برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

روزشمار فرهنگ و هنر ایران را در «برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر» مطالعه کنید.

به گزارش ایمنا، امروز-پنجشنبه هفدهم آذرماه، هم‌زمان با سالروز تولد و درگذشت بزرگان فرهنگ و ایران است.

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

سالروز درگذشت منوچهر مظفریان

وی که (زاده سوم تیر ۱۳۱۱ کازرون -- درگذشته هفدهم آذر ۱۳۸۵ شیراز) و نیاکانش از رجال و صاحب‌منصبان زمان خویش بودند، دوره دانش‌سرای مقدماتی را در شهر شیراز گذراند و سپس به استخدام آموزش‌وپرورش شهرستان کازرون درآمد و به تدریس پرداخت.

این نویسنده فرهیخته، در حین تدریس به تحصیل نیز ادامه داد وکارشناسی ادبیات فارسی را در شیراز کسب کرد و پس از چندی از دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران موفق به گرفتن درجه کارشناسی ارشد شد.

وی در کنار تدریس چند سالی نیز ریاست دبیرستان‌های شاکر «شهید مطهری" و شاپور "شهید بستانپور" کازرون را برعهده داشت.

مظفریان، سال ۱۳۵۵ بنابه تقاضای خویش به شیراز منتقل و ریاست دبیرستان عشایری شیراز را عهده‌دار شد.

این استاد و نویسنده توانگر، در دانشگاه آزاد واحد کازرون و فیروزآباد هم تدریس کرد و کار تحقیق و نویسندگی را هم در کنار خدمات فرهنگی ادامه داد.

منوچهر مظفریان، علاوه بر همکاری با نشریات گوناگون کشور، مقالات و کتاب‌های ارزشمندی نیز نگاشته است.

آثار:

۱۳۳۱ امواج خروشان، چاپخانه موسوی، شیراز

۱۳۴۹ راهنمای آثار تاریخی کازرون، چاپخانه کورش، شیراز

۱۳۵۱ شیوه سخن فارسی

۱۳۵۲ جغرافیای کازرون

۱۳۵۳ دو عارف از کازرون، فولادوند، شیراز

۱۳۵۴ رهبری و مدیریت در اسلام، عطایی، تهران

۱۳۵۸ فرهنگ واژه‌های هم‌خانواده عربی در کتاب‌های فارسی دوره راهنمایی، نوید، شیراز

۱۳۶۲ دیوان پروین اعتصامی، علمی، کتاب‌آفرین، تهران

۱۳۶۴ راهنمای تدریس فارسی دوره راهنمایی "با مشارکت دکتر کامل احمدنژاد"

۱۳۶۸ فقیهی از دیار سلمان "یادنامه عبدالکریم مختاریان" مدرسه صالحیه، کازرون

۱۳۶۹ یادبود یادواره علامه طباطبایی، نوید، شیراز

۱۳۷۳ کازرون در آئینه فرهنگ ایران، نوید، شیراز

۱۳۸۱ مصباح‌الهدایه و مفتاح‌العنایه، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران

۱۳۸۱ لحظه‌های طلوع، نوید، شیراز

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

زادروز علی درویش‌زاده

علی درویش‌زاده (متولد هفدهم آذر ۱۳۱۴ در بندرانزلی) استاد دانشگاه، پژوهشگر و زمین‌شناس ایرانی است که از چهره‌های ماندگار علمی و ملقب به پدر علم زمین‌شناسی ایران و عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران و رئیس شاخه زیست‌شناسی آن فرهنگستان است.

وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، دبیرستان را با کسب رتبه اول در رشته علوم طبیعی در دبیرستان فردوسی انزلی به‌پایان برد. در آن سال‌ها دانشگاه‌ها چنان وسعتی نداشت و تنها دو دانشگاه تازه‌تأسیس تهران و تبریز وجود داشت. به همین دلیل با مهاجرت به تهران در کنکور دانشگاه تهران ثبت‌نام کرد.

این استاد ارجمند، عاشق معلمی بود و برای رسیدن به این هدف و با توجه به اینکه مدرک دیپلم وی نیز علوم طبیعی بود، در دانشکده علوم دانشگاه تهران در رشته زمین‌شناسی و زیست‌شناسی دانشکده کشاورزی امتحان داد. در سال ۱۳۳۷ از دانشکده علوم دانشگاه تهران در رشته زمین‌شناسی فارغ‌التحصیل شد و همان سال به پیشنهاد دکتر یداله سحابی، در دانشگاه تهران استخدام شد و در سال ۱۳۴۰ موفق به دریافت فوق لیسانس زمین‌شناسی شد.

