به گزارش ایمنا و به نقل از دفاع پرس، محمدرضا شرفیخبوشانی در نشست خبری و رونمایی از پوستر سومین جایزه ملی داستان حماسی، صبح امروز _دوشنبه نهم آبان_ به طرح سوالی پرداخت و با بیان اینکه یک جایزه ادبی باید چه کاری انجام دهد و وظیفه جوایز چیست، خطاب به خبرنگاران حاضر اظهار کرد: شما بهعنوان خبرنگار تاکنون جوایز مختلفی را در حیطههای مختلف گزارش و اطلاعرسانی کردهاید و از جزئیات آن مطلع هستید، انتظار شما و مردم از یک جایزه این است که در سطحی که مخاطبان را درگیر میکند، تأثیرگذار باشد و اثرگذاری آن مشهود باشد لذا این اثرگذاری باید در تولید اثر و سطح فرهنگ جامعه باشد؛ چراکه یک جایزه میخواهد بهمعنای واقعی کلمه جریانسازی کند.
وی با تاکید بر اینکه جایزه ملی داستان حماسی با جریانسازی موفق خواهد بود، افزود: با برگزاری دو دوره جایزه ملیِ داستان حماسی ما شواهد این جریانسازی را دیدهایم چراکه هم تولید اثر و معرفی آن در جایزه اتفاق افتاده و هم اینکه ما در معرفی و ارائه یک طرز و شیوه حرکت کردهایم، یعنی داستان ملی حماسی، داستان حماسی را بهعنوان یک گونه در جریان ادبیات داستانی کشورمان مطرح میکند.
دبیر علمی جایزه ملی داستان حماسی خاطرنشان کرد: پس از انقلاب اسلامی جایزهای که بخواهد به این پردازد که یک گونه میتواند ماحصل کنشهای تاریخی و فرهنگی مردم باشد را نداشتهایم. جایزه ملی داستان حماسی مدعی است که دارد به گونهای میپردازد که این گونه یک گونه خاص برآمده از تاریخ، تمدن، فرهنگ و کنشهای جمعی مردم ما است. این کنشهای جمعی در مقاطع مختلف تاریخی شکل گرفته است و از روزگاران باستان تا دوران تاریخی و حتی دوران تاریخ معاصر و آن چیزی که ما همه از آن مطلع هستیم این است که چیزی که ادبیات داستانی یک ملت را تعیین میکند، پرداختن به این کنشهای جمعی است و کمک به خودآگاهی جمعی است که جایزه ملی داستان حماسی میخواهد یک خودآگاهی ایجاد و این مطلع شدن از سرشت خویشتن یکی از مؤلفههای مهم حماسه است.
شرفیخبوشان اظهار کرد: در تاریخ هر ملتی حماسه شکل میگیرد تا ضمن اینکه از دستآوردهای ملت دفاع و از آنها حفاظت کند؛ به ملتش آگاهی بدهد که چه دستاوردهایی دارد که باید قدرآنها را دانست. با قدردانی و آگاهی از دستآوردها است که هویت شکل میگیرد و مسئله ملت پیش میآید و مفهوم ملت و ملیت و فراتر از آن مفهوم ملت که در فضای دینی تنفس میکند، برآمده از همین نگاههای جدی و اساسی به داشتهها و کنشهای جمعی در حیطههای تاریخی، بومی و دینی است.
وی مؤلفههای تاریخ، بوم و دین را تمدنساز دانست و تصریح کرد: ما در حوزه رمان و داستان کوتاه میتوانیم گونهای را پدید بیاوریم که این گونه متعلق به ایران است و قاطعانه این شکل از آفرینشهای ادبی خاص ملت ما است؛ چراکه در گذشته ما این گونهها را خلق کردهایم. بنابراین به زعم بنده، جایزه ملی داستان حماسی یک جایزه جریانساز است که اثرگذاری آن در سطوح مختلف هویدا خواهد شد. ضمن اینکه طراحی که درباره این جایزه صورت گرفته است از ابعاد مختلف ورود پیدا کرده است و این جایزه تولید اثر را مدنظر گرفته در حالی که داوری آثار فاخر که توسط نویسندگان حرفهای نگارش میشود را میبیند و شرایطی را نیز برای نویسندگان جوان فراهم آورده است.
