به گزارش خبرنگار ایمنا، ربات‌های انسان‌نما (Humanoid robot) به ربات‌هایی گفته می‌شود که از نظر خصوصیات ظاهری بسیار شبیه انسان است و در محیط‌های انسانی با ابزارهای مختلفی می‌تواند تعامل داشته باشد. به طور کلی ربات‌های انسان‌نما از ویژگی‌های انسان‌ها برخوردار بوده و برای انجام فعالیت‌های انسانی ساخته شده است. در ساخت و توسعه حوزه ربات‌های انسان‌نما چالش‌هایی وجود دارد که مانع پیشرفت این صنعت می‌شود. برای بررسی چالش‌های موجود در ساخت ربات‌های انسان‌نما و شناخت بیشتر این حوزه با حامد شهبازی، دکترای هوش مصنوعی و رباتیک گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
ربات‌های انسان‌نما کدام دسته از ماشین‌های الکترونیک را شامل می‌شود؟
ربات‌های انسان‌نما عنوانی است که به دسته‌ای از ماشین‌های الکترومکانیکی نسبت داده می‌شود؛ این دسته از ربات‌ها مشابه انسان طراحی شده است و قابلیت‌های مختلفی برای انجام حرکت و فعالیت‌های انسانی دارد.
چه فناوری‌های در ساخت ربات‌های انسان‌نما استفاده می‌شود؟
ربات‌های انسان‌نما متشکل از سروو موتور، سنسورهای مختلف و کامپیوترهای کنترلی است که در کنار سیستم‌عاملی خاص به ربات متصل شده و می‌تواند عملیات‌های مختلفی از جمله حرکات مشابه انسان را تقلید یا تولید کند؛ این گونه ربات‌ها معمولاً از ۲۵ تا ۳۸ درجه آزادی در مفاصل خود برخوردار است که هر درجه امکان حرکت در نقطه‌ای مانند آرنج، بازو، لگن، سر و گردن ایجاد می‌کند. در ساختار درجه آزادی ربات‌های انسان‌نما از موتورهای به‌خصوصی تحت عنوان سروو موتور استفاده می‌شود که این‌گونه از موتورها می‌توان میزان چرخش، سرعت و گشتاورهای اعمالی را در نقاط مختلف سازه کنترل و قابلیت‌هایی مشابه حرکت انسان تولید کند.
ربات‌های انسان‌نما در چه حوزه‌ای کاربرد دارد؟
ربات‌های انسان‌نما در دسته‌ها و ابعاد مختلفی در سراسر جهان ساخته می‌شود که مهم‌ترین کاربرد آن‌ها در حوزه نظامی و صنعتی مشاهده شده است. ربات‌های انسان‌نما در حوزه نظامی می‌تواند جایگزین انسان شود و به دلیل دارا بودن قابلیت‌ها و برتری‌هایی نسبت به انسان در زمینه حرکت، انجام مانور، پرش، سرعت و حمل بار به عنوان سربازی تکامل یافته و پیشرفته در جنگ ایفای نقش کند.
کاربرد ربات‌های انسان‌نما در حوزه‌های صنعتی چیست؟
در حوزه‌های صنعتی مختلف می‌توان از ربات‌های انسان‌نما برای انجام فعالیت‌های مشابه انسان بهره‌مند شد؛ درواقع از ربات‌های انسان‌نما می‌توان به عنوان کارگر یا خدمتکاری استفاده کرد که فعالیت‌های دشوار و وقت‌گیر را انجام دهد.
چه چالشی پیشروی توسعه ربات‌های انسان‌نما وجود دارد؟
مهم‌ترین چالشی که در ساخت ربات‌های انسان‌نما وجود دارد مباحث مرتبط با کنترل آن‌ها است، زیرا برای حرکت روی دو پا پیچیدگی‌های بسیاری ایجاد می‌شود. ربات‌های انسان‌نما یا Human Robot در دسته ربات‌های دو پا قرار می‌گیرد و برای حرکت روی دو پا پیچیدگی‌هایی که در انسان وجود دارد باید روی ربات اعمال شود که این مسئله بسیار دشوار و پیچیده است. برای اینکه ربات انسان‌نما بتواند به راحتی و با سرعت و تعادل حرکت کند باید به مسائل مختلفی توجه کرد که در انسان به صورت طبیعی حل شده و در سامانه‌های کنترل عصبی قرار گرفته است.
