به گزارش خبرنگار ایمنا، سرنوشت سیارات منظومه شمسی به‌خصوص کره زمین با سرنوشت ستاره این منظومه یعنی خورشید، گره خورده است و این دو سرنوشت به قدری با یکدیگر ارتباط دارند که حیات و پایداری سیاره زمین به پایداری و تداوم زندگی خورشید وابسته است.
خورشید حدود ۵.۵ میلیارد سال آینده به مراحل پایانی زندگی خود می‌رسد، در این هنگام قطعاً سیاره زمین نیز با مرگ مواجه خواهد شد. برای بررسی بیشتر سرنوشت زمین و حیات موجود در این سیاره با محسن منتظری، منجم و ستاره‌شناس گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
سیاره زمین چگونه شکل گرفت؟
سیاره زمین از بقایای ابرنواختری شکل گرفته است که می‌توان گفت کل منظومه‌شمسی را تشکیل داده است؛ درواقع پس از شکل‌گیری زمین توسط بقایای ستاره ابرنواختری، طی دو سال سیاره زمین سرد شد و شکل کروی خود را به‌دست آورد، سپس کره ماه نیز توسط برخورد دنباله‌داری از این سیاره جدا شد و به موجب این اتفاق اقیانوس آرام شکل گرفت.
نهایتاً ماه در نقطه فعلی خود مستقر و زمین نیز به مرور زمان سردتر شد تا اینکه پس از چهار میلیارد سال حیات در این سیاره شکل گرفت و با گذشت زمان، فرآیند تکامل حیات ادامه داشت. در این شرایط با سیاره زمین با وقایع مختلفی مانند عصر یخبندان و عصر دایناسورها مواجه شد تا اینکه در نهایت به حیات انسان‌ها رسید.
سرنوشت خورشید در آینده چگونه خواهد بود؟
طبق پیش‌بینی‌های انجام شده خورشید طی ۵.۵ میلیارد سال آینده تبدیل به غول سرخ می‌شود. در این هنگام نیروی هسته‌ای درون ستاره که منجر به تبدیل هیدروژن به هلیم می‌شود به مقداری می‌رسد که نسبت به نیروی گرانش کمتر بوده و عملاً گرانش بر این نیرو غلبه می‌کند.
پس از این اتفاق سطح ستاره به صورت ناگهانی تا حد بسیاری متراکم و چگال می‌شود و به موجب این مسئله اتم‌های هیدروژن باقی‌مانده با قدرت‌های انفجاری برخوردها و هم‌جوشی‌های ناگهانی خواهند داشت که در ادامه منجر به انفجار ستاره می‌شود.
انفجار ستاره منظومه‌شمسی چه تأثیری بر سیاره زمین خواهد داشت؟
انفجار خورشید باعث می‌شود که این ستاره تبدیل به غول سرخ شود. در این هنگام هرچه مقدار انرژی ستاره کمتر باشد، رنگ ستاره قرمزتر خواهد شد، به موجب این مسئله حجم خورشید نیز بسیار افزایش می‌یابد؛ البته چگالی خورشید پس از افزایش حجم کاهش می‌یابد.
در این هنگام خورشید چندین مرتبه باز و بسته می‌شود که این فرآیند به نسبت عمر خورشید مانند نفس کشیدن خواهد بود و عملاً منجر به از بین رفتن سیاره عطارد و زهره می‌شود، پس از این اتفاق به مرور زمان سیاره زمین نیز جذب خورشید شده و از بین می‌رود.
فرآیند مرگ زمین چگونه خواهد بود؟
هنگامی که زمین جذب خورشید شود ابتدا تمام اقیانوس‌ها تبخیر می‌شود؛ درواقع با گذشت چند میلیارد سال دمای زمین به قدری افزایش می‌یابد که تمام موجودات زنده از بین می‌روند و دیگر جوی در این سیاره باقی نمی‌ماند سپس سیاره زمین در یک مدار حلزونی‌شکل داخل خورشید فرورفته و از بین می‌رود. در این شرایط تنها مکانی که مناسب زندگی و تداوم حیات انسان‌ها است، کمربند حیات اطراف سیاره زحل است.
آیا حیات سیاره زمین نیز تا هنگام مرگ خورشید پایدار خواهد بود؟
خیر؛ درواقع زمین می‌تواند نهایتاً تا هنگام مرگ خورشید حیات را در خود نگه‌دارد، اما سرنوشت حیات کاملاً با مرگ و پایان زندگی سیاره زمین از یکدیگر جدا است؛ درواقع سرنوشت زمین ارتباطی با سرنوشت حیات آن ندارد زیرا ممکن است حیات موجود در سیاره زمین طی رخدادهای متفاوتی از جمله برخورد سیارک‌ها، دنباله‌دارهای متعدد، طوفان‌های خورشید مهلک، شکل‌گیری جنگ‌های اتمی جهانی، افزایش حجم آب اقیانوس‌ها و غرق‌شدن تمام خشکی‌ها، گلخانه‌ای‌شدن یا فراگیری ویروس‌های مرگ‌آور، زودتر از مرگ زمین از بین برود.
درواقع طی سال‌های آینده عوامل متعددی وجود دارد که می‌توان حیات موجود در سیاره زمین را زودتر از نابودی سیاره، از بین ببرد، اما به طور کلی سیاره زمین تا ۵.۵ میلیارد سال آینده وجود خواهد داشت و با تلاطم‌های بسیاری می‌تواند به حیات خود نیز ادامه دهد.
سرنوشت جو زمین در این شرایط چگونه خواهد بود؟
اگر بخواهیم سرنوشت جو زمین را مورد بررسی قرار دهیم، باید بگوییم که این مبحث نیز سرنوشت مجزایی نسبت به حیات و مرگ زمین خواهد داشت؛ درواقع سرنوشت جو زمین وابسته به انرژی و گرمایی است که سیاره زمین خواهد داشت به طور مثال ممکن است فعالیت‌های انسان، تبخیر آب و ارسال گازهای سنگین به جو این ناحیه از زمین را تحت تأثیر قرار دهد.
جذب گازهای سنگین توسط جو چه تبعاتی برای زمین خواهد داشت؟
اگر جو زمین گازهای سنگین را جذب کند، می‌تواند شرایط گلخانه‌ای را برای سیاره زمین به‌وجود آورده و در ادامه به‌صورت تصاعدی دمای این سیاره افزایش می‌یابد. در این شرایط یخ‌های قطبی آب شده و تمام سیاره زمین تبدیل به اقیانوسی پهناور می‌شود؛ بنابراین حیات در سیاره زمین نیز در آینده محدود به حیات زیرآبی می‌شود که البته این حیات نیز محدود به مناطق خاصی از کره زمین مانند قطب خواهد شد.
به مرور زمان و با افزایش دمای سیاره زمین، اقیانوس پهناور نیز تبخیر شده و تنها کره‌ای سنگی از سیاره زمین باقی می‌ماند؛ البته اخیراً مبحثی تحت عنوان وجود دریاچه‌های آبی زیر زمین نیز مورد بررسی قرار گرفته است، اما به دلیل اینکه در این مناطق نیز دمای آب بسیار زیاد است، تنها موجودات تک سلولی می‌توانند در این شرایط زندگی کنند.
نظر شما