به گزارش خبرنگار ایمنا و براساس یادداشتی که سیدصالح ایمانی، پژوهشگر دفاع مقدس در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است: «از عملیات محرم نمی‌شود سخن به میان آورد و از منطقه شرهانی نگفت، سرزمینی که در سومین مرحله عملیات محرم که ۱۵ روز به طول انجامید حدود ۱۰ بار دست به دست شد و بیشترین تعداد شهدا مفقودالاثر مربوط به این عملیات است.
شرهانی، منطقه‌ای است در شمال فکه که در میان تپه ماهورهای شنی و کانال‌های طبیعی و مصنوعی جا خوش کرده است. منطقه عملیاتی شرهانی، در بخش موسیان شهرستان دهلران، دهستان عین خوش، جاده شهید خرازی، بعد از پل شهید ایوانی واقع شده است.
این منطقه در ۶۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر دهلران روی ارتفاعات حمرین قرار دارد و حد شمالی منطقه عمومی فکه محسوب می‌شود از این رو به آن شاخ فکه هم می‌گویند.
سی‌ویکم شهریورماه سال ۱۳۵۹ عراق با اعلام رسمی جنگ را شروع کرد و همان روز اول همه پاسگاه‌های منطقه را درگیر کرد. عراق برای تهاجم در محور شمال خوزستان دو فلش طراحی کرده بود که یکی از آنها از فکه آغاز می‌شد و دیگری از شرهانی. مسیر اول از برقازه، چنانه و تپه‌های ابوصلیبی‌خات می‌گذشت و مسیر دوم از چم‌سری، عین‌خوش و امامزاده عباس. قرار بود نیروهای دو محور در پل نادری با هم دست بدهند و از کرخه بگذرند و شهرهای شمالی خوزستان را تصرف کنند. لشکر یک مکانیزه ارتش عراق از محور فکه و لشکر ۱۰ زرهی از محور شرهانی وارد خاک ایران شدند.
پیشروی عراق در محور شرهانی سریع‌تر بود، طوری که در روز چهارم جنگ از عین‌خوش گذشتند و به پل نادری رسیدند.
نخستین باری که پس از آغاز جنگ نیروهای خودی به منطقه شرهانی رسیدند، در عملیات محرم بود.
با اجرای عملیات محرم بخش مهمی از بلندی‌های حمرین در منطقه شرهانی آزاد شد، اما تا آزادی خرمشهر بخش‌هایی از این منطقه همچنان در اشغال دشمن بود. در جریان عملیات والفجر ۱، شرهانی، حد شمالی عملیات بود و همچنین عملیات ایذایی شرهانی در بیست‌ویکم تیرماه سال ۱۳۶۴ توسط ارتش در این منطقه صورت گرفت.
در جریان اجرای سلسله عملیات‌های پدافند فعال (دفاع متحرک) در دهم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۶۵ دشمن با دو لشکر به این منطقه حمله کرد که با واکنش سریع مدافعان تیپ ۱۰ سید الشهدا (ع) تلاش دشمن ناکام ماند.
اکنون در منتهی‌الیه جاده عین‌خوش و در نزدیکی پاسگاه چم‌سری، یادمان شرهانی که در گذشته مقر تفحص لشکر ۱۴ امام‌حسین (ع) اصفهان بود، قرار دارد که دارای گنبد کوچکی است و در اطراف آن خاکریزها و ادوات جنگی به نمایش درآمده است.
سنگرها و کانال سراسری بجلیه در اطراف این یادمان، یادآور حماسه‌ها و مظلومیت‌های شهدای جنگ تحمیلی خصوصاً شهدای عملیات محرم و والفجر ۱ است و به همین مناسبت در سال ۱۳۸۸ در این یادمان یک شهید گمنام به خاک سپرده شد.
منطقه عملیاتی شرهانی که در عملیات محرم به دست رزمندگان اسلام آزاد شده است، اکنون مامن دلدادگان عاشقی است که در قلب کاروان‌های راهیان‌نور در پی کسب معرفت هستند. شرهانی آخرین بازمانده دفاع مقدس از لحاظ آثار طبیعی جنگ در دهلران و استان ایلام است.
این منطقه نه به عنوان یک یادمان بلکه به عنوان یک پایگاه فرهنگی مهم در این شهرستان و بازگو کننده رشادت‌های مردمانی است که مرد دوران سختی بوده‌اند.
منطقه شرهانی در عملیات محرم آزاد شد و امروز یکی از مقصد کاروان‌های راهیان‌نور است و سوغاتی دور رکعت عشق را نثار بازدیدکنندگان می‌کند. جلوه‌های ماندگار شرهانی معراج شهدا و کانال بزرگ بجیلیه ۹۰ کیلومتر تا فکه است که توسط ارتش بعث به عنوان سد دفاعی احداث شده و عمق آن ۶ و عرض آن پنج متر است و انواع موانع ایذایی در آن به کار رفته است.
معراج‌الشهدا، مهم‌ترین جاذبه معنوی یادمان شرهانی است چون محل پیدا شدن پیکرهای بیش از ۱۰۰۰ شهید دفاع مقدس بین سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۵ در محورهای عملیاتی محرم، فتح‌المبین، قدس ۳، عاشورا، والفجر مقدماتی، والفجر ۱، والفجر ۳، والفجر۶ و مناطق عملیاتی مهران، میمک و سومار است.»
نظر شما