین تالار این غار با ورودی آن حدود ۶۷۰ متر فاصله دارد. پهنای متوسط غار نیز پنج متر است. نمک موجود در غار نمکدان از بهترین نوع نمک خوراکی است و در ترکیبات آن عناصر دیگری مانند منیزیم وجود دارد. همین موضوع باعث می‌شود نمک موجود در محل را نمک طبی نیز معرفی کنند و این نمک می‌تواند مورد استفاده ورزشکاران حرفه‌ای قرار گیرد. همچنین به‌دلیل نمک و مواد موجود در این محل، غار نمکدان مکانی مناسب برای بیماران تنفسی و مبتلا به آسم است و حضور در آن می‌تواند در بهبود بیماری آن‌ها مؤثر باشد.
شکل‌گیری غار نمکدان قشم
غارهای نمکی اغلب در گنبدهای نمکی ایجاد می‌شوند. اگر گنبد نمکی در مناطق گرم و خشک (همانند قشم) ایجاد شود، به دلیل بارش کم در طول سال می‌تواند دوام بیشتری داشته باشد و احتمال به‌وجود آمدن غار نمکی درون آن افزایش می‌یابد.
در خصوص شکل‌گیری نمک‌ها باید گفت که ابتدا نمک‌ها به‌صورت تک‌لایه در زیر زمین بوده‌اند که با گذشت زمان به‌سطح‌های بالاتر راه یافته‌اند. چون نمک‌ها دارای خاصیت شناوری هستند و وزن حجمی آن‌ها از وزن سنگ‌های اطرافشان کمتر است، سنگ‌ها را کنار زده‌اند و به‌بخش‌های بالایی زمین رسیده‌اند. البته گاهی این نمک‌ها برخی از سنگ‌های بسیار قدیمی را نیز از عمق چند کیلومتری به روی زمین آورده‌اند که مطالعات مختلفی می‌تواند روی این سنگ‌ها در جهت پی بردن به‌ساختار زمین‌شناسی صورت گیرد.
کشف غار نمکدان قشم
کشف غار نمکدان قشم توسط مهندسان زمین‌شناسی از جمهوری چک و با همکاری دانشگاه شیراز، در سال ۱۹۹۸ صورت گرفت. کشف این پدیده به‌عنوان طولانی‌ترین غار نمکی جهان، آن را در معرض دید همگان قرار داد و به‌سرعت در مجلات و رسانه‌های معتبر به آن پرداخته شد.
داستانی در این مورد وجود دارد که دلیل نام‌گذاری غار به سه مرد برهنه نیز به آن برمی‌گردد؛ سه متخصص اهل چک برای نقشه‌برداری از غار ناچار بودند در آب نمک غلیظ شنا کنند. آن‌ها می‌دانستند که با وجود لباس، پس از شنا لباس‌هایشان کاملاً سفت می‌شود و قادر به پیشروی نخواهند بود. بنابراین لباس‌های خود را درآوردند و به‌صورت برهنه غار را نقشه‌برداری کردند.
دیدنی‌های غار نمکدان
غار نمکدان شامل سه بخش می‌شود؛ دالان اول که مناسب برای همه افراد است، دالان دوم که بازدید از آن به‌صورت سینه‌خیز صورت می‌گیرد و دالان سوم که به غارنوردان اختصاص دارد.
دهانه غار
دهانه اصلی غار به‌سمت جنوب است. تا عمق حدود ۲۰ متری دهانه نیازی به‌استفاده از چراغ قوه نیست و نور خورشید تا این فاصله را روشن می‌کند. با وجود اینکه گردشگران عادی بدون تجهیزات مناسب تنها می‌توانند تا عمق ۱۰۰ متری از این غار وارد شوند؛ اما همین میزان نیز بسیار هیجان‌انگیز است و زیبایی‌های بسیاری را در آن وجود دارد.
