به گزارش خبرنگار ایمنا، مدیریت پسماند مسئله‌ای است که به دنبال پیشرفت زندگی اجتماعی انسان‌ها و افزایش تعامل آنها با محیط زیست شکل گرفت. افزایش روزافزون حجم پسماندها از یک‌سو و تنوع و گوناگونی آنها از سوی دیگر بر پیچیدگی شرایط و نحوه جمع‌آوری و دفع آنها افزوده است.
مدیریت پسماندهای شهری به عواملی همچون تولید زوائد، جمع‌آوری، حمل‌ونقل، دفن زباله و بازیافت آن بستگی دارد و یکی از ضروری‌ترین محورهای توسعه پایدار محسوب می‌شود؛ تولید انواع پسماند در زندگی انسان‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است و بی‌شک نداشتن توجه کافی به این موضوع می‌تواند تأثیر زیادی بر سلامت افراد، تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد.
از آنجا که اصفهان همواره در نظافت پیشگام بوده است، اکنون نیز با کمک شهروندان و تفکیک پسماندهای تر از خشک و قراردادن آن خارج از منزل در زمان مقرر، می‌توان این جایگاه را حفظ کرد.
سال‌های سال طرح جمع‌آوری زباله‌ها در شهر اصفهان طبق روزهای زوج و فرد تقویم انجام می‌شد، اما با توجه به کارشناسی‌های صورت گرفته، از چهارم تیرماه سال جاری این طرح به روزهای زوج و فرد هفته (روزهای زوج شامل: شنبه، دوشنبه، چهارشنبه و روزهای فرد شامل: یکشنبه، سه‌شنبه و پنجشنبه) تغییر کرد و اطلاع‌رسانی لازم از طریق تبلیغات شهری به شهروندان اصفهانی انجام شد.
علی قاسم‌زاده، شهردار اصفهان نیز با اشاره به دلایل اجرای طرح جمع‌آوری پسماندهای تر در شهر اصفهان طبق روزهای زوج و فرد هفته، اظهار کرده بود: شهروندان گاهی تاریخ زوج و فرد تقویم را فراموش یا اشتباه می‌کردند و این موضوع منجر به تجمع زباله‌ها در معابر شهر می‌شد، لذا طرح جدید با هدف فراهم کردن زمینه یک روز تعطیل (جمعه‌ها) در هفته کاری برای استراحت پاکبانان و کارگران حوزه خدمات شهری و سهولت به یادسپاری روزهای مرتبط با جمع‌آوری زباله‌های خانگی برای شهروندان انجام شده است.
تاکید مدیران شهری اصفهان این است که با افرادی که خارج از زمان مقرر زباله‌ها را خارج از منزل قرار می‌دهند، برخورد قانونی انجام شود، همچنین روی کیسه زباله‌هایی که خارج از زمان مقرر و برخلاف روزهای زوج و فرد هفته بیرون از منازل قرار داده شود، برچسبی مبنی بر اینکه «زباله خارج از نوبت جمع‌آوری نمی‌شود» نصب می‌شود تا شهروندان متوجه شوند که زباله‌های خارج از نوبت، جمع‌آوری نمی‌شود و نسبت به رعایت قراردادن زباله در زمان مقرر دقت کنند.
این در حالی است که برخی افراد معتقدند نصب برچسب روی کیسه زباله‌ها هزینه‌های گزافی را به شهر تحمیل کرده است و اگر بودجه این اقدام، به جمع‌آوری زباله‌ها تخصیص می‌یافت، نتیجه موثرتری داشت.
شهروندان چه می‌گویند؟
امیر پویان‌فر، یکی از شهروندان ساکن در محله زینبیه با گلایه‌مندی از شرایط فعلی جمع‌آوری زباله‌ها در شهر، اظهار می‌کند: «از زمان اجرایی شدن این طرح، زباله‌های پراکنده در سطح شهر بیشتر شده و همین موضوع باعث میشه آلودگی و بیماری زیادتر بشه. در بعضی نواحی وجود زباله‌ها باعث تجمع حیواناتی همچون موش و گربه شده که از نظر بهداشتی و زیبایی برای محیط شهرمون خیلی بده؛ به نظر من اگه شهرداری قبل از اینکه این طرح رو اجرا کنه، فرهنگ‌سازی می‌کرد، این بی‌نظمی‌ها کمتر می‌شد.»
