به گزارش خبرنگار ایمنا، جام جهانی فوتبال پربیننده‌ترین رخداد ورزشی در دنیا است و هر چهار سال یک بار برای مشخص شدن قهرمان فوتبال جهان بین تمام کشورها توسط فدراسیون جهانی فوتبال موسوم به «فیفا» برگزار می‌شود.
جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر، بیست‌ودومین جام جهانی است که از بیست‌ویکم نوامبر تا هجدهم دسامبر ۲۰۲۲ (سی‌ام آبان تا بیست‌وهفتم آذرماه ۱۴۰۱) به میزبانی کشور قطر برگزار خواهد شد و نخستین مرتبه‌ای است که یک کشور عربی، میزبانی جام جهانی را برعهده خواهد داشت. همچنین پس از جام جهانی ۲۰۰۲، این دومین بار است که جام‌جهانی در آسیا برگزار می‌شود. این تورنمنت آخرین دوره از مسابقات خواهد بود که ۳۲ تیم در آن شرکت می‌کنند و برای جام جهانی ۲۰۲۶ و پس از آن، حضور ۴۸ تیم برنامه‌ریزی شده‌است.
نخستین دوره جام جهانی فوتبال در ۱۳ تا ۳۰ ژوئیه سال ۱۹۳۰ به میزبانی اروگوئه برگزار شد که این رویداد تنها برای تیم‌های فوتبال حرفه‌ای مردان بود و فقط ۱۳ کشور در آن شرکت داشتند. تا قبل از حذف فوتبال از بازی المپیک ۱۹۳۲ لس‌آنجلس، فوتبال هم یکی از رشته‌های المپیک محسوب می‌شد و ضرورتی برای برگزاری مسابقات اختصاصی این رشته وجود نداشت. پس از آنکه این رشته ورزشی از جدول بازی‌های حذف شد، «ژول ریمه» فرانسوی، رئیس وقت فیفا به فکر برگزاری رقابتی مخصوص ورزش فوتبال افتاد و توانست با امکانات اندک و محدودیت‌های فراوان آن زمان، برنامه بازی‌های جام جهانی را طراحی کند و به اجرا دربیاورد. در هشتم سپتامبر ۱۹۲۸ در کنفرانس زوریخ در کشور سوئیس موافقت شد که جام جهانی هر چهار سال یک بار برگزار و اعضای فیفا تصمیم گرفتند اولین دوره آن در سال ۱۹۳۰ انجام شود. جام جهانی تا سال ۱۹۷۴ هر چهار سال یک بار با نام و به احترام «ژول ریمه» مبتکر فرانسوی آن، برگزار و پس از آن با نام جام جهانی فیفا پیگیری شد.
میزبانی اروگوئه از جام جهانی ۱۹۳۰
برای میزبانی از جام جهانی ۱۹۳۰ کشورهای ایتالیا، هلند، سوئد، اسپانیا، مجارستان و اروگوئه اعلام آمادگی کردند و پس از آنکه دیگر کشورها پیشنهاد خود را پس گرفتند، در کنگره فیفا در شهر بارسلونای اسپانیا در تاریخ هجدهم ماه مه سال ۱۹۲۹ اروگوئه رسماً به عنوان میزبانی جام جهانی انتخاب شد و نهاد بین‌المللی حاکمیتی فوتبال اروگوئه در صدمین سالگرد تصویب نخستین قانون اساسی خود میزبان اولین جام جهانی فوتبال شد.
اروگوئه تنها هشت ماه وقت داشت تا ورزشگاهی در شهر مونته ویدئو پایتخت اروگوئه بنا کند و با توجه به امکانات محدود آن زمان و نبودن وسایل حمل و نقل و ساختمانی امروزی، دولت از مردم اروگوئه تقاضای کمک کرد و مردم سراسر کشور با تمام توان و روحیه وطن‌پرستی برای برگزاری و ساخت زیرساخت‌های لازم به دولت کمک کردند.
