به گزارش خبرنگار ایمنا، با توجه به اتفاقات بین‌المللی اخیر و درگیری میان روسیه و اوکراین، غلات در سرتاسر جهان تحت‌تأثیر این وقایع قرار گرفت. براساس گزارش‌های موجود، میانگین شاخص قیمت غلات فائو در ماه مارس ۱۷۰.۱ واحد بوده که ۲۴.۹ واحد (معادل ۱۷.۱ درصد) نسبت به فوریه افزایش داشته است. قابل ذکر است که در میان کالاهایی که افزایش قیمت داشته، قیمت گندم بیشتر و محسوس‌تر به نظر می‌آید؛ زیرا با وجود جنگ اوکراین و روسیه و اختلال در صادرات این محصول، قیمت جهانی گندم در ماه مارس ۱۹.۷ درصد افزایش قابل‌توجهی داشته است.
همچنین قیمت ذرت و جو نیز به ترتیب با افزایش ۱۹.۱ و ۲۷.۱ درصدی به بالاترین سطح خود از سال ۱۹۹۰ رسید. با وجود این اتفاقات و تغییرات قیمتی، به‌تازگی بحث قاچاق آرد از ایران به کشورهای همسایه از اهمیت زیادی برخوردار شده است؛ این‌گونه که ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی از کسری شدید گندم دریکی از کشورهای همسایه خبر داده است؛ به‌طوری‌که این کشور قصد دارد با قاچاق از ایران، این گندم را تأمین کند.
بنا بر آمارهای دولتی و با توجه موارد فوق، از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون به دلیل افزایش قیمت‌های جهانی، کشورهایی مانند افغانستان و ترکیه اقدام به خرید قاچاقی آرد از دلالان در کشور کرده‌اند. دلالان نیز هر کیسه آرد را ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان خریداری کرده و در مرزهای شرقی به قیمت ۷۰۰ هزار تومان و در مرز ترکیه به قیمت یک میلیون تومان به صورت قاچاق به فروش رسانده‌اند.
بر این اساس از نقطه‌نظر مسئولان برای ممانعت از قاچاق، تنها راه باقی‌مانده آزاد کردن قیمت آرد و رساندن آن به قیمت منطقه است که به‌صورت خودکار انجام خواهد شد. گفته می‌شود با آزاد شدن قیمت آرد و پرداخت مستقیم آن به مردم، هم تولیدکنندگان صنعتی مانند تولیدکنندگان ماکارونی و انواع نان صنعتی در فضای رقابتی‌تری فعالیت می‌کنند و هم مصرف‌کننده‌های نیازمند یارانه نیز یارانه نان خود را مستقیم دریافت خواهند کرد؛ مهم‌تر از همه، جلوی قاچاق آرد نیز گرفته خواهد شد. به‌ویژه اینکه جنگ اکراین و روسیه، به‌عنوان دو قطب تولید گندم در جهان، قیمت این کالای استراتژیک را به‌شدت افزایش داده است.
پاسخ مسئولان به واکنش‌های گرانی آرد و نان
گفتنی است که گرانی آرد به افزایش نرخ آن گروه از مواد غذایی خواهد انجامید که برای تولید آن‌ها از این محصول استفاده می‌شود؛ اقلامی چون ماکارونی، کیک، بیسکوئیت و مهم‌تر از همه نان که قوت غالب مردم است.
به این ترتیب به‌تازگی مباحثی مبنی برافزایش قیمت نان در فضای مجازی منعکس شد. این‌چنین که تغییر نرخ آرد برای مصارف صنعتی، منجربه واکنش‌ها و انتقادهای مختلفی در فضای حقیقی و مجازی شده است؛ از کوچک شدن سفره مردم گرفته تا شرایط ناخوش اقتصادی و عدم‌توانمندی حتی برای خرید نان.
«سیداحسان خاندوزی» وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌گوید: سامانه‌ای طراحی‌شده که براساس آن قیمت خرید نان برای مصرف‌کنندگان متعارف و عادی تفاوتی نمی‌کند، اما از طرفی انگیزه‌ای هم برای قاچاق باقی نمی‌ماند؛ همچنین با این سامانه اتباع خارجی و ایرانیان فاقد هویت و کارت‌بانکی شناسایی می‌شوند.
«سیدجواد ساداتی‌نژاد» وزیر جهاد کشاورزی نیز در جریان بررسی گرانی‌های اخیر با تأکید بر اینکه یارانه گندم حذف نمی‌شود، اظهار می‌کند: این یارانه از روی کالا به افراد منتقل می‌شود تا افراد بتوانند مدیریت بهتری انجام دهند.
