به گزارش خبرنگار ایمنا، آذرماه سال ۱۴۰۰ بود که مذاکرات احیای برجام در دولت سیزدهم به ریاست علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه آغاز شد و دیدارهای هیئتهای ایرانی با گروههای مذاکره کننده ۱+۴ در اسفند ۱۴۰۰ همچنین فروردین و مردادماه ۱۴۰۱ ادامه یافت اما این مذاکرات طولانی گرفتار پیامدهای جنگ اوکراین، اختلاف میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حوزه پادمانی، انتخابات میاندورهای کنگره آمریکا و آغاز ناآرامیها در ایران شد.
دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا که تا پیش از آغاز حوادث داخلی ایران، به دلیل انتخابات میاندورهای کنگره از تصمیم گیری سیاسی درباره مذاکرات وین خودداری میکرد، همزمان با شروع ناآرامیها با دخالت در امور داخلی ایران، به رغم شعار رویکرد دیپلماسی در قبال ایران اعلام کرد که بر این حوادث متمرکز شده است.
با وجود رایزنیهای حسین امیرعبداللهیان با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، جوزپ بورل، مسؤل سیاست خارجی اتحادیه اروپا یا وزرای خارجه کشورهای قطر و عمان به عنوان واسطههای میان تهران و واشنگتن، وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که احیای برجام اولویت واشنگتن نیست و رابرت مالی همتای آمریکایی به طور شفاف از وجود گزینه نظامی روی میز برای مهار برنامه هستهای ایران سخن گفت و اعلام کرد: سیاست واقعی آمریکا در قبال ایران بین «دیپلماسی» و «پلن بی» است.
ادراکسازی نادرست فروپاشی برای واشنگتن
ثمانه اکوان، کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص این سیاستهای دوگانه ایالات متحده درباره مذاکرات هستهای اظهار کرد: موضوع اصلی این است که آمریکا در قبال ایران و احیای برجام دچار اشتباه محاسباتی شده است زیرا بر اساس تلقینها و فضاسازیهای رسانههای فارسیزبان خارج از کشور، ایرانیانی که درگروههای اپوزوسیون قرار دارند و از لابیهای مناسبی در واشنگتن برخوردار هستند همچنین برخی محورهای دیگر مانند رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی این تلقی و ادراکسازی اشتباه را برای آمریکا به وجود آوردند که ایران به دلیل اعتراضات به شدت ضعیف شده است.
وی با اشاره به اداراکسازی نادرست برای واشنگتن افزود: در این نظریه چنین تلقین میشود که ایران به دلیل مسائل اقتصادی حاضر است با هر شرایطی با آمریکا معامله هستهای انجام دهد زیرا در آستانه شکست و فروپاشی قرار دارد بنابراین نباید با نظام جمهوری اسلامی مذاکره کرد در حالی که این یک ادراکسازی نادرست برای مقامات واشنگتن بوده است.
این کارشناس مسائل بینالملل درباره پشت پرده این فضاسازی خاطرنشان کرد: از دولت بایدن بعید است که اسیر جوسازیها شود، زیرا در پشت پرده آمریکاییها میدانند که ایران تضعیف نشده است و در آستانه فروپاشی قرار ندارد اما به اغتشاشات دامن میزنند زیرا در نهایت قصد ندارند که به قول رابرت مالی آب پاکی را روی دست ایران بریزند و اعلام کنند که با ایران مذاکره نمیکنیم.
وی اظهارات ضد و نقیض مقامات آمریکایی را بخشی از سیاست ظاهری آنها دانست و ادامه داد: در پشت پرده هنوز تماس مقامات غربی برای درخواست ادامه مذاکرات با ایران ادامه دارد، همانگونه که وزیرر امورر خارجه بارها این موضوع را اعلام کرد، اما طرف مقابل در تلاش برای این فضاسازی در دنیا است که ایران ضعیف شده و در نهایت باید به خواستههای آمریکا برای احیای برجام تن دهد.
