به گزارش خبرنگار ایمنا، سرخک یک عفونت دوران کودکی است که در اثر نوعی ویروس ایجاد می‌شود، این بیماری که زمانی بسیار رایج بود، اکنون تقریباً همیشه می‌تواند با واکسن پیشگیری شود، سرخک که به آن «روبلا» هم گفته می‌شود، می‌تواند برای کودکان کوچک جدی و حتی کشنده باشد.
این بیماری موجب ایجاد علائمی مثل تب، آبریزش و بثورات پوستی می‌شود و معمولاً در کودکان ایجاد می‌شود. این بیماری از طریق تنفس منتقل می‌شود و به آن روبلا نیز می‌گویند. جالب است بدانید که در ده سال اخیر به دلیل استفاده از واکسن میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری بسیار کمتر شده است. بیماری سرخک در کودکان از طریق هوا، آب دهان و مایعات مخاطی بدن از یک فرد به فرد دیگر منتقل می‌شود.
بیماری سرخک در کودکان بیشتر اوقات با سرماخوردگی اشتباه می‌شود چون علائم ابتدایی شبیه هم دارند سرخجه یا سرخک داری بثورات پوستی هست که بعد از تب، سرفه، آبریزش بینی و گلو درد نمایان می‌شود و برای پیشگیری و درمان سرخجه در کودکان در دو دوره واکسن سرخک تزریق باید شود.
علائم سرخک
علائم سرخک حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شود. علائم و نشانه‌های سرخک معمولاً شامل تب، سرفه خشک، آبریزش بینی، گلودرد و چشم‌های ملتهب (ورم ملتحمه) است و لکه‌های سفید ریز با مرکز سفید مایل به آبی روی یک پس زمینه قرمز که در داخل دهان و روی لایه داخلی گونه وجود دارد – که به آنها لکه‌های کوپلیک نیز می‌گویند.
نوعی بثورات پوستی که از لکه‌های بزرگ و مسطح تشکیل شده که اغلب روی یکدیگر می‌افتند، این عفونت مراحلی دارد که در یک دوره دو تا سه هفته به ترتیب اتفاق می‌افتند.
عفونت و دوره نهفتگی: برای ۱۰ تا ۱۴ روز اول بعد از آلوده شدن، ویروس سرخک به صورت نهفته می‌ماند. در این مدت هیچ نشانه و علائمی از سرخک ندارید.
علائم و نشانه‌های غیر اختصاصی: سرخک معمولاً با تب خفیف تا متوسط آغاز می‌شود که اغلب با سرفه مداوم، آبریزش بینی، چشم‌های ملتهب (ورم ملتحمه) و گلودرد همراه است، این بیماری نسبتاً خفیف ممکن است دو یا سه روز طول بکشد.
بیماری حاد و بثورات: بثورات از نقاط قرمز کوچکی تشکیل شده اند که برخی از آنها کمی ورم دارند. لکه‌ها و برآمدگی‌ها بسیار نزدیک به هم و به شکل خوشه‌ای قرار دارند و به پوست ظاهری لکه دار می‌دهند. این لکه‌ها ابتدا در صورت ظاهر می‌شوند.
طی چند روز آینده بثورات به ناحیه بازوها و تنه می‌ریزند، سپس روی ران، ساق و روی پا ظاهر می‌شوند. در همین زمان تب به شدت بالا می‌رود و اغلب به اندازه (۴۰ تا ۴۱ درجه سانتیگراد) می‌رسد. بثورات پوستی سرخک به آرامی فروکش می‌کند و ابتدا از صورت و در انتها از ران‌ها و پا محو می‌شود.
دوره واگیر: فرد مبتلا به سرخک می‌تواند حدود هشت روز ویروس را به دیگران منتقل کند، که چهار روز قبل از ظاهر شدن بثورات شروع شده و ۴ روز پس از ایجاد بثورات خاتمه می‌یابد.
دلایل ابتلاء به سرخک
سرخک یک بیماری بسیار مسری است که توسط ویروسی ایجاد می‌شود که در بینی و گلوی کودک یا بزرگسال مبتلا تکثیر می‌شود. سپس هنگامی که فرد مبتلا به سرخک سرفه، عطسه یا صحبت می‌کند، قطرات آلوده در هوا پخش می‌شوند، جایی که سایر افراد می‌توانند آنها را تنفس نمایند.
