به گزارش خبرگزاری ایمنا، ظهر روز چهارم دی ۱۳۵۶ بود که رادیو سوئیس در خبری کوتاه از مرگ چارلی چاپلین، نابغه سینما خبر داد؛ چارلی در زمان مرگ، ساکن ژنو بود و ۸۸ سالی از عمرش میگذشت و دو سالی هم میشد که با بیماری دست به گریبان بود؛ او آن روزها در کشورمان همچون همه جای دنیا شهرت و البته محبوبیتی گسترده داشت و برای همین، خبر درگذشتش بازتاب چشمگیری در نشریات آن زمان پیدا کرد.
چارلز اسپنسر چاپلین (۱۸۸۹-۱۹۷۷) بازیگر کمدی، فیلمساز و آهنگساز انگلیسی بود که در دوره فیلم صامت به شهرت رسید؛ وی از طریق شخصیت سینمایی خود یعنی ولگرد کوچولو، به نمادی جهانی بدل شد و یکی از مهمترین چهرههای تاریخ سینما محسوب میشود.
چاپلین، دوران کودکیاش را در شهر لندن با سختی و فقر گذراند؛ پدرش مفقود بود و مادرش با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکرد.
او پیش از ۹ سالگی دو بار به اردوی کار فرستاده شد و اجرا را از سنین پایین آغاز کرد، بعدها بهعنوان بازیگر تئاتر و کمدین مشغول به کار شد؛ چاپلین در ۱۹ سالگی با شرکتی قرارداد بست که او را به ایالات متحده برد و همان جا بود که استعداد او کشف شد و خیلی زود شخصیت ولگرد کوچولو را به وجود آورد که توجه و علاقه مردم را جلب کرد.
نخستین فیلم ناطق او دیکتاتور بزرگ (۱۹۴۰) بود که در آن به تمسخر آدولف هیتلر پرداخت؛ هیتلر با اینکه میدانست چاپلین برای مسخره کردن او سبیل مسواکی میگذارد، با این همه از طرفداران فیلمهای او بود.
چاپلین نویسندگی، کارگردانی، تهیهکنندگی، تدوین، بازیگری و آهنگسازی بیشتر فیلمهایش را برعهده داشت و در خصوص اولین ساخته سینماییاش گفته بود: «من هیچ ایدهای درباره چهرهپردازی و لباسم نداشتم. لباسی را که در فیلم اول داشتم، دوست نداشتم. در راه لباسخانه به این نتیجه رسیدم که شلوار بگی گشاد بپوشم و کفشهای بزرگ و کلاهی خاص. میخواستم همهچیز با هم در تضاد باشد.
کتی تنگ و کلاهی کوچک و کفشی بزرگ. نمیدانستم باید پیر به نظر بیایم یا جوان؛ اما وقتی یاد حرف کارگردان افتادم که میخواست کمی بزرگتر از آنچه هستم به نظر بیایم، پس یک سبیل اضافه کردم. نمیدانستم چه شخصیتی باید داشته باشم، اما زمانیکه لباسها را پوشیدم، خودِ لباسها احساسی به من داد که شخصیت را دیدم، آغاز به شناختنش کردم و زمانیکه روی صحنه میرفتم، شخصیت کاملاً متولد شده بود.»
در سال ۱۹۷۲ جایزه اسکار افتخاری را بهپاس تأثیر فراوانش در ساخت فیلمهای سینمایی کسب کرد؛ فیلمهای جویندگان طلا، روشناییهای شهر، عصر جدید و دیکتاتور بزرگ اغلب در فهرست برترین فیلمهای تاریخ قرار گرفتهاند. اندرو ساریس، منتقد فیلم نوشته است: «بدون شک چاپلین یگانه و مهمترین هنرمند تاریخ سینماست. او خارقالعادهترین عملکرد را داشته و احتمالاً هنوز جهانیترین نماد است.» در سال ۲۰۰۶ کلاه و یک عصا از لباس ولگرد به قیمت ۱۴۰ هزار دلار در یک حراجی فروخته شد.
روزنامهها و نشریات آن زمان ایران هم درباره چارلی مطالبی نوشتند که نمونهاش مقالهای با تیتر «چارلی مرد کوچکی که انسان را بزرگ کرد» به قلم سهراب دهخدا در روزنامه کیهان بود؛ همچنین «مردی کوچک که اسطورهای عظیم شد» و «نبض بیدار زمان ما» از دیگر مطالب روزنامه کیهان درباره مرگ چاپلین در سال ۱۳۵۶ بود.
تلویزیون ایران هم ویژهبرنامههایی از این هنرمند نامدار کمدین روی آنتن برد؛ پخش یکی دو فیلم از کارهای او و گفتوگو درباره هنر و زندگیاش از جمله این برنامهها بود.
علاوه بر کیهان و رادیو تلویزیون، روزنامه اطلاعات، هفته نامه تماشا و چند جریده دیگر نیز، به مرگ این بازیگر توانا اشاره کردند و در تمجید او مطالبی نوشتند؛ کیهان آن روزها درباره مراسم خاکسپاری کمدین نامدار سینما نوشت: «خاکسپاری او ساده و با همراهی حدود ۳۰ نفر از بستگان، ۱۵۰ خبرنگار و ساکنان دهکدهای نزدیک شهر ژنو برگزار شد.»
نظر شما