دبیر علمی جایزه ملی داستان حماسی به تشریح برنامههای آموزشی این رویداد در استانهای سراسر کشور پرداخت و تاکید کرد: در هر استان نویسندگان پیشکسوت و باتجربه میتوانند به عنوان استاد گروهی را که میتوانند در محورهای جایزه ورود پیدا کنند را همراهی کند. محورهای جایزه نشان میدهد ما چه اتفاقاتی را مدنظر داریم و تمام حماسههای تاریخی از دوران گذشته باستانی تا معاصر را مدنظر داریم یعنی در هر دورهای که یک قهرمان وجود دارد که برآمده از یک ملت و جمع است، مورد توجه باشد. حماسه معنی جمعی دارد در حالی که فرد در آن مطرح است اما پایگاه، محل تغذیه و نمود و رشد قهرمان، مردم است. با اتکای با این مردم میتوان حماسه رقم بخورد.
شرفیخبوشان در تعریف حماسه گفت: حماسه به طور کاملاً پررنگی وظیفهاش ایجاد هویت و دفاع از مرزهای فرهنگی و جغرافیایی است. کشور ایران فراتر از مرزهای جغرافیایی تنفس میکند و فقط زبان فارسی نیست که فرهنگ و هویت ما را میسازد بلکه دستاوردها تاریخی و بینش و نگرش و رفتار ما در مقاطع تاریخی از ملت ما که یک ملت خاص و شریف ساخت است که ما وظیفه داریم این مشخصهها را در جهان اعلام کنیم. بنابراین جایزه داستان حماسی یک نگاه به فرامرزها هم دارد.
وی با تاکید بر اینکه هر بوم ایران حماسه خاص خودش را دارد، افزود: از شمال کشور تا مرکز و جنوب کشور به هر خطه که نگاه کنید شاهد قهرمانانی هستید که از بطن مردم برخاسته است؛ این کشور با استفاده از ظرفیتهای درونی خودش حماسه آفریده است و از رئیسعلی دلواری در تنگستان تا میرزا کوچکخان جنگلی در گیلان حماسه آفریدند و بسیاری از آفرینندگان حماسه که عموم مردم اطلاع اندکی از آنها دارند. مثلاً در شمال خراسان ما کسانی داریم که حماسه آفریدهاند و نمونهای که میرعماد است در مقابل مغولان ایستاده است. جایزه داستان حماسی این فرصت را فراهم میکند تا همه در بوم خودشان این حماسه را پیدا کنند و با اتکا بر داشتهها و علم داستان نویسی این حماسهها را ماندگار کنند. ما در حیطه حماسی دینی نیز ایدهها و موضوعات بسیاری داریم که از آنها غفلت شده است در حالی که در روزگار گذشته و معاصر کسانی بودهاند که در جایگاه قهرمان مدعی پاسداشت و نگهداری مفاهیم و معرفت دینی بودهاند و در برابر تهدیدات ایستادگی کردهاند.
دبیر علمی جایزه ملی داستان حماسی خاطرنشان کرد: بعد از سالها برگزاری جشنواره خروجی کار ما منجر به این خواهد شد تا بتوانیم به نوعی از برگزاری جایزه برسیم تا از تمام ظرفیتها استفاده کنیم و جایزهای تحولگرا و آیندهنگر را پایهریزی کردیم که به اثرگذاری در حوزه فرهنگ فکر میکند. این جایزه تنها در یک بعد فعالیت ندارد بلکه هنر را همانند یک ابزار برای اثرگذاری فرهنگی دنبال میکند و مدعی است که در طرز و روش و شیوه آفرینشهای ادبی میتواند اثرگذار باشد.
نظر شما