به گزارش خبرنگار ایمنا، تالاب آب شیرین «شیلات» آستارا در گذشته‌ای نه چندان دور وسعت بسیار زیادی داشت، اما به مرور زمان با بی‌تدبیری مسئولان وقت، بخش وسیعی از آن به دلایل مختلف خشکانده شد و از بین رفت؛ مابقی تالاب نیز به زمینی بایر و علفزار تبدیل شد.
محیط بسیار مناسب «تالاب شیلات» در فصل زمستان میزبان بسیاری از پرندگان مهاجر همچون قو، پلیکان، مرغابی، اگرت و حواصیل و سایر گونه‌ها از مناطق شمالی اروپا و آسیا بود، اما طی سال‌های گذشته به دلیل شرایط نامطلوب تالاب، تعداد این پرندگان به طور قابل توجهی کاهش یافته است.
تنها بخش باقی‌مانده این تالاب، آبگیری کوچک با وسعت تقریبی هفت هکتار بود که تحت مالکیت سازمان شیلات کشور، در حاشیه بلوار سفیر امید قرار داشت و در اقدامی تأمل‌برانگیز توسط مسئولان وقت این سازمان به مزایده گذاشته و با کمترین قیمت واگذار شد.
در واپسین روزهای دهه ۱۳۸۰ و اوایل دهه ۱۳۹۰، آبگیر شیلات توسط سودجویان برای اجرای طرح‌های مختلف به وسیله لودر و کامیون در حال پرشدن بود که با پیگیری و مقاومت رسانه‌ها و حامیان محیط‌زیست، این اقدام متوقف شد با این حال با بی‌تدبیری مسئولان متولی، درحال‌حاضر کمتر از چند هزار مترمربع از «تالاب شیلات» باقی مانده که مورد هجوم فاضلاب خانگی، انواع زباله و گیاهان مهاجم «سنبل آبی» قرار گرفته و برای پاکسازی و لایروبی آن هیچ اراده‌ای نیست. تالاب و آبزیان آن در آستانه نابودی کامل قرار دارند و این نعمت خدادادی به نقمت تبدیل شده است.
زمین‌های تالاب شیلات از طریق مزایده واگذار شده است
یاشار سلوکی، مسئول واحد شهرسازی شهرداری آستارا در این خصوص به خبرنگار ایمنا می‌گوید: زمین‌های ۷۰ هکتاری شیلات آستارا حدود ۳۰ سال پیش بخش زیادی از آن تالاب بود که به مرور زمان خشک و واگذار شد و در حدود هفت هکتار از زمین و آبگیری متعلق به شرکت مادرتخصصی شیلات آستارا باقی مانده بود که در اوایل دهه نود، از طریق مزایده عمومی به قیمت ناچیزی به فروش رسید و در دوره پنجم شورای اسلامی شهر نیز زمین یکی از مالکان تفکیک شد و برای دو قطعه زمین پروانه ساخت صادر شده است.
وی می‌افزاید: تا اوایل دهه نود، گونه‌های مختلفی از پرندگان از سراسر اروپا و آسیا به این آبگیر مهاجرت می‌کردند و شهروندان با غذا دادن به این پرندگان از تماشای آنها لذت می‌بردند. اما درحال‌حاضر حدود ۷۰ درصد تالاب با خاک پر شده و تنها آبگیر کوچکی از آن باقی مانده است که در فصل تابستان گیاه مهاجم سنبل آبی در پهنه آن رشد کرده و با آغاز فصل سرما گیاه خشک می‌شود و تنها ساقه آنها باقی می‌ماند.
مسئول واحد شهرسازی شهرداری آستارا خاطرنشان می‌کند: با وجود اینکه پاکسازی گیاه سنبل آبی آبگیر شیلات وظیفه شهرداری نیست، اما در دو دوره شهرداری پهنه این آبگیر را از وجود این گیاه پاکسازی کرده است.
سلوکی تصریح می‌کند: پاکسازی آبگیر شیلات از وجود گیاه سنبل آبی وظیفه اداره حفاظت محیط‌زیست است و شهرداری نیز همیشه این آمادگی را دارد تا در زمینه تأمین نیروی انسانی و قایق به این اداره کمک کند.
آبگیر شیلات جزو مناطق چهارگانه محیط‌زیست نیست
وحید مصطفی، دوست رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستارا به خبرنگار ایمنا می‌گوید: آبگیر شیلات جزو مناطق چهارگانه محیط‌زیست نیست و زمین‌های آبگیر در اختیار مالکان شخصی است.
