به گزارش خبرنگار ایمنا، شمارش معکوس برای فرا رسیدن ماه مهر آغاز شده است. دانش‌آموزان تا دو هفته دیگر راهی مدرسه می‌شوند و از اینکه تابستان به پایان می‌رسد و آن‌ها می‌توانند پس از دو سال از قاب تلفن‌های همراه و تبلت‌های مجازی خارج و در مدرسه حاضر شوند، خوشحال هستند؛ اما این شادی برای بسیاری از خانواده‌ها با دلواپسی‌های فراوانی روبه‌رو است، نگرانی از اینکه نمی‌توانند تمام نیازهای فرزند خود را برای مدرسه مهیا سازند.
موضوع افزایش قیمت‌ها و اینکه با نزدیک‌شدن به مهرماه همه اجناس از جمله لوازم‌التحریر گران می‌شود، به موضوع تکراری تبدیل شده است، اما امسال افزایش پنج تا هشت برابری قیمت نوشت‌افزار با بروز برخی آشفتگی‌ها در بازار، قدرت خرید جامعه را کاهش داده است و بیشتر خانواده‌ها از گرانی لوازم‌التحریر و دیگر اقلام مدرسه گلایه دارند و می‌گویند هرچه بخواهند در بازار موجود است اما آن‌ها قدرت خرید ندارند؛ حتی افرادی که توانایی مالی بالایی دارند نیز از گرانی‌های بیش از حد گلایه‌مند هستند.
گرانی ساعتی و روزانه اقلام مدرسه و معضل انتخاب نوشت‌افزار مناسب از طرفی و دغدغه خرید کیف، کفش و لباس فرم مدرسه و اخذ شهریه‌های چند ده میلیونی مدارس غیرانتفاعی و مدارس دولتی دور از ضوابط قانونی، شیرینی این ایام را به کام عده‌ای از خانواده‌ها تلخ کرده و روزهای پراضطرابی را برای آن‌ها به ارمغان آورده است.
خرید کیف و لباس دانش‌آموزان را نمی‌توان از سبد کالای خانواده حذف کرد؛ بعضی از والدین خرید لباس، کیف، کفش و نوشت‌افزار فرزندشان را تا دریافت حقوق ماهیانه یا برگزاری مناسبت‌هایی مانند نمایشگاه و جشنواره‌های تخفیف عقب انداخته‌اند، اما نبود برپایی این نمایشگاه‌ها در آستانه بازگشایی مدارس در برخی استان‌ها و وجود کالاهای چینی و بی‌کیفیت _البته با رنگ و لعاب جذاب_ و فقدان نظارت دستگاه‌های مسئول، باعث شده بازار نوشت‌افزار ایرانی همانند روزهای کرونایی در رکود قرار گیرد.
طی روزهای اخیر برخی مسئولان از ضرورت ساماندهی بازار لوازم‌التحریر، چه از نظر قیمت و چه از نظر محدودکردن حضور لوازم‌التحریر با تصاویر خارجی سخن می‌گویند، اما نگاهی به وضعیت بازار نشان می‌دهد که این اظهارات هیچ‌گاه به مرحله عمل نرسیده است. یک برآورد سرانگشتی از نیازها نشان می‌دهد که خانواده‌ها برای خرید لوازم‌التحریر یک دانش‌آموز کلاس پیش‌دبستانی و مقطع ابتدایی، باید غیر از پرداخت شهریه‌های ۱۳ تا ۳۵ میلیون تومانی مدارس غیردولتی، هزینه‌های بیش از ۸۰۰ تا دو میلیون تومان تنها برای خرید کامل لوازم‌التحریر پرداخت کنند؛ درحالی‌که قبل از شیوع کرونا در سال ۹۷ با ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان می‌شد باکیفیت‌ترین نوشت‌افزار دانش‌آموزان را تهیه کرد.
