عباس توفیقی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درخصوص علل و راه‌های جلوگیری از خودکشی، اظهار کرد: خودکشی، انفرادی‌ترین تصمیم زندگی یک فرد است که در بحرانی‌ترین لحظات زندگی خود می‌گیرد؛ درواقع فرد به جایی می‌رسد که زندگی و دنیا برایش هیچ ارزشی ندارد یا اینکه به دلیل نرسیدن به زندگی مطلوب مورد هدف خود و شکنجه‌ای که از این بابت متحمل می‌شود تصمیم به این عمل می‌گیرد.
وی تصریح کرد: بنابراین افرادی که در معرض خودکشی قرار می‌گیرند از منظر روان‌شناسی افرادی هستند که از زندگی خسته شده‌اند و ناتوان از تحمل شرایط پیش رو هستند. بارزترین نکته در مورد این افراد این است که توان مبارزه با زندگی خود را به هر دلیل ندارند.
خودکشی و داشتن یک اختلال روانی
کارشناس مسئول اورژانس اجتماعی اداره‌کل بهزیستی اصفهان ادامه داد: ممکن است همه افراد در هر رده سنی و شغلی که باشند در معرض خودکشی قرار بگیرند. افراد افسرده یکی از گروه‌های با ریسک خودکشی بالا هستند که از منظر روانشناختی به آینده خوش‌بین نیستند.
وی اضافه کرد: نابرابری تحصیلی، مشکلات اقتصادی، مشکلات فرهنگی، شرایط جامعه، بیماری‌های مختلف از عوامل خودکشی محسوب می‌شود اما مهم‌ترین علت اصلی خودکشی داشتن یک اختلال روانی است؛ درصد احتمال و ریسک خودکشی این افراد بالا است زیرا فردی که شرایط روانی مناسبی ندارد نمی‌تواند تصمیمات درستی بگیرد.
توفیقی، علت دوم خودکشی را عدم یادگیری در حوزه‌های تاب‌آوری و مهارت‌های سازگارانه ذکر کرد و افزود: دوران بحرانی پساکرونا و اتفاقات تربیتی این دوره مانند توجه بیش از حد به فضای مجازی، نداشتن هدف و معنا به ویژه در نوجوانان، توجه نداشتن آموزش و پرورش به نقش مؤثر خود، فقدان یادگیری مهارت‌های مختلف توسط دانش‌آموزان مانند مهارت‌های نه گفتن، مهارت‌های ارتباطی، مهارت ابراز وجود از دیگر دلایل خودکشی به ویژه در سنین نوجوانی است.
اهمیت گذراندن دوران پساکرونا و بحران‌های خاص آن
وی گفت: بی‌توجهی به حوزه‌های اجتماعی و ارتباطی، آموزشی و آینده شغلی کودکان می‌تواند مشکلات بسیاری را برای آنها به وجود بیاورد. بچه‌های امروز اگر در هوش ریاضی توانایی بالایی دارند اما به شدت در هوش اجتماعی دچار افتی محسوس شده‌اند، باید شرایط را فراهم کنیم تا بتوانیم دوران پساکرونا را به درستی پیش ببریم.
این روان‌شناس تاکید کرد: ارتباطات ناسالم و سوءاستفاده‌های جنسی، مصرف موادمخدر که فرد را از شرایط عادی خارج می‌کند، شکست‌های متعدد در زندگی، سابقه خودکشی خانوادگی و الگوبرداری از این افراد، اختلافات خانوادگی، سوگ عزیزان، طردشدگی، ناراحتی و ناامیدی از دیگر دلایل روانشناختی خودکشی محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه در دسته‌بندی مطالعات اخیر خودکشی‌ها را به دو دسته خودکشی‌های منجر به مرگ و خودکشی‌هایی که منجر به مرگ نمی‌شوند تقسیم کرده‌اند، ادامه داد: افرادی که تصمیم به خودکشی می‌گیرند از رفتار در حال انجام خود بینش درستی ندارند. عموماً افرادی که در معرض خودکشی قرار می‌گیرند دارای شرایط آگاهی درستی نیستند. در بسیاری از مواقع می‌گویند خودکشی در مردها نسبت به زن‌ها موفق‌تر است و این به دلیل انتخاب روش‌های خشن‌تر در خودکشی است که در مردان منجربه مرگ می‌شود.
