به گزارش خبرنگار ایمنا، اصفهان در سطح کشور و حتی جهان بیشتر با آثار تاریخی و بستر طبیعی خود شناخته می‌شود؛ جاذبه‌های کم‌نظیری همچون میدان نقش‌جهان و پل خواجو این شهر را به یکی از بهترین مقاصد گردشگری تبدیل کرده است.
در کنار آثار تاریخی مشهور، جاذبه‌های هیجان‌انگیز و آموزنده دیگری در نصف‌جهان وجود دارد که برای هر گردشگری می‌تواند جذاب باشد و یکی از این جاذبه‌ها، باغ گل‌ها است؛ مجموعه‌ای کم‌نظیر از انواع گل‌ها و گیاهان که فضایی دلنشین و لذت‌بخش را برای بازدیدکنندگان به ارمغان آورده است.
باغ گل‌ها در زمینی به مساحت ۶۷ هزار مترمربع در حاشیه شمالی زاینده‌رود ایجاد شده است که از جمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این مجموعه می‌توان به وجوه چندگانه تفریحی، آموزشی، فرهنگی و تحقیقاتی آن و ارائه گونه‌های گیاهی متنوع اشاره کرد که در کنار عناصر و سبک مختصات باغ‌های سنتی ایران، متبلور شده است.
در طراحی باغ گل‌های اصفهان اقلیم گرم و خشک این منطقه مورد توجه قرار گرفته است و آب به‌صورت فواره‌هایی کوتاه جریان می‌یابد و سرانجام به حوض‌ها و استخرها سرازیر می‌شود، همچنین عناصر و مختصات فرهنگ معماری سنتی اصفهان در بناهای این باغ تبلور و عینیت یافته است.
با توجه به فلسفه وجودی باغ مبنی بر ارائه انواع گل‌ها سازگار با شرایط آب‌وهوایی اصفهان، در قسمت‌های مختلف باغ گل‌ها تعداد ۳۹۵ گونه گیاهی کاشته شده است؛ در دهه‌های اخیر فضاهای سبز شهری اصفهان در پرتو برنامه‌ریزی‌ها و تلاش‌های شهرداری و سازمان پارک‌ها و فضاهای سبز شهرداری گسترش یافته است.
اصفهان؛ شهری بر مبنای باغ
مریم قاسمی، دکترای معماری می‌گوید: اصفهان در طول تاریخ خود و تاریخ معماری و شهرسازی ایران، به‌عنوان «شهر باغ» شهرت داشته است و در دوره‌های مختلف همچون سلجوقی و صفوی، باغ‌های بسیار معروفی داشته است؛ شاکله شکل‌گیری این شهر تاریخی در دوره صفوی، بر مبنای باغ‌ها بوده است.
وی با بیان اینکه مبانی چند هزارساله در هنر و معماری باغ‌سازی در ایران ریشه در کهن‌الگوها دارد، ادامه می‌دهد: از آغاز دوره معاصر شاهد هستیم که الگوهایی از هنر و معماری اروپا وارد این باغ‌سازی‌ها شده است که از جمله این موارد می‌توان به پارک‌ها اشاره کرد که در دوره پهلوی دوم با اجرای طرح ارگانیک، حاشیه زاینده‌رود محور سبز دیده شد و پارک‌های مختلفی در حاشیه آن احداث شد.
این دکترای معماری با بیان اینکه اصفهان، شهری جهانی مطرح شده است، خاطرنشان می‌کند: این شهر جهانی، کشش و جاذبه‌های فراوانی را در خود جای داده است و جهانگردانی که در خصوص ویژگی‌های این شهر نوشته‌اند، به این موضوع نیز اشاره کرده‌اند که اصفهان همچون یک جنگل است که گنبدهایی بین سبزینگی آن نمایان است.
وی تصریح می‌کند: در دوره معاصر رویکردی در نظر گرفته شد تا بتوانیم خدمات گردشگری متنوعی را در قالب باغ‌ها به گردشگران و شهروندان ارائه دهیم که با توجه به این موضوع، باغ گل‌ها، باغ پرندگان و دیگر باغ‌ها در اصفهان ایجاد شد.
