به گزارش خبرنگار ایمنا، برزو نیک نژاد را بیشتر به ساخت سریال‌های کمدی می‌شناسند که «دردسرهای عظیم»، گل سرسبد آنها است. اما این کارگردان که این روزها سریال کمدی «آفتاب پرست» را هم در شبکه نمایش خانگی دارد، حضور خود را تنها به طنز و کمدی در عرصه کارگردانی محدود نکرده و به سایر ژانرها نیز سرک کشیده است.
فیلم «ناخواسته»، اولین تجربه این کارگردان در سینما که در سال ۱۳۹۲ ساخته شد، فیلمی جمع و جور و از دل سینمای مستقل بود که چندان مورد توجه واقع نشد. اثر بعدی او، «زاپاس»، یک کمدی سرپا و و بی ادعا بود که توانست به راحتی مخاطب را با خود همراه سازد. نیک نژاد با «لونه زنبور»، سینمای بدنه و گیشه را هدف قرار داده بود و حالا با «دوزیست» تلاش کرده تا به سینمای اجتماعی پهلو بزند.
داستان فیلم درباره چیست؟
در خلاصه داستان «دوزیست» که توسط خود نیک نژاد نوشته شده، آمده است: در جنوب شهر جوانی به نام عطا با پدرش زندگی می‌کند و دو تن از دوستان خود را نیز به خانه راه داده است. کلفتی که برای همسایه‌شان کار می‌کند، دلبستگی خاصی به این جوان دارد که عطا از آن بی خبر است. این کلفت، دختری را به خانه عطا می‌آورد و ادعا می‌کند که دخترخاله‌اش است و از عطا می‌خواهد برای چند روزی مخفیانه او را در منزل خود نگه دارد. عطا می‌پذیرد و ماجراها با ورود این دختر به خانه شروع می‌شود.
درباره فیلم
«دوزیست» را می‌توان رجعتی به فیلم فارسی‌های قبل از انقلاب دانست که در بسته بندی مدرن به مخاطب عرضه شده است. مشکل اساسی فیلم را در دو جایگاه داستان و کارگردانی باید جستجو کرد. تکلیف فیلمنامه این فیلم با خودش معلوم نیست و نمی‌توان با قطعیت آن را به یک ژانر مشخص نسبت داد. قصه با یک سرقت آغاز می‌شود و بعد به ماجراهای عاشقانه و درام زندگی دختر مهمان خانه (مریم) می‌رسد و سپس کشمکش‌های رفاقتی در آن دیده می‌شود و در نهایت دست یک عده بیمار جنسی را در خانه رو می‌کند و در نهایت به یک پایان بندی مضحک می‌رسد.
«دوزیست» داستان آدم‌های خاکستری است که نمی‌توانند تنها در خشکی بمانند و گاهی باید زیرآبی بروند تا زندگی‌شان پیش برود. این زیرآبی رفتن‌ها در فیلم گاهی با منطق است و گاهی بی دلیل و تنها برای ایجاد جذابیت انجام می‌شود. نیک نژاد در فیلمنامه این فیلم نمی‌تواند درباره خطوط داستانی با قطعیت تصمیم گیری کند. او بر اساس ایده محرک فیلمنامه‌اش یعنی ورود مریم به جمع، با ایده‌های مختلف و گوناگون دیگری روبه رو بوده است که می‌توانسته با هر کدام داستان را جلو ببرد. خرده داستان‌هایی که هر کدام به تنهایی می‌توانستند جذاب باشند، به عنوان مثال این که هر سه جوان فیلم بخواهند دل مریم راببرند. در اصل «دوزیست» از تعدد ایده و سوژه‌ها رنج برده و در نهایت آسیب می‌بیند.
دل بردن از مریم، رابطه عطا و پدرش، مشکلات شخصی مریم، رابطه عطا و آزاده (کلفت همسایه)، مشکلات رفاقت میان عطا و مجتبی و حمید، رابطه عطا و مریم، رابطه عطا و پدرش با همسایه (مانی حقیقی) و…هر کدام از این ایده‌ها نیاز به زمان بیشتری داشتند تا به طور کامل و دقیق پرداخت شده و روایت شوند. در حالی که اکنون فیلم، ملغمه ای است از مجموع این ایده‌ها که هر کدام به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد و از منطق روایی دور می‌ماند.
«دوزیست» سرشار از تیپ‌های بی هویت و مکان‌های نامعلوم و روابط نامشخص است با کلوزآپ‌های فراوان که مخاطب را تا لحظات پایانی فیلم، گیج نگه می‌دارد. عطا قرار است قهرمان فیلم باشد، او نقش فردین را در فیلمفارسی‌های قبل از انقلاب دارد اما جز کلافه‌گی و عصبانیت مداوم چیزی از او نمی‌بینیم. هیچ کدام از اقداماتش توجیه منطقی ندارد و گره‌ای از ماجرا باز نمی‌کند. چنین رویکردی درباره سایر شخصیت‌های فیلم نیز صادق است. به عنوان مثال انگار پدر عطا تنها به این دلیل در فیلم حضور دارد که مغازه سیفی را منفجر کند. حمید تنها به این دلیل وجود دارد که تا در انتهای فیلم با فرار با مریم غافلگیرمان کند. مجتبی هم باید باشد تا سکانس دعوای نهایی خلق شود.
«دوزیست» فیلمی با ساختار روایی ساده است اما لحن کلی اثر درنیامده و الکن باقی می‌ماند. این فیلم تلاشی برای هنری و روشنفکرانه به نظر رسیدن از خود نشان نمی‌دهد. نیک نژاد به درستی دریافته که مخاطبان اصلی فیلمش، مردم عادی هستند و لازم است به ساده‌ترین شکل ممکن با قصه‌ای خوش ریتم و روایت خطی آشنا، اثرش را روایت کند.
درباره بازیگران
تنها نقطه قوت «دوزیست» که باعث نجاتش در گیشه نیز شده، ر ترکیب بازیگران آن است. جواد عزتی، هادی حجازی فر، پژمان جمشیدی، سعید پورصمیمی، ستاره پسیانی، الهام اخوان، مجید نوروزی و مانی حقیقی، نقش‌های اصلی این فیلم را بر عهده دارند. اگرچه جواد عزتی در «دوزیست» حرف تازه ای برای گفتن ندارد و تکرار مکررات است، اما برای یک فیلم متوسط، امتیازی ویژه به شمار می‌آید. پژمان جمشیدی نیز در یکی از معدود نقش‌های جدی خود ئر اواخر دهه نود، همزمان با ایفای ظریف پلشتی که مقتضای نقش است، لحظات بامزه ای را خلق کرده است. مانی حقیقی از قالب همیشگی خود یعنی شخصیتی اتو کشیده و کت و شلوارپوش دون ژوان خارج شده و شمایلی نو را به نمایش گداشته است.
سعید پورصمیمی نیز با وجود کمرنگ بودن نقشش، در خلق مهم‌ترین لحظات فیلم تأثیری در خور توجه دارد و درخشان ظاهر شده است. اما برگ برنده «دوزیست» بدون شک هادی حجازی فر است. او نقش مرد آرامی که در سایه دوستانش زندگی می‌کند رابه خوبی ایفا کرده و بدون آن که تلاش کند خود را به رخ بکشد، خودنمایی می‌کند.
نظر شما