سر زدن به فروشگاه‌های نوشت‌افزار و شنیدن نظرات مردم
سری به یکی از فروشگاه‌های بزرگ کتاب و لوازم‌التحریر مرکز شهر اصفهان می‌زنیم؛ همه چیز موجود است، در هزار شکل و هزار رنگ. کوچک‌ترها بیشتر به سراغ اجناس رنگارنگ مغازه‌ها می‌روند؛ یکی چشمش جعبه مداد رنگی بیست‌وچهارتایی را گرفته و دیگری از مادرش می‌خواهد دفتری با طرح کارتون‌های خارجی مورد علاقه‌اش خریداری کند. نیم‌نگاهی به برچسب‌های قیمت می‌اندازیم که روی دفترها و لوازم‌التحریر زده شده، در این میان افزایش ۳۰ تا ۶۰ درصدی نرخ دفاتر از نوع فنری، رکورددار گرانی است.
در این میان عباسی فروشنده نوشت‌افزار که مشغول ارائه لوازم مورد نیاز خانواده‌ها است به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: در آستانه سال تحصیلی جدید به‌طورناگهانی با رشد تقاضا در بازار شاهد افزایش ۳۰ درصدی نرخ انواع دفتر هستیم، طی روزهای اخیر رشد قیمت کاغذ، افزایش قیمت‌ها را به همراه داشته است.
افزایش ساعتی قیمت اجناس و گرانی پنج تا هشت برابری نرخ‌ها
او با اشاره به افزایش قیمت نوشت‌افزار در آستانه بازگشایی مدارس، اظهار می‌کند: مطابق با گفته مسئولان قیمت دفتر براساس محاسبات صورت گرفته حدود ۶۰ درصد و خودکار و مداد حدود ۳۰ درصد افزایش یافته و می‌توانیم بگوییم که معدل افزایش قیمت در این زمینه بالغ بر حدود ۳۰ درصد می‌شود که متناسب با افزایش حقوق و درآمدهاست، اما سیر صعودی قیمت مواد اولیه، تورم و شرایط اقتصادی غیر از گرانی واقعی پنج تا هشت برابری نرخ‌ها به طور چشمگیری قیمت اجناس را ساعتی بالا می‌برد.
این فروشنده نوشت‌افزار می‌افزاید: هر بار که برای خرید می‌رویم جنس‌ها از دفعه قبل گران‌تر شده است و نمی‌دانیم که چه باید بکنیم! مجبوریم جنس مغازه را بخریم اما تعداد کمی از مردم می‌توانند به راحتی خرید کنند.
او درباره شلوغی بازار لوازم‌التحریر این روزها برخلاف سال‌های شیوع کرونا، می‌گوید: هر روز به شلوغی بازار افزوده می‌شود و مردم برای تهیه ملزومات مورد نیاز فرزندان خود مراجعه می‌کنند و در حد توان خرید می‌کنند. گلایه مردم از گرانی است که هر بار با دفعه قبل تفاوت دارد، برخی دیگر از خانواده‌ها نیز می‌پرسند که چرا شهریورماه جنس‌ها گران‌تر می‌شود. مسئولان باید به نیاز والدین توجه کنند و راهی پیدا کنند تا آن‌ها بتوانند نیازهای ضروری فرزندان خود را تهیه کنند.
رشد ۸ برابری اقلام نوشت افزار
عباسی اظهار می‌کند: یکی دیگر از اقلامی که در بازار لوازم‌التحریر با رشد قابل توجه قیمت روبه‌رو شده است، جعبه‌های مدادرنگی است که قبل از شیوع کرونا در سال ۹۷ قیمت آن بین هشت تا ۱۵ هزار تومان بود، اما امسال نرخ آن به رشد هشت برابری داشته است. در فهرست لوازم‌التحریر رکورددار گرانی، جامدادی و قمقمه آب نیز در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند و اگر به دنبال خرید انواع لوکس و وارداتی باشید، باید تا صد هزار تومان هزینه کنید.
