زندگینامه امام محمد باقر
پنجمین امام شیعیان محمد نام دارد و لقب ایشان باقر است. پدر ارجمند ایشان امام سجاد (ع) پسر امام حسین (ع) و مادرشان فاطمه دختر امام حسن مجتبی (ع) است. امام محمد باقر (ع) اولین امامی هستند که از نسل هر دو فرزند امام علی (ع) و حضرت فاطمه اند.
ایشان در واقعه عاشورا به سال ۶۱ هجری چهار ساله بودند و به همراه پدر و جد بزرگوارشان امام حسین (ع) در سرزمین کربلا حضور داشتند. آن حضرت پس از شهادت پدر گرامیشان امام سجاد (ع) در سال ۹۴ ه. قمری، زمانیکه ۳۶ سال داشتند به امامت رسیدند. مدت امامت ایشان تا زمان شهادت، ۱۹ سال و دو ماه بود. طبق منابع تاریخی امام باقر ۳ همسر و هفت فرزند داشتند. یکی از همسران ایشان "ام فروه" دختر قاسم بن محمد بن ابیبکر مادر امام صادق است.
ولادت امام محمد باقر
امام باقر (ع) بنا به روایتی در روز اول ماه رجب سال ۵۷ قمری و طبق روایتی دیگر در سوم صفر همان سال در مدینه چشم به جهان گشودند. در تقویم ایرانی این روز در یک رجب ثبت شده است.
چرا به امام پنجم باقرالعلوم میگویند
باقر العلوم مشهورترین لقب این امام عالیقدر است و برگرفته از حدیثی نقل شده از پیامبر اکرم (ص) است. در این حدیث پیامبر به جابر بن عبدالله انصاری فرمودند که: «إنّک ستُدرِک رجُلاً مِنّی، اسمُه اسْمِی و شَمائلُهُ شَمائلی یبْقَرُ العِلْمَ بَقْراَ». تو مردی از [خاندان] مرا درک خواهی کرد که نامش نام من و رفتار و کردارش رفتار و کردار من است و دانش را تا ژرفایش میشکافد.
همچنین روایت مشهور دیگری به نام "حدیث لوح" وجود دارد که در آن جابر بن عبدالله انصاری روایت کرده که پیامبر (ص) نام "محمد" و لقب "باقر" را پیش از تولد برای این حضرت انتخاب کرده بودند.
شهادت امام محمد باقر
آنطور که در کتاب تاریخی آمده است امام باقر (ع) به دسیسه هشام بن عبدالملک مسوم شده و به این ترتیب به شهادت رسیدهاند، اما درباره چگونگی آن اخبار روشنی وجود ندارد. بعضی روایات میگویند که ابراهیم پسر برادر زاده هشام، عامل مسمومیت این حضورت بوده است. در برخی دیگر از نقلها آمده است که زید بن حسن به فرمان هشام، زین اسب را سمی کرده و حضرت با نشستن روی زین و وارد شدن سم از طریق رانها به بدن مسموم شده و پس از سه روز در بستر افتاده و به شهادت رسیدند.
آنطور که روایت شده است امام باقر علیه السلام مدتی پیش از شهادت خوابی دیدند و آن را به وفات خود تعبیر کردند و نزدیکان خود از جمله فرزنداشان امام صادق (ع) را آماده این واقعه کردند. ایشان جمعی از مردم مدینه را فراخواندند و توصیههایی برای دفن و کفن خود به آنها دادند. امام باقر در توضیح اهمیت برپایی این جلسه به فرزندشان امام صادق فرمودند: "هدفم این بود که اهل مدینه بدانند تو وصی من هستی و در امامت با تو منازعه نکنند. "
نظر شما