به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، تعاریف زیادی برای واژه «پناهنده» وجود دارد، اما به طور کلی به فردی اشاره دارد که محل سکونت یا زادگاه خود را ترک کرده و کشور دیگری را برای سپری کردن باقی عمرش انتخاب کرده است. پناهندگان اغلب به دلایل مختلفی کشور خود را ترک می‌کنند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به وقوع جنگ یا مشکلات اقتصادی اشاره کرد.
تا زمانی که یک پناهنده از سوی کشور میزبان یا کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به عنوان پناهنده به رسمیت شناخته نشود، باید برای یافتن مکانی جهت سکونت خود بکوشد، این در حالی است که افرادی که به هر دلیلی از زادگاه خود به نقطه دیگری در همان کشور مهاجرت می‌کنند به عنوان آوارگان داخلی شناخته می‌شوند.
بسیاری از پناهندگان به هنگام ترک وطن خود، تصمیم می‌گیرند پس از بهبودی وضعیت یک بار دیگر به آن بازگردند اما در موارد زیادی، این موقعیت تا سال‌ها فراهم نمی‌آید. از سوی دیگر، پناهندگان اغلب می‌کوشند خود را با شرایط کشور میزبان سازگار کنند که این امر می‌تواند سکونت دائمی آن‌ها را در این کشورها به دنبال داشته باشد.
فرآیند یکپارچه‌سازی پناهندگان که یکی از مهم‌ترین اهداف مهم کشور میزبان به شمار می‌رود، بسیار چالش‌برانگیز است و حتی گاه باعث می‌شود مدیران این افراد را به سایر کشورهای امن دنیا منتقل کنند. در این میان، تأمین غذا، مسکن و پوشاک می‌تواند هزینه‌های زیادی را در پی داشته باشد که برای حل آن، اغلب کشورهای میزبان به برپایی کمپ‌هایی می‌پردازند و می‌کوشند نیازهای پناهندگان را به طور برابر فراهم آورند.
پناهندگان اگرچه برای گریز از شرایط سخت از زادگاه خود به سمت نقطه دیگری از جهان مهاجرت می‌کنند، با این حال در اغلب موارد چالش‌های زیادی پیش روی آن‌ها قرار می‌گیرد که زندگی را برای آن‌ها حتی دشوارتر از قبل نیز می‌کند. کمپ‌هایی که در اغلب کشورهای میزبان برای این افراد در نظر گرفته می‌شود، بسیار پرجمعیت است، ضمن این‌که خدمات کمی را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.
بدترین شرایط هم زمانی اتفاق می‌افتد که کمپ‌ها از شرایط بهداشتی کافی برخوردار نباشد که همین امر می‌تواند به شیوع بسیاری از بیماری‌ها در میان ساکنان منجر شود و حتی خشونت و کشمکش را در پی داشته باشد. بیگانه‌هراسی و خشونت از سوی سایر شهروندان نیز از مهم‌ترین بحران‌های پیش روی پناهندگان در کشور میزبان به حساب می‌آید، ضمن این‌که بسیاری از آن‌ها نیز ممکن است به افسردگی و حس دلتنگی برای وطن مبتلا شوند.
البته با وجود این مشکلات، پناهندگان اغلب در کشور میزبان به مشارکت در فعالیت‌های مختلف می‌پردازند و حتی ممکن است مرتبط با زمینه تخصص خود نیز مشغول به کار شوند. دولت‌های محلی نیز این افراد را تحت حمایت خود درمی‌آورند و در بسیاری از موارد از پناهندگان برای آموزش نیروهای کار فعال بهره می‌گیرند.
بدیهی است در دنیایی که در آن، همه روزه جنگ‌های زیادی در حال وقوع است، جمعیت پناهندگان به طور باور نکردنی روبه افزایش می‌نهد. در این رابطه لازم است درک مردم معمولی از پناهندگان زیاد شود تا حمایت از این جوامع آسیب‌پذیر افزایش یابد و مشکلات اقتصادی و روانی آن‌ها در کشور میزبان به حداقل برسد. بیستم ژوئن بهانه‌ای است تا شرایط زندگی پناهندگان سراسر جهان برای عموم مردم آشکارتر شود و آن‌ها را به حمایت از این میهمانان در کشور خود سوق دهد.
تاریخچه روز جهانی پناهندگان
مفهوم پناهندگی به ویژه در یک مقصد مقدس به دوران مصر باستان برمی‌گردد، با این حال تلاش‌های جهانی برای حمایت از پناهندگان از اوایل قرن بیستم آغاز شد. در واقع، مجمع اتفاق ملل در سال ۱۹۲۱، کمیسیون عالی پناهندگان را تأسیس و هدف از آن را حمایت از افرادی معرفی کرد که بر اثر انقلاب روسیه از زادگاه خود گریزان شده بودند. با گذشت زمان، این کمیسیون پناهندگان سایر کشورهای جهان را نیز تحت حمایت قرار داد و به تدریج، حمایت از پناهندگان در نقاط مختلف دنیا گسترش یافت.