قطرات آلوده همچنین ممکن است روی سطحی فرود بیایند، جایی که برای چند ساعت فعال و مسری باقی می‌مانند. شما می‌توانید با قرار دادن انگشتان در دهان یا بینی خود و یا مالیدن چشم‌های خود پس از لمس کردن سطح آلوده، به ویروس آلوده شوید. حدود ۹۰ درصد از افراد مستعد که در معرض شخص آلوده به ویروس قرار دارند، آلوده خواهند شد.
عوامل خطرزای این بیماری
عوامل خطر سرخک عبارتند از:
غیر واکسینه بودن: اگر واکسینه نشده اید، احتمال ابتلاء بهه این بیماری در شما بسیار بیشتر است.
مسافرت‌های بین المللی: اگر به کشورهای در حال توسعه مسافرت کنید، جایی که سرخک رایج‌تر است، خطر اینکه این بیماری را بگیرید بیشتر است.
کمبود ویتامین A: اگر ویتامین A کافی در رژیم غذایی خود نداشته باشید، احتمال اینکه علائم و عوارض شدیدتری داشته باشید بیشتر است.
عوارض سرخک چیست؟
عوارض سرخک عبارتند از:
عفونت گوش: یکی از شایع‌ترین عوارض سرخک، عفونت باکتریایی گوش است.
برونشیت، التهاب حنجره یا خروسک: سرخک ممکن است منجر به التهاب جعبه صوتی (حنجره) شما یا التهاب دیواره‌های داخلی که مجاری اصلی ریه را می‌پوشانند (لوله‌های برونشی) شود.
پنومونی:: پنومونی عارضه رایج سرخک است. افرادی که سیستم ایمنی بدنشان به خطر افتاده است می‌توانند مبتلا به نوع خاص و خطرناکی از پنومونی شوند که گاهی کشنده است.
انسفالیت: حدود ۱ از ۱۰۰۰ نفر مبتلا به سرخک دچار عارضه‌ای به نام آنسفالیت می‌شوند.
مسائل بارداری: اگر باردار هستید، برای جلوگیری از سرخک باید مراقبت‌های ویژه انجام دهید زیرا این بیماری می‌تواند باعث زایمان زودرس، وزن کم نوزاد هنگام تولد و مرگ مادر شود.
سرخک درمان می‌شود؟
بیماری سرخک روش درمانی خاصی ندارد و باید بیماری دوره‌ی خود را طی کند. در صورتی که عوارض خاص بیماری سرخک بروز نکند، پزشک برای بیمار استراحت بسیار زیاد و برخی روش‌های معمول برای کنترل تب و جلوگیری از بی‌آبی بدن را تجویز می‌کند. علائم بیماری معمولاً طی هفت تا ۱۰ روز برطرف می‌شوند.
نحوه پیشگیری از سرخک
در ۲۵ سال گذشته واکسن سرخک بصورت ترکیبی با واکسن‌های سرخجه و اوریون (MMR) ارائه شده است. این واکسن را باید به همه کودکان در سنین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی تجویز نمود. نوبت دوم واکسن را نیز در کودکان مدرسه‌ای در سنین ۴ تا ۱۲ سالگی توصیه می‌کنند. افراد مسن‌تر مستعد نیز باید واکسینه شوند. همه افراد را باید مستعد در نظر گرفت مگرآنکه سابقه سرخک تائید شده توسط پزشک داشته باشند یا دو دوز واکسن دریافت کرده باشند و یا آنکه بررسی‌های سولوژیک (آزمایشگاهی) آنها نشانه ایمنی نسبت به سرخک داشته باشد. واکسن سرخک در مبتلایان به نقص ایمنی سلولی، زنان حامله و افرادیکه سابقه حساسیت به پروتئین تخم مرغ یا آنتی بیوتیک نئومایسین دارند ممنوع است.
