به گزارش خبرنگار ایمنا، اثر گلخانه‌ای فرآیندی است که از تأثیرات مستقیم گازهای گلخانه‌ای بر تابش خورشید در جو ایجاد می‌شود؛ این پدیده به صورت مستقیم با گرمایش کره زمین در ارتباط است، از همین رو گسترش اثر گلخانه‌ای تهدیدات بسیاری برای کره زمین به‌وجود می‌آورد.
اصلی‌ترین عامل در ایجاد شرایط گلخانه‌ای وجود گازهایی مانند دی‌اکسیدکربن، متان، اکسید نیتروژن، سولفید هگزافلوراید، هالوکربن‌ها و CFC است که در بین آن‌ها دی‌اکسیدکربن از اهمیت بسیاری برخوردار است. یکی از اصلی‌ترین تأثیرات اثر گلخانه‌ای، گرمایش و افزایش سطح دمای زمین است که به مرور موجب تغییر اقلیم سیاره می‌شود.
یکی از اقدامات بین‌المللی که در راستای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای صورت گرفته، تصویب پیمان‌نامه‌ای تحت عنوان «کیوتو» است؛ این پیمان‌نامه کشورهای صنعتی را مجاب می‌کند تا میزان تولید گازهای گلخانه‌ای را به حداقل برسانند زیرا امروزه اثر گلخانه‌ای تأثیرات مخربی بر محیط‌زیست گذاشته و دامن‌زن گرمایش زمین شده است.
پیمان کیوتو چیست؟
حمیدرضا یوسفی، دکترای شیمی آلی در رابطه با پیمان کیوتو به خبرنگار ایمنا می‌گوید: پیمان کیوتو یک تفاهمنامه ژاپنی است که بین برخی از کشورهای صنعتی در اواخر دهه ۹۰ به ثبت رسید؛ این تفاهمنامه با هدف رسیدن به قانونی پایدار در جهت کاهش آلودگی هوا نگارش شده است.
وی می‌افزاید: در پیمان کیوتو مباحث مختلفی ازجمله شیمی سبز و قوانین مرتبط با کاهش آلودگی‌های ناشی از صنعت بیان شده است؛ این تفاهمنامه به مرور ارتقا یافت و مسائل مختلفی را در بر می‌گیرد.
این دکترای شیمی آلی اشاره می‌کند: انقلاب صنعتی موجب شد حجم کربن دی‌اکسید، گوگرد و کربن مونوکسید که توسط کشورهای توسعه یافته تولید می‌شد، افزایش یابد و جو زمین را در بر بگیرد به همین دلیل پیمان کیوتو برای کنترل این میزان و در ادامه تفاهمنامه ریو تصویب شد.
وی در همین رابطه ادامه می‌دهد: کیوتو یکی از جدی‌ترین تفاهمنامه‌هایی به‌شمار می‌رود که در راستای کنترل آلودگی هوا نگارش شد و ایران نیز در پیش بردن آن نقش داشت. با وضع شدن این تفاهمنامه اتفاقات خوبی رخ‌داد و مباحثی مانند شیمی سبز، کاهش تولید مواد زائد و بررسی سوخت ماشین در تمام جهان مطرح شد و گسترش یافت.
یوسفی در رابطه با مخالفان پیمان کیوتو می‌گوید: از زمانی که پیمان کیوتو مطرح شد برخی از کشورها با مباحث آن مخالف بودند. آمریکا و برخی از دولت‌های اروپا از جمله کشورهایی بودند که با پیمان کیوتو مخالفت می‌کردند.
وی تصریح می‌کند: دولت آمریکا بدون توجه به جوانب زیست‌محیطی با تولیداتش درآمد بسیاری کسب می‌کند ولی پیمان کیوتو با رشد صنایع آمریکا تناقض داشت؛ از همین رو مهم‌ترین دلیل مخالفت دولت آمریکا با پیمان کیوتو همین موضوع بود.
این دکترای شیمی آلی ادامه می‌دهد: همین مسئله باعث شد که پیمان کیوتو در برخی کشورها مانند استرالیا و چین رشد بیشتری نسبت به آمریکا داشته‌باشد. آمریکا روی اهداف خود پایدار بود، اما پس از گذشت مدتی پیمان کیوتو از حالت پیشنهادی به قانون رسید و تمام کشورها مجبور به پیروی از آن شدند.
وی می‌افزاید: با گذشت زمان جریمه‌هایی برای کشورها در نظر گرفته شد تا تمام دنیا از پیمان کیوتو پیروی کنند. در ایران نیز ابتدا برخی از شرکت‌ها به پیمان کیوتو اهمیت نمی‌دادند، اما هنگامی که این پیمان به قانون تبدیل شد، مجبور شدند از این پیمان پیروی کنند.