تیم‌های حاضر در اولین جام جهانی در سال ۱۹۳۰
سیزده تیم شامل هفت تیم از آمریکای جنوبی، دو تیم از آمریکای شمالی و چهار تیم از اروپا در نخستین جام جهانی به میزبانی اروگوئه حضور داشتند. جام ۱۹۳۰ تنها جام جهانی بود که برای شرکت در آن، مسابقات انتخابی برگزار نشد و همه کشورهای عضو فیفا دعوت‌نامه‌ای برای شرکت در این رقابت‌ها دریافت کردند که باید تا ۲۸ فوریه ۱۹۳۰ به آن پاسخ می‌دادند. در قاره آمریکا استقبال خوبی برای شرکت در رقابت‌های جام جهانی صورت گرفت و کشورهای برزیل، آرژانتین، پرو، بولیوی، شیلی، مکزیک، پاراگوئه، و ایالات متحده برای حضور در مسابقات اعلام آمادگی کردند، اما تیم‌های کشورهای اروپایی به دلیل دوری راه و گران بودن سفر با کشتی، غیبت طولانی‌مدت بازیکنان و خطر از دست دادن شغل خود، تمایلی برای شرکت در مسابقات از خود نشان ندادند.
دولت اروگوئه به تقاضای ریمه، هزینه سفر رفت و برگشت تیم‌ها را بر عهده گرفت اما این پیشنهاد برای ترغیب همه تیم‌های اروپایی کافی نبود و تعدادی از کشورها در هیچ شرایطی حاضر به سفر به آمریکای جنوبی نشدند. تا دو ماه مانده به شروع مسابقات هیچ تیم اروپایی به طور رسمی به دعوت نامه پاسخ نداده بود و پس از دخالت ژول ریمه رئیس وقت فیفا، چهار کشور بلژیک، فرانسه، یوگسلاوی و رومانی از اروپا راهی سفر دریایی شدند. رومانیایی‌ها در بندر جنوای ایتالیا، بازیکنان فرانسه و یوگوسلاوی از بندری در فرانسه، و تیم بلژیک از بندر بارسلون سوار کشتی کونته‌ورده شدند در این کشتی ژول ریمه، سه داور اروپایی و جام رقابت‌ها نیز حضور داشتند.
نخستین جام یاد بود جام جهانی ۱۹۳۰
ژول ریمه و کشورهای عضو فیفا تصمیم گرفتند که جامی به عنوان یادبود این مسابقات تهیه و به قهرمان جام اهدا شود. جام رقابت‌ها با طراحی «آبل لافلور» فرانسوی به ارتفاع ۱۲ اینچ و وزن ۴۸/۳ کیلوگرم از جنس طلا ساخته شد. طبق توافق بین اعضای فیفا تصمیم گرفته شد، هر تیمی که سه بار به قهرمانی برسد، مالک همیشگی جام شود.
تا سال ۱۹۵۶ این جام طلایی عنوان خاصی نداشت، اما در این سال در مراسم تجلیل از ژول ریمه جام را به نام وی خواندند و از این تاریخ «جام ژول ریمه» نام گرفت. اروگوئه در سال‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۵۰، ایتالیا در سال‌های ۱۹۳۴ و ۱۹۳۸ قهرمان جام جهانی شدند ولی برزیل که دو بار پیاپی در سال‌های ۱۹۵۸ و ۱۹۶۲ قهرمان جهان شده بود با قهرمانی در جام جهانی ۱۹۷۰ برای همیشه مالک جام ژول ریمه شد.
