به گزارش خبرنگار ایمنا، سیستم فوریت‌های پزشکی برای نخستین‌بار در سال ۱۳۵۲ پس از وقوع حادثه دردناک فروریختن سقف سالن انتظار فرودگاه مهرآباد تهران و کشته شدن تعدادی از مسافران و پرسنل در ایران تأسیس شد و طی سال‌های بعد به مرور زمان با توجه به ضرورت وجود سیستم فوریت‌های پزشکی به صورت سازمان‌یافته‌تر و با تجهیزات به‌روزتر به ارائه خدمات ادامه داد. ایران به عنوان چهارمین کشور دنیا به سیستم فوریت‌های پزشکی تجهیز شد و می‌توان ادعا کرد که یکی از پیشتازان این عرصه در دنیا به شمار می‌رود.
امروزه اهمیت فوریت‌های پزشکی با روند روبه‌رشد مرگ‌ومیر بر اثر بیماری‌های قلبی‌وعروقی، سوانح رانندگی، فراوانی حوادث و بلایای غیرمترقبه طبیعی و غیرطبیعی، یکی از حیاتی‌ترین سیستم‌های مورد نیاز هر جامعه به شمار می‌آید و با توجه به اهمیت زیاد آن، یکی از اساسی‌ترین نیازهای نظام سلامت جامعه تربیت افرادی با توانایی‌ها و صلاحیت‌های علمی و عملی ویژه است تا با آمادگی کامل در حساس‌ترین لحظات به یاری دردمندان بشتابند.
بیست‌وششم شهریورماه، سالروز تأسیس اورژانس کشور، تحت عنوان «روز اورژانس و فوریت‌های پزشکی» نام‌گذاری شد تا فرصتی باشد برای قدردانی از تلاشگرانی که در سخت‌ترین شرایط با شکیبایی و امدادرسانی سریع برای نجات جان مصدومان و التیام درد بیماران و آسیب‌دیدگان، همه توان خود را به‌کار می‌گیرند.
درخصوص معیارهای یک تکنسین اورژانس نمونه، مشکلات تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی و چالش‌های این شغل با محسن زارع، سوپروایزر اورژانس پیش‌بیمارستانی و کارشناس eoc (مرکز فرماندهی عملیات بحران) دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:
تکنسین اورژانس باید چه معیارهایی داشته باشد؟
یک کارشناس فوریت‌های پزشکی باید آموزش‌های تئوری و عملی مورد نیاز حرفه خود را کامل و به خوبی فراگرفته باشد، آن‌ها را به‌روز نگه دارد و هنگام عمل، به بهترین شکل ممکن به کار گیرد. داشتن شخصیتی آرام، متین، با توانایی تصمیم‌گیری به موقع در شرایط سخت و توانایی بالا برای کنترل اضطراب، از سایر ویژگی‌های یک تکنسین اورژانس است. همچنین باید بتواند در برخی مواقع مانند یک پزشک متخصص برای بیمار خود تصمیم تخصصی فوری بگیرد و درعین‌حال مانند یک امدادگر با برانکار بیمار حمل کند. تکنسین اورژانس باید مردمدار، مردم‌دوست، دارای وجدان کاری بالا و حافظ اسرار امدادخواهان خود باشد.
وظایف تکنسین اورژانس چیست؟
تکنسین اورژانس در قبال سازمان خود موظف به رعایت سلسله مراتب اداری، انضباط کاری و اداری و معتقد به رعایت اصول و دستورالعمل‌های سازمان خود است و در عملیات باید گوش به فرمان فرماندهان عملیات باشد. در قبال مردم و امدادخواهان نیز باید با ظاهری آراسته و متین، با برخورد خوش و سعه‌صدر بالا، علم و تجربه خود را در خدمت به ایشان که معمولاً در سخت‌ترین شرایط و حالات قرار دارند، به‌کار گیرد.
از کدام مأموریت خود به عنوان تلخ‌ترین خاطره امدادی یاد می‌کنید؟
می‌توانم به عنوان تلخ‌ترین مأموریت خود از بیرون کشیدن اجساد چند نفر از اعضای یک خانواده که با خودرو به درون کانال آبی سقوط کرده و به صورت دسته جمعی غرق شده بودند، یاد کنم.
از کدام مأموریت‌تان به عنوان جالب‌ترین خاطره امدادی یاد می‌کنید؟
در مأموریتی برای بررسی وضعیت یک مادربزرگ اعزام شدیم که بیهوش شده بود. متأسفانه هنگام رسیدن به محل امدادخواهی، علائمی از حیات در بیمار دیده نمی‌شد و به علت کهولت سن و بیماری‌های زمینه‌ای، اقدامات احیای قلبی‌وریوی بدون نتیجه ماند. ازآنجاکه خانواده بیمار در لحظات پراسترسی که وجود داشت، توانایی روانی درک موضوع و قبول کردن فوت مادر خود را نداشتند، من را به عنوان گروگان در منزل نگه داشتند، تکنسین دوم آمبولانس را از منزل بیرون انداختند و مشغول کتک زدن وی شدند! تصمیم آن‌ها این‌گونه بود تا زمانی که ما مادر آن‌ها را زنده کنیم، وضعیت همین‌طور ادامه داشته باشد؛ در نهایت این وضعیت با انتقال جسد بی‌جان مادر برای ادامه اقدامات درمانی به بیمارستان، مدیریت شد.
