به گزارش خبرنگار ایمنا، بازار سنتی کاشان یکی از بناهای ارزشمند این شهر و جزو آثار فاخر ملی کشور است، این بازار از اواسط خیابان بابا افضل تا دروازه دولت ادامه دارد و بناهای تاریخی متعددی را در خود جای داده است، بازار سنتی کاشان در زمان صفویه بنا شده، این بنای ارزشمند طی سال‌های گذشته دستخوش تغییراتی شده که ایمنی آن را تحت تأثیر قرار داده است، تغییرات سویی که در بازار کاشان رخ داده، نیازمند همتی بلند برای بازسازی و مرمت است تا علاوه‌بر حفظ این اثر تاریخی ایمنی آن نیز تأمین شود.
بازار سنتی کاشان در سال ۱۳۵۵ به عنوان یکی از آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده، اما این اثر فاخر معماری و تاریخی دستخوش ناملایمات فراوانی شده و در حال ویرانی است و اگر به آن توجه نشود، وقوع حوادث بزرگی را شاهد خواهیم بود.
دخل و تصرف‌ها مقاومت بنای بازار کاشان را کاهش داده است
کارشناسان بناهای تاریخی در خصوص بازار کاشان می‌گویند؛ سقف بازار کاشان با خشت و گل و برخی از راسته‌های با سقف‌های آجری ساخته شده، اما عمده بازار کاشان با خشت که سازه‌ای بسیار مقاوم است، ساخته شده است، این گونه سازه‌ها در مقابل زلزله با سازه تمام آجری متفاوت دارد، سازه‌های خشتی در صورتی که دخل و تصرف کمتری در آن ایجاد شده باشد درجه میزان تخریب کمتر و مقاومت بهتری در مقابل بلایای طبیعی و غیرطبیعی خواهد داشت. اگر دخل و تصرفی در سازه‌های قدیمی نمی‌شد، به طور قطع مقاومت بهتری از خود نشان می‌داد، اما اکنون که برخی بازاری‌ها دیوارهای خشتی را تراشیده و آجر جایگزین کردند وضعیت نامناسبی را برای این بنای تاریخی به وجود آوردند.
شهرداری کاشان در سال‌های اخیر نسبت به مقاوم‌سازی بازار با روش‌های مختلف اقدام کرده که آخرین اقدام در مرمت راسته بازار زرگرها نسبت به روش‌های قبل ایده‌آل‌تر بوده است، لذا باید اجرای الگوی روشن و صحیح برای تعمیر بناهای تاریخی ایجاد شود، چرا که بناهای تاریخی سرمایه‌های شهر و کشور است و باید بسیار دقیق بازسازی و مرمت شود تا علاوه‌بر حفظ این آثار ایمنی آنها نیز تأمین شود.
ورود نیروهای امدادی به بازار ممکن نیست
حسین باغشیخی، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر کاشان در خصوص ایمنی بازار کاشان که نیازمند توجه مسئولان ذی‌ربط است به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: میراث ناملموس و هویت بازار سنتی کاشان در مجموعه ابنیه تاریخی جایگاه و ارزش ویژه‌ای دارد، چرا که به عنوان یکی از نامزدهای بازارهای بین‌المللی قرار گرفته است.
وی رفتارهای مدرن و نوگرا در بازار سنتی کاشان را موجب به هم ریختن تناسب استحکام این بنای فاخر می‌داند و ادامه می‌دهد: آنچه که انتظار داریم در بازار رخ دهد، رفتاری مبتنی بر هویت ایرانی اسلامی است، اما آنچه که مشاهده می‌کنیم در تعارض با آن است.
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر کاشان تصریح کرد: با توجه به ظرفیت‌های موجود در بازار اصلی، این بنا از مهم‌ترین بازارهای ایرانی اسلامی به شمار می‌رود و به عنوان مرکز تجاری ارتباط‌دهنده دروازه‌های مختلف شهر و بافت تاریخی کاشان محسوب می‌شود.
