ایمپلنتی به اندازه یک سکه برای سلول‌درمانی افراد مبتلا به دیابت

به گزارش ایمنا، اگرچه «پیوند سلول‌های آیلت»(Islet cell transplantation) به برخی از افراد مبتلا به دیابت امکان می‌دهد تا از تزریق روزانه انسولین خودداری کنند، اما این افراد مجبورند داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی را مصرف کنند تا سلول‌ها پس زده نشوند. شاید یک ایمپلنت جدید کمک کند تا داروها در مقادیری بسیار کمتر از آنچه در حال حاضر مورد نیاز است، برای آنها تجویز شوند.

در دیابت نوع یک، سلول‌های آیلت تولیدشده توسط پانکراس در اثر یک واکنش خودایمنی از بین می‌روند و نمی‌توانند انسولین تنظیم‌کننده قند خون را مانند همیشه تولید کنند. در نتیجه، بیماران مجبور می‌شوند روزانه به خود انسولین تزریق کنند. این کار نه تنها دردناک است، بلکه هنگام انجام دادن کارهای روزمره می‌تواند دشوار باشد.

یک روش جایگزین، برداشتن سلول‌های یک اهداکننده فوت‌شده و پیوند زدن آنها به کبد بیمار است. این سلول‌ها برای چندین سال به تولید انسولین ادامه می‌دهند و نیاز به تزریق روزانه را از بین می‌برند، اما برای اینکه سیستم ایمنی بدن بتواند سلول‌های معرفی‌شده را حفظ کند، بیمار مجبور است به طور مداوم از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی استفاده کند.

از آنجا که این داروها مصرف خوراکی دارند و در سراسر بدن پخش می‌شوند، دوزهای نسبتاً زیادی از آنها مورد نیاز است و هر چه دوز بیشتر باشد، عوارض جانبی ناخواسته نیز شدیدتر می‌شوند.

با در نظر گرفتن این مشکلات بود که دانشمندان «بیمارستان متدیست هیوستون»(Houston Methodist Hospital)، یک ایمپلنت آزمایشی موسوم به «NICHE» ابداع کردند.

این ایمپلنت که در اندازه یک سکه طراحی شده، دستگاهی صاف با بدنه پلی‌آمیدی است که در زیر پوست کاشته می‌شود. این ایمپلنت دارای دو مخزن است؛ یک مخزن داخلی مستطیلی برای سلول‌ها و یک مخزن بیرونی U شکل که با داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی پر می‌شود.

سلول‌ها تولید انسولین را درون ایمپلنت آغاز می‌کنند که از طریق رگ‌های خونی رشدیافته در مخزن، وارد جریان خون می‌شود. در همین حال، داروها به تدریج از یک غشای متخلخل بین دو مخزن می‌گذرند و از بروز واکنش ایمنی جلوگیری می‌کنند. از آنجا که داروها دقیقاً در جایی که لازم هستند وجود دارند، تنها مقدار کمی از آنها مورد نیاز است.

در آزمایش‌هایی که روی موش‌های مبتلا به دیابت انجام شد، NICHE توانست سطوح طبیعی گلوکز خون را بازیابی کند و نشانه‌های دیابت نوع یک را برای بیش از ۱۵۰ روز بدون ایجاد عوارض جانبی شدید از بین ببرد. این دستگاه هر ۲۸ روز یک بار پر می‌شد اما دانشمندان اکنون در حال کار کردن روی نسخه‌ای هستند که می‌تواند تا شش ماه در انسان استفاده شود. حتی ممکن است تغییرات اعمال‌شده در فرمول داروها بتوانند این فواصل را تنها به یک بار در سال افزایش دهند.

این پژوهش، در مجله «Nature Communications» به چاپ رسید.

منبع: ایسنا