استلاکتیت‌ها و استلاگمیت‌ها
با پیشروی خواهید دید که زیبایی غار از نیمه آن تا بخش‌های انتهایی‌اش باوجود کف‌پوشی از نمک کریستاله افزایش می‌یابد. به‌دلیل اتصالات استلاکتیت‌ها و استلاگمیت‌ها در نزدیکی دیواره‌ها، ستون‌های زیبایی ایجاد شده است که تماشای آن‌ها بسیار لذت‌بخش است. البته نباید انتظار محیطی کاملاً سفید را در این سفر ماجراجویانه داشته باشید؛ زیرا رنگ‌های داخلی این غار بسیار متنوع و زیبا هستند. در طول سال‌های گذشته برخی از استلاگمیت‌های نمکی این غار شکسته شده که شاید این کار توسط گردشگران و افراد محلی برای به‌دست آوردن نمک طعام باکیفیت بالا صورت گرفته است.
جریان آب
در بخش داخلی کوه نمکدان جریان آب دائمی وجود دارد که بعد از ترکیب با نمک‌های اطراف به شکل چشمه از غار خارج می‌شود و در دامنه کوه نمکدان حوضچه‌ای طبیعی را به‌وجود می‌آورد. به‌دلیل نمک‌آلود بودن این آب، حوضچه نیز رنگی سفید به‌خود گرفته است. ناگفته نماند که چشمه مذکور در تمام طول سال جریان دارد. در بخش‌های داخلی غار نمکدان این جریان آب قابل مشاهده است و گاهی آب نمک موجود در غار همانند آینه تصاویر را منعکس می‌کند و این خود جلوه‌ای زیبا به محیط می‌بخشد. بستر اصلی این چشمه رنگی سرخ دارد و می‌توان رسوبات گل اخرا (خاک نسوز) را در آن مشاهده کرد. این رسوبات حاوی ترکیبات اکسید آهن به‌خصوص هماتیت است.
قندیل‌های سقفی
بخش بالایی یا همان سقف غار نیز ساختار زیبایی دارد و قندیل‌های بلورین با اشکال مختلف آن را پوشانده‌اند. هوای مرطوب و نفوذ آب به داخل غار باعث شده است که قطرات آب نمک اشباع شده روی قندیل‌های این غار جریان یابد. همین موضوع عامل تغییر شکل قندیل‌ها و ایجاد قندیل‌های جدید در آن می‌شود.
نکات بازدید از غار نمکدان قشم
به‌دلیل هوای گرم و شرجی در جنوب کشور، بهترین زمان سفر به قشم، از اواسط پاییز تا اواسط بهار است.
امکانات رفاهی زیادی در مجموعه گنبد نمکی و غار نمکدان قشم وجود ندارد.
بازدید از غار نمکدان قشم رایگان است.
باید چراغ‌قوه همراه داشته باشید. در صورت لزوم می‌توانید ابتدای ورودی چراغ قوه اجاره کنید.
جاده دسترسی به غار، خاکی است و طی کردن آن می‌تواند برای برخی خسته‌کننده باشد.
نقشه ترسیم شده برای این غار کاملاً دقیق و گویا است اما توصیه می‌کنیم گردشگران با تیم‌های حرفه‌ای اقدام به ماجراجویی در این غار کنند.
برای پیشروی در غار حتماً تجهیزات کامل را همراه داشته باشید.
غار نمکدان محل زندگی حشرات ریز و سفید رنگی است که گاهی حضورشان می‌تواند آزاردهنده باشد.
در غار نمکدان خفاش وجود دارد و می‌توانید حرکت و پرواز آن‌ها را احساس کنید؛ با رعایت سکوت، آرامش آن‌ها را برهم نزنید.
در سفر به نقاط مختلف کشور، به فرهنگ بومی مردم محلی احترام بگذارید.
با خرید از محصولات محلی و اقامت در اقامتگاه‌های بوم‌گردی به رونق اقتصاد منطقه کمک کنید.
طبیعت گنجینه‌ای بسیار غنی است که موظف به پاسداری از آن هستیم. در بازدید از غار نمکدان از وارد آوردن هرگونه آسیب به قندیل‌ها و استلاکتیت‌ها و استلاگمیت‌ها جدا خودداری کنید و زباله‌هایتان را همراه خود بازگردانید.
نظر شما