احساس خود از پرسنل اورژانس بودن را چگونه توصیف می‌کنید؟
در بدترین شرایط که افراد معمولاً راه به جایی ندارند و لحظات سخت خطر را تجربه می‌کنند، یک تکنسین اورژانس به عنوان ناجی در صحنه حاضر می‌شود، فرد را از استیصال نجات می‌دهد و حال خوب این لحظه وصف شدنی نیست؛ این احساس شاید تنها انگیزه بیشتر تکنسین‌های اورژانس برای ادامه شغل خود باشد.
چه توصیه‌ای برای سایر پرسنل اورژانس دارید؟
امدادخواهان هیچ نقش و تقصیری در شرایط شغلی و زندگی تکنسین‌های اورژانس ندارند؛ تکنسین‌ها موظف هستند همه امدادخواهان را با آغوش باز و پرمهر پذیرا باشند و حتی اگر قادر به حل مشکلی از آنان نبودند، نباید با برخورد ناشایست غمی بر آلامشان اضافه کنند.
مشکلات و چالش‌های این شغل چیست؟
مشکلات و چالش‌های شغل تکنسین فوریت‌های پزشکی را می‌توان به دو دسته فرسودگی جسمی، روحی و روانی و مشکلات مالی، تقسیم کرد. یک تکنسین اورژانس به علت شرایط سخت شغلی نظیر کار در شیفت‌های متعدد، شیفت شب، شرایط سخت برخی از مأموریت‌های اورژانس، تجربه لحظات بین مرگ و زندگی امدادخواهان، دیدن صحنه‌های دلخراش و جان‌سوز، حمل بیماران و مصدومان در شرایط سخت و طاقت‌فرسا و وجود حوادث و آسیب‌های شغلی بسیار، همواره در معرض فرسودگی جسمی، روحی و روانی قرار دارد. متأسفانه در کشور ایران هیچ تناسبی میان حساسیت و سختی کار یک تکنسین اورژانس با درآمد او وجود ندارد و در واقع میزان دریافتی وی با شرایط کاری او سازگار نیست که نیازمند توجهی بیشتر است.
در طول مدت شیوع بیماری کرونا با چه چالش‌هایی روبه‌رو بودید؟
کرونا چالش بزرگی برای نظام سلامت بود، اما این موضوع برای کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی چالشی مضاعف محسوب می‌شود. پرستاران و پزشکان بیمارستان با آگاهی از اینکه بیمار مبتلا به کرونا است، با آمادگی کامل به او خدمت‌رسانی می‌کنند اما تکنسین اورژانس در بیشتر مأموریت‌های خود با اطلاعات کمی وارد صحنه می‌شود و به همین علت خطر آلودگی و ابتلای او افزایش می‌یابد. همین موضوع منجر به ابتلای بسیاری از تکنسین‌های اورژانس به بیماری کرونا و در نهایت فوت تعدادی از آن‌ها شد. چند برابر شدن تعداد تماس‌های برقرار شده با ۱۱۵ و بالا رفتن محسوس تعداد مأموریت‌های اورژانس، از سایر مشکلات ایجاد شده در طول شیوع بیماری کرونا بود.
چه اقداماتی در بهبود شرایط اورژانس پیش بیمارستانی تأثیرگذار است؟
ایجاد انگیزه در تکنسین‌های اورژانس برای به روز نگه داشتن توانایی علمی و فنی خود با ایجاد شرایط مالی مناسب برای زندگی و بهبود شرایط محیط کار، در بهبود شرایط اورژانس پیش‌بیمارستانی، اثرگذار است. پس از ایجاد انگیزه، ارائه آموزش مناسب به پرسنل باید در دستور کار قرار گیرد تا همواره مجهز به علم روز دنیا در زمینه فوریت‌های پزشکی باشند. حفظ و به‌روزرسانی آمبولانس‌ها و تجهیزات آن‌ها امروزه یکی از چالش‌های بزرگ فنی در سازمان اورژانس کشور محسوب می‌شود و به منظور بهبود شرایط اورژانس پیش بیمارستانی باید حائز اهمیت باشد.
وضعیت تجهیزات اورژانس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
متأسفانه اورژانس در تأمین تجهیزات به خصوص ناوگان آمبولانس خود دچار مشکلات عدیده‌ای است. آمبولانس‌های دارای مشکل به دغدغه‌ای بزرگ برای مسئولان اورژانس در سازمان‌های استانی و تکنسین‌های اورژانس که نباید دغدغه‌ای جز حال بیمار و مصدوم خود داشته باشند، تبدیل شده و حل این مشکل نیازمند عزمی ملی در سطح وزارت بهداشت و دولت است.
چه درخواستی از مسئولان دارید؟
چالش‌های مطرح شده این شغل، از درخواست‌های تکنسین‌های اورژانس محسوب می‌شود اما مهم‌ترین آن‌ها، مشکلات مالی است. سطح درآمد و مزایای شغلی یک تکنسین اورژانس با شغل و شرایط سخت کاری هیچ تناسبی ندارد. در بیشتر کشورهای پیشرفته دنیا کارکنان سازمان‌های امدادی که اورژانس یکی از آن‌ها محسوب می‌شود، جزو سطوح بالای درآمدی جامعه هستند اما متأسفانه در کشور ایران این موضوع کاملاً برعکس است.
نظر شما