وی پس‌ازآن به فرانسه رفت و از دانشگاه «کلرمون فران» در گرایش سنگ‌شناسی (پترولوژی) در سال ۱۳۵۰ فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت و به‌عنوان استادیار در دانشگاه تهران به تدریس مشغول شد.

درویش زاده، در سال ۱۳۶۷ برای فرصت مطالعاتی به اتریش سفر کرد و پس‌از آن کتاب زمین‌شناسی ایران را، که بیشتر اطلاعاتش را از کتابخانه‌های اتریش جمع‌آوری کرده بود، منتشر ساخت.

پژوهشگر و زمین‌شناس ایرانی در سال‌های ۱۳۵۵ و ۱۳۶۳ موفق به گرفتن درجات دانش‌یاری و استادی دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۷۲ از سوی وزارت علوم تحقیقات و فناوری به‌عنوان استاد نمونه دانشگاه‌های کشور انتخاب شد و در دوره اول چهره‌های ماندگار در سال ۱۳۸۰ به‌عنوان «چهره ماندگار علم زمین‌شناسی» معرفی شد.

کتاب‌های علی درویش‌زاده، اصول آتشفشان‌شناسی و پترولوژی تجربی و کاربردهای آن، به‌ترتیب در دوره‌های اول و هفتم کتاب سال ایران از طرف وزارت ارشاد برگزیده شدند.

وی به ریاست دانشگاه غیرانتفاعی جابربن حیان رشت انتخاب شد.

برخی تألیفات و ترجمه‌ها:

نخستین کتابی که وی منتشر ساخت، کتاب بلورشناسی بود که با دکتر زرعیان، از استادان دانشگاه تهران، نگارش شد. پس‌ازآن، در سال ۱۳۵۸ کتاب مبانی زمین‌شناسی را ترجمه کرد که دانشگاه تهران آن را چاپ کرد. سومین کتاب وی اصول آتشفشان‌شناسی بود. پس‌ازآن کتاب دیگری در سال ۱۳۶۶ با عنوان کانی‌ها و سنگ‌ها ترجمه کرد که جهاد دانشگاهی آن را چاپ کرد. در سال ۱۳۶۷ کتاب پترولوژی تجربی و کاربردهای آن را تألیف کرد و انتشارات دانشگاه تهران آن را به‌چاپ رساند. همزمان، کتاب دیگری با نام ناآرامی‌های زمین ترجمه کرد که به دلیل زلزله‌خیز بودن ایران، بسیار مایل بود با زبان ساده مردم را با زلزله، مضرات و شیوه محافظت از جان خودشان و اقداماتی که در حین رخ‌دادن زلزله باید انجام دهند، آشنا سازد. پس‌ازآن، کتاب سنگ دگرگونی که توسط دانشگاه پیام نور به‌چاپ رسید و به‌عنوان کتاب سال انتخاب شد و کمی بعد به‌عنوان «بهترین کتاب سال دانشگاهی» برگزیده شد.

آثار:

بلورشناسی

مبانی زمین‌شناسی

اصول آتشفشان‌شناسی (کتاب سال)

زمین‌شناسی ایران

کانی‌ها و سنگ‌ها

پترولوژی تجربی و کاربردهای آن

ناآرامی‌های زمین

ماگما و سنگ‌های ماگمایی

سنگ‌شناسی دگرگونی

آتشفشان‌شناسی

زمین‌شناسی پوسته‌اقیانوسی

چینه‌شناسی

دگرگونی و ماگماتیسم ایران

آتشفشان‌ها و رخساره‌های آتشفشانی

سنگ‌شناسی آذرین

تألیف کتب درسی برای دبیرستان‌ها

نگارش مقالات علمی فراوان و حضور در سمینارهای علمی و تخصصی بین‌المللی

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

زادروز داریوش مهرجویی

داریوش مهرجویی (زاده هفدهم آذر ۱۳۱۸ در تهران) کارگردان، نویسنده و مترجم ایرانی است.

