به گزارش خبرنگار ایمنا، اگر صنایعی که کمتر از ۵۰ نفر در آن مشغول به کار هستند را در زمره صنایع کوچک اطلاق کنیم، در ایران فقط ۱۰ درصد از صنایع، بزرگ و حدود ۹۰ درصد از صنایع کشور صنایع کوچک و متوسط است.
این صنایع با وجود کوچک بودن در اشتغال مولد و پایدار، خودکفایی و رونق تولید نقش قابل توجهی ایفا می‌کنند، از این رو مأموریت اصلی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی توانمند کردن این واحدهاست.
صنایع کوچک تأثیر قابل توجهی در اقتصاد کشور ایفا می‌کنند که از کانال‌های کارآفرینی، نوآوری و تغییر فناوری، پویایی صنعت و ایجاد فرصت‌های شغلی و افزایش درآمد ایجاد می‌شود.
درمجموع می‌توان گفت، صنایع کوچک علاوه بر تأمین نیاز داخل، از طریق صادرات، می‌توانند ارزآوری قابل توجهی نیز برای کشور داشته باشند.
مشکلاتی که صنایع کوچک را درگیر خود کرده است
صنایع کوچک و متوسط امروزه در حوزه‌های مختلف اجتماعی، تولید صنعتی و ارائه خدمات نقش آفرینی می‌کنند و در بسیاری از کشورها، این صنایع تأمین کننده اصلی اشتغال‌اند.
درواقع می‌توان گفت این صنایع در توسعه اقتصادی و صادرات نقش محوری دارند. از همین روست که کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته جهان همواره به دنبال گردش و فعالیت این صنایع هستند و اجازه توقف فعالیت آن‌ها را نمی‌دهند، چراکه این صنایع عامل کسب و کار، اشتغال‌زایی، کارآفرینی، رونق تولید است.
کارشناسان و فعالان اقتصادی ایران نیز همواره تاکید کرده‌اند که دولت‌ها برای دستیابی به فرصت‌های شغلی و افزایش درآمدزایی باید با سیاست‌های حمایتی تعداد صنایع کوچک و متوسط را افزایش دهند، زیرا این صنایع در زمان کوتاهی با شرایط اقتصادی تطبیق می‌یابند و هزینه اشتغال در آن‌ها بسیار کمتر از صنایع بزرگ است.
البته باید توجه داشت که همین صنایع، با مشکلات و محدودیت‌های بسیاری مواجه هستند که مانعی بزرگ برای رشد آن‌ها بوده و انگیزه فعالان آن را از بین برده است.
چالش نخستین که از قول فعالان این حوزه مطرح می‌شود، بحران نقدینگی و تأمین مالی است. درواقع اصلی‌ترین مانع ادامه حیات بنگاه‌های کوچک و متوسط، مشکل تأمین مالی است. وجود مشکلات مالی، رشد و گسترش بنگاه‌های کوچک و متوسط را در کشور دچار وقفه کرده و باعث حذف تدریجی آن‌ها و ماندگاری صنایع بزرگ شده است.
از طرفی دریافت تسهیلات اندک، تحریم‌ها و مشکلات ناشی از کرونا طی چند سال گذشته موجب شد این صنایع با شرایط سختی دست‌به‌گریبان شوند حال‌آنکه نهایت سعی خود را برای سرپا بودن داشته‌اند.
همچنین مشکلاتی دیگر چون فناوری‌های و تجهیزات قدیمی و سطح پایین در مقایسه با فناوری روز دنیا، موانع دسترسی به مواد اولیه، مشکلات مدیریتی، نبود نیروی انسانی متخصص و در آخر هم کمبود مشتری داخلی و خارجی از بزرگ‌ترین چالش‌های این روزهای صنایع کوچک محسوب می‌شود. علاوه بر آنکه گرانی دلار مزید بر علت مشکلات معمول شده است.