وی با اشاره به اینکه اکنون اولویت ما در حوزه مرغ، تخم‌مرغ و نان است تأکید می‌کند: توزیع عادلانه یارانه‌ها در این حوزه در اولویت دولت است. از سال گذشته جلسات متعددی با اتحادیه مرغ و طیور برگزار شده و نظرات آن‌ها را اخذ کرده در بحث ارائه تسهیلات به این حوزه و رفع موانع برای صادرات مازاد تولید اقدامات لازم صورت گرفته است. هدف ما از اجرای نظام اصلاح پرداخت یارانه‌ها، توزیع عادلانه یارانه‌ها است. یارانه هیچ کالایی حذف نمی‌شود، بلکه به افراد تخصیص خواهد یافت.
بهارستان‌نشینان مخالف گرانی آرد هستند؟
اما بهارستان‌نشینان نسبت به این افزایش نرخ چه واکنشی نشان داده و چه توضیحاتی ارائه کرده‌اند؟
«محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس شورای اسلامی در نطق خود نسبت به گرانی‌های این روزها و موضوع ارز ترجیحی واکنش نشان داد و گفت: ما با هرگونه اقدام درباره ارز ترجیحی قبل از اجراشدن کالابرگ الکترونیکی مخالفیم. باید کالابرگ الکترونیکی اجرایی شود و این نظر دولت و رئیس‌جمهور است و قیمت هم همان قیمت‌های شهریور ۱۴۰۰ باشد و این موضع دولت و مجلس است.
وی خاطرنشان کرد: دولت در موضوع ماکارونی و آرد صنعتی به‌گونه‌ای عمل کرد که باعث نگرانی بیشتر مردم شد.
«مجتبی یوسفی» عضو هیئت رئیسه مجلس با طرح این پرسش که چرا این موضوع از نان شروع شد؟ می‌گوید: ابتدا به سراغ حیاط‌خلوت شرکت‌های خصولتی باید می‌رفتیم، مردم نمی‌توانند از فردا به بچه خود بگویند که بیسکویت یک خوراکی لاکچری است و به‌جای آن، نان سنگک به مدرسه ببر. گله‌مندی مردم در این زمینه است. همه باید دست‌به‌دست هم دهیم تا راهکاری مناسب در این زمینه اتخاذ شود.
«محمد وحیدی» نماینده مردم بجنورد با انتقاد از عملکرد دولت در اصلاح نظام یارانه‌ای در حوزه نان می‌گوید: سوال ما از دولت این است که چرا اصلاح نظام پرداخت یارانه را از حوزه‌ای پرالتهاب نظیر نان آغاز کرد؟ زمانی که قیمت نان آزاد پز از ۲ هزار و ۲۰۰ به ۷ هزار تومان می‌رسد آثار خود را در کمبود و نبود نان در روستاها و نقاط حاشیه‌ای نشان می‌دهد.
و اما واکنش دولت
با توجه به گرانی‌های اخیر و نارضایتی‌هایی که در جامعه نسبت به این گرانی‌ها صورت گفت، دولت سیزدهم تصمیم گرفت تا با افزایش مبلغ یارانه‌ها نارضایتی و رفاه از دست رفته مردم در مقابل گرانی و تورم را جبران کند. به همین منظور ساعاتی پیش «سیدابراهیم رئیسی» در گفت‌وگو با مردم از افزایش میزان یارانه‌ها به ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومان خبر داد. در این گفت‌وگو از جانب رئیس‌جمهور مطرح شد که پرداخت یارانه‌های جدید از امشب (شب گذشته) آغاز شده است.
همچنین «سیداحسان خاندوزی» وزیر اقتصاد در گفت‌وگو با شبکه خبر در خصوص جزئیات یارانه جدید اظهار کرد: ۷۷ میلیون یارانه‌بگیر در دو طبقه تقسیم بندی شده‌اند، ۳۰ درصد این جمعیت یارانه ۴۰۰ هزار تومانی، ۶۰ درصد یارانه ۳۰۰ هزار تومانی و ۱۰ درصد از مردم نیز یارانه‌ای دریافت نخواهند کرد در خصوص نان و دارو، همه ایرانیان از جمله یارانه بگیران و کسانی که مشمول پرداخت یارانه نیستند یارانه دریافت می‌کنند. بر این اساس فردی که مشمول دریافت یارانه است، مجموع یارانه دریافتی آن ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزار تومان خواهد بود.
هنوز نان گران نشده است
فعالان این حوزه نیز در رابطه با گرانی آرد و نان توضیحاتی داده و اغلب معتقدند هنوز افزایش نرخی برای نان اعمال نشده است.
