به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، زمین تقریباً ۱.۱ درجه سانتیگراد گرمتر از زمان آغاز انقلاب صنعتی است. این گرمایش در همهجای سیاره یکنواخت نیست و برخی مناطق با سرعت بیشتری گرم میشوند که یکی از آنها قطب شمال است.
مطالعات جدید نشان میدهد که قطب شمال طی ۴۳ سال گذشته تقریباً چهار برابر سریعتر از سایر نقاط جهان گرم شده است؛ بدان معنا که قطب شمال بهطورمتوسط حدود سه درجه سانتیگراد گرمتر از سال ۱۹۸۰ است که این امر هشداری برای جهان محسوب میشود؛ زیرا قطب شمال دارای اجزای آبوهوایی حساس و متعادلی است که اگر بیش از حد تحت فشار قرار گیرد پیامدهای ناگوار جهانی را بهدنبال خواهد داشت.
تعیین کمیت بزرگی تقویت قطب شمال با استفاده از «مدلهای اقلیمی عددی» انجام میگیرد که معمولاً نسبت تقویت را حدود ۲.۵ تخمین میزنند؛ به این معنی که قطب شمال ۲.۵ برابر سریعتر از میانگین جهانی گرم میشود. براساس رکورد رصدی دمای سطح در ۴۳ سال گذشته، مطالعات جدید، نرخ تقویت قطب شمال را حدود چهار تخمین زده است، حال آنکه مدلهای اقلیمی بهندرت چنین عددی را نمایش میدهند.
اختلاف موجود میان این دو عدد نشان میدهد که احتمالاً مدلهای اقلیمی حلقههای بازخوردی را که مسئول تقویت قطب شمال هستند بهطور کامل دریافت نمیکنند و درنتیجه گرم شدن قطب شمال و پیامدهای بالقوه آن را دستکم میگیرند.
دلایل گرم شدن سریعتر قطب شمال
بخش عمدهای از دلیل گرم شدن سریعتر قطب شمال نسبت به سایر نقاط زمین به یخهای دریا بازمیگردد که شامل یخ زدن لایهای نازک از آب دریا به ضخامت یک تا پنج متر در زمستان و ذوب شدن آن در تابستان است. یخ دریا با لایهای از برف شفاف پوشیده شده است که حدود ۸۵ درصد از تابش خورشیدی ورودی را به فضا منعکس میکند؛ پدیدهای کاملاً برعکس از آنچه که در اقیانوسهای روباز اتفاق میافتد. اقیانوس بهعنوان تاریکترین سطح طبیعی روی سیاره، ۹۰ درصد تابش خورشید را جذب میکند.
هنگامی که اقیانوس منجمد شمالی با یخ دریا پوشانده میشود، مانند یک پتوی بازتابنده بزرگ عمل میکند و جذب تابش خورشیدی را کاهش میدهد. با ذوب شدن یخ دریا، نرخ جذب این تابش افزایش مییابد و در نتیجه یک حلقه بازخورد ایجاد میشود که در آن سرعت بالای گرم شدن اقیانوسها با تقویت ذوب یخهای دریا همراه است و به گرم شدن سریعتر اقیانوسها منجر میشود. این حلقه بازخورد تا حد زیادی مسئول چیزی است که بهعنوان «تقویت قطب شمال» شناخته میشود و توضیحی برای سرعت بیشتر گرم شدن قطب شمال نسبت به سایر نقاط زمین است.
قطب شمال علاوه بر یخ دریا دارای اجزا آبوهوایی دیگری است که نسبت به گرم شدن بسیار حساس هستند و تحت فشار قرار گرفتن آنها با پیامدهای جهانی همراه است. یکی از این عناصر «لایه منجمد دائمی» است؛ یک لایه یخزده همیشگی از سطح زمین که البته امروزه حجم قابلتوجهی از آن ذوب شده است. با افزایش دما در سراسر قطب شمال، لایه فعال یعنی بالاترین لایه آنکه در هر تابستان ذوب میشود، عمیقتر خواهد شد که این امر بهنوبه خود با افزایش فعالیت بیولوژیکی در لایه فعال و درنتیجه آزاد شدن کربن در جو همراه است.
لایه منجمد دائمی قطب شمال حاوی کربن کافی برای افزایش میانگین دمای جهانی تا بیش از سه درجه سانتیگراد است و تسریع ذوب شدن آن پتانسیل ایجاد یک فرآیند بازخورد فراری را دارد که اغلب از آن بهعنوان «بمب ساعتی کربنی دائمی» یاد میشود. انتشار دیاکسیدکربن و متان ذخیره شدن در این نواحی به گرم شدن بیشتر قطب شمال کمک میکند و بهدنبال آن با تسریع آب شدن لایه منجمد دائمی در آینده همراه است.
ورقه یخی گرینلند، دومین جزو حساس و آسیبپذیر قطب شمال در برابر افزایش دما محسوب میشود. این توده بهعنوان بزرگترین توده یخ در نیمکره شمالی، به میزانی یخ منجمد دارد که در صورت ذوب کامل، سطح آب دریاها را تا ۷.۴ متر افزایش میدهد. هنگامیکه میزان ذوب در سطح یک کلاهک یخی از سرعت انباشته شدن برف زمستانی پیشی بگیرد، کلاهک سریعتر از آنچه که بهدست میآورد جرم خود را از دست میدهد. فراتر رفتن این امر از آستانهای معین با پایین آمدن سطح یخ همراه است و این امر با تسریع سرعت ذوب همراه است چراکه دما در ارتفاعات پایینتر بیشتر است.
ناپایداری کلاهک یخی کوچک نامی است که به این حلقه بازخورد اختصاص یافته است. تحقیقات قبلی افزایش دمای مورد نیاز در اطراف گرینلند را برای عبور از این آستانه در حدود ۴.۵ درجه سانتیگراد بالاتر از سطوح ماقبل صنعتی تخمین زده بودند که با توجه به سرعت قابلتوجه گرم شدن قطب شمال، احتمال عبور از این آستانه بحرانی با سرعتی بیشتر وجود دارد.
در کنار وجود تفاوتهای منطقهای چشمگیر در بزرگی تقویت قطب شمال، سرعت مشاهده شده گرمایش قطب شمال بسیار بیشتر از سرعت تخمینی مدلهای تعریفشده است که این امر به میزان خطرناکی بشر را به آستانههای مهم خطرات آبوهوایی نزدیک میکند. ازآنجاکه آنچه در قطب شمال اتفاق میافتد، در قطب شمال باقی نخواهد ماند، رسیدن به این آستانهها با عواقب جهانی همراه است و نشان میدهد که بشر باید هرچه سریعتر کاری بکند.
نظر شما