حمایت از صنایع کوچک برعهده کدام سازمان است؟
بنا به گفته معاون وزیر صمت، حمایت و تقویت صنایع کوچک و متوسط از وظایف ذاتی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران است.
این مسئول با اشاره به اینکه مهم‌ترین دغدغه‌های تولیدکنندگان و صنعتگران در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کمبود نقدینگی است، می‌گوید: اقدامات خوب و مؤثری در بحث زیرساخت شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور انجام‌شده و با برنامه‌ریزی صحیح و دقیق، بسیاری از پروژه‌های نیمه‌تمام به اتمام رسیده است.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان اصفهان نیز در ارتباط با شرایط صنایع کوچک در اصفهان اعلام می‌کند: اصفهان سکان‌دار حمایت از صنایع کوچک و متوسط است.
به گفته سواری، تمام نیاز شهرک‌های صنعتی برای توسعه صنایع و ارتقای تولید فراهم‌شده است؛ در این شهرک‌های صنعتی برای ۱۴۰ هزار نفر اشتغال‌زایی شده و تا به امروز ۹۰ درصد امکانات زیرساختی در این شهرک‌ها تکمیل‌شده است.
این مسئول اضافه می‌کند: در رابطه با صنایع و زیرساخت‌هایی که باید برای شهرک‌های صنعتی در این استان فراهم می‌شد این اتفاق افتاده است و صنایع کوچک و متوسط شهرک‌های اصفهان حال خوبی دارند.
صنایع کوچک توجه بسیار بیشتری را نیاز دارند
عبدالوهاب سهل‌آبادی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در ارتباط با وضعیت صنایع کوچک در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در کشورهای در حال توسعه و حتی جوامعی که توسعه نیافته‌اند سهم صنایع کوچک در اشتغال و توسعه اقتصادی بسیار زیاد است این‌چنین که آن‌ها با سرمایه‌هایی اندک، بیشترین بهره‌وری را دارند و بیشترین اشتغال‌زایی را هم فراهم می‌کنند.
به گفته وی، در ایران نیز اغلب کارخانه‌های تولیدی و واحدهای صنعتی زیرمجموعه‌ای از همین صنایع کوچک و متوسط محسوب می‌شود، به‌طوری‌که ۹۰ هزار واحد صنعتی کوچک و متوسط در ایران مشغول به فعالیت هستند.
این مسئول ادامه می‌دهد فقط در اصفهان بیش از ۷۰ شهرک و ناحیه صنعتی و افزون بر ۹ هزار واحد تولیدی و صنعتی فعال، وجود دارد که این استان را به یکی از فعال‌ترین استان کشور در حوزه صنایع کوچک تبدیل کرده است.
سهل‌آبادی اظهار می‌کند: باوجودآنکه عمده اشتغال‌زایی کشور بر عهده این صنایع است اما بیشترین گردش مالی در اختیار صنایع بزرگ قرار دارد که این موضوع نشان‌دهنده توجه کمتر به این صنایع در ایران است.
وی تصریح می‌کند: حال‌آنکه این بخش توانمندی خود را بارها اثبات کرده است در دوران محدودیت‌های کرونا، در عصر تحریم‌ها، در شرایط گرانی ارز، همچنان تولید خود را داشته و فعالیت صادراتی انجام داده است.
این مسئول خاطرنشان می‌کند: اگر این واحدهای صنعتی با تمام توان در حال فعالیت هستند به دلیل کارگرانی است که بخش قابل توجهی از تولید بر دوش آن‌هاست اما ازلحاظ درمانی و روانی امنیتی چندان ندارند.
سهل آبادی تأکید می‌کند: لازم است دولت با رویکردی ویژه‌تر نسبت به این صنایع و کارکنانش نگاه کند زیرا توقف فعالیت هرکدام از آن‌ها خسارتی سنگین‌تر را به جای می‌گذارد.
نظر شما