در سال ۱۹۵۰ نیز کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در سوئیس تأسیس شد که نهاد اصلی آن، حمایت از پناهندگان و تضمین امنیت آنان را به عهده گرفت.
طی یکی قرن اخیر، بسیاری از مردم سراسر جهان به دلایل مختلف نظیر جنگ، از کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، آلمان، اسپانیا و ترکیه در سایر نقاط دنیا پناهنده شده‌اند. در چند دهه اخیر نیز، پناهندگانی از کشورهای افغانستان، سومالی، سودان جنوبی و سوریه در پناهنده‌پذیرترین کشورهای دنیا یعنی ایران، لبنان، پاکستان و ترکیه سکونت گزیده‌اند. در حال حاضر حدود ۷۰ میلیون نفر از جمیعت جهان در وضعیت پناهندگی به سر می‌برند که این تعداد، بیش از یک درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد. خبر بد این‌که بیش از نیمی از پناهندگان را کودکان یا افرادی تشکیل می‌دهد که از خانواده‌های خود دور شده‌اند و به تنهایی دوران پناهندگی را پشت سر می‌گذارند.
روز جهانی پناهندگان برای اولین بار توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در چهارم دسامبر سال ۲۰۰۰ و به بهانه بزرگداشت پنجاهمین سالگرد کنوانسیون ۱۹۵۱ مربوط به وضعیت پناهندگان، جشن گرفته شد. در کنوانسیون ۱۹۵۱، رعایت حقوق مختلفی برای پناهندگان به تصویب رسید که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به حق کار کردن، حق آموزش دیدن و حق مسافرت اشاره کرد. در نهایت، بیستم ژوئن که متقارن با روز پناهندگان آفریقا نیز بود، به عنوان روز جهانی پناهندگان معرفی شد.
همه ساله در روز جهانی پناهندگان، موضوعات مختلفی نظیر امید، پشتکار، تاب‌آوری و احترام مورد توجه قرار می‌گیرد و حدود ۱۰۰ کشور از سراسر دنیا به برگزاری رویدادهای مختلفی در این زمینه‌ها می‌پردازند تا آگاهی مردم را از پناهندگی و وضعیت پناهندگان افزایش دهند و به حمایت بیشتر از این افراد بپردازند، ضمن این‌که احترام به پناهندگان و رعایت حقوق آن‌ها نیز از مهم‌ترین اهداف روز جهانی پناهندگان به شمار می‌رود.
چگونه می‌توان روز جهانی پناهندگان را جشن گرفت؟
روز جهانی پناهندگان را تنها باید به حمایت از این اقشار پرداخت، چالش‌ها و مشکلات پیش روی آن‌ها را شناسایی کرد و استقامت و تاب‌آوری آن‌ها را مورد قدردانی قرار داد. یکی از بهترین اقداماتی که عموم مردم می‌توانند در روز جهانی پناهندگان انجام دهند، این است که خود را در موقعیت آن‌ها قرار دهند تا بتوانند بخشی از مشکلات این گروه‌های آسیب‌پذیر را درک کنند. این کار به مردم کمک می‌کنند با پناهندگان میهمان کشور خود بهتر رفتار کنند و به حقوق آن‌ها بیشتر احترام بگذارند.
علاوه بر این، مطالعه کتاب‌های مختلف درمورد پناهندگی که همه ساله به وفور منتشر می‌شود نیز می‌تواند بر دانش مردم از وضعیت پناهندگان و درک بیشتر آن‌ها بیفزاید. از مهم‌ترین کتاب‌های تألیف شده در این خصوص می‌توان به «ما آواره می‌شویم: سفر من و داستان‌های من از دختران پناهنده در سراسر جهان» اشاره کرد که کتابی است به قلم «مالاله یوسف‌زایی»، فعال حقوق بشر و حقوق کودکان اهل پاکستان که در آن، فرار خود و ۹ نفر دیگر را از طالبان به پاکستان به تصویر کشیده است.
علاوه بر این، فیلم‌های مستند زیادی مانند «برای سما»، به کارگردانی و روایت وعدالخطیب و تهیه‌کنندگی ادوارد واتس وجود دارد که در آن به روایت زندگی وعدالخطیب، فرزندش سما و همسرش حمزه‌الخطیب طی سال‌های جنگ حلب پرداخته شده است.
نهادها، جوامع، احزاب، مدارس و سایر گروه‌های فعال سراسر جهان می‌توانند رویدادهای مختلفی را به مناسبت روز جهانی پناهندگان برگزار کنند و افراد پناهنده را به اجرای نمایش‌های مختلف دعوت کنند تا از این طریق، مردم عادی از زندگی این افراد بیشتر آگاه شوند و به همدردی و رعایت بیشتر حقوق آن‌ها بپردازند. از دیگر اقدامات مهمی که می‌توان در این روز انجام داد، می‌توان به افزایش حمایت‌های مالی خود از نهادهای غیردولتی برای بهبود زندگی پناهندگان اشاره کرد.
نظر شما