وی می‌افزاید: در سال جاری و پیش از رویش گیاهان سنبل آبی در پهنه آبگیر شیلات به همراه فرماندار شهرستان از آن بازدید کردیم، البته پاکسازی آبگیر از گیاه سنبل آبی باید توسط پدافند غیرعامل شهرستان برنامه‌ریزی شود و اداره حفاظت محیط زیست آستارا نیز در کنار سایر دستگاه اجرایی، شهرداری، مالکان زمین و سازمان‌های مردم نهاد آماده همکاری است.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست آستارا خاطرنشان می‌کند: در زمینه پاکسازی پهنه آبگیر از گیاهان سنبل آبی با شهردار گفت‌وگوهایی لازم انجام شده است تا جلسه‌ای با حضور دستگاه‌های اجرایی مرتبط و سازمان‌های مردم‌نهاد برگزار و درخصوص این آبگیری تصمیم‌گیری شود.
سنبل آبی گیاه مهاجم و سمی است
مصطفی دوست تصریح می‌کند: سنبل آبی گیاهی غیربومی، مهاجم و سمی است. که با رویش در پهنه تالاب باعث کاهش بسیار زیاد اکسیژن آب و مرگ گیاهان، جانداران و آبزیان موجود در تالاب شده و سرعت تکثیر آن به شدت زیاد است و چیدن این گیاه از تالاب و انتقال آن به سایر مناطق، باعث آلودگی محیط‌زیست می‌شود، به همین دلیل باید آن را به طور کامل ریشه کن کرد.
سروش وظیفه، عضو شورای اسلامی شهر آستارا نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا تاکید می‌کند: زمین تالاب زیبای شیلات در محدوده شهری در اوایل دهه نود از طریق مزایده عمومی در تهران به سه فرد واگذار شده و فروش این نعمت خدادادی توسط شیلات تصمیمی کاملاً غیرمنطقی و غیرعقلانی بوده است.
وی می‌افزاید: در دوره سوم شورای اسلامی شهر با استانداری گیلان مکاتبه‌ای انجام دادیم تا تالاب و زمین‌های اطراف آن را به شهرداری آستارا واگذار کند، اما استانداری طی نامه‌ای پاسخ داد، که زمین متعلق به شیلات است و این سازمان می‌تواند آن را از طریق مزایده عمومی به فروش برساند.
عضو شورای اسلامی شهر آستارا با بیان اینکه تالاب شیلات زیستگاه گونه‌های مختلف جانوری و آبزیان بود و در حال حاضر نیز تعداد اندکی از این جانوران در تالاب باقی مانده که نفس‌های آخر را می‌کشند، خاطرنشان می‌کند: تا اوایل دهه ۹۰ با آغاز فصل زمستان، تعداد زیادی از گونه‌های مختلف پرندگان از سراسر اروپا و آسیا به تالاب شیلات مهاجر می‌کردند و به لحاظ بصری جلوه بسیار زیبایی به تالاب می‌بخشیدند و شهروندان نیز در طول روز با حضور در حاشیه تالاب و غذا دادن به این پرندگان اوقات خوب و خوشی را سپری می‌کردند.
تالاب شیلات آستارا یک ثروت ملی بود
وی با بیان اینکه این تالاب آب شیرین تنها متعلق به شیلات نبود بلکه یک ثروت بزرگ ملی بود که دولت می‌توانست اکوسیستم محیط‌زیست طبیعی و بکر آن را به عنوان یک منطقه گردشگری برای همه هموطنان حفظ کند، می‌گوید: هر گونه ساخت‌وساز در زمین تالاب شیلات به دلیل مردابی بودن و بالا بودن سطح آب‌های زیر زمینی در آینده به لحاظ استحکام و ایمنی با مشکل مواجه می‌شود.
وظیفه تصریح می‌کند: تالاب شیلات در حاشیه بلوار ترانزیتی سفیر امید و در نزدیکی ساحل دریای خزر این شهر قرار دارد و محل تردد کامیون‌های ترانزیتی به گمرک و شهروندان و مسافران به طرح سالم‌سازی دریا و بازار بزرگ ساحلی است و هر نوع ساخت و ساز در این منطقه باعث ایجاد ترافیک شدید می‌شود.
گزارش از محمدرضا رشیدی، خبرنگار شهرهای ایران خبرگزاری ایمنا
نظر شما