اعتماد عمومی؛ سرمایه‌ حیاتی برای رشد بورس

به گزارش خبرنگار ایمنا، شروع روند روبه‌رشد بورس از ابتدای امسال تاکنون ازجمله عواملی است که سهامداران را راغب به بازگشت سرمایه‌هایشان به این بخش کرده است؛ به‌طوری‌که طی دو سال گذشته آن عده که به‌علت ریزش‌های مکرر این بازار و بی‌اعتمادی به این بخش، نقدینگی خود را خارج کرده بودند، اکنون درصدد ورود دوباره سرمایه به این بخش شده‌اند. گزارش ۱۲ ماهه شرکت‌ها در سامانه کدال نیز چنین نمایان می‌کند که شرایط خوبی بر این بخش حاکم است و با مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح، به دور از دخالت‌های دولت می‌توان بورس را دوباره در دوران اوج خود مشاهده کرد. چه بسا در صورت پیمودن همین روال، روزهایی بسیار بهتر از اکنون در انتظار این بازار باشد.

آشتی مردم با بازار بورس؟

درحالی‌که فضای مثبتی بر بازار سرمایه حاکم است و بسیاری از سرمایه‌گذاران متمایل به ورود سپرده‌های خود به این بخش هستند، اما هنوز عده‌ای از کارشناسان اعتقاد بر آشتی نکردن مردم با بورس دارند؛ به‌طوری‌که گفته می‌شود ورود نقدینگی به این حوزه از سوی فعالان قبلی این بازار بوده است و می‌توان نتیجه گرفت هنوز سپرده‌گذاران جدید اقدام به ورود پول خود به بورس نکرده‌اند و علت این جریان مربوط به رفتار دولتمردانی است که طی چند سال گذشته، موجب سلب اعتماد عوام به بازارها به‌خصوص بخش سرمایه شده‌اند. حتی با وجود آنکه اکنون بورس در شرایط نسبتاً مطلوبی به سر می‌برد، مردم هنوز هم نمی‌توانند اعتماد کاملی داشته باشند.

مجید عبدالحمیدی، کارشناس و فعال بازار سرمایه در این خصوص می‌گوید: جریان ورود و خروج پول حقیقی‌ها یکی از عواملی است که فعالان بازار همیشه آن را بررسی می‌کنند. اگرچه هفته گذشته از این نظر اتفاق نگران‌کننده‌ای رخ نداد، اما آمار شرکت‌کننده‌ها در عرضه‌های اولیه اخیر جالب نبود.

وی می‌افزاید: در سال ۱۳۹۹ تمام ارکان دولتی و فراقوه‌ای، مردم را به حضور در بورس فراخواندند؛ اما در نهایت بدون توجه به هشدارهای کارشناسی، دولت پس از تأمین مالی بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه عملیاتی خود، مردم و بازار را به حال خود رها کرد.

به گفته این کارشناس بازی با اعتماد عمومی مردم، بازی کاغذ با آتش است و همین است که می‌بینیم وقتی دولت می‌کوشد که قیمت‌ها را مدیریت کند، بازار هیچ اعتمادی به دولت ندارد و افراد می‌کوشند تا در بازارهای موازی و دلالی، دارایی خود را در برابر دولت حفظ کنند. البته در برابر این بی‌اعتمادی عده‌ای دیگر هم بر این باورند که بورس در حال پوست‌اندازی و بازگشت اعتماد است.

برخی دیگر از کارشناسان بورس معتقدند که در سال گذشته میزان نقدینگی موجود در بورس افزایش یافته است که این موضوع می‌تواند منجربه افزایش تورم و انتظارات تورمی شود. یکی از دلایلی که موجب استقبال مردم از بورس شده، آن است که بسیاری از شرکت‌ها در گزارش‌های خود سودسازی مناسبی را به ثبت رسانده‌اند. همچنین با توجه به اینکه طی ماه‌های اخیر حجم ورود پول به بازار سرمایه بیشتر شده، تقاضا افزایش یافته و رشد بورس تا یک میلیون و ۵۸۰ هزار واحد شده است.

بورس با شیب ملایم در حال حرکت است

سیاوش غیبی‌پور، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با ایمنا، اظهار می‌کند: روند رو به رشد بورس در سال ۱۴۰۱ به چند عامل بستگی دارد. امسال قیمت پایه و تمام شده کالاهایی مثل فولاد و سیمان گران شد. عامل دیگر کاهش دخالت‌های دولت در بورس است. دخالت دولت گذشته حالت تصنعی به خود گرفته بود؛ اما اکنون با کاهش این دخالت‌ها، بورس در حال پیدا کردن مسیر واقعی خود است.