حفظ ثبات منطقه با پلن A
اکوان هدف غرب از مذاکرات هستهای با ایران را بستن قرارداد جدید هستهای، منطقهای و موشکی معرفی کرد و گفت: اقدامات ضد و نقیض طرف مقابل در راستای پروپاگاندای دولت بایدن در قبال ایران انجام میشود زیرا در صورتی که پلن A یعنی مذاکره در دستور کار باشد، آمریکاییها به سادگی میتوانند به خواستههای خود دست یابند.
وی حفظ ثبات و امنیت منطقه را خواسته اصلی آمریکاییها از توافق هستهای معرفی کرد و ادامه داد: با توافق با ایران و در نظر گرفتن خواستههای طرف مقابل میتوانند به این هدف برسند البته در صورتی که سنگاندازیهای لابیها، تاثیرگذاریها و فشارهای کشورهای منطقه به نتیجه نرسد.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: بهترین اقدام در شرایط کنونی این است که ایران با یک نمایش اقتدار در داخل و خارج از کشور نشان دهد که هیچیک از این اتفاقاتی مانند تحریمها، تهمتهای حقوق بشری و اعتراضات نتوانسته او را ضعیف کند و در مقابل اکنون آمریکا و کشورهای غربی به توافق با ایران نیاز دارند.
وی با اشاره به سفر رئیس تیم مذاکرهکننده ایران به دوحه و دیدار با وزیر خارجه قطر و نمایندگان آمریکا گفت: افزایش غنیسازی اورانیوم تا اندازهای در مذاکرات هستهای تأثیرگذار خواهد بود زیرا آمریکا را به این نتیجه میرساند که اگر با ایران به توافق نرسد، ایران بسیاری از مرزها در حوزه تکنولوژی و فناوری هستهای را پشت سر خواهد گذاشت.
جبران توقف در فعالیتهای هستهای
اکوان توقف ایجاد شده فعالیتهای هستهای ایران را در حال جبران دانست و ادامه داد: استفاده از اهرم غنیسازی اورانیوم تا اندازهای در این مسیر راهگشا خواهد بود و اگر از اندازهای فراتر رود این احتمال وجود دارد که آمریکا و متحدان غربی او دوباره پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل بفرستند تا ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل قرار گیرد.
وی فصل هفت منشور سازمان ملل را دارای محدودیتهایی توصیف کرد و یادآور شد: نباید نگران این موضوع باشیم زیرا در مدتی که کشور ما ذیل فصل هفت منشور سازمان ملل قرار داشت موضوعی که بیشتر از همه اقتصاد ایران را تحت فشار قرار میداد، نه تحریمهای کلی سازمان ملل بلکه تحریمهای یکجانبه آمریکا بود.
این کارشناس مسائل بینالملل ادامه داد: با اینکه بازگشت پرونده ایران به شورای امنیت موضوع خوشایندی نیست اما اگر ایران چارهای نداشته باشد، دوباره همین روند را طی خواهد کرد از سوی دیگر کشورهای غربی توان ضربه زدن به اقتصاد ایران را ندارند زیرا فراتر از تحریمهایی که در فاصله سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰ بر ضد کشور اعمال شد، موضوعی برای تحریم باقی نمانده است.
وی با اشاره به ظرفیتهای کشورهای روسیه، چین و فرصتهای همکاری در پیمانهای منطقهای و بینالمللی برای اقتصاد ایران گفت: عضویت در پیمان شانگهای و دیگر سازمانهای بینالمللی نشان دهنده کاهش شدید قدرت تأثیرگذاری تحریمها بر اقتصاد ایران است، بایدن و جان بولتون نیز به تازگی به این موضوع اشاره کردند که روش تحریم کارایی خود را از دست داده است به همین دلیل به سمت ایجاد ناامنی داخلی در ایران حرکت کردند.
نظر شما