به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی که حسن هانیزاده، کارشناس مسائل بینالمللی در خصوص «هفتمین نشست سران روند آستانه» در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است: نشست سه جانبه رؤسای جمهوری ایران، روسیه و ترکیه در تهران که با هدف یافتن یک راه حل بومی برای بحرانهای منطقهای صورت گرفت از نقش محوری ایران در حل مناقشات پیچیده منطقه حکایت دارد.
مهمترین دستور کار نشست تاریخی تهران موضوع اوکراین، سوریه، افغانستان و همکاریهای چند جانبه برای ارتقای سطح همکاریهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی بین کشورهای تأثیرگذار منطقه و کاهش تدریجی سلطه دلار بر تعاملات اقتصادی اوراسیا، بود.
در این نشست به طور طبیعی بحران سوریه محوریترین موضوع مورد بحث رؤسای جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه بود زیرا حضور نیروهای ترکیه در استان ادلب و آمادهباش نیروهای دموکراتیک مدافع خلق کرد سوریه برای تقابل فیزیکی با ارتش ترکیه نگرانیهایی برای سه کشور همپیمان یعنی ایران، روسیه و سوریه ایجاد کرده است.
ارتش ترکیه از سال ۲۰۱۶ به بهانه مقابله با نفوذ نیروهای دموکراتیک مدافع خلق سوریه در نوار مرزی سوریه و ترکیه بخش مهمی از استان ادلب در شمال غرب سوریه را اشغال کرد.
از همان زمان اختلاف میان روسیه و دولت رجب طیب اردوغان آغاز شد زیرا حضور نیروهای ترکیه در عمق ۳۰ کیلومتری خاک سوریه آن هم بدون هماهنگی با دولت سوریه از نظر مسکو قابل توجیه نیست.
جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان همپیمان استراتژیک سوریه بارها نسبت به ادامه حضور نظامی ترکیه در شمال غرب سوریه هشدار داده است زیرا از نظر تهران حضور ارتش ترکیه در ادلب به تشدید بحران داخلی سوریه کمک خواهد کرد. لذا در نشست رؤسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه در تهران موضع بحران سوریه و ضرورت کمک سه کشور برای پایان دادن به این بحران ۱۱ ساله مورد تاکید قرار گرفت.
موضوع کلیدی دیگری که در نشست تهران مورد بحث جدی قرار گرفت مسئله بحران اوکراین بود که ایران به دلیل نقش محوری در حل مناقشات منطقهای، راهکار مناسبی برای پایان دادن به این بحران ارائه داد که این راهکار میتواند امنیت پایدار را برای دو کشور همسایه یعنی روسیه و اوکراین تضمین کند.
همچنین مسئله تشکیل یک بلوک اقتصادی شمال-جنوب که حلقه اتصال آن کشورهای اوراسیا است یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث نشست تهران بود زیرا اگر کریدور تجاری شمال جنوب باز تعریف و احیا شود میتواند در آینده به توسعه پایدار کشورهای غرب آسیا، آسیای میانه و جنوب قفقاز کمک کند.
تشکیل بلوک اقتصادی با شرکت ایران، روسیه، چین، هند و بعضی کشورهای شرق و غرب آسیا که نیمی از جمعیت جهان را تشکیل میدهند میتواند به شکلگیری یک مجموعه اقتصادی در شرق منجر شود.
این مجموعه به دلیل برخورداری از ظرفیتهای بالای اقتصادی و انرژی فسیلی قادر خواهد بود سلطه دلار بر تعاملات منطقهای و بازارهای انرژی جهان را در آینده کاهش دهد و با شکلگیری یک ارز جدید وابستگی این کشورها به اقتصاد غرب کاهش به تدریج قطع خواهد شد.
به نظر میرسد نشست تهران که یک نشست کاملاً راهبردی است نوعی بازتعریف سیاستهای کلان کشورهای محوری منطقه پس از شکست سفر اخیر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به منطقه تلقی میشود.
جو بایدن در سفر به فلسطین اشغالی و عربستان در ایجاد یک ناتوی عبری-عربی علیه ایران و محور مقاومت با شکست مواجه شد و این نشان میدهد که کشورهای همپیمان سنتی ایالات متحده در غرب آسیا اعتماد خود را نسبت به توانمندیهای آمریکا برای ایجاد چتر حمایتی از دست دادهاند.
از اینرو نشست تهران پاسخی به جریانسازیهای جو بایدن علیه ایران، چین و روسیه خواهد بود که خروجی این نشست قطعاً به تغییر موازنههای قدرت به سود ایران و محور مقاومت منجر میشود، زیرا فصل جدیدی از افزایش همکاریهای نظامی ایران و روسیه در آینده نزدیک گشوده خواهد شد.
نظر شما