پاتریک ساهاکیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص اظهارات تحریک‌آمیز برخی مقامات آذربایجان اظهار کرد: ریشه اصلی این موضوع به اصطلاح سیاسی پان‌ترکیسم در روابط بین‌الملل برمی‌گردد که به دنبال تحقق اتحاد ترک‌زبانان زیر لوای آنکارا است و تلاش می‌کند که حاکمیت آنکارا بر ترک‌زبانان را به اثبات برساند.
وی ایجاد این اتحاد را سیاست اصلی سردمداران حکومت عثمانی و وارثان آن از جمله ترکیه کنونی دانست و افزود: در طول تاریخ آنها همواره اثبات کردند که در حال ساختن هویت ترک‌زبانی و ترک‌نژادی و برتری بخشیدن به آن در برابر دیگر هویت‌ها هستند، به همین دلیل با وجود اینکه آذری‌ها در قرن نوزدهم و پس از عهدنامه ترکمانچای از ایران جدا شدند و تا پیش از آن اصالت ایرانی داشتند، اما گرایش‌های ایرانی خود را از دست دادند و اکنون به سمت ترکیه گرایش بیشتری دارند.
این کارشناس روابط بین‌الملل با اشاره به همگرایی آذربایجان با ساخت هویت پان ترکیسم گفت: این کشور هر از چندگاهی موضوع جدایی استان‌های آذری‌زبان ایران یا گسترش پان ترکیسم و احیای موجودی خود تحت هویت ترک‌زبانی را مطرح می‌کند به همین دلیل چنین اظهاراتی از گذشته تاکنون از سوی مقامات آذربایجان از جمله الهام علی‌اف و سردمداران ترکیه شنیده شده است و در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
وی هویت و ملیت آذری‌زبانان ایران را ایرانی دانست و ادامه داد: استفاده از زبان آذری بیشتر بهانه‌ای است تا آنها به سمت سیاست‌های گسترش پان‌ترکیسم سوق داده شوند، از سوی دیگر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران که گسترش روابط با همسایگان و ایجاد منطقه‌ای به دور از هرگونه درگیری و جنگ است. با این حال آذری‌ها همچنان تلاش می‌کنند که خط پان ترکیسیم خود را گسترش دهند و برای ایران محدودیت‌هایی ایجاد کنند.
ساهاکیان با اشاره به مخالفت ایران با این سیاست‌ها تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به دو دلیل با این سیاست همسایگان ترک‌زبان همسو نیست، نخست اینکه آنها منافع ایران را در نظر نمی‌گیرند و دوم اینکه قصد تجزیه‌طلبی دارند و در این سیاست منافع ایران را در نظر نمی‌گیرد که امنیت ملی ایران را به خطر می‌اندازد.
وی با تاکید بر اینکه ایران هیچ‌گاه در برابر این موضوع سکوت نخواهد کرد، گفت: کشور ما هیچ‌گاه اجازه به واقعیت پیوستن چنین تفکری را به ترک‌زبانان نخواهد داد از جمله هنگامی که در جریان اجرای سیاست‌های گسترش پان‌ترکیسم روی نقشه در نظر داشتند که با ایجاد مسیری راه ارتباطی ایران را با نخجوان قطع کنند و همچنین رزمایشی انجام و اظهاراتی در این زمینه مطرح کردند، ایران در پاسخ به آنها توان نظامی خود را نشان داد و اثبات کرد که ورود به نخجوان کار سختی نخواهد بود.
تداوم تحرکات نظامی در منطقه
این کارشناس روابط بین‌الملل این رزمایش را نشان‌دهنده قدرت بالفعل و بالقوه ایران دانست و خاطرنشان کرد: هنگامی که توازن قوا در منطقه حاکم نباشد، کشور قدرتمند تلاش می‌کند که منافع و منابع همسایگان را تصاحب کند، در شرایط کنونی نیز با توجه به تراز تجاری، توان نظامی، نابرابری بین قوای نظامی ارمنستان و آذربایجان مشهود است به همین دلیل آذربایجان همواره در نظر دارد که بخشی از خاک ارمنستان را به خود الحاق کند.
وی ایجاد دالان در خاک ارمنستان را گامی در مسیر اجرای سیاست اتحاد ترک‌زبانان معرفی کرد و گفت: این دالان با هدف ایجاد ارتباط با ترکیه و دیگر مناطق ترک‌زبان در دستور کار است، بنابراین تحرکات نظامی همواره ادامه خواهد داشت اما موضوع مشهودی که در کنار آن وجود دارد تلاش قدرت‌های خارجی برای حفظ منافع خود بوده است.
ساهاکیان یادآور شد: قدرت‌های خارجی در نظر دارند که منافع خود را در منطقه گسترش دهند به همین دلیل با انجام تحرکات نظامی بیشتر باعث می‌شوند آذربایجان ناامنی بیشتری در منطقه ایجاد کند.
وی با اشاره به تلاش آذری‌ها برای جلب موافقت ایران برای اجرای نقشه دالان ارتباطی خود، اظهار کرد: آنها می‌دانند ایران از طریق نظامی به‌طور قطع دخالت می‌کند و مانع خواهد شد راه ارتباطی شمال به جنوب ایران که به اروپا متصل می‌شود از طریق ارمنستان و آذربایجان قطع شود، با این حال کشورهای آذربایجان و ترکیه موج‌سوار سیاسی هستند و با سوءاستفاده از شرایط حاکم تلاش می‌کنند اوضاع را به نفع خود تغییر دهند.
این کارشناس روابط بین‌الملل دشمنی مشهود ایران با صهیونیست را یکی از گزینه‌های سوءاستفاده برای آذربایجان اعلام کرد و افزود: نزدیک شدن آذربایجان به صهیونیست و ایجاد پایگاه نظامی در خاک قره باغ که در جوار مرزهای زمینی ایران قرار گرفته است، نشان می‌دهد که صهیونیست منافعی در این میان دارد که به واسطه آذربایجان دارد آن‌را دنبال می‌کند.
وی اظهار دوستی آذربایجان به ایران را غیرواقعی دانست و گفت: هیچ‌گاه نمی‌توان گفت ابراز دوستی آذربایجان با ایران واقعی است بلکه باز کردن راه صهیونیست در منطقه، ایجاد ناامنی در مناطق شمالی ایران و قطع راه ارتباطی ایران با اروپا نمونه‌هایی از رفتاری است که نشان می‌دهد این کشور همسایه منافع و امنیت ملی ایران را به خطر می‌اندازد.
نظر شما