توفیقی اضافه کرد: افرادی که معمولاً اقدام به خودکشی می‌کنند ردپایی برای نجات خود به جا می‌گذارند زیرا انسان‌ها در ذات خود دوستدار خود هستند اما خستگی مفرط از ادامه زندگی و عذابی که می‌کشند آنها را مجاب به خودکشی می‌کند.
لزوم آموزش برای عبور از خطر
وی تصریح کرد: در سایه آموزش از هر خطری می‌توان عبور کرد زیرا به افراد کمک می‌کند تا با اتفاقات مختلف به اندازه وسع ذهنی خود برخورد کنند. جزئی‌ترین آموزش‌ها در جایی و لحظه‌ای فرد را در مواقع بحرانی نجات می‌دهد، بنابراین به صورت عمومی افراد باید دسته‌ای از موارد را بر مبنای هنجارها و ارزش‌های جامعه فرا بگیرند.
کارشناس مسئول اورژانس اجتماعی اداره‌کل بهزیستی اصفهان تاکید کرد: توانایی حل مسئله و تصمیم‌گیری‌های درست، بهبود روابط در بین زوجین، فراگیری سبک زندگی صحیح و مثبت، فراگیری افزایش تاب‌آوری، فراگیری سبک زندگی صحیح فرزندپروری، تقویت فعالیت‌های مشترک گروهی و مشارکت‌های اجتماعی از مهم‌ترین اتفاقاتی است که به افراد در صاحب معنا شدن زندگی‌شان کمک می‌کند. این افراد نه تنها به خودکشی فکر نمی‌کنند بلکه برای جامعه نیز افرادی سودمند خواهند بود.
وی با بیان اینکه خودکشی مهم‌ترین اختلالی است که نیازمند اورژانس روان‌پزشکی است، خاطرنشان کرد: ممکن است درخصوص اختلالات روانی دیگر با افراد حرف بزنیم اما در مورد خودکشی نمی‌توان این روش را در لحظه اول به کار گرفت. از همین رو مداخلات روان‌شناسی می‌تواند مداخلات مؤثری باشد.
اورژانس اجتماعی راهی مؤثر برای جلوگیری از خودکشی / فعالیت شبانه‌روزی اورژانس اجتماعی با شماره ۱۲۳
توفیقی با اشاره به نحوه برخورد صحیح با افرادی که قصد خودکشی دارند، افزود: در طول سال کارشناسان اورژانس اجتماعی برای این برخورد دوره‌های مختلفی را با نام مداخله در بحران خودکشی طی می‌کنند. اورژانس اجتماعی با شماره ۱۲۳ به صورت شبانه‌روزی فعالیت می‌کند که شهروندان می‌توانند با کارشناسان این مرکز تماس گرفته و به افرادی که قصد خودکشی دارند کمک کنند زیرا مداخله غیرکارشناسی می‌تواند شرایط را برای فردی که در معرض خودکشی قرار گرفته مشکل‌تر کند.
وی گفت: چک کردن علائم افسردگی توسط اطرافیان فرد در معرض خودکشی قرار گرفته مانند درخود ماندگی، گریه کردن، دوری از جمع، مصرف موادمخدر، قرار گرفتن در شرایط بحرانی بسیار سخت، شرایط ناامیدی، ساعت‌ها در اتاق ماندن و موارد اینچنینی از علائمی است که هشداری جدی برای خودکشی افراد می‌دهد.
کارشناس مسئول اورژانس اجتماعی اداره‌کل بهزیستی اصفهان اضافه کرد: درحال‌حاضر در استان اصفهان ۲۰ مرکز اورژانس اجتماعی وجود دارد که با کارشناسانی مجرب و متخصص آماده خدمت‌رسانی به شهروندان در زمینه آسیب‌های اجتماعی است، تا پایان سال به سیستم شبکه‌سازی در حوزه اورژانس اجتماعی قرار می‌گیریم که مداخلات به موقع، در دسترس بودن و اطلاعات تخصصی را در حوزه خودکشی ارائه می‌کند.
نظر شما