او درباره قدرت خرید مردم و مشکلات آن‌ها می‌افزاید: باور کنید دیدن شرایط برخی خانواده‌ها ما را شرمنده می‌کند، آن‌ها قدرت خرید ندارند و تلاش می‌کنند یک جنس معمولی با پایین‌ترین قیمت را انتخاب کنند. این مردم برای ما بسیار قابل احترام هستند و تاجایی‌که بتوانیم مراعاتشان را می‌کنیم، اما کار خاصی از دستمان برنمی‌آید؛ زیرا ما هم اجناس را گران می‌خریم.
این فروشنده نوشت‌افزار اضافه می‌کند: بارها پیش آمده پدر و مادری با بچه وارد مغازه شده و خواسته‌اند مارک ارزان‌تری به آن‌ها بدهم. حق هم دارند همه چیز خیلی گران شده است. اکنون یک بسته مدادرنگی ۱۲ رنگ بیش از ۸۵ هزار تومان و مداد رنگی چینی با کیفیت بسیار پایین ۲۰ هزار تومان، دفتر با نرخ دولتی ۱۵ هزار تومان اما با رنگ و لعاب خارجی فنردار کمتر از ۳۵ هزار تومان در بازار نیست.
وی تصریح می‌کند: شرایط اقتصادی مردم خوب نیست و مسئولان باید چاره‌ای اساسی بیندیشند. درست است که خیران در چنین مواقعی کمک خوبی برای مردم نیازمند هستند اما به این فکر کنیم که تعداد خیران در برابر تعداد نیازمندان چقدر کم است و نمی‌توانند تمام نیازمندان را حمایت کنند؛ از طرف دیگر با این شرایط اقتصادی اکثر مردم به حمایت دولت نیاز دارند. البته برخی از خانواده‌ها که دارای وضعیت اقتصاد بهتری هستند به هیچ‌وجه افزایش قیمت‌ها برای آن‌ها مسئله خاصی ندارد.
شهریه پیش‌دبستانی بیش از شهریه دانشگاه آزاد!
همزمان با صحبت‌های پایانی فروشنده، تعدادی از مادران و فرزندشان که مشغول خرید نوشت‌افزار بودند و برای انتخاب دفاتر و جامدادی‌ها و مدادرنگی‌ها را زیر و رو می‌کردند، نظرم را جلب کردند؛ قیمت‌های اجناس انتخابی آن‌ها را پرسیدم که یکی از مادرها به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: از قیمت‌های قبلی بازار اطلاع نداریم و امسال با ورود دخترم به پیش‌دبستانی برای تهیه لیست نوشت‌افزار مدارس آمدیم، ما هشت دوست صمیمی هستیم که فرزندانمان را در یک پیش‌دبستانی ثبت‌نام کردیم که جدا از هزینه لباس فرم مدارس، تنها ۲۱ میلیون تومان برای شهریه پرداخت کردیم. البته هنوز هزینه‌های سرویس مدارس و موارد فوق‌برنامه برآورد قیمت نشده است.
او درباره اینکه چرا با این قیمت بالا فرزندان خود را آن هم در مقطع پیش‌دبستانی ثبت‌نام کردند که هزینه آن حتی از یک ترم دانشگاه آزاد هم بیشتر است، اظهار می‌کند: این مدرسه ادعا دارد علاوه بر ویژگی‌های منحصر به فرد همچون آموزش موسیقی، تئاتر، شطرنج و دیگر بازی‌ها آموزش زبان را در سطح بالا به فرزندان یاد می‌دهد و مدرسه ممتاز و خوبی است.