«به نظر من این طرح تا الان موفق نبوده چون ما قبل‌تر، با این حجم از زباله و بی‌نظمی در جمع کردن زباله‌ها روبه‌رو نبودیم و این نشون می‌ده که برنامه قبلی بهتر بوده، اما شهرداری با اجرای طرح جدیدش برنامه‌های قبلی رو هم زیر سوال برد. از طرف دیگه شهرداری برای فرهنگ‌سازی برچسب‌هایی روی زباله‌ها می‌زنه که روی اون‌ها نوشته شده "زباله‌ها خارج از نوبت جمع نمی‌شه! " شاید این کار در قدم اول حرکت قشنگی باشه یا تلاشی برای فرهنگ‌سازی به حساب بیاد، ولی به نظر من یک هزینه اضافه‌ست، چون همون رفتگری که زمان می‌ذاره و این برچسب رو به کیسه زباله می‌چسبونه، می‌تونه به جای این کار زباله رو جمع‌آوری کنه.»؛ اینها بخشی از صحبت‌های یکی از شهروندان ساکن در اطراف میدان جمهوری بود که تمایل نداشت نامی از وی در این گزارش برده شود.
وی می‌افزاید: «شهروندان در برهه زمانی طولانی به روند قبلی عادت کرده بودند و تغییر اون باعث به‌هم‌ریختگی محیط شهری شده؛ سیستم جمع‌آوری زباله در شهر خیلی بد شده و در شأن اصفهان نیست، چون این شهر، تاریخی و توریستیه و همیشه به تمیزی مشهور بوده.»
کاظمی، شهروند منطقه ۹ اصفهان می‌گوید: «به نظر من بنرهایی که برای اطلاع‌رسانی جمع‌آوری زباله‌ها در شهر نصب شده، نتونسته مردم رو از این طرح آگاه کنه چون مردم تا مدت زیادی دچار سردرگمی بودند، اما با گذشت زمان این آگاهی برای شهروندان بیشتر شد. من فکر می‌کنم با توجه به اینکه به طور معمول آخر هفته‌ها در خانواده‌های ایرانی مهمونی و رفت‌وآمد زیادتره و حجم زباله‌ها بیشتر میشه، اگه جمع‌آوری زباله‌ها به ترتیب همون تاریخ بود، خیلی بهتر می‌شد ولی با این حال اگه شهروندان مسئولیت‌پذیرتر عمل کنند و زباله‌های خودشون رو در ساعات و روزی که برای محله‌شون مشخص شده، از منزل بیرون بگذارند، فضای کوچه و خیابون‌های شهرمون مثل قبل تمیز می‌مونه.»
ناگفته‌های پاکبانان
«اینکه گفته شده با اجرای طرح جدید جمع‌آوری زباله‌های شهر اصفهان، ما جمعه‌ها تعطیل و کنار خانواده‌هامون هستیم، واقعیت نداره و این حرف تا عملی شدنش خیلی فاصله داره، همه ما روزهای جمعه سر کاریم و اگه قرار باشه سر کار نیایم، روزهای بعدی به جبرانش باید دو برابر کار کنیم و اگه روزی هم سر کار نیایم، حقوق اون روز رو از دست می‌دیم.» اینها بخشی از صحبت‌های پاکبانی است که در حال جاروی کوچه بود.
محسن صابری، پاکبانی که با ۲۶ سال سابقه فعالیت در مجموعه خدمات شهری شهرداری اصفهان مشغول تمیز کردن حاشیه خیابان بود، می‌گوید: «همکارامون در بخش حمل زباله شاید تعطیلی داشته باشند، اما ما هیچ‌وقت تعطیلی نداریم و تا الان هم هیچ افزایش حقوقی برامون در نظر گرفته نشده، البته به ما قول داده شده که بنا به سابقه فعالیتمون از ماه آینده حقوقمون زیاد بشه.»
یکی دیگر از پاکبانان که تمایل نداشت در این گزارش نامی از او برده شود چون ممکن است با نوشتن نام او در گزارش از کار، بیکار شود، اظهار می‌کند: «ما هرشب ساعت یک بامداد تا ۱۰ صبح مشغول کاریم و هیچ‌وقت تعطیلی نداریم، اگه یک شب سر کار نیایم، زباله‌ها روی هم جمع میشه و هر یک روزی که سر کار نیایم به ازای اون، دو شب از حقوق ما کم می‌کنن، در حالی که هنوز حقوق عقب‌افتاده ما رو تسویه نکردند.»
پاکبان دیگری می‌گوید: «من دو روز مریض بودم و به همین دلیل غیبت داشتم و از هر مسئولی که تقاضای مرخصی می‌کردم، موافقت نکرد. ساعات تعطیلی ما فقط از ۱۰ صبح تا ۱۲ شبه و اگه جمعه‌ها شیفت استراحتمون باشه، از حقوقمون کم نمی‌شه.»
نظر شما