وی ادامه می‌دهد: از فشارهای مستقیم اقتصادی ناشی از تحریم‌ها تا حدودی کاسته شده است، هرچند هنوز تحریم‌ها لغو نشده اما فشار روانی قبلی از بین رفته و خوش‌بینی نسبت به تولید، بازار و آینده به وجود آمده که در شرایط بازار سرمایه مؤثر است.

این کارشناس اقتصادی تصریح می‌کند: بازگشت اعتماد مردم به بازار بورس در این شرایط مثبت مؤثر بوده است؛ زیرا بورس ارتباط کاملاً مستقیمی با شرایط روانی جامعه دارد. در دوره‌ای که به دلیل افت شاخص‌های بورسی، سرمایه‌گذاران با ضرر بزرگی روبه‌رو شدند، به‌دلیل بی‌اعتماد به این بخش، اغلب درصدد خروج سرمایه‌های خود بودند؛ اما اکنون با بهبود شرایط بورسی، اعتمادها در حال بازگشت است.

غیبی‌پور یادآور می‌شود: ضمن آنکه با اصلاح یارانه‌ها نتایجی مثبت، در بخش تولید منعکس می‌شود؛ به‌طوری‌که با کوتاه شدن دست دولت از رانت، مزیت واقعی شرکت‌های بورسی هم بیشتر می‌شود و این مورد در آینده این بازار تأثیرات مطلوبی خواهد داشت.

وی در پاسخ به این پرسش که چه چشم‌اندازی برای بازار بورس پیش‌بینی می‌شود، می‌گوید: اگر دولت دخالتی نداشته باشد و شوکی به این بازار وارد نشود، بورس با روند مثبت و با شیب ملایم حداقل برای شش ماه آینده رو به جلو حرکت می‌کند.

امیدوار به آینده‌ای بهتر

احسان بهارلو، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه از آغاز امسال تاکنون بورس با پیشروی قابل توجهی همراه بوده است، به ایمنا می‌گوید: افزایش ورود نقدینگی و رشد شاخص‌ها از ویژگی‌های بازار بورس طی چند ماه ابتدایی سال بوده است. به نظر می‌رسد اعتماد مردم به این بخش تا میزان زیادی بازگشته اما تفاوت با دفعات قبلی آن است که این بار آگاهانه‌تر سرمایه‌گذاری می‌شود.

وی تصریح می‌کند: یکی دیگر از عواملی که باعث بهبود شرایط بورس و ورود نقدینگی به این بخش شد، حذف مالیات از صندوق‌های سپرده بود که اگر چنین اتفاقی می‌افتاد قطعاً در کاهش استقبال مردم نسبت به این بازار، تأثیر بسزایی می‌گذاشت.

این کارشناس می‌گوید: مسائل مختلفی در طول این دوران بر شرایط بازار تأثیرگذار بود و گاه آن را به پایین‌ترین سطح خود می‌رساند. حال اگر موضوع مالیات‌ستانی هم به میان می‌آمد آسیب سختی بر بازار بورس وارد می‌شد.

بهارلو اظهار می‌کند: مورد تأثیرگذار دیگر، ثبات نرخ ارز است که هرچند با افزایش نسبی روبه‌رو بوده، ولی نوسان زیادی را در این مدت تجربه نکرده است و این شرایط ارزی به افزایش فروش شرکت‌های بورسی و سودآوری برای سهامداران منتهی شده است.

وی خاطرنشان می‌کند: به علاوه متغیرهایی چون رشد بازارهای موازی، افزایش قیمت فلزات اساسی و تأثیر درگیری روسیه و اوکراین بر نرخ کالاهای اساسی از دیگر دلایلی است که تأثیر قابل توجهی بر شرایط شرکت‌های بورسی گذاشت که با وجود چنین روالی، امیدوار به آینده بهتر برای بازار بورس هستیم.

ضرورت نظارت نه دخالت

در شرایط فعلی بازار سرمایه در حال گذراندن دوران خوبی است؛ به طوری که اغلب کارشناسان این بازار از وضعیت مطلوب آن سخن می‌گویند و قطعاً مثبت ماندن و گام برداشتن برای بهتر شدن، در وهله نخست وابسته به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به این بخش و پس از آن اتخاذ سیاست‌های صحیح برای نظارت بر این بازار است. به این صورت، زمینه‌های ورود نقدینگی و افزایش سودآوری شرکت‌های بورسی فراهم می‌شود و نه تنها بازار سرمایه، بلکه اقتصاد کشور با تحولات مثبتی روبه‌رو خواهد شد.