کمبودی در بازار نیست؛ اما گرانی سرسام‌آور است
درحالی‌که به صحبت‌های آن مادر فکر می‌کردم که آیا آموزش‌های آن‌چنانی در دوران پنج تا شش سالگی کودکان مناسب است یا خیر، پدر دو دانش‌آموز دبستانی که مشغول خریداری نوشت‌افزار بود درمورد مشکل خود در بازار لوازم‌التحریر، می‌گوید: هر چه بخواهیم در بازار پیدا می‌شود، هیچ کمبودی در بازار وجود ندارد اما دغدغه ما این است که اجناس خیلی گران هستند و متأسفانه جای خالی کالاهای باکیفیت ایرانی بسیار به چشم می‌خورد.
وی اظهار می‌کند: مداد رنگی که سال گذشته به قیمت ۲۰ هزار تومان خریدم، امسال ۴۵ هزار تومان شده است؛ البته این قیمت‌ها در مغازه‌های مختلف سطح شهر با هم فرق دارد، مثلاً یک نقطه اصفهان این مداد رنگی بیش از ۵۰ هزار تومان است و در نقطه‌ای دیگر ۴۵ هزار تومان است.
این پدر درباره اینکه بیشتر خانواده‌ها از گرانی لوازم‌التحریر گلایه دارند و می‌گویند که هرچه بخواهند در بازار یافت می‌شود اما قدرت خرید ندارند، ادامه می‌دهد: ماجرا تنها در مورد مدادرنگی نیست، قیمت تمام لوازم‌التحریر خیلی گران است؛ من که کارمند هستم و ماهانه حقوقی دریافت می‌کنم برای خرید دغدغه دارم چه برسد به کسانی که یا درآمد ندارند یا درآمدشان پایین است.
وی تصریح می‌کند: قیمت اجناس خارجی هم خیلی گران‌تر شده و مردم فکر می‌کنند کیفیت آن بهتر است، نظر من این است که اجناس خارجی پول مارکشان را می‌گیرند وگرنه نباید تا این حد گران باشند. البته اجناس ایرانی هم ارزان نیستند و برخی خانواده‌ها حتی از عهده خرید همین وسایل ایرانی هم برنمی‌آیند. در کنار این همه تبلیغی که برای خرید وسایل ایرانی می‌کنیم فکری هم به حال قیمت‌ها و اقشار ضعیف و متوسط باید کرد، با این وضع مردم چگونه ملزومات فرزندان خود را تهیه کنند.
افزایش شهریه مدارس و ضرورت نظارت بر مدارس
پدر دو دانش‌آموز دبستانی که خود را فرهنگی معرفی می‌کند با گلایه از اینکه امسال هنوز با وجود نبود اعلام شهریه مدارس غیردولتی از سوی آموزش و پرورش برخی مدارس غیرانتفاعی شهریه‌های خود را خردادماه و قبل از پایان امتحانات دانش‌آموزان طی تهیه لیست نحوه پرداخت علی‌الحساب در اختیار خانواده‌ها قرار دادند، می‌گوید: هزینه شهریه هر فرزندم در مدرسه‌ای در اصفهان به غیر از هزینه‌های کلاس‌های فوق‌برنامه، لباس ورزش، کتب کمک آموزشی و اردوها البته قبل از اعلام رسمی شهریه‌ها، بالغ بر ۱۵ میلیون تومان برآورد شد که باید خانواده‌ها تا قبل از مهرماه شهریه را در چند مرحله به مدرسه واریز می‌کردند.
این پدر درباره اینکه به‌رغم گرانی لوازم‌التحریر، بازار کیف و کفش هم دستخوش گرانی‌های سرسام‌آور شده است، می‌گوید: قیمت‌های کفش در مراکز خرید از ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان متغیر است و این تفاوت قیمت‌ها نه‌تنها صدای مشتریان را بلند کرده بلکه تفاوت و تشخیص جنس مرغوب از معمولی نیز برای مردم سخت است.