ورزشگاه‌های جام جهانی ۱۹۳۰
تمام مسابقات در مونته ویدئو پایتخت کشور اروگوئه در سه ورزشگاه سنتناریو، پوکیتوس، و پارک‌سنترال برگزار شد که میزبان بیشتر رقابت‌ها ورزشگاه سنتناریو بود که از ۱۸ مسابقه، ۱۰ تا در این ورزشگاه برگزار شد. سنتناریو با طراحی خوان اسکاسو و ظرفیت ۹۰ هزار نفر برای میزبانی از رقابت‌های جام جهانی و صدمین سالگرد استقلال اروگوئه ساخته شده بود. به دلیل برنامه‌ریزی فشرده و باران‌های فصلی باعث شد ساخت‌وساز این ورزشگاه به تأخیر بیفتد و بهره‌برداری از ورزشگاه تا پنج روز مانده به آغاز مسابقات عملی نشود. ژول ریمه رئیس فیفا، ورزشگاه سنتناریو را که ورزشگاه نخست برگزاری مسابقات بود «معبد فوتبال» می‌نامید.
توپ جام ۱۹۳۰
هیچ توپ رسمی برای بازی‌های ۱۹۳۰ وجود نداشت. قبل از بازی فینال، آرژانتین و اروگوئه بر سر اینکه کدام تیم توپ را بیاورد بحث و جدل زیادی کردند و درنهایت قرار شد نیمه اول یکی از تیم‌ها توپ خودش را بیاورد و نیمه دوم تیم بعدی، تینتو نام توپ تیم آرژانتین در نیمه نخست که باعث شد آرژانتین نیمه نخست را دو بر یک ببرد، اروگوئه نیمه دوم را با توپ خود به نام تی مدل آغاز کرد که سنگین‌تر از توپ آرژانتین بود و باعث قهرمان اروگوئه شد. این توپ‌ها با دست دوخته شده بودند و در آن‌ها تور هم به کار رفته بود به همین علت از وزن بالایی برخوردار بودند.
گروه بندی جام جهانی ۱۹۳۰
تیم‌ها به چهار گروه تقسیم شدند. بازی‌ها به صورت لیگی برگزار می‌شد و هر تیم با تمام تیم‌های دیگر گروه خود بازی می‌کرد. برای هر برد دو امتیاز، برای تساوی یک امتیاز و برای باخت صفر امتیاز به تیم‌ها داده می‌شد که پایان قهرمان هر گروه به نیمه نهایی می‌رسید، پس از مرحله گروهی چهار تیم آرژانتین، اروگوئه، آمریکا و یوگسلاوی به مرحله نیمه‌نهایی راه پیدا کردند.
- گروه A: آرژانتین، شیلی، فرانسه، مکزیک
- گروه B: یوگسلاوی، برزیل، بولیوی
- گروه C: اروگوئه، رومانی، پرو
- گروه D: آمریکا، پاراگوئه، بلژیک
جریان بازی‌های اولین جام جهانی ۱۹۳۰
دو دیدار اول این جام به‌طور هم‌زمان برگزار شدند که در آن فرانسه، چهار بر یک مکزیک را شکست داد و آمریکا سه بر صفر از سد بر بلژیک گذشت. داور بازی فرانسه و آرژانتین، پایان بازی را ۶ دقیقه زودتر سوت زد که پس از این که متوجه اشتباه خود شد، دوباره بازیکنان هر دو تیم را به زمین برگرداند اما تیم آرژانتین که با یک گل جلو بود برای برگشت به زمین مقاومت کرد.
در مرحله نیمه نهایی آرژانتین و اروگوئه با شکست آمریکا و یوگسلاوی به بازی فینال راه یافتند. بازی فینال در سی‌ام جولای ۱۹۳۰ در شهر مونتهو در برابر یکصد هزار نفر تماشاگر برگزار شد. در فینال مسابقه‌ها بر اساس تعیین سکه، نیمه یکم با توپ آرژانتینی‌ها و نیمه دوم با توپ اروگوئه‌ی‌ها شروع شد. نیمه اول با نتیجه دو بر یک به سود آرژانتین به اتمام رسید اما در نیمه دوم اروگوئه با یک بازی کاملاً هجومی توانست دروازه تیم آرژانتین را سه مرتبه باز کند و بازی را با نتیجه چهار بر دو به سود خود تمام کند و اولین فاتح جام جهانی فوتبال شود. فردای دیدار فینال جام ۱۹۳۰، آرژانتینی‌ها به دلیل ناراحتی از شکست به کنسولگری اروگوئه دربوئنوس آیرس حمله کردند.