یوسفی تاکید می‌کند: دنیا مجبور است به سمت استفاده از سوخت سبز حرکت کند و تفاهمنامه‌هایی مشابه کیوتو برای دنیا نیاز است؛ این پیمان همچنان ادامه خواهد داشت و به مرور بندهای مختلفی به آن اضافه می‌گردد.
کیوتو؛ عکس‌العملی جهانی به پدیده گرمایش زمین
علی‌خان نصراصفهانی، دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان با بیان اینکه پیمان کیوتو عکس‌العملی جهانی به پدیده گرمایش زمین است به خبرنگار ایمنا می‌گوید: عامل اصلی گرمایش زمین گازهای گلخانه‌ای است که مهم‌ترین آن‌ها SO2 و اکسید نیترات است.
وی می‌افزاید: گازهای گلخانه‌ای بر اثر افزایش فعالیت‌های صنعتی، افزایش یافته و شرایط گلخانه‌ای را در جو زمین ایجاد کرده که باعث گرمایش سطح کره شده است بنابراین برای جلوگیری از این فرآیند و کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای پیمان کیوتو اجرایی شد.
این دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان اشاره می‌کند: پیمان کیوتو در راستا مذاکرات ریو که سازمان ملل پشتیبان آن بود در سال ۱۹۹۷ از کشور ژاپن آغاز شد و طی آن پروتکل‌هایی برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای توسط کشورهای پیشرفته‌ای از جمله چین، آمریکا، ژاپن و روسیه نوشته شد.
وی در همین رابطه ادامه داد: برخی از کشورها نیز مانند آمریکا، چین، ژاپن و روسیه تعهد مالی برای اجرای این پروتکل‌ها نداشتند، اما باید از کشورهای پیشرفته پشتیبانی می‌کردند تا روند کاهش گازهای گلخانه‌ای ادامه یابد.
پیمان کیوتو به شکلی که باید، عملی نشده است
نصراصفهانی در رابطه با نحوه کاهش گازهای گلخانه‌ای گفت: مهم‌ترین روش برای کاهش گازهای گلخانه‌ای، محدود کردن مصرف سوخت است؛ البته برخی از گازها مرتبط با مباحث برودتی است که حجم زیادی را در بر نمی‌گیرد، اما به طور کلی برای محدود کردن گازهای گلخانه‌ای باید از تولید آن در صنایع، مصارف خانگی، حمل و نقل و درنهایت کشاورزی جلوگیری کرد.
وی تاکید می‌کند: اگر دنیا قصد داشته‌باشد که حجم گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد باید پیمان کیوتو را عملی کند. درحال‌حاضر پیمان کیوتو اجرایی نشده است و کشورهای صنعتی که در قبال آن متعهد بودند به تعهد خود عمل نکرده‌اند.
این دانشیار گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان ادامه می‌دهد: برای اینکه پیمان کیوتو عملیاتی شود، باید تکنولوژی‌های صنعتی به‌روز شود و سوخت‌هایی که برای صنعت استفاده می‌شود، تغییر یابد تا آسیب کمتری به محیط‌زیست وارد شود.
وی اشاره می‌کند: در کنار این مباحث سوخت‌های تجدیدپذیر نیز باید توسعه یابد و در حوزه حمل و نقل تجهیزات و وسایل مورد نیاز برای توسعه خدمات شهری یا الکترونیک کردن فعالیت‌ها باید تأمین شود.
نصراصفهانی می‌افزاید: در مصارف خانگی نیز بسیاری از کشورها ازجمله ایران امکان صرفه‌جوی در انرژی را دارند و می‌توانند با استفاده از شیشه‌های دوجداره، نور خورشید یا حتی بهره‌گیری از منابع زمین‌گرمایی از افزایش بی‌رویه گازهای گلخانه‌ای جلوگیری کرده و گرمایش زمین را کنترل کنند.
وی در رابطه با تأثیرات افزایش گازهای گلخانه‌ای می‌گوید: درحال‌حاضر فعالیت‌هایی مانند هجوم انسان به جنگل‌ها، کشاورزی و توسعه صنایع، مقدار گازهای گلخانه‌ای ازجمله SO2 و ترکیبات نیترات را افزایش داده است و موجب شده با پدیده ذوب یخچال‌ها مواجه شویم.
این دانشیار گروزه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان ادامه می‌دهد: درحال‌حاضر دنیا با معضل خشکسالی مواجه شده و حضور سیلاب و طوفان‌ها نیز به صورت غیرعادی در کشورهای مختلف توسعه یافته است.
وی تاکید می‌کند: سیلاب‌ها و باران‌های غیرعادی که امروزه خسارات بسیاری به کشورهای مختلف وارد کرده است، نتیجه خشکسالی و به‌هم خوردن سیستم‌های آب و هوایی است.
نظر شما