«مسعود زراعتکار» عضو هیئت‌مدیره اتحادیه نان سنگک در واکنش به حواشی افزایش قیمت نان در واحدهای سنتی آزاد پز (نیمه‌یارانه‌ای) می‌گوید: قیمت نان این واحدها نیز تغییری نکرده است و آرد به قیمت قبل در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: درصورتی‌که نرخ آرد بر مبنای گندم ۱۲ هزار تومان باشد، مبلغ آرد هر عدد نان شش هزار تومان و به احتساب هزینه‌های دیگر، نرخ هر عدد نان ۱۰ هزار تومان می‌شود اما دولت برنامه‌ای برای تغییر نرخ نان برای مصرف‌کننده ندارد.
«محمدرضا خواجه» نایب‌رئیس انجمن علوم و فنون غلات اصفهان نیز با اشاره به اینکه قیمت آرد که شامل تخصیص به نانوایی‌های سنتی است افزایش نرخ نداشته است می‌گوید: فعلاً در کشور چهار نرخ برای آرد وجود دارد.
وی می‌افزاید: آرد هر کیسه ۳۵ هزارتومانی، آرد ۵۰ هزارتومانی، آرد ۱۶۰ هزارتومانی و آرد آزاد با کیسه ۶۰۰ هزار تومان و آنچه اخیراً دچار تغییر شده است آرد ۱۶۰ هزارتومانی است که ۶۰۰ هزار تومان شده و مخصوص استفاده برای تولید اقلامی مانند کلوچه و ماکارونی است.
نایب‌رئیس انجمن علوم و فنون غلات اصفهان تصریح می‌کند: نانوایان سنتی در حال فعالیت با آرد ۳۵ هزار و۵۰ هزارتومانی هستند و در اصفهان هم حدود ۵۰ واحد از نانوایان به دلیل آزاد پز بودن با آرد ۶۰۰ هزارتومانی کار می‌کنند.
خواجه توضیح می‌دهد: طبق مصوبه هیئت‌وزیران، واحدهایی که پروانه کسب دارند از شمول قیمت‌گذاری مستثنی هستند و نرخ نان را خود تعیین می‌کنند.
به گفته وی، این اختلافی که بین نرخ انواع آرد ایجاد شده، ناشی از تحریم‌ها و فشار اقتصادی است؛ اکنون پیشنهاد ما آن است که برای ایجاد رقابت سالم، یارانه نان به مصرف‌کننده پرداخت شود.
این مسئول می‌گوید: فعلاً هیچ تغییر قیمتی رخ نداده و نانوایی‌های سنتی در انتظار تعیین نرخ جدید هستند و اتحادیه هم در تلاش است تا در سال جدید به دلیل افزایش هزینه‌های تولید مانند اجاره، دستمزد و حامل‌های انرژی نرخ نان را گران‌تر کند.
خواجه تأکید می‌کند: درحالی‌که کیفیت انواع آرد با همدیگر تفاوتی ندارد، واجب است تا برای ممانعت از تشدید ضایعات نان و ایجاد انگیزه در نانوایان سنتی نرخ جدید هرچه سریع‌تر اعلام شود.
«محمود پهلوان‌زاده» رئیس اتحادیه نانوایان شهر اصفهان نیز با تأکید بر آنکه نانوایان سنتی هیچ افزایش نرخی نداشته‌اند به ایمنا می‌گوید: هنوز آرد با نرخ قبلی به نانوا داده می‌شود اما با توجه به افزایش قیمت گندم احتمالاً نانوایان آزاد پز در آینده با تأیید کارشناسانه قیمت را افزایش دهند.
وی خاطرنشان می‌کند: فعلاً افزایش قیمت نان در حد شایعه بود چون نانوا همچنان در حال دریافت آرد یارانه‌ای باقیمت قبلی است. نانوایان آزاد پز هم که قبل از عید آرد را با کیسه‌ای ۲۵۰ هزار تومان دریافت کردند باهمان نرخ قبلی در حال پخت هستند.
رئیس اتحادیه نانوایان شهر اصفهان می‌گوید: اما به دلیل گرانی گندم و در نهایت آرد، احتمال افزایش نرخ نه برای نانوایان سنتی بلکه برای آزادپزها وجود دارد؛ چون نانوای آزادپز، آرد مورد نیاز خود را آزاد و بدون یارانه تهیه می‌کند.
پهلوان‌زاده یادآور می‌شود: اگر نانوایان سنتی هم با تأیید دولت اقدام به گرانی کردند، مربوط به قیمت آرد نخواهد بود؛ بلکه به دلیل هزینه‌ها پخت نان است که افزایش داشته است. در نهایت تمام این تغییرات قیمتی بستگی به تصمیم دولت دارد اما اکنون تغییراتی اعمال نشده است.
نظر شما