بازی رده‌بندی برگزار نشد و از بین آمریکا و یوگسلاوی که به نیمه نهایی راه یافته بودند و با توجه به اینکه هر دو تیم تعداد برد و امتیاز برابر داشتند، آمریکا به دلیل تفاضل گل بهتر و تنها با یک گل بیشتر به عنوان تیم سوم جام معرفی شد.
نخستین کلین‌شیت و اولین آقای گل جام جهانی
لوسین لوران بازیکن تیم ملی فوتبال فرانسه نخستین گل در تاریخ جام جهانی را به ثمر رساند وجیمی داگلاس دروازه‌بان آمریکا با بسته نگه داشتن دروازه تیمش در مرحله گروهی نخستین کلین شیت رسمی را به نام خود ثبت کرد.
جام جهانی ۱۹۳۰ تنها جام جهانی بدون تساوی
هیچ‌یک از دیدارهای اولین جام جهانی، به تساوی نینجامید و در ۱۸ بازی جام جهانی اروگوئه در کل ۷۰ گل و به طور میانگین ۳.۹ گل در هر دیدار به ثمر رسید. تیم‌های آرژانتین و اروگوئه به ترتیب با ثمر رساندن ۱۸ و ۱۵ گل بیشترین تعداد گل را در این رقابت ثبت کردند. پیروزی یوگوسلاوی مقابل برزیل که یکی از امیدهای قهرمانی بود از شگفتی‌های جام ۱۹۳۰ به شمار می‌رفت. گیرمو استابیله مهاجم آرژانتینی در تنها چهار دیدار که در آن حضور داشت، هشت گل به ثمر رساند و در صدر جدول گل زنان قرار گرفت. پس از وی پدرو سی‌آ با پنج گل از تیم اروگوئه در جایگاه دوم قرار گرفت.
دیدار بین تیم‌های آرژانتین و شیلی به حدی با خشونت همراه شد که پلیس وادار شد قبل از پایان نیمه اول مسابقه مداخله کند.
پادشاه رومانی اعضای تیم این کشور را شخصاً انتخاب کرد و به آنان اطمینان داد که زمانی که از سفر به اروگوئه برگردند حتماً شغلی خواهند داشت و نگران از دست دادن شغل خود نباشند.
لیست بازیکنان تیم اروگوئه در جام جهانی ۱۹۳۰
دروازه‌بان‌ها: انریکه بالستررو و میگل کاپوچینی
مدافع‌ها: ارنستو ماسکرونی، خوزه ناسازی (کاپیتان)، امیلیو رکوبا و دومینگو تجرا
هافبک‌ها: خوزه آندراده، لورنزو فرناندز، آلوارو گستیدو، آنخل ملوگنو، کوندوئلو پیریز و کارلوس ریولفو
مهاجم‌ها: پرگریمو آنسلمو، خوان کارلوس کالوو، هکتور کاسترو، پدرو سی، پابلو دورادو، ویکتوریانو ایریارته، پدرو پترونه، زوئیلو سالدومبیده، هکتور اسکارونه و سانتوس اوردیناران
سرمربی: آلبرتوسوییکی
رده بندی گلزنان جام جهانی ۱۹۳۰ اروگوئه
جدول نتایج بازی‌های گروهی جام جهانی ۱۹۳۰ اروگوئه
جدول نتایج بازی‌های نیمه نهایی جام جهانی ۱۹۳۰ اروگوئه
نظر شما