این پدر دو دانش‌آموز دبستانی ادامه می‌دهد: به گفته فروشندگان و مغازه‌داران، قیمت کیف و کفش نسبت به سال گذشته حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد افزایش داشته که این اتفاق به دلیل گرانی مواد اولیه و افزایش دستمزد کارگران بوده است، هزینه خرید یک کفش معمولی پارچه‌ای اسپرت برای هر فرزند پسرم ۳۷۰ تومان و هر کیف کوله‌پشتی با کیفیت نامرغوب چینی ۵۲۰ هزار تومان تمام شده است. لازم است در اواخر شهریورماه که بازار خرید لوازم مدارس برای دانش‌آموزان برای والدین هزینه‌های سنگینی به همراه دارد، مدیران بازرسی با نظارت صحیح قیمت‌ها را کنترل کنند و مسئولان کشوری و استانی نیز بر وضعیت شهریه‌های مدارس غیرانتفاعی دقت‌نظر بیشتری داشته باشند.
نمایشگاه‌ها اختلاف قیمت زیادی با مغازه‌ها ندارند
در این میان، زنی که خود را عضو انجمن اولیا و مربیان یک مدرسه در شهر اصفهان معرفی می‌کند، می‌گوید: بازار لوازم‌التحریر و دیگر ملزومات دانش‌آموزان آن‌قدر برای مردم شفاف است که نیاز به گفتن ندارد. هر کس که پایش را در این مغازه‌ها می‌گذارد متوجه قیمت‌های بالای این اجناس می‌شود. اینکه مسئولان می‌گویند نمایشگاه برپا می‌کنیم و در آنجا اجناس به قیمت مناسب‌تری عرضه می‌شود، اصلاً فکر خوبی نیست چون این نمایشگاه‌ها اختلاف قیمت زیادی با مغازه‌ها ندارند. کسی که قدرت خرید ندارد از نمایشگاه هم نمی‌تواند خرید کند و باید به این موضوع توجه کنند.
وی ادامه می‌دهد: باور کنید که نمایشگاه چاره کار نیست و برای یک آدم نیازمند که در خرج روزانه زندگی مانده است هیچ کاری از پیش نمی‌برد. فکر اساسی یعنی لوازم‌التحریر و دیگر ملزومات مدرسه با پایین‌ترین قیمت در اختیار نیازمندان قرار گیرد. از طرف دیگر نیازمندان انسان‌های شریفی هستند که نمی‌خواهند نیازشان در بوق و کرنا زده شود، باید عزت نفسشان حفظ شود.
فشار به خانواده‌ها با هزینه سنگین لباس فرم مدرسه، شهریه و اقلام تحصیل
این عضو انجمن اولیا و مربیان خاطرنشان می‌کند: هر روز شاهد گرانی‌های بیشتری هستیم، مثلاً یک جنس را امروز به قیمت ۳۰ هزار تومان می‌خریم و وقتی تمام شد و دوباره می‌خواهیم بخریم حداقل ۱۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته است. مجبوریم الان چند بسته بخریم تا برای مصرف یک سالمان داشته باشیم؛ آن وقت می‌گویند از هر چیزی نیاز دارید تنها به مقدر نیاز بخرید! پس وقتی جنس‌ها در زمان کمی گران‌تر می‌شود تکلیف خریدار یا مصرف‌کننده چیست؟
او با بیان اینکه به‌رغم گرانی و نابسامانی بازار نوشت‌افزار، درحال‌حاضر تغییرات هرساله لباس فرم دانش‌آموزان، هزینه‌های سنگینی به خانواده‌ها تحمیل می‌کند، می‌گوید: در شرایطی که تنگناهای مالی در بعضی خانواده‌ها در کنار افزایش هزینه تحصیل فرزندان وجود دارد، در آغاز سال تحصیلی اجبار به تغییر رنگ لباس مدارس غیرمنطقی است و این خود هزینه خانواده‌ها را دوچندان می‌کند؛ علاوه بر شهریه مدارس غیردولتی در مدارس دولتی هم مبالغی که برای کمک به مدرسه در ابتدای سال دریافت می‌شد افزایش یافته است.
نظر شما