وی اضافه می‌کند: بازار کاشان شامل ۱۹ هزار و ۸۰۰ متر مربع مساحت و معابر اصلی و فرعی با فضای معماری در دوره صفویه است که روزانه مسافران داخلی و گردشگران بسیاری از آن دیدن می‌کنند، لذا بسیار مهم است که دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله شهرداری و میراث فرهنگی اقدامات لازم جهت ایمن‌سازی، مقاوم‌سازی و مرمت این بازار قدیمی را مد نظر قرار دهند تا علاوه‌بر حفظ آن، ایمنی شهروندان و گردشگران نیز تأمین شود و شاهد وقوع حوادث ناگوار در این بازار تاریخی نباشیم.
باغشیخی خاطرنشان می‌کند: این روزها اگر در بازار قدم بزنید، هزاران چالش و نبایدهای مختلف بدون توجه به اینکه این بنای فاخر و ایمنی آن تحت تأثیر قرار گرفته، به چشم می‌خورد، فروریزش برخی از قسمت‌های سقف و دیواره‌های بازار، سد معبر، نبود ایمنی در محور بازار به دلیل سیم‌کشی‌های نامناسب برق از جمله چالش‌های بازار سنتی کاشان است که باید رفع شود، علاوه‌بر این لازم است بازاریان نیز ایمنی مغازه‌ها را تأمین کنند تا از بروز حوادث احتمالی پیشگیری شود.
وی می‌گوید: در مورد خدمات آتش‌نشانی و ایمنی شهرداری بسیار مفصل صحبت شده است که باید مورد توجه قرار گیرد و پژوهش‌های کاملی انجام پذیرد تا مشکلات ورود نیروهای امدادی به بازار هنگام بروز حوادث رفع شود.
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر کاشان تصریح می‌کند: برنامه‌هایی مدون شده تا بازار مقاوم‌سازی شود زیرا این اثر فاخر که نمونه‌ای در کل کشور ندارد، به عنوان یکی از آثار ملی و بین‌المللی ثبت یونسکو شده و باید برای حفظ آن بکوشیم.
چالش‌های ایمنی بازار کاشان چیست؟
احمد دانایی‌نیا، رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری صنایع دستی کاشان در خصوص بازار کاشان و اهمیت توجه به ایمنی این بازار قدیمی به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: بازار کاشان نیازمند مراقبت ویژه است، اما با توجه به گستردگی بافت تاریخی در کاشان این ابنیه تاریخی مورد بی‌مهری قرار گرفته است.
وی ادامه می‌دهد: بازار سنتی کاشان باید مورد بازنگری و لکه‌گذاری قرار گیرد تا بر مبنای آن برای مرمت و مقاوم‌سازی برنامه‌ریزی دقیق و مؤثری انجام شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری صنایع دستی کاشان تصریح می‌کند: لازم است بازسازی بازار در حوزه مرمت مورد توجه قرار گیرد و این اقدام باید با همکاری سازمان نظام مهندسی و علاقه‌مندان به ابنیه تاریخی به شیوه مهندسی و علمی تعمیر شود تا شاهد پایداری این اثر تاریخی باشیم.
وی خاطرنشان می‌کند: جایی که بخش دولتی توان ساخت ابنیه را ندارد و گستردگی بافت تاریخی به گونه‌ای است که هیچ سازمان دولتی در جایگاه تعمیر و بازسازی آن برنمی‌آید و توان بازسازی آن را ندارد، باید از شورای معتمدان بازار کمک گرفت و امور این بنای تاریخی را توسط آنها ساماندهی کرد.
دانایی‌نیا اضافه می‌کند: دخل و تصرف بازاری‌ها و نبود دسترسی مشکلات و معایبی را در حوزه ایمنی بازار به وجود آورده است و اکنون شاهد تخریب ۹۰ درصد این بنای تاریخی هستیم.
نظر شما