به گزارش خبرنگار ایمنا، «ماژلان» رصدخانه بسیار بزرگی است که قطر آینه آن بیش از ۲۴ متر بوده و آینه ثانویه آن بیش از سه متر قطر دارد. در این رصدخانه از یک ابرآینه استفاده شده است؛ این تلسکوپ اکنون در حال ساخت است و پیشبینی میشود که بین پنج تا ۱۰ برابر بیشتر از رصدخانه فعلی بتواند جمعآوری نور داشتهباشد که این میزان توان بالا در جمعآوری نور موجب میشود که رصدخانه ماژلان بتواند قویتر از جیمز وب کهکشانهای اولیه را مشاهده کند.
برای بررسی و شناخت بیشتر رصدخانه ماژلان با عمران مرادی، پژوهشگر علوم فضایی گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید:
چطور میتوان کهکشانهای اولیه کیهان را مشاهده کرد؟
هنگامی که ناظر زمینی به ماه نگاه میکند، نوری که از کره ماه میبیند متعلق به دو ثانیه قبل است؛ بنابراین هیچگاه نمیتوانیم ماه را در حالت کنونی نگاه کنیم. این مسئله در رابطه با خورشید و اجرام دیگر آسمانی وجود دارد به گونهای که هر قدر فاصله اجرام از سیاره زمین دورتر باشد، نور آن دیرتر به ناظر زمینی میرسد؛ هنگامی که به خورشید نگاه میکنیم، نور آن متعلق به هشت دقیقه گذشته استف همچنین نوری که از آندرومدا به زمین میرسد نیز متعلق به ۲.۵ میلیون سال گذشته است.
با توجه به این مسئله اجرامی که فاصله بسیاری با سیاره زمین دارد، متعلق به گذشته بسیار دور است و هر قدر آینه تلسکوپ ناظر بزرگتر باشد و بتواند نورهای بیشتری از اجرام مختلف جمعآوری کند، میتواند به دوران نوزادی کیهان نیز نگاه کند؛ این مسئله یکی از وظایف تلسکوپ فضایی جیمزوب است، اما با توجه به اینکه رصدخانه ماژلان بسیار بزرگتر از این تلسکوپ است، میتواند در طیف نوری مربوط به خود کهکشانهای اولیه را مورد بررسی قرار دهد.
رصدخانه ماژلان در چه منطقهای قرار دارد؟
رصدخانه ماژلان در یکی از شهرهای شیلی در منطقه «لاسکامپاناس» در ۱۱۵ کیلومتری «لاسرنا شیلی» و در بیابانی به نام آتاکاما در حال ساخت است؛ این منطقه تاکنون میزبان بسیاری از رصدخانهها بوده است و به دلیل اینکه منطق تاریکی محسوب میشود؛ رصدخانههای بسیاری را در خود جای داده است.
چرا رصدخانه ماژلان در منطقه «لاسکامپاناس» ساخته شده است؟
رصدخانههای زمینی برای اینکه با کمترین انفجار جوی روبهرو شود باید در مناطق خاصی قرار بگیرد؛ این مناطق معمولاً باید از رطوبت، آلودگی و غبار کمی برخوردار باشد تهدید زمینلرزه نیز نباید در محدوده رصدخانهها وجود داشتهباشد؛ از این جهت یافتن نواحی که مناسب ساخت تلسکوپ فضایی است بسیار دشوار است. امروزه شهرها بسیار گسترده شده است و آلودگی هوا افزایش یافته، علاوه بر آن بسیاری از مناطق کنونی زلزلهخیز بوده و دارای رطوبت است.
برای ساخت چنین رصدخانه عظیمی که سرمایهگذاری بسیاری نیاز دارد، بهتر است تمام ملاحظات را در نظر گرفته و بهترین منطقه را با توجه به این شرایط انتخاب کنیم؛ منطقه «لاسکامپاناس» به عنوان بهترین منطقه در جهان برای ساخت رصدخانه ماژلان انتخاب شده است.
رصدخانه ماژلان توسط چه کشوری ساخته شده است؟
خوشبختانه این پروژه بهصورت بینالمللی در حال بهرهبرداری است و مسلماً یک کشور به تنهایی نمیتواند تمام مسائل پروژههایی با این عظمت و چنین تکنولوژی را بر عهده بگیرد به همین دلیل ساخت رصدخانه ماژلان به سرپرستی آمریکا و با همکاری بینالمللی کشورهای مختلفی از جمله استرالیا، شیلی و برخی از کشورهای اروپایی در حال تکمیل شدن است.
برای ساخت رصدخانه ماژلان چه میزان سرمایه لازم بود؟
رصدخانه ماژلان حدود ۱۲۰ الی ۱۴۰ میلیون دلار برآورد هزینه شده است که البته تاکنون برخی از سازههای آن افتتاح شده و به صورت فاز به فاز به بهرهبرداری رسیده است، اما پس از اینکه تمام قطعات به صورت کامل آزمایش شد در کنار یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرد که احتمالاً این فرآیند تا سال ۲۰۲۵ الی ۲۰۲۶ زمان ببرد. آینه اصلی این تلسکوپ ترکیبی است و درواقع از چند آینه به قطر هشت متر تشکیل شده است.
از نظر اقتصادی و مالی بخش عمدهای از ساخت این رصدخانه را بخش خصوصی برعهده دارد و به دلیل اینکه تأمین بودجههای ماژلان دشوار است، بسیاری از دانشگاهها و مؤسسههای علمی از کشورهای مختلف هزینههای این رصدخانه را تأمین میکنند.
رصدخانه ماژلان چه اهدافی را دنبال میکند؟
رصدخانه ماژلان باید در برخی از موارد قدرتمندتر از جیمزوب عمل کند و انتظار میرود بتواند در زمینه بررسی ماده تاریک، شکلگیری نخستین کهکشانها و شناسایی سیارات فرازمنظومهای که تاکنون جزو معماهای علم نجوم است، کمک کند. احتمالاً این رصدخانه جهش بزرگی را در دانش نجوم ایجاد خواهد کرد.
رصدخانه ماژلان چه ویژگیهایی دارد؟
مجموع آینههای این رصدخانه حدود ۱۸ تن وزن دارد و صیقل دادن هر یک از آینههای آن حدود دو سال زمان میبرد؛ طبق مشخصات رصدخانه در صورتی که تمام مسائل به خوبی مدیریت شود، رزولوشن آن چهار برابر قویتر از جیمز وب خواهد بود. معمولاً پروژههایی که از تکنولوژیهای پیچیدهای برخوردار است، ممکن است زمان احداث و بهرهبرداری از آنها بیش از زمان اعلام شده طول بکشد و طبق برخی از برآوردها احتمال اینکه احداث رصدخانه ماژلان تا سال ۲۰۲۹ نیز طول بکشد، وجود دارد. با توجه به شرایط تکنولوژی، بینالمللی و اینگونه مسائل زمان بهرهبرداری و استفاده از ماژلان متفاوت است.
نظر شما