داریوش مهرجویی در مصاحبه‌ای در سال ۱۳۵۱ چنین گفت: «مادربزرگم از آن نمازخوان‌های دوآتشه بود و تحت‌تأثیر فضای روحانی او، من‌هم از سن هفت تا ۱۵ سالگی، یک مسلمان واقعی شده بودم. نماز و روزه‌ام یک آن ترک نمی‌شد. اما از ۱۵ سالگی به بعد، درست آن موقعی که نماز و روزه‌ام به حساب می‌آمد، شک در دلم نشست. چهره خدا به‌تدریج کدر شد و ایمانم از دست رفت.»

وی در نوجوانی به موسیقی علاقه‌مند شد و مدت کوتاهی به کلاس آموزش موسیقی آقای زندی رفت. همچنین نزد پدرش که موسیقی ایرانی را خوب می‌شناخت، سنتورنوازی کرد و بعد با موسیقی کلاسیک غربی آشنا شد و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای پیانو پرداخت.

کارگردان فرهیخته ایرانی، در ۱۷ سالگی به سینما علاقه‌مند شد و برای درک بهتر فیلم‌های روز، به آموختن زبان انگلیسی مشغول شد. تحصیلات مقدماتی را در تهران به‌پایان برد و یک‌سال در هتل آتلانتیک مدیر شد و ۲۰ ساله بود که برای ادامه تحصیل به کالیفرنیای آمریکا رفت.

وی نخست به خواندن سینما روی آورد اما خیلی زود سینما را رها کرد و به فلسفه پرداخت و در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه یوسی‌ال‌ای در لس‌آنجلس لیسانس فلسفه گرفت.

مهرجویی، در همین سال سردبیری نشریه پارس ریویو در لس‌آنجلس را عهده‌دار شد و سال بعد به تهران بازگشت و در سال ۱۳۴۶ نخستین فیلمش که پر هزینه بود را به نام الماس ۳۳ ساخت. این فیلم در پنجم بهمن‌ماه ۱۳۴۶ در تهران روی پرده آمد و فروش متوسطی داشت و با توجه به‌هزینه بالای ساخت آن، شکستی تجاری محسوب می‌شد و توجه منتقدان را هم چندان به‌خود جلب نکرد.

نویسنده و کارگردان شناخته شده ایرانی، در سال ۱۳۴۸ با هم‌کاری غلام‌حسین ساعدی از روی یکی از داستان‌های کوتاه مجموعه عزاداران بیل، نوشته ساعدی، فیلم‌نامه گاو را نوشت و فیلم را کارگردانی کرد. این فیلم برای مهرجویی و سینمای ایران جوایز متعددی را در جشنواره‌های بین‌المللی به ارمغان آورد. گاو هم از نظر تجاری هم از نظر هنری فیلم موفقی از کار درآمد و فصل جدیدی در سینمای ایران گشود. در چهل سال گذشته به‌جز وقفه چند ساله پس‌ازآنقلاب و رویدادهای پس‌از آن که منجر به مهاجرت مهرجویی به فرانسه شد، وی همواره یکی از فیلم‌سازان مطرح و پرکار ایرانی بوده‌است.

وی همچنین از اعضای هیئت‌مدیره موزه هنرهای معاصر تهران است.

فیلم‌شناسی

کارگردان:

الماس ۳۳ (۱۳۴۶)

گاو (۱۳۴۸) تهیه‌کننده

آقای هالو (۱۳۴۹)

پستچی (۱۳۵۱)

دایره مینا (۱۳۵۷)

مدرسه‌ای که می‌رفتیم (۱۳۵۹)

اجاره‌نشین‌ها (۱۳۶۵) تدوین

شیرک (۱۳۶۶) تهیه‌کننده

هامون (۱۳۶۸) تهیه‌کننده

بانو (۱۳۷۰)

سارا (۱۳۷۱) تهیه‌کننده

پری (۱۳۷۳) تهیه‌کننده

لیلا (۱۳۷۵) تهیه‌کننده

درخت‌گلابی (۱۳۷۶)، تهیه‌کننده

داستان‌های جزیره "اپیزود اول، دختردایی گمشده" (۱۳۷۷)

میکس (۱۳۷۸) تهیه‌کننده، طراح صحنه و لباس

بمانی (۱۳۸۰) تهیه‌کننده، تدوین، طراح صحنه و لباس

مهمان مامان (۱۳۸۲) تهیه‌کننده

سنتوری (۱۳۸۵) "با نام نخستین تولدت مبارک"

فرش و فرشته (فیلم کوتاه) از اپیزودهای فرش ایرانی (۱۳۸۵)

طهران: روزهای آشنایی "اپیزود اول، طهران تهران" (۱۳۸۷)

برگی از تقویم تاریخ فرهنگ و هنر

زادروز محمدرضا اصلانی

محمدرضا اصلانی (زاده هفدهم آذر ۱۳۲۲ در رشت) شاعر، سینماگر، هنرپژوه و فارغ‌التحصیل رشته نقاشی است.