واکسن سرخک در چند ماهگی زده می‌شود؟
به طول کلی کلیه کودکان بالای شش ماه باید حتماً واکسن سرخک بزنند و یکی از واکسیناسیون کودک تا یک سالگی است، اولین دز این واکسن بین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی به کودک زده می‌شود. دز بعدی نیز در چهار تا شش سالگی تزریق می‌شود. بنابراین اقدام به موقع خانواده یا پرستار کودک برای واکسیناسیون می‌تواند به حفظ سلامت کودک شما کمک زیادی کند. واکسن زدن موجب می‌شود تا حتی اگر کودک در معرض ویروس قرار گرفت نوع خفیف‌تری از بیماری را مبتلا شود و سریع‌تر درمان شود.
نکاتی که باید در مورد سرخک بدانید
- اگر کودک شما به سرخجه مبتلا شده است، باید تا چند هفته به خوبی استراحت کند و از انجام فعالیت‌های شدید پرهیز کند.
- خوردن آب میوه و مایعات زیاد در دوران بیماری اهمیت زیادی دارد.
- برای اینکه سرفه خشک کمتر شود و ادیت نشوید بهتر است از دستگاه بخور استفاده کنید.
- فرد مبتلا به سرخجه نباید زیاد به تلویزیون و گوشی نگاه کند. زیرا نور زیاد به چشم‌های او موجب اذیت شدن چشم‌ها می‌شود.
- اگر می‌خواهید بدانید چه میزان زمان طول می‌کشد این بیماری معمولاً تا ۳ هفته ادامه دارد و شدت علائم می‌تواند از فردی تا فرد دیگر متغیر باشد.
داروهای مهم برای درمان سرخک کودکان
تب برها: شما یا فرزندتان ممکن است از داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن (Tylenol و بقیه)، ایبوپروفن (Advil، Motrin کودکان و غیره) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) نیز استفاده کنید تا در رفع تب همراه سرخک کمک کنید.
به کودکان و نوجوانانی که علائم سرخک را دارند آسپرین ندهید. اگرچه آسپرین برای استفاده در کودکان بالای ۳ سال مورد تأیید است، اما کودکان و نوجوانانی که از بیماری آبله مرغان یا علائم شبه آنفلوآنزا بهبود می‌یابند هرگز نباید آسپرین مصرف کنند. این به این خاطر است که آسپرین در ارتباط با سندروم Reye’s، یک بیماری نادر اما با توانایی بالقوه تهدید کننده حیات، در این کودکان همراه باشد.
آنتی بیوتیک ها: اگر یک عفونت باکتریایی مانند ذات الریه یا عفونت گوش در حالی که شما یا فرزندتان سرخک دارید ایجاد شود، پزشک ممکن است برایتان آنتی بیوتیک تجویز کند.
ویتامین A: کودکان با سطوح پایین ویتامین A احتمال اینکه مورد شدیدتری از سرخک را بگیرند بیشتر است. دادن ویتامین A ممکن است شدت سرخک را کاهش دهد. این ویتامین به طور کلی با مگادوز ۲۰۰۰۰۰ واحد بین المللی (IU) برای کودکان بالای یک سال تجویز می‌شود.
از کجا بفهمیم سرخک گرفتیم؟
تب، آبریزش، قرمز شدن چشم‌ها و وجود لکه‌های سفید در دهان علائم اولیه سرخجه هستند و بعد پس از آن علائم ثانویه ظاهر می‌شوند. جوش‌ها و لکه‌های قرمز که تمام سطح پوست را پر می‌کند.
سرخک چگونه منتقل می‌شود؟
این بیماری از طریق هوا، آب دهان و مایعات مخاطی بدن از یک فرد به فرد دیگر منتقل می‌شود.
سرخک چقدر طول می‌کشد؟
این بیماری معمولاً دو تا سه هفته طول می‌کشد.
چه غذایی برای سرخک خوب است؟
این بیماری همراه با تب موجب از دست رفتن آب بدن می‌شود. بنابراین سعی کنید در طول بیماری مایعات و آب بیشتری به کودک بدهید تا بدن او دچار کم آبی نشود. معمولاً کودکانی که کمبود ویتامین A دارند باید بعد از ابتلاء به سرخجه حتماً از این ویتامین استفاده کنند.
نظر شما