هدف فدراسیون جهانی ربات‌ها برای ساخت چنین فناوری‌هایی چیست؟
تلاش‌هایی که امروزه برای توسعه ساخت ربات‌های انسان‌نما انجام می‌شود در راستای برگزاری مسابقه‌ای بین انسان‌ها و ربات‌های انسان‌نما در سال ۲۰۵۰ است. یکی از اهداف فدراسیون جهانی ربات‌ها این است که ربات‌های انسان‌نمای فوتبالیست را توسعه دهد و با تیم منتخب انسانی مسابقه‌ای برگزار کند.
چرا ساخت ربات‌های فوتبالیست جزو اهداف فدراسیون جهانی ربات‌ها است؟
فدراسیون جهانی ربات‌ها قصد دارد با تحقیق پیرامون ساخت ربات‌های انسان‌نمای فوتبالیست، پژوهش‌های حوزه ربات‌های انسان‌نما را تکمیل کند.
چه مسائل دیگری در ساخت ربات‌های انسان‌نما مطرح است؟
چالش دیگری که در مراحل ساخت ربات‌های انسان‌نما وجود دارد، هزینه تمام شده و سرمایه است. در ساخت ربات‌های انسان‌نما قطعات مختلف مکانیکی، الکترونیکی و تکنولوژی‌های نرم‌افزاری استفاده می‌شود به همین علت هزینه تمام شده ربات‌های انسان‌نما بسیار زیاد است و جایگزین کردن آن‌ها با نیروی کار انسانی هنوز مقدور نیست. اعمال آموزش و تعلیم ربات‌های انسان‌نما یکی از حوزه‌های تحقیقاتی بسیار مهم در هوش‌مصنوعی است و تا زمان به نتیجه نرسیدن آن، نمی‌توان از ربات‌ها در صنعت استفاده کرد، زیرا ربات‌های انسان‌نما باید یاد بگیرد که فعالیت‌های مختلف و پیچیده انسان‌ها در محیط کار را به درستی انجام دهد.
چه شرکت‌هایی در حوزه ربات‌های انسان‌نما فعالیت می‌کنند؟
شرکت‌های مختلفی در دنیا وجود دارد که در حوزه ساخت و تولید ربات‌های انسان‌نما فعالیت می‌کنند که یکی از نخستین شرکت‌ها "هوندا" بود و ربات "آسیمو" را تولید کرده است؛ این ربات ژاپنی تقریباً ۱.۵ متر ارتفاع دارد و با برخورداری از قابلیت‌های ساده به عنوان گارسون برای پذیرایی در رستوران استفاده می‌شود.
شرکت سونی نیز تا چند سال پیش ربات کوچک انسان‌نمایی را به نام KURI تولید می‌کرد که حدود ۴۰ الی ۵۰ سانتی‌متر ارتفاع داشت؛ نمونه دیگر ربات‌های انسان‌نما توسط شرکتی فرانسوی تولید شده است که با هدف جایگزین شدن با حیوانات خانگی ساخته شده است و می‌تواند اعضای خانواده از جمله سالمندان را سرگرم کند.
در ساخت ربات‌های انسان‌نما از چه فناوری‌هایی استفاده می‌شود؟
بیشتر مباحث مرتبط با ربات‌های انسان‌نما در حوزه مکانیک، کنترل و الکترونیک است، اما مهم‌ترین بخشی که در ساخت ربات‌های انسان‌نما به عنوان رکن اساسی شناخته می‌شود، هوش‌مصنوعی است؛ این فناوری کمک می‌کند که ربات‌ها مهارت‌های انسان را یاد بگیرند و عملاً چالش بزرگ موجود در ساخت ربات‌های انسان‌نما در همین زمینه مشاهده می‌شود.
تعلیم ربات‌ها با کمک هوش‌مصنوعی برای دست‌یابی به قابلیت‌هایی مانند هوش احساسی، عاطفی و ادراکی یا هوش حرکتی که انسان به صورت طبیعی از آن‌ها برخوردار است مسئله بسیار مهمی در ساخت ربات‌های انسان‌نما به‌شمار می‌رود.
نظر شما