وی، از شاعران فعال و مطرح موج‌نو دهه چهل بود که اشعارش امیدی در میان هواداران شعر مدرن برانگیخت.

این شاعر از جمله افرادی بود که بعدها بیانیه شعر حجم - شکل به‌سامان‌رسیده موج نو - را زیر نظر یداله رؤیایی امضا کرد و از استعدادهای درخشان موج‌نو و یکی از شاعران تأثیرگذار بر این جریان است. «شب‌های نیمکتی، روزهای باد» (۱۳۴۴) در شرایطی منتشر شد که هنوز جسارت چاپ و پخش این نوع شعر معمول نبود. سه سال پیشتر، احمدرضا احمدی با چاپ مجموعه شعر «طرح» در پانصد نسخه این جریان را آغاز کرده بود. پیوستن فروغ فرخزاد و سهراب سپهری به جریان موج‌نو هرچند بدون تأیید بود اما شاکله زیبایی‌شناسی آثار آنان را تغییر داده بود.

با این وجود، وی یک شاعر محفلی نبود و چندان ارتباطی هم با این گروه نداشت؛ هرچند که دوستشان داشت.

هنرپژوه و شاعر موج‌نو در حقیقت، با گروهی از دانشجویان دانشکده هنرهای تزئینی همراه بود و سپس هم جدا شدند؛ وبا همین گروه، کتاب «شب‌های نیمکتی، روزهای باد» را منتشر کردند. این افراد مهدی سحابی، حسین رسائل، منوچهر صفرزاده، فرشید ملکی و قدسی قاضی‌نور بودند.

وی گفت: «نفری صد تومان گذاشتند و این کتاب منتشر شد» طرح جلد «شب‌های نیمکتی، روزهای باد» هم از مهدی سحابی بود و این برای اولین‌بار بود که نوشته نام کتاب، تبدیل به گرافیک جلد می‌شد. در آن زمان کتابی نبود که چنین طرح جلدی داشته باشد.

او که در دانشکده هنرهای تزئینی به‌جای آشنایی با هرنوع هنر کلاسیک، مستقیم به نقاشی مدرن پرداخته بود، به مطالعه کتاب‌های هنر مدرن پرداخت و با آشنایی با معماری مدرن به مفهوم بافت‌ها حساس گشته و چنین نگاهی به جهان مسئله او شد.

در واقع موج نویی‌ها همچون کاندینسکی معتقد بودند سبک هر نقاش "اینجا شاعر" برحسب سودایی و ضرورتی باطنی که در وجود خود حس می‌کند تعیین می‌شود.

کتاب‌شناسی:

(۱۳۴۴) دفتر شعر: شب‌های نیمکتی، روزهای باد، نشر تهران

(۱۳۵۴) دفتر شعر: بر تفاضل دو مغرب

(۱۳۵۷) دفتر شعر: سوگ‌نامه سال‌های ممنوع، شرکت انتشارات زردیس

(۱۳۷۸–۱۳۸۹) آرا و نظریات سینمایی: دگرخوانیِ سینمای مستند، نشر رونق؛ مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی

شامل: طرح و تشریح ماهیت فلسفی، ادبی و زیبایی‌شناختی سینما است. «دگرخوانی» پس از کتاب «واقعیت‌گرایی فیلم» نوشته فریدون رهنما به سال ۱۳۵۰، دومین کتاب تألیفی به قلم یک سینماگر ایرانی است که به تفکر و بازاندیشی در بنیان‌های نظری سینما می‌پردازد.

بهرام صادقی، نشرقصّه

(۱۳۹۷) گفت‌وگو با محمدرضا اصلانی: هستیِ آئینه "به اهتمام آرش سنجابی" نشر اختران

شامل: مجموعه گفت‌وگو درباره کارنامه و آرا و نظرات هنری محمدرضا اصلانی.

کد خبر 625289

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.