قاسمی با اشاره به سنت‌های باغ‌سازی در جهان، اضافه می‌کند: با توجه به ثبت جهانی باغ ایرانی که نمونه آن همچون باغ کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و باغ ارم شیراز است، می‌توان به هندسی بودن این باغ‌ها نیز اشاره کرد.
الگوهای باغ گل‌ها
وی تاکید می‌کند: قرار بود در الگو و طراحی منظر باغ گل‌های اصفهان، از باغ ایرانی، باغ انگلیسی و دیگر باغ‌های جهانی الگو گرفته شود؛ به‌عنوان مثال سر در ورودی آن که توسط «محمد عمومی» طراحی شده است، از «زیگورات‌ها» الگو گرفته است.
این دکترای معماری با اشاره به سر در ورودی باغ‌های ایرانی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان این باغ‌ها، تصریح کرد: به‌رغم اینکه قرار بود برای ساخت باغ گل‌ها از الگوهای مختلف استفاده شود، اما اصل آن بر اساس معماری ایرانی است و با توجه به اعتقادات گذشته که جهان از برخورد دو رود به‌وجود آمده است و محل تلاقی آنها درخت سیمره وجود دارد، این الگو در باغ گل‌ها اجرا شده است.
وی با بیان اینکه تمام هنرهای ایرانی به باغ وابسته است، تاکید می‌کند: باغ‌سازی به هنر فرش ایرانی وابستگی بیشتری دارد، زیرا بافندگان فرش در دوره‌های مختلف از الگوهایی همچون چهارباغ استفاده کرده‌اند و می‌کنند.
قاسمی با بیان اینکه در بخشی از باغ گل‌ها الگوی فرش‌باغ اجرا شده است، می‌افزاید: با توجه به اهمیت نظام کاشت در باغ‌های ایرانی، مواردی همچون وجود درختان بلند در اطراف محور، گونه‌های همیشه سبز و تنوع رنگی گیاهان مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه "هزار تو" که در ورودی باغ گل‌ها وجود دارد، از باغ انگلیسی الگوگیری شده است، تصریح می‌کند: از دیگر موارد قابل‌توجه این باغ می‌توان به بخش‌های ارگانیک که با ماسه همراه است و از باغ‌های ژاپنی الگو گرفته شده است و کاکتوس‌ها که در فرهنگ کاشت باغ ایرانی جایی نداشتند، اشاره کرد.
اصفهان دوره صفوی؛ الگویی از بهشت
این دکترای معماری ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه اصفهان الگوی شهرباغ‌های ایرانی در جهان بوده است، شهری برای نمایش تصویری از بهشت بوده است.
وی تصریح می‌کند: بسیاری از بزرگان که می‌خواهند شهر آرمانی خود را توصیف کنند، الگوی بهشت را به تصویر می‌کشند و به گفته «هانری استیرلن»، اصفهان در دوره صفوی به‌عنوان الگویی از بهشت ساخته شده بود که شهر بهشت نیز با آب جاری، حوض کوثر و درختان سایه‌گستر شناخته می‌شود.
قاسمی می‌گوید: یکی از موارد جذاب باغ‌های ایرانی، موضوع همنشینی رنگ‌ها است که در باغ گل‌ها این موضوع مورد توجه قرار گرفته است و می‌توان به خوبی آن را احساس کرد.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از مواردی که در باغ‌های ایرانی مورد توجه است، موسیقی آب است، می‌افزاید: بهتر است که با بازآفرینی باغ گل‌ها، آن را بیش از پیش به سمت باغ‌های ایرانی سوق داد.
این کارشناس معماری با بیان اینکه هنر باغ‌سازی در ارتباط با معماری و کشاورزی است، می‌گوید: در هر بنای ایرانی یک محور مورد توجه قرار گرفته است، باغ‌های ایرانی بر محور آب، مساجد بر محور قبله و اصفهان با توجه به وجود زاینده‌رود بر محور آب یا مادی‌ها ساخته شده است.
وی تصریح می‌کند: مادی‌ها در اصفهان به‌صورتی طراحی شده است که بتواند آب زاینده‌رود را بین تمام باغ‌های اصفهان تقسیم کند و علاوه بر آن محورهای آب باغ‌ها نیز مورد توجه قرار گیرد.
گزارش از: امین شبانی، خبرنگار سرویس کلان‌شهرهای خبرگزاری ایمنا
نظر شما